W Polsce emisję i obrót obligacjami regulują różne akty prawne. Najważniejsze z nich to:

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "W Polsce emisję i obrót obligacjami regulują różne akty prawne. Najważniejsze z nich to:"

Transkrypt

1 Jesteś tu: Bossa.pl Obligacja, podobnie jak akcja, jest papierem wartościowym. W przeciwieństwie jednak do akcji dającej prawo do udziału w majątku firmy, obligacja jest papierem dłużnym, narzędziem kredytu dla jej emitenta. Emisja obligacji jest jedną z form pozyskania środków finansowych przez przedsiębiorstwa, czy też związki samorządowe na planowane zamierzenia inwestycyjne. Również państwo, gdy ma deficyt w budżecie, i musi zdobyć środki finansowe na realizację wydatków przewyższających dochody, może skorzystać z tej formy finansowania. W Polsce emisję i obrót obligacjami regulują różne akty prawne. Najważniejsze z nich to: 1. Ustawa z dnia 29 czerwca 1995r. o obligacjach (z późniejszymi zmianami). 2. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (z późniejszymi zmianami). 3. Zarządzenia Ministra Finansów o emisji obligacji skarbowych. Definicja Ustawa o obligacjach wyjaśnia, że obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w której emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia, które może mieć charakter pieniężny lub niepieniężny. Emitent obligacji odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania wynikające z obligacji, z wyjątkiem emisji obligacji przychodowych. Zgodnie z powyższą definicją nabywca obligacji w zamian za udzieloną emitentowi obligacji pożyczkę, ma prawo do: w przypadku świadczenia pieniężnego - zwrotu, w ściśle określonym terminie, pożyczonej kwoty wraz z należnymi odsetkami, w przypadku świadczenia niepieniężnego - przyznania mu pewnych praw np. do udziału w przyszłych zyskach emitenta, zamiany obligacji na akcje spółki będącej emitentem tych obligacji, czy też prawa pierwszeństwa do objęcia emitowanych w przyszłości akcji spółki. Każda obligacja powinna zawierać, określone ustawą, podstawowe informacje, do których należą: podstawa prawnej emisji (uchwała właściwych władz o emisji obligacji),

2 nazwa (firma) emitenta, nazwa obligacji i cel jej wyemitowania, wartość nominalna, opis świadczeń emitenta, w szczególności ze wskazaniem wysokości tych świadczeń, data, od której nalicza się oprocentowanie oraz jego wysokości, zakres i forma zabezpieczenia albo informacja o jego braku, data i miejsce wystawienia obligacji. Od momentu emisji obligacji do czasu jej wykupu może ona wielokrotnie zmieniać właściciela. Wierzycielem emitenta nie jest ten, kto pożyczył mu pieniądze jako pierwszy, ale każdy kolejny jej posiadacz (obligatariusz). Kupno W jaki sposób można nabyć obligacje Obligacje, podobnie jak akcje, można kupować na rynku pierwotnym lub wtórnym. Przypomnijmy, że: rynek pierwotny to bezpośredni zakup od emitentów, rynek wtórny to giełda lub obrót pozagiełdowy. Za pośrednictwem giełdy możesz nabyć obligacje Skarbu Państwa, komunalne, spółdzielcze i obligacje korporacyjne oraz hipoteczne listy zastawne. Wszystkie obligacje skarbowe notowane są w systemie notowań ciągłych. W systemie tym na podstawie przyjmowanych na bieżąco zleceń, transakcje zawierane są w sposób ciągły od godz do godz każdego dnia giełdowego. Jednostką transakcyjną jest jedna obligacja. Na rynku wtórnym transakcje zawierane są po cenie rynkowej, która zależy przede wszystkim od wartości nominalnej obligacji i wysokości gwarantowanych odsetek. Patrz odsetki i rentowność notowanych obligacji. Cena rynkowa może być jednak wyższa lub niższa niż wskazują te dwa czynniki i zależy także od sytuacji gospodarczej, czy nastrojów na giełdzie. Zmiany cen w przypadku obligacji są znacznie mniejsze niż wahania cen akcji. Obligacje mogą być przedmiotem publicznego obrotu także poza rynkiem regulowanym oraz bez pośrednictwa przedsiębiorstw prowadzących działalność maklerską. Transakcje kupna-sprzedaży obligacji można zawierać w drodze umów cywilno-prawnych. W tym celu należy przyjść wraz z kupującym do POK domu maklerskiego i przedstawić umowę sprzedaży wraz z potwierdzeniem zakupu. Dokumenty te są niezbędne dla dokonania zmian w rejestrze nabywców obligacji oraz wydania kupującemu nowego potwierdzenia zakupu. Jeżeli umowa sprzedaży jest potwierdzona przez notariusza, wówczas do POK może przyjść tylko kupujący.

