C H R Ä M I N EWANGELIA ŻYCIE I MYŚL C H R Z E ŚC IJA Ń S K A -JE D N O Ś Ć -PO W T Ó R N E PRZYJŚCIE CHRYSTUSA

Transkrypt

1 C H R Ä M I N EWANGELIA ŻYCIE I MYŚL C H R Z E ŚC IJA Ń S K A -JE D N O Ś Ć -PO W T Ó R N E PRZYJŚCIE CHRYSTUSA X» N iech się w e se li p u sty n ia i sp ieczon a ziem ia; n ie ch się rozraduje i z a k w itn ie step! P a n p o cieszy Syjon, u czyni z jego p u sty n i ogród P ana, radość i w e se le zapan u ją w nim, p ieśń dzięk czynna i d źw ięk p ieśn i. (P roroctw o Izajaszow e: 35,1; 51, 3) N a z d ję c iu : Z a d r z e w ia n ie p u s t y n i N e g e v w I z r a e lu. F o Ł S te ia n M o se s ( R a d iu s, 1982)

2 CHRZEŚCIJANIN EWANGELIA ŻYCIE I MYŚL CHRZEŚCIJAŃSKA JEDNOŚĆ POWTÓRNE PRZYJŚCIE CHRYSTUSA Rok założenia 1929 Nr 5., m aj 1983 r. M IŁ O S IE R D Z IE N A D IZ R A E L E M B O Ż Y M (R ed.) - 4 s.2 E D W A R D C Z A J K O : W s e r c u, r ą c e i u n ó g B o g a (3 5) E R N S T J U N G (o p r a ć. K. M u r a n ty ) : J e r o z o lim a w p e r s p e k ty w ie B ib lii (G 9) K A Z IM IE R Z M U R A N T Y (o p ra ć.) : S p o j r z e n ie n a h is to r ię Ż y d ó w (10 16) M IE C Z Y S Ł A W K W IE C IE # (o p r a e.) : Ś w ia d e c tw o w s p ó ln e g o lo s u [W y b ó r fr a g m e n tó w p o e z j i i p r o z y p o ś w ię c o n y c h P o ls k im Ż y d o m ] s N. D. K U L IN IC Z (o p ra ć.) : W p o s z u k iw a n iu k r w i p o je d n a n ia [ ś w ia d e c tw o n a w r ó ce n ia s [Z P R A S Y ] : Z m a r ł b.p. P in k u s S z e n ic e r M ie s ię c z n ik C h r z e ś c ija n in " w y s y ł a n y j e s t b e z p ła tn ie ; w y d a w a n ie j e d n a k c z a s o p is m a u m o ż liw ia w y łą c z n ie o f ia r n o ś ć C z y te ln ik ó w. W s z e lk ie o f ia r y n a c z a s o p is m o w k r a ju,, p r o s im y k ie r o w a ć n a k o n t o Z je d n o c z o n e g o K o ś c io ła E w a n g e lic z n e g o : N B P W a r s z a w a, X V O d d z ia ł M ie js k i, N r , z a z n a c z a ją c c e l w p ła t y n a o d w r o c ie b la n k ie t u. O fia r y w p ła c a n e z a g r a n ic ą n a le ż y k ie r o w a ć n a o p r o c e n to w a n e k o n t o Z je d n o c z o n e g o K o ś c io ła E w a n g e lic z n e g o N r 1517/037874/ /99976G w B a n k u P o ls k a K a s a O p ie k i S A, I O d d z ia ł w W a r s z a w ie,, u l. C z a c k ie g o 21. W y d a w c a : P r e z y d iu m R a d y Z je d n o c z o n e g o K o ś c io ła E w a n g e lic z n e g o P R L., R e d a g u je K o le g iu m : E d w a r d C za jk o, M ie c z y s ła w C z a jk o (r e d a k to r n a c z e ln y ), K a z im ie r z K r y s to ń, M ie c z y s ła w K w ie c ie ń (s e k r e ta r z r e d a k c ji), E d w a r d L o r e k, M a r ia n S u s k i, R y sz a r d T o m a s z e w s k i. A d r e s R e d a k c ji i A d m in is tr a c ji: W a r sz a w a 1, u l. Z a g ó r n a 10. T e le f o n R e d a k c ji: (w e w n. 10). T e le f o n A d m in is tr a c ji: A d r e s r e d a k to r a n a c z e ln e g o : S z c z e c in 13, s k r y tk a p o c z to w a, 32, t e le f o n : M a te r ia łó w n a d e s ła n y c h n ie z w r a c a s ię. I n d e k s : IS S N R SW P ra s ą -K s ią ż k a -R u c h, W a r sz a w a, S m o ln a 10/12. N a k ł egz. O b j. 3 a rk. Z am M -81. Miłosierdzie nad Izraelem Bożym W c ią g u s tu le c i n a r ó d ż y d o w sk i s k u p ia ł n a so b ie u w a g ę sp o łe c z e ń stw b liż e j i d a le j m ie sz k a ją c y c h, z a p rz y ja ź n io n y c h z n im, w ro g ic h m u, czy n ie z d e c y d o w a n y c h. P o s ta w y te p r z e tr w a ły 1 d o n a sz y c h czasó w, z ty m, że z w ła sz c z a w o s ta tn im o k re sie h is to rii w ie lo k ro tn ie w z ro sło u czu cie w ro g o ści w o b e c Ż y d ó w. D la te g o je s t w a ż n e ta k ż e d z is ia j, ż eb y śm y ja k o c h rz e śc ija n ie n a le ż ą c y d o sp o łeczności e w a n g e lic z n e j w n a sz y m k r a ju m ie li p r a w id ło w y s to s u n e k w o b e c n a ro d u żydow sk ie g o, a to zn aczy, ż e b y ś m y w y r a ż a li a w ię c z n a li i w y z n a w a li B oże m y śli i p ra g n ie n ia w s to su n k u do N a ro d u O b ie tn ic y. D ru g a w o jn a ś w ia to w a z a d a ła s tra s z liw y cios ż y d o stw u p o lsk ie m u i jeg o k u ltu rz e. Z g in ę ło p o n a d tr z y m ilio n y Ż y d ó w p o lsk ic h, a le w z n ac zn y m sto p n iu o c a la ł ic h w ie k o w y d o ro b e k k u ltu ra ln y. H itle ry z m zn iszczy ł w ie le b e z c e n n y c h o b ie k tó w k u ltu r y ż y d o w sk ie j, z b u rz y ł z a b y tk o w e św ią ty n ie i ich o s o b liw ą b o g a tą o rn a m e n ty k ę, sp a lił k się g i, rę k o p isy, s ta r o d r u k i, a rc y d z ie ła rzeźby, m a la rs tw a, g ra fik i, z ru jn o w a ł d o m o stw a z b o g a c tw e m p rz e d m io tó w ż y cia c o d z ie n n e g o i o b y c zajo w o śc i Ż y dów. A le n ie z d o ła ł zniszczyć p rz esz ło śc i Ż y d ó w p o lsk ic h ; o sta ła się oma w lite r a tu r z e w p ro z ie i w p o ezji, w p iś m ie n n ic tw ie n a u k o w y m i re lig ijn y m, w o c alały c h ro c z n ik a c h p ra s y o d X.V III w ie k u do d ru g ie j w o jn y św ia to w e j, o sta ła się w d ra m a to - p isa rstw ie, w m a la rs tw ie i w m u zy ce. Ż ydzi polscy! O k re śle n ia te g o u ż y w a ją Ż y d zi n a c a ły m św ie c ie ja k o w y z n a c z n ik a o so b liw e j sp o łe cznośc i, k tó r a w y w a rła w p ły w n,a k u ltu rę, a n a w e t n a m e n ta ln o ść Ż y d ó w o m a l n a c a ły m św ie c ie. N a k u li z ie m sk ie j ż y je dziś O koło p ię tn a s tu m ilio n ó w Ż y d ów. M ie sz k a ją n a w s z y s tk ic h k o n ty n e n ta c h. N ie je s t c h y b a p rz e s a d ą s tw ie rd z e n ie, że z ty c h p ię tn a s tu m ilio n ó w p rz y n a jm n ie j p o ło w ę łąc zą e m o c jo n a ln e W ięzi z ż y d o stw e m p o lsk im... Ż y cie Ż y d ó w w e W sc h o d n ie j E u ro p ie, a w ię c i ma z ie m ia c h p o lsk ic h n ie b y ło u s ła n e ró ż am i. O d m ie n n o ść religiii, u b io ru, o b y c za jó w i s ty lu ż y cia b u d z iły n ie c h ę ć a n a w e t w y s tą p ie n ia a n ty ż y d o w sk ie. C zęsto so lą w o k u b y ł sp o k o jn y, so lid n y try b życia ż y d o w sk ie g o i ta le n ty te g o n a ro d u. Z a c h o w y w a li je d n a k lo ja ln o ść w o b ec k r a ju, w k tó r y m żyli od w ie k ó w i k tó re g o b y li sz c ze ry m i p a trio ta m i czem u w y ra z d a w a li ta k ż e d a n in ą s w o je j k r w i w w a lk a c h o n iep o d le g ło ść P o l s k i w y ra ż a tr a f n e z d a n ia M a ria n F u k s w e w s tę p ie do d z ie ła : Ż ydzi polscy. D z ieje i k u ltu r a (W arsz a w a, 1982). A w ię c ta