Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 9 Polityka makroekonomiczna w gospodarce otwartej. Model Mundella-Fleminga, część II

Transkrypt

1 Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 9 Polityka makroekonomiczna w gospodarce otwartej. Model Mundella-Fleminga, część II Leszek Wincenciak Wydział Nauk Ekonomicznych UW

2 2/45 Plan wykładu: Wprowadzenie Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Sterylizacja Bilans płatniczy i podaż pieniądza W jaki sposób bank centralny usztywnia kurs walutowy Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych Polityka fiskalna Polityka monetarna Niemożliwa triada w gospodarce otwartej Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane Niedoskonała substytucyjność aktywów Podsumowanie

3 Wprowadzenie 3/45 Wprowadzenie Całkowicie swobodne kształtowanie się kursów walutowych rzadko kiedy występuje w praktyce Częściej mamy do czynienia z systemami kontroli kursu walutowego (managed float, dirty float, fixed exchange rate, pegged exchange rate) Polityka pieniężna i polityka kursowa są ze sobą ściśle powiązane Wiele krajów stosuje stałe kursy walutowe, powstają regionalne ugrupowania integracyjne o usztywnionych kursach lub wspólnej walucie (EMU)

4 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza 4/45 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza

5 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza 5/45 Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Podaż pieniądza = gotówka w obiegu + depozyty Bilans banku centralnego zestawienie aktywów i zobowiązań banku centralnego Aktywa Aktywa zagraniczne Aktywa krajowe Pasywa Depozyty banków komercyjnych Gotówka w obiegu Dla uproszczenia, wartość netto banku centralnego wynosi 0 Oznacza to, że jakakolwiek zmiana aktywów musi być równa zmianie pasywów banku

6 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza 6/45 Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Strona aktywów BC wykazuje istnienie dwóch rodzajów aktywów: krajowych i zagranicznych. Aktywa zagraniczne składają się głównie z zagranicznych obligacji walutowych w posiadaniu banku. Aktywa te tworzą oficjalne zagraniczne rezerwy banku centralnego a ich poziom zmienia się, kiedy bank centralny interweniuje na rynku walutowym poprzez sprzedaż albo kupno walut zagranicznych. Z powodów historycznych, rezerwy zagraniczne banku centralnego często obejmują także posiadane przez bank zasoby złota. Cechą rezerw zagranicznych jest to, że są albo zobowiązaniami podmiotów z innych krajów albo uniwersalnie akceptowalnymi środkami płatniczymi (takimi jak złoto, chociażby).

7 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza 7/45 Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Aktywa krajowe są prawami własności banku centralnego wobec zobowiązań dotyczących przyszłych płatności własnych obywateli oraz instytucji krajowych. Zazwyczaj te prawa własności przybierają formę krajowych obligacji rządowych i kredytów dla krajowych banków prywatnych i są potocznie nazywane kredytem krajowym. Strona pasywów bilansu bankowego wylicza jako zobowiązania depozyty banków prywatnych i gotówkę w obiegu.

8 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza 8/45 Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Założenie, że wartość netto BC jest stała oznacza, że zmiany w aktywach BC automatycznie powodują identyczne zmiany w jego zobowiązaniach. Gdy BC kupuje aktywa, może zapłacić za nie na dwa sposoby. Płatność gotówkowa podnosi podaż gotówki w obiegu o sumę równą wartości zakupu aktywów. Płatność czekiem zapewnia osobie otrzymującej czek depozyt w banku centralnym równy cenie zbywanych aktywów. Gdy posiadacz czeku składa go w banku prywatnym, wierzytelności banku prywatnego wobecbc(atymsamymzobowiązaniabcwobecbanków prywatnych) rosną o tą samą kwotę. W obu przypadkach, zakup aktywów przez BC powoduje automatycznie jednakowy wzrost jego pasywów. Analogicznie, sprzedaż aktywów przez BC powoduje wycofanie gotówki z obiegu albo redukcję zobowiązań BC wobec banków prywatnych, a tym samym spadek jego zobowiązań wobec sektora prywatnego.

9 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza 9/45 Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Jeśli BC kupuje jakieś aktywa od społeczeństwa, to płatność za nie obojętnie czy w formie czeku czy gotówki bezpośrednio wchodzi w skład podaży pieniądza. Zatem wzrost pasywów BC związany z płatnością za zakup powoduje wzrost podaży pieniądza. Podaż pieniądza natomiast maleje, gdy BC sprzedaje aktywa społeczeństwu, ponieważ czek lub gotówka, jakie otrzymuje w zamian za nie wychodzi z obiegu, zmniejszając zobowiązania BC wobec społeczeństwa. Zmiany w poziomach posiadanych aktywów BC powodują, że zmiany podaży pieniądza podążają w tym samym kierunku, ponieważ wymaga to równych im zmian wzobowiązaniachbc.

