Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Gimnazjum im. Jana Pawła II w Twardorzeczce w roku szk. 2014/15

Transkrypt

1 Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Gimnazjum im. Jana Pawła II w Twardorzeczce w roku szk. 2014/15 Wymaganie 5. Respektowane są normy społeczne. Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Zespół ewaluacyjny: mgr Ewa Bąk, mgr Stanisława Wandzel, mgr Magdalena Zuziak, mgr Marta Pawlus Hulbój, mgr ks. Paweł Rojczyk I. Plan ewaluacji. II. Analiza i interpretacja wyników. 1. Analiza wypowiedzi rodziców (ankieta). 2. Analiza wypowiedzi nauczycieli (ankieta). 3. Analiza wypowiedzi uczniów (ankieta). 4. Analiza rozmowy z pedagogiem szkolnym. 5. Funkcjonujące działania mające na celu poprawę bezpieczeństwa w szkole. 6. Podsumowanie i wnioski. III. Zalecenia i wskazówki. I. PLAN EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ: Wybrany obszar pracy: W roku szkolnym 2014/2015 dyrektor gimnazjum podjął decyzję o przeprowadzeniu ewaluacji wewnętrznej dotyczącej analiz i oceny bezpieczeństwa w trakcie pobytu w szkole uwzględniając analizę realizacji programu profilaktyki ukierunkowanej na zapobieganie agresji i przemocy w szkole.

2 Wybór powyższego obszaru został podyktowany potrzebą informacji o aktualnej sytuacji w kontekście bezpieczeństwa. Ewaluacja wewnętrzna ma również na celu autorefleksję wszystkich uczestników życia szkolnego związaną z poprawą naszego bezpieczeństwa, aby nasza szkoła była miejscem bezpiecznym, przyjaznym, a wzajemne relacje oparte były na szacunku i wzajemnym poszanowaniu. CEL EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ: Podstawowym celem ewaluacji wewnętrznej jest diagnoza środowiska szkolnego w odniesieniu do poczucia bezpieczeństwa wszystkich uczestników życia szkolonego, analiza realizacji programu profilaktyki ukierunkowanego na zapobieganie agresji i przemocy w szkole, a także opracowanie planu działań mających na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa w szkole, oraz tworzenie przyjaznego klimatu nauki i pracy. Cele szczegółowe: 1. Nauczyciele zapewniają młodzieży bezpieczeństwo w czasie pobytu w szkole. - zapewnienie bezpieczeństwa fizycznego (monitoring, zakaz opuszczania szkoły w czasie zajęć, dyżury nauczycieli na przerwach, prowadzenie rejestru gości, przestrzeganie zasad BHP, - zwracanie uwagi na przejawy agresji, przemocy fizycznej i psychicznej - przestrzeganie zasad i norm zachowania panujących w szkole, - informowanie o zachowanych akceptowanych i oczekiwanych (zapoznawanie z regulaminami, procedurami, programami), - udostępnianie na stronie szkoły programów, procedur, regulaminów. 2. W szkole diagnozuje się zachwiania uczniów. Podejmuje się działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń, oraz promowanie właściwych postaw. - analiza sytuacji dydaktyczno wychowawczej uczniów klas pierwszych przez pedagoga i wychowawców, - organizowanie pomocy pedagogiczno psychologicznej, - przeprowadzanie akcji promujących pozytywne zachowania uczniów, oraz eliminowanie zachowań niepożądanych. 3. Uczniowie prezentują właściwe zachowania. - uczniowie przestrzegają zasad BHP i regulaminów szkoły dotyczących bezpieczeństwa,