k ż e n a n a s, w y z n a w c a c h J e z u s a C h ry stu sa ż y ją cy c h w P olsce, sp o c z y w ać p o w in n a tr o s k a o w ła śc iw e k s z ta łto w a n ie sto su n k u w o b e c n a r o d u żydow sk ie g o, ty m w ię c e j, ż e ja k w ie rz y m y n a p o d sta w ie B ib lii B óg d a ro w a ł sw o je rp u lu d o w i m o żliw o ść p o w ro tu do Z ie m i O b ie c a n e j, S po stra sz liw y c h d o św ia d c z e n ia c h II w o jn y św ia to w e j, p o z w o lił u tw o rz y ć w ła sn e p a ń s tw o p a ń s tw o Iz ra e l. Ś w ia d e c tw o S ta re g o i N o w eg o T e s ta m e n tu je s t w y ra ź n e, i w ty m d u c h u o d c z y tu je m y ró w n ie ż sło w a z L is tu do R z y m ia n : P rz e to o b ie tn ic a z o sta ła d a n a n a p o d sta w ie w ia ry, a b y b y ła z ła s k i i a b y b y ła z a p e w n io n a c a łe m u p o to m stw u, n ie ty lk o te m u, k tó re p o leg a n a z ak o n ie [sło w a o d n o sz ą ce się do Żydów p rz y p. red.], a le i te m u [sło w a o d n o szące się d o pogan, do narodów p rz y p. re d.], k tó re m a w ia rę A b ra h a m a, o jc a n a s w s z y s tk ic h ; ja k n a p is a n o : U s ta n o w iłe m cię o jcem w ie lu n a ro d ó w, z a p e w n io n a p rz e d B o g iem, k tó r e m u z a u fa ł, k tó ry o ż y w ia u m a rły c h i k tó ry to, czego n ie m a, p o w o łu je d o b y tu. A b ra h a m w b re w n a d ziei, ży w iąc n a d z ie ję, u w ie rzy ł, a b y sta ć się o jcem w ie lu n a ro d ó w [...] A n ie n a p is a n o tego-, że m u p o c z y ta n o ty lk o ze w z g lę d u n a n ieg o, a le ze w z g lęd u n a n a s, k tó ry m m a to być p o c z y ta n e i k tó rz y w ie rz y m y w tego, k tó ry w z b u d z ił Je z u sa, P a n a n aszeg o, z m a rtw y c h. K tó ry z o sta ł w y d a n y za g rz ec h y n a sz e i w z b u d zony z m a rtw y c h d la u s p ra w ie d liw ie n ia n a sz eg o " (Rz. 4,16 n sst.). M u sim y w ię c w y ra ź n ie d a ć o d p ó r w s z e lk ie m u fa łs z y w e m u n a s ta w ie n iu p o ja w ia ją c e m u s ię n a św ie c ie, a b y se rc a w ie rz ą c y c h o d e rw a ć o d B o żych o b ie tn ic d a ro w a n y c h p rz e d w ie k a m i Iz ra e lo w i. C h rz e ścija n ie n ie m o g ą u le g a ć d ą ż e n io m k ó ł a n ty s e m ic k ic h (z w ró ćm y n a s z ą u w a g ę n a fa k t, że p o ję c ie to je s t w y ją tk o w o z a w ę ż o n e i s k ie ro w a n e w y łą c z n ie p rz e c iw I z r a e lito m ; a o n o O b e jm u je sw o im z asię g ie m ta k ż e A ra b ó w, k tó ry c h o strz e a n ty s e m ity z m u z u p e łn ie n ie d o ty k a ), a n i ich p o p ie ra ć. Z d ru g ie j też stro n y p o w in n i być o stro ż n i, ż eb y n ie w y ra ż a ć p ły tk ie g o p ro iz ra e lity z m u, k tó ry głosi w y łą c z n ie id eę p a ń s tw a lu b n a r o d u a le n ie p o le g a n a B ogu, lu b u z n a ć n ie ch ce B o g a W szech m o g ąceg o, k tó ry je s t ta k ż e B o g iem Iz ra e la. M ie jm y św ia d o m o ść teg o, co B óg z a m ie rz y ł w s to su n k u do S w o jego lu d u iz ra elsk ie g o, i czego p ra g n ie d o k o n a ć w o b e c w s z y s tk ic h lu d ó w. B óg m a ta k ż e ro z w ią z a n ie s p r a w y I z ra e la i je g o są sia d ó w. O n je s t P a n e m c ałej Z iem i, i d la te g o O n ta k ż e ro z w ią ż e ten, ja k o b e c n ie z d a je się, b ę d ący n ie do ro z w ią z a n ia p ro b le m b lis k o w sc h o d n i. J e d n a k ż e c h o d zi o to, Żeby se rce k a ż d e g o c z ło w ie k a : k a ż d e g o Ż y d a, i k a ż d e g o sp o śró d n a ro d ó w całeg o św ia ta, c h c ia ło sk ie ro w a ć się d o B o g a :i c h c ia ło o tw o rz y ć się dla. N iego. O n. Bóg, d o k o n u je dzieł. W jeg o K siędze, B ib lii, je s t ta k ż e o b ie tn ic a o sz c zęśliw y m d o p e łn ie n iu w s z y s tk ic h sp ra w, w s z y s tk ic h rz eczy ; ta k ż e lo su I z ra e la i k r a jó w są sie d n ic h : W o w y m d n iu b ę d z ie I z ra e l ja k o trz e c i ra z e m z E g ip te m i A sy rią b ło g o sła w ie ń stw e m n a ziem i, k tó rą p o b ło g o sła w i P a n Z astę p ó w, m ó w iąc: N ie ch b ę d z ie b ło g o sła w io n y m ó j lu d E g ip t i d z ie ło m o ic h r ą k A sy ria, i m o je d z ie d z ic tw o I z ra e l! (Izj. 19, 24 25). D la te g o n a sz e ż y cz en ie je s t ż y czen ie m p o k o ju : i d la Iz ra e la, i n a ro d ó w s ą sie d n ic h, i re sz ty n a ro d ó w. R ed 2

3 W sercu, ręce i u nóg Boga Z aiste O n m iłu je lud; w szy scy św ię c i jego są w ręk ach tw y c h, i oni sk u p ili się do n ogi tw e j, ab y co p o jęli ze słó w tw oich " (5 M ojż. 33,3 w g B ib lii G dańskiej) K ie d y M o jżesz w y p o w ie d z ia ł te sło w a m ia ł 120 lat. S ta n ą ł p e w n e g o r a z u p rz e d n a ro d e m iz ra e lsk im, ju ż u g ra n ic Z iem i O b ie c a n e j, i ta k im p o w ie d z ia ł: M am 120 la t, n ie m o g ę w c h o d z ić i w y c h o d zić, je s te m ju ż s ta ry m c z ło w ie k ie m. P a n rz e k ł do m n ie, P a n p rz ez k tó re g o w y p ro w a d z iłe m w a s z zie m i e g ip sk ie j, że ja sa m n ie w e jd ę d o Z ie m i O b ie c a n e j." A le jeszcze w c z e śn ie j, z a n im w y rz e k ł te sło w a, p o w ie d z ia ł, że ich w o d z em, g d y jeg o z a b ra k n ie, b ę d z ie Jó-zue, k tó ry zo stał u sta n o w io n y w o d z em n a d Iz ra e le m. M o jżesz p o w ia d a : p a m ię ta jc ie, że n a jw a ż n ie js z e je s t to, że p o za Jo z u e m, k tó ry b ę d z ie w a sz y m w o d z e m P a n B óg tw ó j, sa m p ó jd z ie p rz e d to b ą ". Ic h u w a g ę, ic h w z ro k s k ie ro w a ł n a B oga, n a P a n a, k tó r y p ó jd z ie p rz e d n im i. T u ta j w ła śn ie, w ty c h sło w a c h c zy tam y, że M o j żesz, słu g a B oży, w ó d z n a ro d u B ożego, czło w iek, z k tó ry m B óg m ia ł śc isłą sp o łeczność, p r z e d s ta w ia B o ga lu d o w i Iz ra e ls k ie m u i gło si o N im, ż e O n je s t B ogiem, k tó ry m iłu je lu d. Iz ra e lic i to u sły sz e li, i d o b rz e z ro z u m ie li, p o n ie w a ż m iło śc i B o żej d o św ia d czali w c ią g u w ie lu la t, g d y B óg p ro w a d z ił ic h p rz ez p u sty n ię, b y ic h w p ro w a d z ić d o Z ie m i O b ie c a n e j. A to Słow o, d ro d z y B ra c ia i S io stry, je s t i d z isia j S ło w em d la n a s : n a p ra w d ę, O n m iłu je lu d! B óg m iłu je lu d! B óg m iłu je n a s, B óg n a s u k o c h a ł. O czy w iście w ie m y o ty m, że n a jw ię k s z y m w y r a zem B ożej m iło śc i je s t d a ro w a n ie J e z u s a C h ry stu sa n a sz eg o Z b a w ic ie la. B óg u k o c h a ł n a s p rz e z to, że n a s stw o rz y ł. O n c h c ia ł m ie ć sp o łe cz n o ść z