10 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza 10/45 Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Proces, który został opisany wyżej może wydawać się znajomy z innych zajęć, na których studiowano operacje otwartego rynku banku centralnego. Operacje otwartego rynku polegają na kupnie lub sprzedaży aktywów krajowych, lecz oficjalne transakcje, dotyczące aktywów zagranicznych, mają identyczny bezpośredni wpływ na podaż pieniądza. Można również przypomnieć, że gdy BC kupuje aktywa, towarzyszący temu zakupowi wzrost podaży pieniądza jest generalnie większy niż początkowy zakup, ponieważ ma miejsce mnożnikowa kreacja pieniądza z depozytów w systemie banków komercyjnych. Ten pieniężny efekt mnożnikowy, który zwiększa wpływ transakcji BC na podaż pieniądza, stanowi podstawę głównej konkluzji: każdy zakup aktywów przez bank centralny automatycznie zwiększa podaż pieniądza, podczas gdy każda sprzedaż aktywów przez bank centralny powoduje zmniejszenie podaży pieniądza.

11 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza 11/45 Bilans banku centralnego i podaż pieniądza Bilans banku centralnego i podaż pieniądza MB = RES + DC M s = μmb

12 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza 12/45 Sterylizacja Sterylizacja Czasami banki centralne dokonują przeciwstawnych transakcji na rynku aktywów krajowych i zagranicznych neutralizując w ten sposób wpływ operacji walutowych na krajową podaż pieniądza. Taki rodzaj polityki jest nazywany sterylizowaną interwencją na rynku walutowym. Przypuśćmy, że BC sprzedaje aktywa zagraniczne i jako zapłatę otrzymuje czek wystawiony przez bank komercyjny. Transakcja ta powoduje jednoczesny spadek aktywów zagranicznych należących do BC oraz jego zobowiązań, co powoduje spadek krajowej podaży pieniądza. Jeżeli BC chce zniwelować wpływ swojej sprzedaży aktywów zagranicznych na krajową podaż pieniądza, to może kupić krajowe aktywa, takie jak obligacje rządowe. To drugie działanie zwiększa aktywa krajowe BC oraz jego zobowiązania, co całkowicie neutralizuje efekt podażowy ze sprzedaży aktywów zagranicznych.

13 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza 13/45 Sterylizacja Sterylizacja MB = RES + DC Sterylizacja: ΔRES = ΔDC Oznacza to, że: ΔMB =0 ΔM s = μδmb =0

14 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza 14/45 Bilans płatniczy i podaż pieniądza Bilans płatniczy i podaż pieniądza Jak pamiętamy, bilans płatniczy w wąskim rozumieniu jest sumą rachunku obrotów bieżących i rachunku finansowego z wyłączeniem rezerw zagranicznych, czyli jest to luka w płatnościach zagranicznych, którą banki centralne muszą finansować transakcjami z rezerw walutowych. Np. nadwyżka bilansu płatniczego oznacza, że zobowiązania w pozycji rezerwy zagraniczne netto maleją (co oznacza wzrost aktywów zagranicznych). BP = RES Jeżeli BC nie dokonuje sterylizacji, a dany kraj ma np. nadwyżkę w bilansie płatniczym, to każdy związany z tym wzrost aktywów zagranicznych krajowego BC implikuje zwiększoną podaż pieniądza wkraju.

15 Interwencje banku centralnego i podaż pieniądza 15/45 W jaki sposób bank centralny usztywnia kurs walutowy Równowaga na rynku walutowym przy stałym kursie walutowym Aby utrzymać kurs walutowy na stałym poziomie BC musi być zawsze gotowy do wymieniania walut po stałym kursie z prywatnymi podmiotami na rynku walutowym. Na przykład, by usztywnić kurs walutowy pomiędzy duńską koroną a euro na poziomie 7.44 koron za euro, Bank Centralny Danii musi kupować DKK za swoje rezerwy walutowe w dowolnej ilości pożądanej na rynku w cenie 7.44 DKK za EUR. Bank musiałby także kupić dowolną ilość aktywów denominowanych w euro jaką chciano by sprzedać za DKK po tym kursie wymiany. Gdyby Bank Danii nie eliminował nadwyżek popytu lub podaży DKK poprzez interwencję na rynku, kurs walutowy musiałby się zmienić w celu przywrócenia równowagi na rynku.