3 - uczniowie wiedzą jak zachowywać się podczas uroczystości w szkole i poza nią, oraz podczas wycieczek szkolnych. 4. W szkole podejmuje się działania eliminujące zagrożenia, oraz wzmacnia i promuje się właściwe zachowania, analizuje się skuteczność podejmowanych kroków w celu poprawy bezpieczeństwa, modyfikuje się podejmowane kroki uwzględniając inicjatywy uczniów. - przedstawienie wyników diagnozy środowiskowej gronu pedagogicznemu- wspólna analiza, wyciąganie wniosków, - weryfikacja i aktualizacja programów i procedur szkolnych dotyczących bezpieczeństwa, - opiniowanie planów pracy, programów profilaktyki oraz planów wychowawczych przez rodziców. SFORMUŁOWANIE PYTANIA KLUCZOWEGO: 1. Jaki jest stopień poczucia bezpieczeństwa w szkole? a) Czy uczniowie, nauczyciele i pracownicy obsługi uczują się w szkole bezpiecznie? b) Czy rodzice uważają, że szkoła jest bezpieczna dla jego dziecka? c) Czy uczniowie doświadczyli przemocy ze strony rówieśników lb nauczycieli? d) Czy uczniowie byli świadkami przemocy fizycznej lub psychicznej? e) Czy nauczyciele dostrzegają zjawisko przemocy w szkole? 2. Jakie działania służą zapewnieniu bezpieczeństwa w szkole? 3. Czy uczniowie, rodzice i nauczyciele znają działania podejmowane w szkole służące poprawie bezpieczeństwa? 4. Jaka jest efektywność tych działań? 5. Jakie są propozycje zmian i propozycja modyfikacji już istniejących działań mających na celu poprawę bezpieczeństwa w szkole? a) Jakie zmiany zaproponowali uczniowie, nauczyciele, rodzice aby poprawić bezpieczeństwo w szkole? NARZĘDZIA BADAWCZE WYKORZYSTANE DO PRZEPROWADZENIA EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ: 1. Ankieta skierowana do uczniów, rodziców, nauczycieli. 2. Wywiad. 3. Obserwacja.

4 Próba badawcza. 1. Uczniowie klas I, II, III 168 ankietowanych uczniów, 2. Rodzice klas I, II, III 164 ankietowanych rodziców, 3. Nauczyciele -19. HARMONOGRAM EWALUACJI: Przebieg czynności Czas wykonywania odpowiedzialni Przygotowanie planu Do Zespół ewakuacyjny ewaluacji wewnętrznej. Przebieg ewaluacji, zbieranie Do Zespół ewaluacyjny informacji. Analiza informacji, Do Zespół ewaluacyjny wyciąganie wniosków, pisanie raportu. Przedstawienie raportu Zespół ewaluacyjny dyrektorowi i Radzie Pedagogicznej SPOSÓB PREZENTACJI WYNIKÓW EWAKUACJI: Wyniki ewaluacji zaprezentowane będą: - nauczycielom na Radzie Pedagogicznej, - uczniom podczas godzin wychowawczych, - rodzicom podczas zebrania. Raport z przeprowadzonej ewaluacji zostanie opublikowany na stronie internetowej szkoły, a wersja papierowa będzie dostępna w bibliotece i pokoju nauczycielski. II. ANALIZA ANKIET 1. WYPOWIEDZI RODZICÓW. Badaniu ankietowemu zostało objętych 164 rodziców uczniów z klas I, II III. 1. Czy Państwa dziecko czuje się bezpiecznie w szkole? Tak- 105 rodziców, Raczej tak 52 rodziców, Nie 7 rodziców. 2. Czy jest coś, czego Państwa dziecko boi się w szkole? Tak - 25 rodziców

5 Nie rodziców Jeśli tak, czego: Rodzice wymienili, ze ich dzieci boja się: - złej oceny - 24 rodziców - ośmieszenia, poniżenia - 28 rodziców - pobicia lub użycia przemocy - 6 rodziców - wymuszania pieniędzy - 3 rodziców - obelg słownych - 20 rodziców 3. Czy Państwa dziecko było ofiarą przemocy? Tak - 12 rodziców Nie Jeśli tak, to jaki był to rodzaj przemocy? - fizyczna - 3 rodziców - psychiczna - 12 rodziców 5. Jakiej formy agresji lub przemocy dotknęły Państwa dziecko? - przezywanie wyśmiewanie obgadywanie izolowanie w klasie - 9, - dyskryminowanie - 3, - grożenie, zastraszanie - 5, - okradanie - 1, - wymuszanie pieniędzy- 1, - bicie, kopanie, popychanie - 5, - zamykanie w pomieszczeniach - 1, - obrzucanie wulgarnym słownictwem - 9, - cyberprzemoc Gdzie miały miejsce przejawy agresji? - w szkole - 25, - na boisku - 3, - w drodze do szkoły - 6, - w autobusie szkolnym Kto dopuszczał się zachowań agresywnych wobec Państwa dziecka? - uczniowie starszych klas -16,