lu d ź m i, c h c ia ł m ieć d la sie b ie k o ro n ę sw e g o s tw o rz e n ia ", stw o rz o n ą n a o b ra z i sw o je p o d o b ie ń stw o. O n p ra g n ą ł m ie ć b lis k ą sp o łeczność z c zło w iek ie m. L ecz n ie s te ty, B oży p la n z o sta ł z e p s u ty p rz e z zło, z ło k tó re w e sz ło n a św ia t. I sp o łe czn o ść B o g a z lu d ź m i z o sta ła z e rw a n a. Z n a le ź liśm y się w s ta n ie śm ie rc i. I d la te g o B óg, k tó ry m iło w a ł i m iłu je sw ó j lu d, k tó ry n a p r a w d ę m i łu je lu d, p o sła ł J e z u s a C h ry stu sa, a b y tę u tra c o n ą sp o łeczność z B o g iem, u tra c o n y R a j, p rz y w ró c ić n a m d ać n a m z p o w ro te m. O n m iłu je lu d, d la te g o d a ł Je z u sa C h ry stu sa. A lb o w ie m ta k B óg u m iło w a ł św ia t, że S y n a S w eg o jedn-orodzo-nego d ał, a b y k a ż d y, k to w e ń w ie rzy, n ie z g in ą ł, a le m ia ł ż y w o t w ie c z n y (J a n 3,16). Je z u s C h ry stu s, te n n ie w y sło w io n y, n ie w y p o w ie d z ia n y d a r B oży, je s t d o w o d e m, n a jw ię k s z y m d o w o d em teg o, że B óg n a s k o c h a, że n a s m iłu je. S ło w o B oże p o w ia d a, że ta m iło ść B oża, m iło ść, k tó r ą B óg n a m o k a z u je, to B oże u k o c h a n ie, p rz e k ra c z a w szelk ie n a sz e ro z u m ie n ie, w szelk ie n a sz e p o z n a n ie. D lateg o z g in a m k o la n a m o je p rz e d O jc em, od k tó re g o w s z e l k ie o jco stw o n a zie m i i n a n ie b ie b ie rz e sw o je im ię p o w ia d a A p o sto ł P a w e ł a b y ście z d o ła li p o ją ć ze w szy stk im i św ię ty m i, ja k a je s t sz e ro k o ść i d łu gość, i w y so k o ść i g łęb o k o ść, i m o g li p o z n ać m iło ść C h ry stu so w ą, k tó ra p rz e w y ż sz a w s z e lk ie p o z n a n ie. Ż y je m y w św ie c ie tró jw y m ia ro w y m, w św ie c ie, w k tó ry m w s z y s tk o m o ż n a z m ie rz y ć i o b liczyć, w ś w ie cie, w rz e c z y w isto ści m a ją c e j trz y w y m ia ry. A le p o w ia d a A p o sto ł P a w e ł g d y c h o d zi o m iło ść B o żą, to tu ta j d o c h o d z i jeszcze c z w a rty w y m ia r, to z n a czy, że n ie m o ż n a teg o p o zn ać, n ie m o ż n a z ro zu m ieć, n ie m o ż n a z b a d a ć. T o w y k ra c z a p o za m o żliw o ści n aszeg o p o z n a n ia i n aszeg o d o św ia d c z e n ia. W te n św ia t tró jw y m ia ro w y p rz y c h o d z i m iło ść B oża, k tó ra - ja k w s p o m n ie liśm y m a c z te ry w y m ia ry. T o z n a czy, że o n a p rz e k ra c z a i p rz e w y ż sz a w sze lk ie p o z n a nie. N ie ch b ę d zie b ło g o sła w io n y Bóg, że O n n a s k o c h a, że o k a z a ł n a m sw o ją m iło ść, k tó ra p rz e k ra c z a w s z e lk ie po-znanie. I d la te g o z teg o S ło w a, k tó re p rz e c z y ta liśm y, w i d z im y d ro d z y B ra c ia i S io stry że d la k ażd eg o z n a s, d la k a ż d e g o c zło w iek a, d la k ażd eg o m ężczyzny i k o b ie ty, d la k a ż d e g o d z ie ck a, je s t w s p a n ia łe m ie js ce, m ie js c e w se rc u B oga. S e rc e B o g a je s t ta k ie w ie l kie, ta k ie o b sz e rn e, że w n im je s t i m o że być tw o je m ie jsc e, ta m je s t i m o je m ie jsc e. M a m y m ie jsc e w s e rc u B o g a! Z a iste, O n m iłu je lu d. P o w ie d z lu d zio m, że k o c h a m ich, że się o n ic h te ż tro sz cz ę..." p rz y p o m in a n a m je d n a z n o w y c h p ie śn i tę m y śl. M o jżesz p o w ia d a, że m a m y m ie jsc e n ie tylko' w se rc u B oga. D o d a je ró w n ie ż, iż m a m y m ie jsc e w J e go rę k a c h. W szyscy św ię c i s ą w rę k a c h Je g o. C o za w s p a n ia łe m ie jsc e : rę c e B o g a! Z rę k i M o jej n ik t w a s n ie w y d rz e m ó w i P a n. D o tk n ię c ie Je g o rę k i d ało n a m życie. B y liśm y u m a r li p rz ez g rz ech i u p a d k i, a le d o tk n ię c ie B ożej rę k i,,a w ię c to, że B óg w z ią ł n a s sw o ją rę k ą d a ło n a m życie! D z isia j je s te śm y w rę c e B o żej. N a le ż y m y do- Niego-, je s te ś m y Je g o w ła sn o śc ią, ja k o d zieci B oże, je s te śm y w Je g o ręce. T a m je s t n a sz e m ie jsc e. O n n a s -o-żywił d o tk n ię c ie m sw ojego- p a lc a, S w o je j rę k i i O n z a c h o w u je n a s w d u c h o w y m życiu. J e s te ś m y w rę c e B ożej i d z ię k i te m u m o żem y żyć i p ro w a d z ić z w y cię sk ie ż y cie p rz ed Je g o o b lic z em. G d y O n n a s trz y m a w rę k u, to Je g o c h w y t p o z w a la n a m p rz e z w y c ię ż a ć p ra w o g rz esz n e j n a tu ry, p o w o d u ją c e n a sz e u p a d k i. J a k w ż y ciu f i zy cznym n ie m-ogę p o sta w ić, n a p rz y k ła d, swego- d łu gopisu, by s ta ł bez p o d p ie ra n ia ja k ie jś siły. G d y go puszczę, p ra w o p rz y c ią g a n ia zie m i od ra z u o k aże sw o je is tn ie n ie i d z ia ła n ie. D łu g o p is m u si w te d y u p a ść n a ziem ięi T a k sam o, d ro d z y B ra c ia i S io stry, je s t z n a m i. G d y B óg n a s n ie trz y m a, g d y n ie je s te śm y w Je g o rę k u, w te d y is tn ie ją c e p ra w o g rz e c h u p o w o d u je, że u p a d a m y, że u p a d a m y n a z iem ię, u p a d a m y w g rzech, że p rz y c h o d z ą u p a d k i. A le b ło g o sła w io n y je s t 3

4 P a n, że n as, k tó rz y m a m y sk ło n n o ść do u p a d k ó w O n u trz y m u je w S w o ic h rę k a c h. I g d y O n n a s trz y m a, m o żem y p r o s to sta ć lu b ch o d zić. C h w a ła M u za to n iech b ęd zie, że O n n a s trz y m a, że O n je s t m o cen ja k p o w ia d a S ło w o B oże z a c h o w a ć n a s od u p a d k u i sta w ić n ie s k a la n y m i p rz e d o b lic z e m św ię te g o B oga. M a m y w ię c ró w n ie ż m ie js c e w r ę k u B oga. G d y n a s B óg trz y m a w sw o im rę k u, je s te ś m y też w te d y z d o ln i do słu ż b y d la N iego. M ój d łu g o p is je s t p o ż y teczn y, że się p o słu ż ę d a le j z a s to s o w a n y m p rz y k ła d e m, g d y go w e z m ę w rę k ę, i z ac zn ę się n im p o słu g iw a ć. I m y, d ro d z y B ra c ia i S io stry, ty lk o w te d y m o żem y być p o ż y te c z n i, g d y B óg trz y m a ć n a s b ę d z ie w S w y m rę k u, g d y się n a m i p o słu ży, g d y n a s b ę d z ie u ż y w ał. W te d y je s te ś m y d la N iego u ż y te cz n i. T ak, m a m y m ie j sce w se rc u B o g a: O n n a s k o c h a! O to je s t n a sz e m ie jsc e! M a m y też m ie jsc e w rę c e B o ż e j; O n n a s trz y m a! O n n a s o ży w ił, z a c h o w u je od u p a d k u i czyni to, że je s te śm y u ż y te c z n i w Jegoi K o ściele, i w e w szelk ie j Je g o słu ż b ie. L ecz to n ie w szy stk o. M o jżesz p o w