16 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 16/45 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych

17 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 17/45 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych Analiza skutków polityki makroekonomicznej w systemie kursu stałego Będziemy analizować skutki polityki fiskalnej i pieniężnej w małej gospodarce otwartej Model IS-LM z równowagą bilansu płatniczego W warunkach stałych kursów walutowych, każda zmiana polityki, która wpływa na bilans płatniczy wymaga odpowiedniej zmiany rezerw, która z kolei przenosi się na zmianę podaży pieniądza

18 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 18/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: brak mobilności kapitału i BP LM 1 i 1 F 1 IS 1 Y 1 Y

19 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 18/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: brak mobilności kapitału i BP LM 1 i 2 i 1 F 1 F 2 IS 1 IS 2 Y 1 Y 2 Y

20 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 18/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: brak mobilności kapitału i BP LM 2 i 3 F 3 LM 1 i 2 i 1 F 1 F 2 IS 1 IS 2 Y 1 = Y 3 Y 2 Y

21 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 19/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: niska mobilność kapitału i BP LM 1 i 1 F 1 IS 1 Y 1 Y

22 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 19/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: niska mobilność kapitału i BP LM 1 i 2 i 1 F 1 F 2 IS 1 IS 2 Y 1 Y 2 Y

23 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 19/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: niska mobilność kapitału i BP LM 2 LM 1 i 3 i 2 i 1 F 1 F 3 F 2 IS 1 IS 2 Y 1 Y 3 Y 2 Y

24 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 20/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: wysoka mobilność kapitału i LM 1 i 1 F 1 BP IS 1 Y 1 Y

25 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 20/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: wysoka mobilność kapitału i LM 1 i 2 i 1 F 1 F 2 BP IS 2 IS 1 Y 1 Y 2 Y

26 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 20/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: wysoka mobilność kapitału i LM 1 F LM 2 2 i 2 i F BP 3 1 F 3 1 IS 1 IS 2 Y 1 Y 2 Y 3 Y

27 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 21/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: zintegrowany rynek kapitałowy i LM 1 i = i F 1 BP IS 1 Y 1 Y

28 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 21/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: zintegrowany rynek kapitałowy i LM 1 i 2 i = i F 1 F 2 BP IS 2 IS 1 Y 1 Y 2 Y

29 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 21/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: zintegrowany rynek kapitałowy i LM 1 LM 2 i 2 i = i BP F 1 F 3 IS 2 IS 1 F 2 Y 1 Y 2 Y 3 Y

30 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 22/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: podsumowanie Ekspansja fiskalna wskutek wzrostu dochodu pogarsza saldo CA, zaś wskutek wzrostu stóp procentowych poprawia saldo KA Przy braku oraz niskiej mobilności kapitału, wywołuje to deficyt bilansu płatniczego, gdyż poprawa salda KA nie jest dostatecznie duża (lub wcale nie występuje) W sytuacji deficytu bilansu płatniczego bank centralny podejmuje interwencję polegającą na sprzedaży rezerw, co powoduje ograniczenie podaży pieniądza krajowego

31 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 23/45 Polityka fiskalna Polityka fiskalna: podsumowanie Siła wpływu ekspansji fiskalnej na saldo KA zależy od stopnia mobilności kapitału. Im większa mobilność kapitału, tym silniejsza poprawa KA. Przy wysokiej mobilności saldo KA może poprawić się bardziej niż jest to konieczne do zrównoważenia powstałego deficytu CA.Wtejsytuacji dochodzi do nadwyżki bilansu płatniczego (nadwyżkowa podaż walut obcych). Interwencja banku centralnego w celu utrzymania stałego kursu wymaga skupu aktywów zagranicznych, co powoduje wzrost podaży pieniądza, który wzmacnia wpływ ekspansji fiskalnej na dochód. W przypadku doskonałej mobilności kapitału wpływ na dochód jest największy, zatem im większa mobilność kapitału, tym silniejszy wzrost dochodu

32 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 24/45 Polityka fiskalna Podsumowanie skuteczności polityki fiskalnej w warunkach systemu kursów stałych k Y i E CA 0 KA

33 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 25/45 Polityka monetarna Polityka monetarna: brak mobilności kapitału i BP LM 1 i 1 F 1 Y 1 IS 1 Y