6 - rówieśnicy - 22, - inne osoby Czy i kogo powiadomili Państwo o przejawach agresji wobec swojego dziecka? - tak nie - 0, - dyrektora szkoły - 2, - wychowawcę - 10, - pedagoga szkolnego - 3, - policję Czy Państwa dziecko była namawiane lub zmuszane w szkole do: - palenia papierosów -7, - picia alkoholu - 1, - próbowania narkotyków - 0, - agresji wobec kolegów Czy rozmawia Pani/ Pan z dzieckiem jak zapobiegać agresji i do kogo się zwrócić w przypadku jej wystąpienia? - tak nie Czy uważa Pani / Pan, że szkoła do której uczęszcza Pani /Pana dziecko jest bezpieczna? - tak - 140, - nie Kto według Pani /Pana jest odpowiedzialny za agresję i przemoc w szkole? - dyrektor - 22, - nauczyciele - 30, - rodzice -39, - uczniowie Jak Pani /Pana zdaniem można zapobiec agresji w szkole? Rodzice wymieniali: - monitoring - większe kary dla uczniów czyniących przemoc, - indywidualne rozmowy z uczniami agresywnymi przeprowadzane przez wychowawcę i pedagoga szkolnego, - powiadamianie policji o aktach przemocy i agresji,

7 - spotkania uczniów z psychologiem, - omawianie problemów agresji i przemocy na lekcjach wychowawczych, - spotkania uczniów z wychowawcami i rodzicami, - zwiększenie dyżurów nauczycielskich,- - zabranianie noszenia telefonów komórkowych do szkoły, - zwiększenie dyscypliny, - organizacja dodatkowych zajęć pozalekcyjnych, - prelekcje z osobami zajmującymi się problemami agresji wśród młodzieży np. policją, kuratorem sądowym itp., - częstsze kontakty z rodzicami. 14. Jakie środki według Pani /Pana mogłaby podjąć szkoła pracownicy, aby w szkole było bezpieczniej? Rodzice wymienili: - monitoring, - współpraca z policja, - współpraca z psychologiem, - współpraca z rodzicami, - częste rozmowy z uczniami, - wzmocnione dyżury nauczycielskie, - karanie sprawców przemocy i agresji, - wyciąganie surowych konsekwencji w stosunku do agresora, - pogadanki, - współpraca na linii rodzic wychowawca- pedagog, - anonimowe ankiety wśród uczniów. WNIOSKI: 1. Zdecydowana większość rodziców 85,3% uważa, że ich dziecko czuje się w szkole bezpiecznie. 2. Zdaniem 91 % rodziców wobec ich dzieci nie są stosowane żadne formy przemocy. 3. Najczęstszymi przejawami agresji wobec swoich dzieci, o których wiedzą rodzice są: wyśmiewanie, przezywanie oraz wulgarne słownictwo kierowane pod adresem ich dzieci. 4. Rodzice dobrze, ale nie w pełnym zakresie, wymieniają działania podejmowane przez szkołę w celu zapewnienia bezpieczeństwa, w związku z tym zalecane staje się