ia d a jeszcze, że lu d Jego, że św ię c i J e g o m a ją m ie jsc e u B o żych stó p, u J e g o stó p. I oni sk u p ili się do n o g i T w ojej,. M a m y m ie jsc e n ie ty lk o w se rc u B oga, im am y m ie jsc e n ie ty lk o w Je g o ręce, a le ta k ż e je s t d la n a s m ie jsc e u J e g o stóp. P rz y to c z ę k ilk a p rz y k ła d ó w z N o w eg o T e s ta m e n tu. S p ó jrz m y n a p e w n ą g rz esz n icę, k tó r a p rz y sz ła d o S zym o n a T rę d o w a te g o, fa ry z e u sz a, do k tó re g o Je z u s C h ry stu s b y ł z ap ro sz o n y n a u cztę. J e z u s C h ry stu s ze sw y m i u c z n ia m i z o sta ł z a p ro sz o n y n a u c ztę, k tó r ą w y d a ł S z y m o n T rę d o w a ty b y ły tr ę d o w a ty fa ry z e u sz. Je z u s p rz y sze d ł, i o czy w iście n ie jak. d z is ia j sia d a m y d o sto łu, a le ja k to b y ło w ó w c z a s w z w y c z a ju p o ło ży ł się d o sto łu. B y ły ta k ie w y m o sz c zo n e sp e c ja m e p o s ła n ia p rz y sto le i u c z tu ją c y k ła d li się n a n ie. I c zy tam y, że g d y w szy scy u c z to w a li sp o c z y w ają c w y g o d n ie p rz y sto łach, p rz y sz ła ja k a ś n ie w ia sta, być m o że n a jw ię k s z a g rz e sz n ic a w ty m m ie śc ie i ja k p o w ia d a S ło w o B oże, p rz y sz ła z ty łu, z b liż y ła się d o m ie jsc a, n a k tó ry m sp o c z y w ał Je z u s, i s ta n ą w sz y z ty łu, u Je g o nóg, z a p ła k a ła. Z a c z ę ła p ła k a ć i z aczęła łz a m i z le w a ć Je g o nogi, i w ło s a m i sw o je j g ło w y w y c ie rać, i c a łu ją c Je g o stopy, n a m a s z c z a ła je o lejk iem. P rz y sz ła i s ta n ę ła u nóg J e z u sa C h ry stu sa. Z ty łu, w ty m m ie jsc u, g d zie Je z u s sp o c z y w ał p rz y sto le, ta m o n a z ty łu sta n ę ła, i sw o im i łz a m i z ac zę ła z le w a ć J e go sto p y, i w ło sa m i, k tó re b y ły d łu g ie, z a c z ę ła w y c ie ra ć J e g o sto p y. I c a łu ją c Jego sto p y, n a m a s z c z a ła je o le jk ie m. I w ła ś n ie ta k o b ie ta, k tó ra z n a la z ła się u n ó g J e z u s a C h ry stu sa, o trz y m a ła od N iego p rz e b a c z e n ie g rz ec h ó w. J e z u s rz e k ł d o n ie j: O d p u sz czone są g rz e c h y tw o je. U n ó g J e z u sa C h ry stu sa je s t ta k ż e i d la n a s przeb aczen ie:. U n ó g Je z u sa C h ry stu sa, d ro g i p rz y ja c ie lu, je s t p rz e b a c z e n ie tw o ic h g rzechów! O n o je s t u n ó g J e z u s a C h ry stu sa! P rz y jd ź, ja k ta k o b ie ta, sta ń u nóg J e z u s a C h ry stu sa, a ta m z n ajd zie sz p rz e b a c z e n ie sw o ic h g rz echów! E w a n g e lie w s p o m in a ją ta k ż e o p e w n y m o p ę ta n y m c zło w iek u, k tó r y z o sta ł u z d ro w io n y p rz e z P a n a J e zusa C h ry stu sa. O n im ró w n ie ż p o w ie d z ia n o, że gdy z o stał u z d ro w io n y, że g d y o d z y sk a ł pokój w e w n ę trz ny, z d ro w ie i p o k ó j u m y słu to z n a jd u je m y go sie d ząceg o u stó p J e z u s a C h ry stu sa! W sp óln e n ab o żeń stw o z u d zia łem ch rześcija n i Ż ydów o d b y w a ją ce się w syn agodze w A u gsb urgu (RFN) Zdj. P ontis de Riese ( R adius, 1982)

5 D ro d z y B ra c ia i S io stry, d ro d z y p rz y ja c ie le, je śli c h cem y m ie ć w e w n ę trz n y p o k ó j, B oży p o k ó j w n a szym ż y ciu w n a sz y m ż y c iu o so b isty m, w n a sz y m ż y ciu ro d z in n y m, w n a sz y m ż y ciu m a łż e ń sk im, i je śli c h cem y m ie ć w e w n ę trz n y B oży p o k ó j w o g ó le w n a szym życiu, to p rz y jd ź m y i u sią d ź m y u stó p Jezu sa. C h ry stu sa! A lb o w ie m ty lk o ta m, u n ó g J e z u s a C h ry s tu sa, je s t p o k ó j d la n a sz e g o se rc a, p o k ó j d la n a sz y c h n e rw ó w, p o k ó j d la c ałej n a sz e j isto ty. M ie js c e u nóg J e z u s a C h ry stu sa je s t ta k ż e d la c ie b ie, a b y ś m ó g ł żyć w p o k o ju. O n i sk u p ili się do nogi tw e j p o w ia d a M ojżesz, j a k o ty m c z y ta m y w S ło w ie B o żym. D a lej, g d y c z y ta m y E w a n g e lię, z n a jd u je m y J a ir a, k tó ry p rz e ż y w a ł p ro b le m ro d z in n y. Je g o d w u n a s to le t n ia c ó reczk a ciężk o c h o ro w a ła i z m a rła. C z y ta m y 0 n im, że p rz y sze d ł d o P a n a J e z u s a C h ry s tu sa, u p a d ł p rz ed N im n a k o la n a i p ro sił, ż e b y u d a ł się do jeg o d o m u i u z d ro w ił c h o rą có rk ę. U stó p J e z u s a C h ry s tu sa je s t to m ie jsc e, g d z ie m o żem y p rz e d k ła d a ć n a sz e p ro śb y. J e ś li m a m y ja k ą ś p ro śb ę, je ś li m a m y ja k ą ś w ie lk ą p o trz e b ę, p rz y jd ź m y do J e z u s a C h ry stu sa, sta ń m y u Je g o stó p. O to m ie jsc e u n ó g J e z u sa C h ry s tu sa, g d zie m o żem y o trz y m a ć o d p o w ie d ź ta k ą, ja k ą o trz y m a ł J a ir, k tó re g o d w u n a s to le tn ia c ó rk a c h o ro w a ła. O n u k lą k ł u n ó g J e z u s a C h ry stu sa. W E w a n g e lii sp o ty k a m y ta k ż e S a m a ry ta n in a. S ło w o B oże p o w ia d a, że w p e w n e j m ie jsc o w o śc i było d z ie się c iu trę d o w a ty c h, k tó rz y s p o tk a li J e z u sa. I gdy p o p ro sili, b y ic h u z d ro w ił, o czy ścił ic h z te j s tra s z n e j, n ie u le c z a ln e j c h o ro b y - n a w e t d z isia j tr ą d n ie p rz e sta ł b y ć s tra s z n ą c h o ro b ą P a n J e z u s C h ry stu s o d p o w ie d z ia ł im, a b y o d e sz li i p o k a z a li się k a p ła n o w i. 1 S ło w o B oże p o w ia d a, że g d y t a k szli, b y się u k a zać k a p ła n o w i, od ra z u, n a g le, zobaczy li, że są czy ś ci, że ic h tr ą d g d z ie ś z n ik n ą ł. I S ło w o B oże g ło si, że d z ie w ię c iu poszło, poszło b y s ta n ą ć p rz e d k a p ła n e m, a le je d e n z n ic h z aw ró c ił, a b y ł to S a m a ry ta n in. O n im c z y ta jm y d a le j, że g d y z a w ró c ił, g d y p rz y sz e d ł do J e z u s a C h ry stu sa, ju ż n ie s ta n ą ł, n ie u sia d ł, n ie u k lę k n ą ł, a le p a d ł n a tw a rz u stó p J e z u s a C h r y s tu s a : i czcił G o, i u w ie lb ia ł, i d z ię k o w a ł M u. U z d ro w io n y z tr ą d u u p a d ł n a tw a r z u n ó g J e z u s a C h ry stu sa. T am, u nóg J e z u sa C h ry s tu s a je s t m ie jsc e d la n a sz e j a d o ra c ji, u w ie lb ie n ia, o k a z y w a n ia n a sz e j czci, o k a z y w a n ia n a sz e j w d z ięczn o ści w szech m o g ą c e m u B ogu. T a m u n ó g B oga, u n ó g J e z u s a C h r y s tu s a! M o żem y w ięc d z ię k i ła sce P a n a u jrz e ć to, ja k o d b y w a się d u c h o w y ro z w ó j. J a n. C h rz c ic ie l p o w ia d a : O n m u si ro sn ą ć, a