Koncepcja strategiczna obrony obszaru północnoatlantyckiego DC 6/1 1 grudnia 1949 r.

Transkrypt

1 Koncepcja strategiczna obrony obszaru północnoatlantyckiego DC 6/1 1 grudnia 1949 r. I Preambuła 1. Osiągnięcie celów Traktatu Północnoatlantyckiego wymaga integracji przez jego państwa-strony takich środków politycznych, gospodarczych, psychologicznych, jak i o czysto wojskowym charakterze, jakie mają najistotniejsze znaczenie dla obrony obszaru północnoatlantyckiego. Szczególne znaczenie ma zasada, że cele Traktatu Północnoatlantyckiego będą osiągane w zgodzie z celami i zasadami wyłożonymi w Karcie Narodów Zjednoczonych. Państwa-strony Traktatu Północnoatlantyckiego zadeklarowały, że: Są zdecydowane ochraniać wolność, wspólne dziedzictwo i cywilizację swych narodów, oparte na zasadach demokracji, wolności jednostki i rządów prawa. Dążą do umacniania stabilizacji i dobrobytu na obszarze północnoatlantyckim. Są zdecydowane połączyć swe wysiłki w celu zbiorowej obrony oraz zachowania pokoju i bezpieczeństwa. 2. W celu, po pierwsze, zapobieżenia wybuchowi konfliktu zbrojnego, i, po drugie, zapewnienia na wypadek wojny skutecznego zastosowania wojskowej i przemysłowej siły państw członkowskich w ramach wspólnej obrony wojskowe środki im dostępne muszą być skutecznie koordynowane. Jako podstawa takiej koordynacji, wspólna koncepcja strategiczna obrony obszaru północnoatlantyckiego musi stanowić podstawowy instrument dla planów czynionych przez Komitet Wojskowy i grupy planowania regionalnego. Intencją niniejszego dokumentu jest zarysowanie szerokiej koncepcji całościowej obrony obszaru północnoatlantyckiego. 3. W tej szerokiej koncepcji uwzględniono położenie geograficzne, zdolności przemysłowe, populację i możliwości wojskowe państw członkowskich, uznając, że przy ocenie wkładu każdego z nich do wspólnej obrony należy we właściwej proporcji brać pod uwagę te czynniki. Cel stanowi osiągnięcie odpowiedniej siły wojskowej za sprawą oszczędności wysiłków, środków i czynnika ludzkiego. Jest rzeczą pożądaną, aby dla obrony własnej i udziału we wspólnej obronie każde państwo członkowskie rozwinęło maksymalnie swój potencjał wojskowy, zgodnie z ogólnymi planami strategicznymi. 4. Poniższa koncepcja stanowi pierwszy krok inicjujący realistyczne, ważne i produktywne planowanie obronne, ukierunkowane na zabezpieczenie pokoju i zmniejszenie prawdopodobieństwa agresji. Jej celem jest dostarczenie podstawowych wytycznych strategicznych, potrzebnych regionalnym grupom planistycznym, aby mogły one zapewnić skoordynowane planowanie, zgodne z zasadami podanymi w rozdziale II niniejszego dokumentu. Środki niezbędne do realizacji tej koncepcji będą wymagały stałego przeglądu.