8 przedstawianie rodzicom działań podejmowanych przez szkołę służących poprawie bezpieczeństwa. 2. ANALIZA WYPOWIEDZI NAUCZYCIELI. 1. Czy uważa Pani/Pan, że w szkole jest bezpiecznie? - tak - 14 nauczycieli, - nie - 5 nauczycieli, 2. Czy uważa Pani / Pan, że szkoła zapewnia uczniom bezpieczeństwo w czasie przerw lekcyjnych? - tak - 18, - nie -1, 3. Z jakimi problemami spotyka się Pani /Pan podczas pełnienia dyżurów na przerwach? - popychanie -14, - bójki - 3, - wyśmiewanie - 5, - wulgaryzmy -13, - palenie papierosów - 4, - bieganie po korytarzu. 4. W jaki sposób Pani /Pan reaguje na takie sytuacje? - zwracam uwagę 18, - proszę o pomoc wychowawcę lub pedagoga 7, - wysyłam ucznia do dyrektora 3, - Nie reaguję Czy zgłasza Pani / Pan komuś o takim zajściu? - tak 12, - nie 7, Jeśli tak, to komu? - wychowawcy 12, - pedagogowi 5, - dyrektorowi -3, - rodzicowi Czy rozmawiają Państwo z uczniami o przemocy? - tak 17, - nie 2.

9 7. Jeśli tak, to w jakiej formie prowadzone są te rozmowy? - lekcje wychowawcze 9, - indywidualne rozmowy 12, - wykłady 5, - rozmowy w obecności pedagoga Czy uczniowie szczerze i bez obaw rozmawiają o przejawach agresji i przemocy w szkole? - tak 8, - nie Z jaką formą agresji lub przemocy spotkali się Państwo w szkole? - przezywanie 16, - wyśmiewanie 15, - obgadywanie 14, - Izolowanie w klasie 8, - Dyskryminowanie 3 - grożenie, zastraszanie 4, - okradanie 3, - wyłudzanie pieniędzy 0, - bicie, kopanie, popychanie - 7, - zamykanie w pomieszczeniach 0, - używanie wulgaryzmów 12, - cyberprzemoc Jakie działania wg Państwa służą zwiększaniu bezpieczeństwa w szkole? - dyżury nauczycielskie -18, - identyfikatory- 3, - zamykanie drzwi wejściowych 8, -kontrola absencji uczniów 7, - rozmowy z rodzicami 12, - jasno sprecyzowany system oceniania zachowania 12, - przeprowadzanie próbnej ewakuacji przeciwpożarowej Proszę wymienić negatywne zachowania uczniów, które wymagają szczególnej zmiany w celu zwiększenia i poprawy poczucia bezpieczeństwa w szkole? Nauczyciele wymieniali: - agresja słowna,

10 - zbieranie się w grupy w celu skutecznego zastraszania innych, - lekceważenie nauczycieli. WNIOSKI: Większość nauczycieli 73 % uważa, że w szkole jest bezpiecznie, 94 % uważa, że uczniowie mają zapewnione bezpieczeństwo podczas pobytu w szkole. Mimo to wszyscy ankietowani nauczyciele stwierdzili, że spotykają się ( szczególnie podczas przerw) z różnymi aktami przemocy zarówno psychicznej, jak i fizycznej. W odpowiedzi na 4 pytanie wszyscy ankietowani odpowiedzieli, że reagują na takie sytuacje zwracając uwagę 94%, prosząc o pomoc wychowawcę lub pedagoga 36%, wysyłając ucznia do dyrektora -15%. Wyniki ankiety pokazują, że nauczyciele nie lekceważą przypadków przemocy w szkole oraz jej otoczeniu, większość 89% rozmawiało z uczniami na tematy przemocy, agresji i jej skutkach, podejmują działania wychowawcze mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa młodzieży w szkole i na jej terenie. Do szczególnie negatywnych zachowań uczniów, które wymagają modyfikacji nauczyciele wymieniają: wulgaryzmy, agresją słowną, lekceważenie i oszukiwanie nauczycieli. 3. ANALIZA ANKIET UCZNIÓW W ankiecie wzięło 168 uczniów z klas I, II III, 1. Czy czujesz się bezpiecznie w szkole? - tak -136 uczniów, - nie 21, - bez odpowiedzi Jeżeli czujesz się bezpiecznie to dlatego, że: - nauczyciele pełnia dyżury na przerwach- 29, - w szkole jest monitoring 74, - uczniowie maja dobry kontakt z wychowawcami i nauczycielami 25, - w szkole panuje dobry klimat- 6 - brak odpowiedzi Czy byłeś ofiarą przemocy lub agresji w szkole? - tak 43, - nie 98 - brak odpowiedzi Jeżeli byłeś ofiarą przemocy, to jaka była jej forma?