ja sta w a ć się m n ie jsz y. I ta k sam o w y g lą d a s p ra w a w z ro s tu d u c h o w e g o c h rz e śc i ja n in a. R o zw ó j m a m ie jsc e w te d y, g d y s ta je m y się m n ie jsi, a C h ry stu s w z ra s ta. P o p a trz m y jeszcze n a p rz y to c z o n e p rz y k ła d y. O to ja k a ś n ie w ia s ta s ta n ę ła u stó p J e z u s a C h ry stu sa, i ta m o trz y m a ła p rz e b a c z e n ie sw o ich g rz echów. O p ę ta n y czło w iek, g d y s ta ł się zdró w, sie d z ia ł u stó p J e z u s a C h ry s tu s a ; ta m o tr z y m a ł p o k ó j. J a i r p rz y szedł, b y p rz ed ło ży ć sw o ją p ro śb ę Jezuso w i. W id z im y go, ja k k lęc zy p rz e d Je z u se m. T en n a to m ia s t, k tó ry p ra w d z iw ie czcił B oga, k tó ry B oga u w ie lb ia ł, sp o strz e g a m y, że leżał, że u p a d ł n a tw a rz u stó p J e z u s a C h ry stu sa. B y ł ta k m ały, s ta ł się p ro chem, p o d n ó ż k ie m nóg J e z u s a C h ry s tu s a m o ż n a b y ta k p o w ie d zieć. T o te n n a jw y ż s z y sto p ie ń a d o ra c ji, u w ie lb ie n ia B oga. T e n c z ło w ie k był n iczym, p ro c h e m, z n a la z ł się u stó p J e z u s a C h ry stu sa. B ło g o sła w io n y n ie c h b ę d zie B óg za to, że n a s k o c h a! N iech b ę d z ie b ło g o sław io n y, że w Je g o s e rc u je s t dla n a s m ie jsc e : oto T y i ja m a m y m ie jsc e w s e rc u B o ga! I w Je g o rę c e je s t d la n a s m ie jsc e : O n n a s o ż y w ił i trz y m a. O n je s t m o ce n z a c h o w a ć od u p a d k u m ó w i S ło w o B oże, i O n się n a m i p o słu g u je, gdy je s te ś m y M u p o słu sz n i. J e s t ta k ż e m ie jsc e d la n a s 1 u stó p J e z u s a C h r y s tu s a! C h cesz m ie ć p rz e b a c z e n ie g rz e c h ó w? P rz y jd ź i sta ń u n ó g J e z u s a C h ry stu sa! C h cesz m ie ć p o k ó j d la sw o ich m y śli, d la se rc a w e w n ę trz n e u sp o k o je n ie? O n o je s t u stó p J e z u s a C h ry stu sa. C hcesz, b y tw e p ro śb y z o sta ły w y s łu c h a n e, i chcesz m o że p rz ed ło ży ć M u p r o ś b y? K tó ż ic h n ie m a? K to z n a s n ie m a p ró śb, k tó re c h c ia łb y p rz e d ło ż y ć B o g u? M o żem y to z ro b ić p rz y c h o d z ą c do stó p J e z u s a C h ry stu sa! C h cesz B oga u w ie lb ia ć za w szy stk o, co u c zy n ił d la c ie b ie? U stó p J e z u s a C h ry s tu s a je s t d la n a s m ie jsc e. W se rc u B oga, w J e g o rę c e i u J e g o nóg je s t m ie jsc e d la k a żd e g o z n a s! W sp a n ia ły je s t n a sz Bóg. O n z a iste k o c h a lu d. P o w ie d z lu d zio m, że k o c h a m ic h ro z g ła sz a n a s z Bóg. A lle lu ja! N iech Im ię Je g o b ę d zie p o c h w a lo n e! A m en. Szalom! Salaam! Pokój! E d w a rd C zajk o P rz e d k ła d a m y n a sz y m d ro g im C z y te ln ik o m k o le jn y n u m e r m o n o te m a ty c z n y n a sz eg o k o śc ieln eg o m ie się c z n ik a. T y m ra z e m je s t o n p o św ię c o n y s p ra w o m Iz ra e la, sp ra w o m ży d o w sk im. Z b ie g a się to z w a ż n ą ro c zn icą w ż y ciu n a sz eg o k r a ju : z a ró w n o w ż y ciu sp o łe c z n o ści ż y d o w sk ie j ja k i P o la k ó w. O b c h o d zim y b o w ie m w ty m ro k u c z te rd z ie s tą ro c z n ic ę p o w s ta n ia w G etcie W a rsz a w sk im teg o b o jo w e g o z ry w u Ż y d ó w P o l s k ic h p rz e c iw k o o k u p a n to w i fa sz y sto w sk ie m u. W r a m a c h ty c h u ro c zy sto ści ro c z n ic o w y c h o d b y ło się ta k ż e 18 k w ie tn ia o tw a rc ie o d r e s ta u ro w a n e j sy n ag o g i w W a rsz a w ie p rz y ul. T w a rd e j 6. S y n o w ie I z ra e la o trz y m a li po d ru g ie j w o jn ie ś w ia to w e j sw o je p a ń stw o, g d z ie p e w ie n p ro c e n t Ż y d ó w z n a la z ł sw ó j d om. W ie lu je d n a k Ż y d ó w p o z o sta je n a d a l w ro z p ro s z e n iu n a c ały m św ie c ie, g d zie p ra c u ją d la d o b ra m ia s ta i k r a ju z a m ie sz k a n ia, p a m ię ta ją c Zgodnie ze sło w e m p r o ro k a iż od p o m y śln o śc i m ie j sc a ic h z a m ie sz k a n ia zależ y i ich, Ż y d ó w, p o m y śln o ść. C h rz e ś c ija n ie c z e k a ją jeszcze n a to, że n a d e jd z ie c h w ila k ie d y Ż y d zi w w ię k sz e j lic z b ie n iż d o ty ch c zas u w ie rz ą w J e z u s a C h ry s tu s a ja k o B o g a i Z b aw ic ie la. M o d lim y się ta k ż e o p o k ó j n a B lisk im W schodzie. B óg p ra g n ie p o k o ju d la w s z y s tk ic h n a ro d ó w : ta k ż e m ię d z y Iz ra e le m i jeg o są sia d a m i. A lb o w ie m P a n W sz ech m o c n y p o w ie d z ia ł: N iech b ę d zie b ło g o sła w io n y m ó j lu d E g ip t i d zieło m o ic h r ą k A sy ria, i m o je d zied zictw o Iz ra e l (Izaj. 19,25). E.Cz. 5

6 : W ielki je st P a n i godn y w ie lk ie j c h w a ły w m ieście B oga n aszego, n a sw o jej górze św iętej... (Ps. 48,1 nast.). N a zd jęciu : góra S yjon w Jerozolim ie Jerozolima w perspektywie Biblii Je ro z o lim a je s t sto lic ą I z ra e la z n a jd u je się d z isia j w c e n tru m u w a gi całeg o św ia ta. P r a w ie k a żd y m ie sz k a n ie c k u li z ie m sk ie j w ie, g d zie leży Je ro z o lim a. P r a s a i in n e śro d k i m aso w e j in fo rm a c ji w s p o m in a ją o n ie j n ie m a l codzien n ie. Je ro z o lim a n ie je s t z w y c z a jn y m m ia ste m, p o d o b n y m do in n y c h s to lic. K rz y ż u je się tu ta j p o lity k a ś w ia to w a z h is to rią K ró le s tw a B ożego i p ro ro c tw a m i b ib lijn y m i. B óg w y b ra ł Je ro z o lim ę n a d u c h o w y i r e lig ijn y p u n k t c e n tra ln y, n a jp ie rw d la Iz ra e la, a p ó ź n ie j, w o k re sie T y sią c le tn ie g o K ró le s tw a d la c a łe go św ia ta. P ro ro c z e sło w a B ib lii u - m ie sz c z a ją p u n k t ciężk o ści w y d a rz e ń d n i c z a su o sta te c z n e g o w J e ro z o lim ie i je j o k o lic a ch. Z J e ro z o lim y w y szła n a ś w ia t E w a n g e lia (D z.a p. 1,8), a g d y ta m p o w ró c i k rą g z o sta n ie z a m k n ię ty. W tedy, g dy n a d e jd z ie k o n iec, z Je ro z o lim y ro z le g n ie się głos P a n a. B ę d zie o n a m ia ste m n a g ó rze, k tó re g o św ia tło n ie m o że p o z o stać u k ry te. C o raz w y ra ź n ie j m o żn a z au w a ż y ć, że ś w ia t p rz e c z u w a, iż jeg o los z w ią z a n y je s t z ty m m ia s te m i z Iz ra e le m. P o k ó j m oże z a p a n o w a ć Ina zie m i w te d y, gdy z a p a n u je w Je ro z o lim ie. JE R O Z O L IM A J E S T K A M IE N IE M W Ę G IE L N Y M P O K O J U I P O R Z Ą D K U W K się d z e Iz a ja s z a 28,16 n a p is a n o : D lateg o ta k m ó w i W sz