34 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 25/45 Polityka monetarna Polityka monetarna: brak mobilności kapitału i BP LM 1 LM 2 i 1 i 2 F 1 F 2 Y 1 Y 2 IS 1 Y

35 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 25/45 Polityka monetarna Polityka monetarna: brak mobilności kapitału i BP LM 1 = LM 3 F 3 i 1 F 1 Y 1 IS 1 Y

36 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 26/45 Polityka monetarna Polityka monetarna: dodatnia mobilność kapitału i LM 1 BP i 1 F 1 Y 1 IS 1 Y

37 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 26/45 Polityka monetarna Polityka monetarna: dodatnia mobilność kapitału i LM 1 BP LM 2 i 1 F 1 i 2 F 2 Y 1 Y 2 IS 1 Y

38 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 26/45 Polityka monetarna Polityka monetarna: dodatnia mobilność kapitału i LM 1 = LM 3 BP i 1 F 1 F 3 Y 1 IS 1 Y

39 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 27/45 Polityka monetarna Polityka monetarna: zintegrowany rynek kapitałowy i LM 1 i = i F 1 BP Y 1 IS 1 Y

40 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 27/45 Polityka monetarna Polityka monetarna: zintegrowany rynek kapitałowy i LM 1 LM 2 i = i F 1 BP i 2 F 2 Y 1 Y 2 IS 1 Y

41 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 27/45 Polityka monetarna Polityka monetarna: zintegrowany rynek kapitałowy i LM 1 = LM 3 i = i F 1 F 3 BP Y 1 IS 1 Y

42 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 28/45 Polityka monetarna Polityka monetarna: podsumowanie Ekspansja monetarna powoduje spadek krajowych stóp procentowych oraz wzrost dochodu. Prowadzi to niezależnie od stopnia mobilności kapitału, do deficytu bilansu płatniczego Przy braku mobilności kapitału dochodzi jedynie do pogorszenia salda CA. Jeśli mobilność kapitału jest dodatnia, wówczas dochodzi jednocześnie do pogorszenia zarówno salda CA jak i pogorszenia salda KA. W tej sytuacji deficyt bilansu płatniczego osiąga większe rozmiary, niż przy braku mobilności kapitału W sytuacji deficytu bilansu płatniczego podaż walut obcych jest mniejsza od popytu na nie i występuje presja na deprecjację waluty krajowej

43 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 29/45 Polityka monetarna Polityka monetarna: podsumowanie W celu utrzymania kursu walutowego na stałym poziomie bank centralny zmuszony jest do interwencji polegającej na sprzedaży aktywów zagranicznych. Powoduje to jednocześnie spadek podaży pieniądza krajowego, który niweluje całkowicie skutki pierwotnej ekspansji monetarnej Polityka monetarna w systemie stałego kursu walutowego jest zatem zupełnie nieskuteczna i nie wpływa na poziom dochodu niezależnie od stopnia mobilności kapitału Polityka monetarna wpływa jedynie na strukturę bazy monetarnej. Ekspansja w postaci zwiększenia emisji kredytu krajowego pociąga za sobą konieczność zmniejszenia zasobu rezerw

44 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 30/45 Niemożliwa triada w gospodarce otwartej Niemożliwa triada w gospodarce otwartej Stały kurs walutowy Liberalizacja obrotów kapitałowych Autonomiczna polityka pieniężna

45 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 31/45 Niemożliwa triada w gospodarce otwartej Jednorazowa dewaluacja i LM 1 i = i F 1 BP Y 1 IS 1 Y

46 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 31/45 Niemożliwa triada w gospodarce otwartej Jednorazowa dewaluacja i LM 1 i 2 F 2 i = i F 1 BP IS 2 Y 1 Y 2 IS 1 Y

47 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 31/45 Niemożliwa triada w gospodarce otwartej Jednorazowa dewaluacja i LM 1 LM 2 i = i F 1 F 3 BP IS 2 IS 1 Y 1 Y 3 Y