11 - przezywanie 33 - wyśmiewanie -29, - zaczepianie 22, - szturchanie 24, - kopanie -10, - straszenie 15, - niszczenie rzeczy 11, - pobicie 10, - wulgaryzmy kierowane w moją stronę Jeżeli byłeś ofiarą przemocy, czy powiadomiłeś kogoś o tym fakcie? - tak- 30, - nie- 48. Jeśli tak, to kogo? - wychowawcę 51, - pedagoga szkolnego - dyrektora - rodzica - kolegę, koleżankę 6. Gdzie to zdarzenie miało miejsce? - w szkole 51, - na boisku szkolnym- 9, - w autobusie szkolnym,12, - w drodze do szkoły Czy byłaś/ byłeś świadkiem przemocy w szkole? - tak- 87, - nie 67, - brak odpowiedzi Jeżeli tak, to gdzie to miało miejsce? - szatnia 60, - toaleta 16, - Świetlica 11, - boisko szkolne- 14, - przy sklepiku 22, - korytarz 47.

12 9. Czy byłaś/byłeś na terenie naszej szkoły, bądź w jej okolicy namawiany lub zmuszany do: - palenia papierosów 4, - picia alkoholu 3, - próbowania narkotyków Czy Ty dokonywałeś przemocy w szkole? - tak -32, - nie -125, - brak odpowiedzi- 11, 11. Jeśli tak, to jaka to była forma przemocy lub agresji? - przezywanie- 23, - wyśmiewanie -21, - szturchanie- 19, - bicie, kopanie -13, - odnoszenie się wulgarnie do rówieśników- 12, - niszczenie rzeczy 5, - wymuszanie pieniędzy -3, - zastraszanie -8, - inne barowanie. 12. Co według ciebie można by było zmienić, aby szkoła była bezpieczna i przyjazna dla uczniów? Uczniowie wymieniali następujące propozycje: - przeprowadzanie większej ilości lekcji na temat bezpieczeństwa oraz zapobiegania przejawom agresji, - zwracanie większej uwagi na słownictwo uczniów eliminowanie wulgaryzmów, - wyciąganie konsekwencji i stosowanie surowych kar dla uczniów dokonujących aktów przemocy, - organizowanie spotkań z osobami zajmującymi się sprawami agresji i przemocy wśród młodzieży np. przedstawicielami policji, kuratorami sądowymi, pracownikami Ośrodków Pomocy Społecznej, - zainstalowanie większej ilości kamer, oraz monitoring w klasach, - organizowanie warsztatów dotyczących asertywności, oraz metod zapobiegania przemocy i agresji, - zwiększenie uwagi na zachowanie uczniów w szatniach przy Sali gimnastycznej,