ech m o c n y P a n : O to ja k ła d ę n a S y jo n ie i k a m ie ń, k a m ie ń w y p ró b o w a n y, k o sz to w n y k a m ie ń w ę g ie ln y, m o c no u g ru n to w a n y... (por. te k s ty p a - ra le łn e : Ps. 118,1; I P tr. 2,6; R zym. 9,33; D z.a p. 4,11; Iz. 8,14; M at. 21,42). Ś w ia d c z y o ty m ju ż sa m a n a z w a m ia sta. S a le m lu b S z a le m z n a czy ty le, co p o k ó j. J e r u znaczy coś u m a c n ia ć, u m ie sz c z a ć n a o s ta te c z n y m m ie js c u. T a k w ię c J e ro z o lim a m a sta ć się k a m ie n ie m w ę g ie l n y m p o k o ju. W zn o sząc b u d o w lę s ta w ia m y n a j p ie rw p a le i fu n d a m e n ty. N a n ic h w y n o sim y p ó ź n ie j c a łą k o n s tru k c ję (1 K o r. 3,11). N ie b u d u je m y c h a o ty cz n ie, lecz w e d łu g p la n u sp o rz ą d zoneg o p rz e z a r c h ite k ta. T a k sam o p o s tę p u je B óg! P la n B oży g o to w y je s t ju ż od z a ło ż e n ia św ia ta. B oży k a m ie ń w ę g ie ln y z a w ie ra w so b ie ta k ż e cel. S p ra w y z ie m sk ie m a ją sta n o w ić o d b icie s p ra w n ie b ie sk ic h. Z a ty m w s z y s tk im sto i o- g ro m n a m iło ść B oga, k tó ry ch ce n a s z b a w ić i d o p ro w a d z ić do d o sk o n a łości. B óg n ie p o rz u c a sw eg o d z ie ła w p o ło w ie p ra cy. Z a w sz e d o c h o dzi do celu, ale m a n a to czas. K o n iec b ę d z ie p o w ro te m do p o c z ą tk u :,,I sp o jrz a ł B óg n a w szy stk o, co u - czy n ił, a b y ło to b a rd z o d o b re " (I M ojż. 1,31). B óg u s ta n o w ił Z a k o n i jeg o p o rz ą d k i. P r z y k a z a n ia B oże są b e z w z g lę d n e i o b o w ią z u ją d ziś ta k sam o, ja k o b o w ią z y w a ły w c h w ili ich u s ta n o w ie n ia. C z ło w ie k p o w i n ie n żyć w e d łu g p o rz ą d k u B ożego. B óg d a ł lu d z io m sw ó j Z a k o n p rzez M o jżesza. B óg d a ł sw o je Słow o. Z a k o n P a n a g ło szony b y ł z J e r o zolim y. W Je ro z o lim ie sta ł tro n S ą d u i tro n d o m u D a w id a. T u u c zo no p r a w B ożych i tu trz y m a n o się p rz y k a z a ń B ożych. T u ta j s ta ła też ś w ią ty n ia P a n a. J u ż z teg o w id a ć ja sn o, dlaczego d ia b e ł w ic h rz y c ie l, u p a trz y ł sob ie ja k o cel p o rz ą d e k B oży i J e r o z o lim ę. D zisiaj ró w n ie ż m o ce teg o ś w ia ta sro ż ą się p rz e c iw k o J e ro z o lim ie. J e d n a k ż e, m im o o d stę p stw i o p o ru, m im o d z ia ła n ia d ia b ła, B óg o sią g n ie sw ó j cel. W szakże f u n d a m e n t B oży sto i n ie w z ru sz o n y, a m a tę p iec zę ć n a so b ie (II T y m. 2,19). S ło w o B oże b ę d zie w k o ń c u g ło szo n e z Je ro z o lim y. S ło w a P s a lm u 22 o ra z P s a lm u 86,9, g ło szące: W szy stk ie n a ro d y [...] p rz y jd ą i k ła n ia ć się b ę d ą T o b ie, P a n ie, i w ie lb ić im ię T w o je " n a b io rą n o w ego z n ac ze n ia. W J e ro z o lim ie p o ło żo n y zo stał k a m ie ń w ę g ie ln y n a szeg o z b a w ie n ia i p o k o ju. JE R O Z O L IM A M IE JS C E M Z B A W IE N IA I B O Ż E G O O B J A W IE N IA Z B A W IE N IA B óg d z ia ła ł n ie g d zieś ta m, w św ie c ie, a le w ła śn ie w Iz ra e lu, a szczeg ó ln ie w Je ro z o lim ie. N asio - n o w y ro ś n ie i w y d a ow oc w ty m m ie jsc u, g d zie zo stało z asad z o n e. T am, g d zie p o ło żo n y z o sta ł k a m ie ń w ę g ie ln y B ożej h is to rii z b a w ie n ia, n a s tą p i też w y p e łn ie n ie i d o k o ń c ze 6

7 nie. W y b a w ie n ie od g rz e c h u, W iny i z g u b y d o k o n a ło się p rz e z ś m ie rć Je z u s a n a k rz y ż u i dokolnało się w Je ro z o lim ie. C ień k rz y ż a w y z n ac z y ł h is to rię m ia s ta J e ru z a le m. T u ta j re z y d o w a ł M e lc h ise d e k, k a p ła n, k ró l S a le m u, k tó ry b y ł p ra - w z o re m k a p ła ń s tw a Je z u sa, w ie c z n ego A rc y k a p ła n a. W Je ro z o lim ie z n a jd u je się g ó ra M o ria (I M ojż. 22), g d zie A b ra h a m o fia ro w a ł w w ie rz e sw eg o sy n a, Iz a a k a. B yło to p ra w z o re m tego, co sta ło się p ó ź n ie j n a K rzyżu. P ó ź n iej z b u d o w a n o n a s k a le M o ria św ią ty n ię. M ilio n y z a b ity c h ta m z w ie rz ą t o fia rn y c h w s k a z u ją n a B a ra n k a b ez sk a z y, k tó ry ze sw ej św ię te j w o li o fia ro w a ł B o g u sa m eg o sie b ie (J n 1,29; H e b r. 9,14). W Je ro z o lim ie J e z u s u m a r ł n a k rzyżu. T u z n a jd u je się G e tse m a n e i G o lg o ta. T u O n c ie rp ia ł za n a sz e g rzechy. T u te ż P a n p rz e ż y ł o p u szczen ie p rz e z B oga. T u z a trz ę s ła się z ie m ia i z ać m iło się n ieb o. A le ró w n ie ż tu z m a rtw y c h w s ta ł Je z u s i tu z n a jd u je się p u s ty g ró b. T u ta j, n a G ó rz e O liw n e j, Je z u s w s tą p ił do n ie b a i tu ra z jeszcze u k a ż e się w e w ła sn e j O so b ie p o d c za s sw eg o p o w tó rn e g o p rz y jścia. W tedy, w J e ro z o lim ie n ie p o z n a no- że n a d c h o d z i g o d z in a d o p u stu, i n a d św ia te m d o k o n a ł się są d (ro k 70: i rok 135 po C h r.). T ak ż e i d ziś d la w ie lu w I z ra e lu z a sło n a n ie z o sta ła o d sło n ię ta (II K o r. 3,14-16). R az jeszcze Iz ra e l z d e c y d u je się n a teg o, k to p rz y j d zie w e w ła s n y m im ie n iu (Jn 5,43) i d a m u się zw ieść. W II T es. 2,4 czy tam y, że a n ty c h ry st z a g a rn ie w ła d z ę. A le sp e łn i się też to, co n a p is a n o w p ro ro c tw ie Z a c h a ria s z a (12,10 i n a st.). Je z u s z o sta n ie u z n a n y za M e sja sz a i b ę d zie T y m, k tó ry p rz y c h o d z i (O bj. 1,7). W ż a d n y m m ie jsc u n a zie m i w a lk a m ię d z y ś w ia tłe m a c ie m n o śc ią, B o g iem a s z a ta n e m, b ib lijn y m p ro ro c tw e m a d e m o n ic z n y m k u sz e n ie m n ie je s t ta k z a c ie k ła, ja k w Je ro z o lim ie. JE R O Z O L IM A C E N T R A L N Y M P U N K T E M Ś W IA T A W K się d z e E z e c h ie la 38,1.2 m ó w i się o lu d z ie w y b ra n y m sp o śró d n a ro d ó w i m ie s z k a ją c y m w śro d k u św ia ta. Z czy sto g e o g raficz n eg o p u n k tu w id z e n ia p o ło że n ie J e ro z o lim y w c z a sa c h rz y m s k ic h b y ło z u p e łn ie w y ją tk o w e. J e ro z o lim a le ż a ła w śro d k u ó w c ze śn ie z a m ie sz k a łe j części ziem i. W ty m c e n tra ln y m p o ło ż e n iu z n a jd u je się ró w n ie ż d ziś: Je ro z o lim a leży n a sty k u trz e c h k o n ty n e n tó w. J a k oś lu b p ia s ta z n a jd u je się w ś r o d k u k o ła, ta k J e ro z o lim a je s t p u n k te m c e n tr a l n y m, w o k ó ł k tó re g o to czy się h i s