3 Rodzaje Podstawowe rodzaje obligacji Obligacje, podobnie jak i inne instrumenty finansowe możemy w różny sposób klasyfikować. Podział obligacji przeprowadza się ze względu na różne kryteria: Kryterium: emitent obligacji skarbowe korporacyjne (przedsiębiorstw) komunalne gminne municypalne Emitowane i gwarantowane przez Skarb Państwa. Zazwyczaj są długoterminowe (15-30 letnie), ale np. w Polsce emitowane są na okresy krótsze: dwuletnie, trzyletnie, itp. Emitowane przez firmy. Nie maja gwarancji Skarbu Państwa. Emitowane przez związki samorządowe - miasta, gminy, powiaty. Kryterium: oprocentowanie o stałym oprocentowaniu o zmiennym oprocentowaniu indeksowane zerokuponowe Oprocentowanie nie zmienia się przez cały czas, aż do terminu wykupu; przynoszą stały dochód, Ich oprocentowanie zależy od ustalonego wskaźnika (inflacji, stopy rentowności bonów skarbowych) w okresie poprzedzającym wypłatę odsetek. Oprocentowanie zmienia się w okresach odpowiadających płatnościom odsetek. Emitowane są w warunkach wzrostu stopy inflacji lub nieregularnych jej wahań, Celem ich jest zagwarantowanie posiadaczowi realnej siły nabywczej wypłaconych odsetek oraz kwoty wydatkowanej na zakup obligacji. Wysokość odsetek oraz kwoty wykupu mogą być uzależniona od np. cen złota, wskaźnika wzrostu cen. Obligacje, od których nie są płacone odsetki, emitowane po cenie niższej niż nominalna, a wykupywane po cenie nominalnej. Kryterium: termin wykupu krótkoterminowe średnioterminowe długoterminowe Okres ich wykupu jest krótszy niż 5 lat, Obligacje o okresie wykupu od 5 do 10 lat, Wykup obligacji następuje w okresie powyżej 10 lat.

4 Inne rodzaje obligacji zamienne opcyjne (z prawem poboru) z opcją wykupu na żądanie emitenta ( call) z opcją sprzedaży na żądanie właściciela ( put) imienne na okaziciela euroobligacje zagraniczne Z prawem do zamiany obligacji na inny instrument finansowy, np. zamiana obligacji spółki na jej akcje. Dają prawo (opcję) do zakupu w określonym terminie akcji spółki, która emituje obligacje. Emitent ma prawo zażądać wykupu przed ustalonym terminem. Właściciel ma prawo zażądać wykupu przed ustalonym terminem. Wskazują imiennie ich właściciela. Właścicielem jest osoba, która je aktualnie posiada. Gwarantowane przez międzynarodowe konsorcjum banków i sprzedawane w innym kraju niż ten, w którego walucie emisja jest przeprowadzana. Gwarantowane przez konsorcjum złożone z banków danego kraju, sprzedawane w tym kraju, w jego walucie, ale przez podmiot zagraniczny. Oprocentowanie Oprocentowanie obligacji Oprocentowanie jest dochodem od kapitału pożyczkowego, uzyskiwanego przez właściciela kapitału w postaci pieniężnej z tytułu jego pożyczenia innym użytkownikom. Wysokość tego dochodu uzależniona jest od wartości pożyczki oraz od poziomu stopy procentowej. Oprocentowanie może być wypłacane posiadaczowi obligacji jednorazowo w momencie ich wykupu lub sukcesywnie, np. co kwartał lub co pół roku (w przypadku obligacji wieloletnich lub bezterminowych). PRZYKŁAD 1 (obligacje o stałym oprocentowaniu) Obligacja o stałym oprocentowaniu, z terminem wykupu za 3 lata, wartość nominalna 100 PLN, cena emisyjna po jakiej emitent oferuje obligacje wynosi 96 PLN, oprocentowanie 10% w skali roku, odsetki płacone co pół roku.