13 - przeprowadzanie ankiet, wywiadów, rozmów z wychowawcami i pedagogiem szkolnym, w których uczniowie mogliby szczerze opowiedzieć o swoich obawach, - wprowadzić monitoring w klasach. WNIOSKI: Wyniki ankiety przeprowadzonej wśród uczniów pokazują, że problem przemocy istnieje, choć nie jest on zjawiskiem masowym. Według uczniów jest to przemoc przede wszystkim werbalna tzn. przezywanie, wyśmiewanie, obrzucanie wulgaryzmami, w mniejszym stopniu jest to przemoc fizyczna tzn. szturchanie, kopanie, barowanie. Niestety wielu uczniów nie informuje o zaistniałych aktach przemocy, być może z obawy o dalsze konsekwencje ze strony prześladowcy. Najbardziej niebezpiecznym miejscem w szkole z punktu widzenia zachowań agresywnych jest szatnia i okolice sklepiku, korytarze szkolne i toaleta. Niepokojącym faktem jest to, że uczniowie (wprawdzie tylko 3) w ankiecie wskazali, że na terenie szkoły lub w jej okolicy byli zmuszani do picia alkoholu, palenia papierosów i zażywania narkotyków. Uczniowie 19 % przyznają, że sami dokonywali agresji głównie w formie przezywania, szturchania i zaczepiania i nie ponieśli z tego tytułu żadnych konsekwencji. Jako powód takiego zachowania wskazywali zabawę. Mimo wszystko aż 80 % uczniów czuje się w szkole bezpiecznie. 4. WYWIAD Z PEDAGOGIEM SZKOLNYM Program profilaktyki nastawiony jest na rozpoznawanie przyczyn problemowych zachowań dzieci, jak również stosowanie skutecznych form oddziaływań wychowawczych, z poszanowaniem praw dziecka. W Szkolnym Programie Profilaktyki nie narzucamy tematyki i metod pracy, a wspieramy wychowawców w interwencjach profilaktycznych i wychowawczych. W ramach działań wychowawczych wychowawcy zbierają informacje dostarczające dodatkowa wiedzę z zakresu przyczyn i skutków stosowania przemocy oraz o zapotrzebowaniu klas na te tematykę. Tematem wiodącym szkolnego Programu Profilaktyki jest integracja klasowa i metody pracy z uczniem, które mogą się przyczynić do budowania dobrego klimatu w szkole i klasie. W ramach tego Programu w każdej klasie wychowawcy prowadzą lekcje na temat integracji (również pedagog i psycholog) oraz lekcje asertywnych i pozytywnych zachowań ze szczególnym zwróceniem uwagi na negatywne zachowania, w tym przede wszystkim

14 agresję i przemoc. Podsumowaniem działań i zadań Programu Profilaktycznego jest Szkolny Dzień Profilaktyki, którego tematyka nawiązuje do działań profilaktycznych zaplanowanych w danym roku szkolnym. Pedagog szkolny prowadzi rozmowy z uczniami mającymi problemy wychowawcze, zakłada indywidualne teczki, w których gromadzi dokumentację zawierającą diagnozę sytuacji i problemów dziecka. Pedagog szkolny współpracuje z instytucjami wspierającymi działania na rzecz bezpieczeństwa i zapobieganiu agresji np. Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Zespołem Interdyscyplinarnym, organizuje spotkania z przedstawicielami Policji, Straży Granicznej, Inspektorem do spraw nieletnich. 5. DZIAŁANIA FUNKCJONUJACE W SZKOLE, MAJĄCE NA CELU POPRAWĘ BEZPIECZEŃSTWA I OGRANICZENIE ZACHOWAN NEGATYWNYCH - monitoring korytarzy szkolnych oraz terenu wokół szkoły, - zakaz opuszczania budynku szkolnego w trakcie trwania zajęć oraz przerw, - dyżury nauczycielskie na przerwach, -wprowadzenie dziennika elektronicznego, dzięki któremu rodzice mogą na bieżąco monitorować stopnie, frekwencję i uwagi swoich dzieci i być w bezpośrednim kontakcie z nauczycielami, - organizacja próbnej ewakuacji, - coroczna diagnoza środowiska szkolnego, - poszerzanie oferty zajęć pozalekcyjnych zachęcanie młodzieży do uczestniczenia w: Szkolnym Klubie Europejskim, Szkolnym Klubie Wolontariusza, Szkolny Klub SKKT, pracy przy gazetkach szkolnych, - organizowanie pomocy koleżeńskiej, -dostosowanie wymagań edukacyjnych dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, - zapewnienie wsparcia psychologiczno pedagogicznego nauczycielom, organizowanie konferencji, szkoleń, warsztatów, - organizowanie wycieczek edukacyjnych, - organizowanie konkursów, imprez kulturalnych.