to ria św ia ta. P o u p ły w ie ok la t h is to rii ś w ia ta, B óg ro z p o c z y n a d ziś znów z a p ro w a d z a ć p o rz ą d e k. Je ro z o lim a z y sk u je c o raz to w ię k sz e z n a c z e n ie i c o ra z b a rd z ie j s ta je się p u n k te m c e n tra ln y m św ia ta. T eg o m ia s ta n ie m o ż n a ju ż w ię c e j n ie d o strz e g a ć. S z a ta n s ta r a się z aw sze p rz e su n ą ć p u n k t ciężk o ści. T a k je s t z a ró w n o w ó w czas, g d y c h o d zi o n a sz e o so b i ste życie, ja k i o h is to rię św ia ta. D la te g o B a b ilo n sta ł się sto lic ą św ia ta, ja k o p rz e c iw ie ń stw o J e ro - W idok Jerozolim y z góry Scopus żolim y. W B a b ilo n ie k o n c e n tro w a ła się p o tę g a i k u ltu r a ś w ia ta, od b u d o w y w ie ż y aż do p o tęż n eg o p a ń s tw a N e b u k a d n e s a ra (B a b ilo n o z n acza ch ao s). P ó ź n ie j b y ły ró w n ież in n e m ia s ta, a p rz e d e w s z y s t k im R zym. W c zasa ch Z b a w ic ie la ś w ia ta R zym b y ł m ia s te m cesarz a ś w ia ta! J e ro z o lim a n ie b y ła n ig d y p o lity c z n y m lu b g o sp o d a rcz y m c e n tru m. T u z n a jd o w a ł się p u n k t c iężk o ści s p ra w B ożych, k tó re b y w a ły o d su n ię te n a p la n d a lszy a lb o zgoła p o n ie c h a n e. T o się je d n a k k ied y ś zm ie n i. W sz y stk ie m o c a rs tw a ś w ia ta m u szą w k o ń c u z a ją ć sta n o w isk o w s p ra w ie Je ro z o lim y. J u ż dziś w id a ć, ja k tru d n o je s t w d z ie d z in ie p o lity k i z a c h o w a ć n e u tra ln o ś ć w obec tego m ia sta. JE R O Z O L IM A M IE S Z K A N IE M B O G A W P s a lm ie 76,3 c zy tam y : P rz y b y te k jeg o je s t w S a lem, a m ie s z k a n ie jeg o n a S y jo n ie (por. ta k ż e Z ach. 8,3 o ra z P s. 46,5 i Ps. 132,5). JE R O Z O L IM A C E N T R U M, O Ś R O D E K R Z Ą D Z E N IA P s a lm 2 p o w ia d a, że B óg m ie sz k a n ie ty lk o w n ie b ie, a le ró w n ie ż n a ziem i. U m ie sz cz ę też p rz y b y te k m ó j w ś ró d w a s i d u sz a m o ja n ie o b rz y d zi w a s so b ie (III M ojż. 26,11). B óg m ie sz k a ł w ię c n a jp ie rw w N a m io c ie Z g ro m a d z e n ia, a p ó ź n ie j w M ie jscu N a jśw ię ts z y m ś w ią ty n i. T eg o n ie m o żem y w p e łn i p o ją ć ; to z a m ie sz k iw a n ie B oga było zejście m w dół". O d w ie czn y w k r a

8 cza W,nasz d o c zesn y św ia t. B óg m ie sz k a w ię c w Je z u s ie C h ry stu sie i w k o ń c u, p rz e z sw eg o D u c h a, w se rc a c h n a ro d z o n y c h n a n o w o lu dzi. M o ż n a b y u ją ć to ta k, że p rz ez w ie k i m ie sz k a n ie B oga, Je g o z ie m s k a sie d z ib a, z n a jd o w a ła się w śró d lu d z i w Je ro z o lim ie. J e ro z o lim a b y ła n ie ty lk o p u n k te m c e n tra ln y m d la Iz ra e la, o śro d k ie m ż y cia d u c h o w ego i re lig ijn e g o o ra z sto lic ą k r a ju. B y ła M ia s te m B o ż y m! B Ó G M IE S Z K A I O Ż Y W IA P R Z E Z SW E G O D U C H A D om n ie z a m ie s z k a ły je s t m a rtw y. T o, co je s t" z a m ie s z k a łe ży je. B óg o ż y w ia p rz e z sw eg o D u c h a m ie jsc e, w k tó ry m m ie sz k a. T a k d z ie je się w s e rc a c h lu d z i i w J e ro z o lim ie. W ie lu k o m e n ta to ró w są d z i n a p o d sta w ie e w a n g e lii św. M a te u sza (24,1), że w y jśc ie J e z u s a ze ś w ią ty ni, p ó ź n ie jsze je j z b u rz e n ie i n a stę p n ie o d su n ię c ie Iz ra e la o z n acza, że d o m I z ra e la b y ł p rz e z p e w ie n o k re s c z a su n ie z a m ie szk a ły. N asze czasy w s k a z u ją, że o d b u d o w a u p a d łeg o p rz y b y tk u D a w id o w e g o ju ż się ro z p o częła (Dz. A p. 15,15-17). D u ch B oży p o n o w n ie o żyw i lu d (Ez. 37,1 i n a s t). L u d, i to c a ły lu d, s ta n ie się z n o w u ż y w y m n o sic ie le m D u cha. JE R O Z O L IM A M IA S T O W IE L K IE G O K R Ó L A Je ro z o lim a ja k o m ia sto W ie lk ie go K ró la je s t o b ra z e m w id z ia ln e g o p a n o w a n ia B o g a (M at. 5,35; Ps. 48,3). W ie rsz te n w s k a z u je n a czasy D a w id a. Je ro z o lim a, m ia sto D a w id a, b y ła m ia s te m w ie lk ie g o k r ó la. J e d n a k n ie b y ło to sp e łn ie n ie o b ie tn ic. O b ie tn ic a p o w s ta n ia w ie c z n ego K ró le s tw a d a n a D a w id o w i, n ie m o g ła sp e łn ić się p rz e z n iego, a le sp e łn i się p rz e z S y n a D a w id o w e g o, P a n a J e z u s a C h ry stu sa. K ie d yś Je z u s b ę d z ie m ie sz k a ł ja k o K ró l w J e ro z o lim ie. W te d y s p e łn ią się p o w y ższe sło w a P is m a. W te d y sp e ł n i się w sp o só b o sta te c z n y to, co lu d w o ła ł w czasie w ja z d u C h ry s tu s a do Je ro z o lim y p rz e d u k rz y ż o w a n ie m : B ło g o sła w io n y, k tó ry p rz y c h o d z i w im ie n iu P a ń s k im (M at. 21,9). J e d n a k ż e te k s t z a w a r ty w M at. 23,37-39 w s k a z u je, że w e z w a n ie to ro z le g n ie się jeszcze ra z po o d su n ię c iu Iz ra e la, w d n ia c h M e sja sz a.... b ę d z ie p a n o w a ł w te d y n a ziem i, K ró l w ś w ię ty m m ie śc ie". S p e łn ią się w te d y sło w a P s a lm u 110: P a n u j w ś ró d n ie p rz y ja c ió ł sw o ic h! L u d tw ó j c h ę tn ie p ó jd z ie za to b ą w św ię te j o z d o b ie, g d y w y sta w isz w o jsk o sw o je ; m łó d ź tw o ja z ro d z i ci się, j a k ro sa z z o rzy p o r a n n e j. J e d n a k w ła ś n ie d late g o, że J e ro z o lim a m a, w e d łu g o b ie tn ic y, s ta ć się m ia s te m W ie lk ie g o K ró la, d ia b e ł a ta k u je ją n a w s z y s tk ie sp o soby. T y lk o w te n sp o só b m o żem y z ro z u m ie ć c ię żk ie lo sy m ia s ta w u - b ieg ły c h w ie k a c h, aż po o s ta tn ią ro z p ra w ę w d n ia c h c z a su o sta te c z nego. W re sz c ie je d n a k le w z J u d y (O bj. 5,5) w z n ie s ie s z ta n d a r z w y c ię stw a. J e ro z o lim a s ta n ie się sie d z ib ą K ró la k ró ló w, sto lic ą św ia ta. P r o ro k Z a c h a ria s z o p isu je to w n a s tę p u ją c y c h s ło w a c h :,,I b ę d zie P a n k ró le m c ałej z ie m i (Z ach. 14,9). W te d y b ę d z ie ty lk o jedein P a n i je d n o b ę d z ie Je g o im ię! Iz ra e l i n a ro d y b ę d ą m ie sz k a ły w sp o k o ju. A słu g a m ó j, D a w id, b ę d z ie ic h k r ó le m ; w szy scy o n i b ę d ą m ie ć je d n e go p a s te r z a (Ez. 37,24). S p e łn i się w te d y to, o czy m c h ę tn ie ś p ie w a m y : M y m a m y K ró la, k tó ry je s t K ró le m ś w ia ta całeg o, k tó ry n ie sp o c z n ie d o p ó k i ś w ia t te n n ie le g n ie u stó p J e g o. J e ro z o lim a b ę d zie w