2 II Zasady obrony państw Traktatu Północnoatlantyckiego 5. Pewne ogólne zasady należy uznać za podstawy organizacji obronnej w ramach Traktatu Północnoatlantyckiego. Zostały one uzgodnione jako fundament owocnego funkcjonowania organizacji i rozwoju programu wspólnej obrony. Jako takie, zasady odnoszące się do planowania obronnego zostały wyłożone w podanych niżej punktach i będą integralną częścią podstawowych wytycznych dla regionalnych grup planistycznych: a) główną zasadę stanowi wspólne działanie w obronie przed zbrojnym atakiem, samodzielne i przez wzajemną pomoc. Celem do osiągnięcia w krótkim czasie jest wypracowanie porozumień w sprawie kolektywnej samoobrony państw-stron Traktatu Północnoatlantyckiego; b) zgodnie z ogólnym, celem, określonym w artykule 3 Traktatu Północnoatlantyckiego, każde państwo członkowskie będzie wnosiło własny wkład do wspólnych działań obronnych w najskuteczniejszej formie, jakiego odpowiedzialnie można by od niego oczekiwać, biorąc pod uwagę sytuację tego państwa, jego zobowiązania i posiadane zasoby; c) rozwijając własną siłę wojskową, w zgodzie z całościowymi planami strategicznymi, państwa członkowskie winny wziąć pod uwagę to, że odbudowa gospodarcza i osiągnięcie stabilności gospodarczej stanowią ważne aspekty ich bezpieczeństwa; d) siły zbrojne państw członkowskich rozmieszczone tak, by umożliwić udzielanie sobie wsparcia na wypadek agresji, powinny być rozwijane w sposób skoordynowany, tak aby mogły działać jak najoszczędniej i najwydajniej, w zgodzie ze wspólnym planem strategicznym; e) cel planowania obronnego stanowi skuteczna obrona państw członkowskich Traktatu Północnoatlantyckiego poprzez maksymalną wydajność ich sił zbrojnych, przy minimalnym poziomie nakładów ludzkich, finansowych i materiałowych; f) podstawową zasadą planowania powinno być podejmowanie się przez państwa członkowskie takiego zadania lub takich zadań, do których wykonania są najlepiej przygotowane. Ze względu na położenie geograficzne lub posiadane zdolności niektóre państwa otrzymają szczególne misje. III Cele koncepcji obronnej Traktatu Północnoatlantyckiego 6. Celem organizacji obronnej Traktatu Północnoatlantyckiego jest zjednoczenie wysiłków państw członkowskich dla zachowania pokoju i przygotowania do obrony obszaru północnoatlantyckiego. Ogólnymi celami koncepcji obronnej są:

3 a) w czasach pokoju koordynowanie naszego potencjału wojskowego i gospodarczego, aby stworzyć potężny czynnik odstraszania jakiegokolwiek państwa lub grupy państw zagrażających pokojowi, niezależności albo stabilności północnoatlantyckiej rodziny państw; b) opracowywanie planów do realizacji na wypadek wojny, które pozwolą na wykorzystanie połączonych sił zbrojnych, dostępnych państwom członkowskim, w celu zarówno usunięcia zagrożeń ze strony przeciwnika, jak i obrony i utrzymania ludności i terytoriów państw-stron Traktatu Północnoatlantyckiego oraz zachowania bezpieczeństwa na obszarze jego obowiązywania. IV Wojskowe środki realizacji koncepcji obronnej Podstawowe przedsięwzięcia 7. Całościowe plany obronne muszą umożliwić przed wybuchem konfliktu zbrojnego podjęcie wymienionych niżej, podstawowych działań wspierających osiągnięcie wspólnego celu, jakim jest obrona obszaru północnoatlantyckiego. Powodzenie tych przedsięwzięć będzie zależało od ścisłej koordynacji działań wojskowych, zgodnie z następującymi ustaleniami zawartymi w ogólnych planach: a) zapewnienie zdolności do bezzwłocznego przeprowadzenia strategicznego bombardowania z użyciem bez wyjątku wszystkich dostępnych typów uzbrojenia. Odpowiedzialność za to biorą na siebie USA, korzystając z pomocy innych państw w miarę możliwości; b) powstrzymanie i odparcie tak szybko, jak tylko się da, ofensywy przeciwnika skierowanej przeciwko państwom-stronom Traktatu Północnoatlantyckiego, z wykorzystaniem wszystkich dostępnych środków, w tym powietrznych, morskich, lądowych i wojny psychologicznej. W początkowej fazie obrony główna część sił lądowych będzie pochodziła z państw europejskich. Inne państwa udzielą pomocy z najmniejszym możliwym opóźnieniem i zgodnie z ogólnymi planami; c) zneutralizowanie tak szybko, jak tylko się da, operacji powietrznych przeciwnika przeciwko państwo-stronom Traktatu Północnoatlantyckiego. Przy wykonywaniu tego zadania państwa europejskie powinny początkowo dostarczyć dużą część taktycznego wsparcia i obrony powietrznej, inne zaś kraje udzielą pomocy z najmniejszym możliwym opóźnieniem i zgodnie z ogólnymi planami; d) zapewnienie i zabezpieczenie kontroli nad powietrznymi i morskimi szlakami komunikacji oraz portami o kluczowym znaczeniu dla realizacji wspólnych planów obronnych. Obrona i kontrola powietrznych i morskich szlaków komunikacyjnych będzie realizowana poprzez współpracę, której podstawą są zdolności każdego z państw człon-