48 Polityka makroekonomiczna przy stałych kursach walutowych 32/45 Niemożliwa triada w gospodarce otwartej Skutki dewaluacji Skutki dewaluacji odzwierciedlają trzy główne powody, dla których rządy czasami decydują się na dewaluację swoich walut: dewaluacja pozwala rządowi na walkę z krajowym bezrobociem, pomimo braku skutecznej polityki pieniężnej. Jeżeli, np. wydatki rządowe i deficyty budżetowe są politycznie niepopularne albo proces legislacyjny jest zbyt wolny, rząd może zdecydować się na dewaluację, jako najwygodniejszą metodę zwiększenia zagregowanego popytu poprawa na rachunku obrotów bieżących jest to rezultat, który wiele rządów uważa za pożądany jeżeli bankowi centralnemu kończą się rezerwy, to nagła, jednorazowa dewaluacja może zostać użyta do ich zwiększenia

49 Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane 33/45 Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane

50 Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane 34/45 Niedoskonała substytucyjność aktywów Interwencje sterylizowane a niedoskonała substytucyjność aktywów Gdy bank centralny wykonuje sterylizowaną interwencję walutową, jego transakcje nie wpływają na podaż pieniądza. Trudno znaleźć uzasadnienie dla tej polityki przy pomocy wcześniej używanego modelu determinowania kursów walutowych, ponieważ przewiduje on, że bez zmiany podaży pieniądza, interwencja banku centralnego nie wpłynie na krajową stopę procentową i dlatego też nie wpłynie na kurs walutowy. Model przewiduje również, że sterylizacja na rynku walutowym nie przyniesie efektów przy stałym kursie walutowym. Wnioski te pozostają prawdziwe tak długo, jak długo przyjmuje się, że aktywa krajowe i zagraniczne są doskonałymi substytutami.

51 Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane 35/45 Niedoskonała substytucyjność aktywów Interwencje sterylizowane a niedoskonała substytucyjność aktywów W przeciwieństwie do doskonałej substytucji aktywów, niedoskonała substytucja aktywów ma miejsce, gdy istnieje możliwość by zwroty z aktywów różniły się w stanie równowagi Głównym czynnikiem który powoduje niedoskonałą substytucję aktywów na rynku walutowym jest ryzyko Jeżeli obligacje denominowane w różnych walutach charakteryzują się różnym stopniem ryzyka, to inwestorzy mogą być skłonni zaakceptować niższe oczekiwane zwroty z obligacji, które są mniej ryzykowne i odpowiednio będą utrzymywali bardziej ryzykowne aktywa tylko wtedy gdy oczekiwana stopa zwrotu jest również odpowiednio wyższa

52 Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane 36/45 Niedoskonała substytucyjność aktywów Interwencje sterylizowane a niedoskonała substytucyjność aktywów Przy niedoskonałej substytucji aktywów zarówno ryzyko jak i przychód z inwestycji mają znaczenie, zatem działania banku centralnego, które zmieniają stopień ryzyka inwestycji w aktywa w walucie krajowej, mogą zmieniać kurs walutowy nawet gdy nie zmienia się podaż pieniądza Alternatywnie, zakupy aktywów przez BC zmieniające stopień ryzyka aktywów krajowych mogą wpłynąć na gospodarkę krajową poprzez zmianę stóp procentowych przy jednoczesnym utrzymaniu stałego kursu walutowego

53 Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane 37/45 Niedoskonała substytucyjność aktywów Równowaga na rynku walutowym w sytuacji niedoskonałej substytucji aktywów Gdy obligacje krajowe i zagraniczne nie są doskonałymi substytutami, warunek parytetu stóp procentowych musi być skorygowany o tzw. premię za ryzyko W tej sytuacji, warunek równowagi rynku walutowego przyjmuje postać: i = i + Ee E + ρ E ρ odzwierciedla różnicę w obciążeniu ryzykiem przychodów z krajowych i zagranicznych obligacji

54 Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane 38/45 Niedoskonała substytucyjność aktywów Od czego zależy premia za ryzyko ρ? ρ = ρ(b A) Dodatnio od podaży długu rządu krajowego (B) Ujemnie od zasobu aktywów krajowych posiadanych przez bank centralny (A)

55 Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane 39/45 Niedoskonała substytucyjność aktywów Inwestorzy stają się bardziej podatni na mniej oczekiwane zmiany kursu waluty krajowej im więcej posiadają krajowych obligacji rządowych. Wzrost ryzyka wynikający ze zwiększenia długu rządowego zostanie zaakceptowany, gdy zostanie to zrekompensowane zwiększoną oczekiwaną stopą zwrotu z krajowych aktywów. Zwiększona podaż długu rządu krajowego tym samym powoduje wzrost różnicy pomiędzy oczekiwanymi przychodami z aktywów denominowanych w walucie krajowej i zagranicznej. Jeżeli BC kupuje aktywa krajowe to zmniejsza ich udział na rynku, dzięki czemu prywatne ryzyko walutowe jest mniejsze, a premia za ryzyko związana z posiadaniem aktywów denominowanych w walucie krajowej spada. Zależność między premią za ryzyko a zasobem aktywów krajowych posiadanym przez BC pozwala na wpływ na kurs walutowy przy pomocy sterylizowanej interwencji walutowej.