te d y p ro m ie n n ą sie d z ib ą J e z u sa K ró la. J E R O Z O L IM A C IĘ Ż K I K A M IE Ń D L A W S Z Y S T K IC H N A R O D Ó W W o w y m d n iu u c z y n ię z J e r u z a le m c iężk i k a m ie ń d la w szy stk ic h lu d ó w. K a żd y, k to go b ę d zie p o d n o sił, ciężk o się z ra n i, g d y z b io rą się p rz e c iw k o n ie m u w szy stk ie n a ro d y z ie m i (Z ach. 12,3). J u ż te ra z Je ro z o lim a je s t ciężk im k a m ie n ie m w życiu g o sp o d a r czym i p o lity c z n y m. C ię ż a ru tego n ie d a je się u s u n ą ć m im o lic z n y ch k o n fe re n c ji i d o b re j w o li w ie lu lu dzi. W id z im y, ja k p ro ro c z e sło w a w y p e łn ia ją się w c o ra z w ię k sz ej m ie rze. J e z u s p o w ie d z ia ł: O to p rz e p o w ie d z ia łe m w a m (M at. 24,25). P o n ie w a ż ś w ia t n ie chce słu c h a ć i ro z u m ieć, B óg m u si m ó w ić coraz w y ra ź n ie j. T o się sp e łn i. Z e w z g lę d u n a S y jo n n ie b ę d ę m ilc z a ł i ze w z g lę d u n a J e ru z a le m n ie sp o c z nę... (Iz. 62,1), a ta k ż e : P a n z a J erozolim a w id o k M uru Z a ch odn iego (Ściana P łaczu ) tradycyjnego m iejsca nabożeń stw żydow skich... 3

9 g rz m i z S y jo n u i w y d a sw ó j d o n o ś n y g ło s z J e ru z a le m u, ta k że z a d rż ą n ie b io sa i z ie m ia (Jo e l 3,21). J e ro z o lim a, p rz e z to, że je s t ty m cięż k im k a m id n ie m, b ę d z ie c o ra z b a r d ziej s a m o tn a i b ę d z ie z m u szo n a w c o ra z to w ię k sz y m s to p n iu szu k a ć p o m o cy u B oga Iz ra e la. B óg, n a k ła d a ją c n a n a s c ię ż a ry c h ce z aw sze n a sz eg o d o b ra i m a n a c elu n a sz e z b a w ie n ie. T a k, j a k k ie d y ś w E g ip cie Iz ra e l w o ła ł do P a n a o b a rc z o n y c ię ż a ra m i, ta k i te r a z Iz ra e l z d a n y je s t n a B o g a i to w c o raz w ię k sz y m s to p n iu, w m ia r ę ja k czas u p ły w a i w y p e łn ia ją się p ro ro c z e sło w a. JE R O Z O L IM A Ź R Ó D Ł E M B Ł O G O S Ł A W IE Ń S T W A Z IE M I... gdyż z S y jo n u w y jd z ie z akon, a sło w o P a n a z J e r u z a le m u (Iz. 2,3). B ę d ą to w s p a n ia łe czasy. R o z p o c zn ie się z ło ty w ie k, o k tó ry m śn i lu d zk o ść. W y p e łn ia ją się sło w a p ie śn i ( K ö b n e ra ):... po ty g o d n ia c h d n i gro zy, p rz y jd z ie z ło ty s a b a tu c z a s! N a n o w o w y p e łn ią się o b ie tn ic e b ło g o sła w ie ń stw p rz e k a z a n y c h Iz ra e lo w i p rz e z M o jż esza (V M oj. 28). N a d sz e d ł M e sja n ic z n y czas z b a w ie n ia. Ś le p o ta I z ra e la m i n ę ła (R zym. 11,25). U k a z u je się p o z y ty w n a s tro n a w y p o w ie d z i z a w a r ty c h w L iście do R z y m ia n (11,11.12). B ło g o sła w ie ń stw o w y c h o d z i z J e ro zo lim y. J e ś li ju ż je j u p a d e k sta ł się b o g a c tw e m (b ło g o sła w ie ń stw e m ) n a ro d ó w, to o ileż b a rd z ie j b ę d zie n im je j ro z b u d z e n ie i n a w ró c e n ie (por. R zym. 11,26). B óg p rz e m ie n i cięż k i k a m ie ń w źró d ło b ło g o sła w ie ń stw a, g d y ty l ko n a ro d y z m ie n ią sw o je n a s ta w ie n ie. S ło w o B o g a i Z ak o n, w y c h o d zące z S y jo n u, s ta n ą się b ło g o sła w ie ń s tw e m d la n a ro d ó w. T a k ż e M ille n iu m, T y sią c le tn ie K ró le stw o, n ie b ę d z ie k o ń c e m ; b ę d z ie ty lk o o d c in k ie m d ro g i w io d ą cej k u w y p e łn ie n iu. O to sło w a A saf a (Ps. 50,2) Z S y jo n u p e łn e g o p ię k n o ści z a ja ś n ia ł B ó g, o d n o sz ą się n a p e w n o do teg o czasu, a je d n o c z e śn ie w s k a z u ją n a z a k o ń c z e n ie w s z y s tk ic h rzeczy, n a w y p e łn ie n ie, n a n o w e S tw o rz e n ie, k tó re b ę d zie n ie z teg o ś w ia ta. W IE L K IM C E L E M, W S K A Z Y W A N Y M N A M P R Z E Z B IB L IĘ, J E S T N O W A J E R O Z O L IM A, K T Ó R A P R Z Y J D Z IE Z N IE B A W K się d z e O b ja w ie n ia (rozdz. 21) o p isa n e je s t to w s p a n ia łe m ia sto : m a te ria ł, z k tó re g o je s t z b u d o w a n e, jeg o b r a m y i u lic e, jeg o w ie lk o ść i św ia tło ść, jeg o m ie sz k a ń c y. A b y o d w ie d z ić d z isie jsz ą J e ro z o lim ę m u sim y m ie ć p a sz p o rt, dużo p ie n ię d z y i m u sim y w ło żyć w to sp o ro w y siłk u. Do n ie b ie sk ie j J e r o zo lim y w e jd z ie m y p rz e z ła sk ę, p rz y chodzą c do Je z u sa. N ie m o że w e jść ta m n ic n iec zy ste g o. D la te g o b ę d zie to m ie jsc e b o sk ie j h a rm o n ii i ra d o ści. D la te g o J e ro z o lim a, je j n a d z ie je i n a sz e z b a w ie n ie z a k o tw ic z o n e są w O so b ie P a n a, J e z u s a C h ry s tu sa! Z a te m J e ro z o lim a o z n acza J e z u sa, p o sta ć k lu c z o w ą i ją d r o c a łe go o b ja w ie n ia B ożego. D L A T E G O C E C H Y JE R O Z O L IM Y S Ą IS T O T N IE O B E C N E W J E Z U S IE C H R Y S T U S IE, S Y N U B O Ż Y M! 1) J e z u s C h ry s tu s je s t w y b ra n y m k a m ie n ie m w ę g ie ln y m (Dz. A p. 4,11; 1 K o r. 3,11), 2) O n je s t p u n k te m c e n tra ln y m z b a w ie n ia (Dz. A p. 4,12; I J n 5,12; H e b r. 9,12), 3) O n je s t ją d r e m P ism a, S tw o rz e n ia (J n 5,39) i w szy stk ie g o, co je s t n a ziem i i n a n ieb ie (Kol. 1,15-20), 4) O n je s t m ie sz k a n ie m i u c ie le ś n ie n ie m n ie w id z ia ln e g o B o g a (II K o r. 5,19; K ol. 2,9; J n 1,14), 5) O n je s t S y n e m W ielk ieg o K ró la (Ł uk. 1,32.33 a ta k u ją c m ia sto B oga, s z a ta n a ta k u je S y n a B o żego), 6) O n je s t k a m ie n ie m o b ra z y, a le ta k ż e s k a łą, z k tó re j w y p ły w a w o d a ż y w a (por. R zy m. 9,33; I K or. 10,4), 7) O n je s t n o sic ie lem b ło g o sła w ie ń s tw a d la lu d z k o ści i w y p e łn i- cie lem w szy stk ie g o, co B óg p rz e w i d z ia ł w sw o im p la n ie p rz e d z a ło ż e n ie m ś w ia ta (II K o r. 1,20; O bj. 1,17-18; E f. 1,19-20). P o d n ie śm y g ło w y w o b liczu c h a o su n a sz y c h czasó w, gdyż zbliża się n a sz e z b a w ie n ie i w y p e łn ia się S ło w o B oże. T en, k tó r y p o w ie d ział: O to w s z y s tk o n o w y m c z y n ię, p o tę ż n ie d z ia ła p rz e z sw eg o D u c h a w życiu w s z y s tk ic h lu d zi. P ro śc ie o p o k ó j d la J e ru z a le m u. N iech ż y ją w s p o k o ju ci, k tó rz y cię m iłu ją! Z e w z g lę d u n a P a n a, B oga n a szeg o, b ę d ę sz u k a ł d o b ra tw e g o Ernst Jung (oprać. K azim ierz M uranty) Ściana P ła czu w J e rozo lim ie je st je d n o cześn ie sy m b o lem c ią g łości h istoryczn ej narodu żydow skiego... 9