4 kowskich i uzgodniony zakres odpowiedzialności. W tej sprawie uznaje się, że Stany Zjednoczone i Wielka Brytania będą przede wszystkim odpowiedzialne za organizację i kontrolę oceanicznych szlaków komunikacyjnych. Pozostałe kraje zapewnią utrzymanie i obronę własnych portów i lądowych szlaków komunikacyjnych oraz będą uczestniczyły w organizacji i utrzymaniu linii transportowych o żywotnym znaczeniu dla ich terytoriów zgodnie z ewentualnym wskazaniem w planach ogólnych; e) zabezpieczenie, utrzymanie i obrona elementów zaplecza, baz powietrznych i morskich oraz innych instalacji niezbędnych do realizacji podstawowych przedsięwzięć. Działania takie pozostaną w sferze odpowiedzialności państw, na których terytoriach znajdują się wspomniane bazy, instalacje i elementy zaplecza. Otrzymają one konieczną pomoc w zakresie przewidzianym we wspólnych planach obronnych; f) mobilizacja i zwiększenie siły państw-stron Traktatu Północnoatlantyckiego, zgodnie z ich zaplanowanym wkładem do późniejszych działań ofensywnych, podejmowanych w celu utrzymania bezpieczeństwa obszaru traktatowego. Mechanizmy współpracy 8. Istotą całościowej koncepcji jest maksymalne zwiększenie naszej siły z wykorzystaniem wspólnego planowania obronnego. Za warunek wstępny skutecznej realizacji wspólnych planów uznaje się, że pewne działania w tych ramach należy podjąć zawczasu. Działania te przedstawiono poniżej: a) standaryzacja w miarę możliwości doktryn i procedur wojskowych; b) prowadzenie połączonych szkoleń, kiedy okażą się konieczne; c) zbieranie i wymiana informacji wywiadowczych oraz danych istotnych dla prowadzenia przez NATO przemyślanego planowania obrony i wynikających z niego operacji; d) współpraca w tworzeniu, utrzymaniu i korzystaniu ze wspólnych instalacji wojskowych, w zgodzie z porozumieniami zawartymi przez zainteresowane państwa; e) standaryzacja utrzymania, napraw i obsługi urządzeń, które będą wspólnie użytkowane, gdy dojdzie do realizacji uzgodnionych planów obronnych; f) standaryzacja w miarę możliwości, sprzętów i materiałów wojskowych przeznaczonych do użytku podczas operacji przewidzianych w planach obronnych; g) współpraca wszystkich państw członkowskich w wypracowywaniu uzgodnionych w czasie pokoju porozumień co do działania wojsk, w celu spełnienia wymogów wspólnej obrony;

5 h) współpraca, w ramach przewidzianych prawem i ograniczeniami administracyjnymi każdego państwa, w dziedzinie badań i rozwoju nowych rodzajów broni i nowych metod działań wojennych; i) współpraca, w miarę możliwości, w planowaniu wojny psychologicznej i innych operacji specjalnych. Źródło: R. Kupiecki, Siła i solidarność. Strategia NATO , Warszawa 2012, s