56 Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane 40/45 Niedoskonała substytucyjność aktywów Załóżmy, że BC chce obniżyć stopy procentowe przez zwiększenie podaży pieniądza, w celu stymulacji gospodarki Kurs walutowy jest stały W warunkach doskonałej substytucyjności aktywów nie można tego zrobić bez zmiany kursu Jeśli jednak skupowanie aktywów krajowych przez BC powoduje spadek premii za ryzyko, to kurs walutowy pozostanie stały, a podaż pieniądza będzie mogła wzrosnąć powodując spadek stopy procentowej

57 Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane 41/45 Niedoskonała substytucyjność aktywów Ilustracja graficzna E E 0 1 i +(E e E)/E + ρ(b A 1 ) i i 1 L(i, Y ) M 1 /P 1 M/P

58 Kurs płynny kierowany i interwencje sterylizowane 41/45 Niedoskonała substytucyjność aktywów Ilustracja graficzna E E 0 M 1 /P M 2 /P 2 i i +(E e E)/E + ρ(b A 1 ) i +(E e E)/E + ρ(b A 2 ) i i 1 L(i, Y ) 1 M/P

59 Podsumowanie 42/45 Podsumowanie Istnieje bezpośredni związek pomiędzy interwencjami BC na rynku walutowym a krajową podażą pieniądza Gdy BC danego kraju kupuje aktywa zagraniczne, to krajowa podaż pieniądza ulega automatycznemu zwiększeniu BC może zneutralizować efekt zmiany podaży pieniądza powodowany przez interwencje poprzez sterylizację walutową (ale tylko przez jakiś czas) BC może usztywnić kurs swojej waluty w stosunku do waluty zagranicznej, jeżeli jest gotów wymieniać nieograniczone ilości waluty krajowej na zagraniczne aktywa po stałym kursie

60 Podsumowanie 43/45 Podsumowanie By utrzymać stały kurs walutowy, BC musi interweniować na rynku walutowym, gdy tylko zajdzie potrzeba by zapobiec powstawaniu nadwyżki podaży lub popytu aktywów denominowanych w walucie krajowej W rezultacie BC dostosowuje wysokość swoich aktywów zagranicznych w ten sposób również krajowej podaży pieniądza by zapewnić ciągłą równowagę bilansu płatniczego przy stałym kursie Zobowiązanie do utrzymywania stałego kursu walutowego zmusza BC do poświęcenia możliwości stosowania polityki pieniężnej w celu stabilizacji makroekonomicznej Zakup krajowych aktywów przez bank centralny powoduje równy mu co do wartości spadek jego oficjalnych rezerw zagranicznych, nie zmieniając podaży pieniądza ani produkcji wkraju

61 Podsumowanie 44/45 Podsumowanie Polityka fiskalna w przeciwieństwie do polityki pieniężnej jest dużo bardziej skuteczna w systemie stałych kursów walutowych niż przy kursie płynnym Przy stałym kursie, w krótkim okresie, ekspansywna polityka fiskalna nie powoduje aprecjacji, która wypiera zagregowany popyt, lecz zamiast tego zmusza bank centralny do zakupów aktywów zagranicznych i zwiększenia podaży pieniądza Dewaluacja podnosi także zagregowany popyt i podaż pieniądza w krótkim okresie W długim okresie ekspansja fiskalna powoduje realną aprecjację, wzrost podaży pieniądza oraz wzrost krajowego poziomu cen, natomiast dewaluacja powoduje wzrost długoterminowych poziomów podaży pieniądza i cen, proporcjonalny w stosunku do zmiany kursu walutowego

62 Podsumowanie 45/45 Podsumowanie System kierowanego kursu płynnego pozwala BC na zachowanie pewnej możliwości kontroli krajowej podaży pieniądza, kosztem większej niestabilności kursu walutowego Jeślikrajoweizagraniczneobligacje nie są doskonałymi substytutami, to BC może w pewnym zakresie równocześnie kontrolować krajową podaż pieniądza i kurs walutowy, dzięki sterylizacji interwencji walutowych