5 Oprocentowanie 10% w skali roku od 100 PLN = 10 PLN. Odsetki płacone są co pół roku, czyli nabywca obligacji co 6 miesięcy dostaje 5 PLN odsetek. W dniu wykupu obligacji inwestor otrzymał 100 PLN (wartość nominalna obligacji) oraz 5 PLN (ostatnie odsetki). Po 3 latach inwestor od zainwestowanej kwoty 96 PLN otrzymał: 100 PLN + 30 PLN odsetek (6 miesięcy * 5 PLN), czyli 130 PLN. PRZYKŁAD 2 (obligacje o zmiennym oprocentowaniu) Obligacja o zmiennym oprocentowaniu, z terminem wykupu za 3 lata, o wartości nominalnej 100 PLN, cenie emisyjnej 97 PLN. Odsetki płacone są co pół roku. Oprocentowanie w skali roku jest równe stopie rentowności 26-tygodniowych bonów skarbowych. W kolejnych sześciu okresach poprzedzających płatność odsetek, roczna stopa rentowności tych bonów wynosiła: 20%, 18%, 21%, 20%, 17% i 19%. Odsetki, liczone dla okresów sześciomiesięcznych, wyniosą zatem kolejno:10, 9, 10,5, 10, 8,5 oraz 9,5 PLN.

6 W dniu wykupu obligacji inwestor otrzymał 100 PLN (wartość nominalna obligacji) oraz 9,5 PLN (odsetki za ostatnie 6 miesięcy). Po 3 latach inwestor otrzymał, od zainwestowanej kwoty 97 zł: 100 PLN + 157,5 PLN. 57,5 PLN odsetek, czyli Cena obligacji Mówiąc o cenie obligacji należy bardzo precyzyjnie określać co mamy na myśli. W przypadku tego instrumentu występują bowiem aż cztery różne znaczenia "ceny obligacji" i są to: cena emisyjna, rynkowa, rozliczeniowa oraz wartość nominalna. Wartość nominalna to wartość, od której naliczane są odsetki. Po tej cenie, powiększonej o narosłe odsetki, emitent wykupuje obligacje po upływie terminu zapadalności. Cena emisyjna, to cena, po jakiej kupujemy obligacje od emitenta. Może ona być niższa lub wyższa od ceny nominalnej i najczęściej zależy od przewidywanego przez Emitenta zainteresowania zakupem obligacji oraz od ich oprocentowania. Przy założeniu, że wartość nominalna obligacji = 100, gdy 1/ cena emisyjna > 100, obligacja z tzw. premią, 2/ cena emisyjna < 100, obligacja z tzw. dyskontem, 3/ cena emisyjna = 100, cena równa wartości nominalnej. Cena rynkowa (kurs giełdowy) ustalana jest na codziennych sesjach giełdowych i zależy od popytu i podaży. Określana jest w procentach wartości nominalnej. Nie jest to jednak ta cena, jaką faktycznie płaci kupujący i otrzymuje sprzedający obligacje, gdyż nie uwzględnia narosłych odsetek przypadających w danym dniu. Cena rozliczeniowa, czyli cena rynkowa powiększona o odsetki, to rzeczywista kwota jaką płaci kupujący i otrzymuje sprzedający obligacje. Aby ją obliczyć, należy dodać do ceny rynkowej należne w tym dniu odsetki. Wysokość odsetek publikowana jest z wyprzedzeniem (np. w Cedule Giełdy Warszawskiej). Ryzyko Ryzyko inwestowania w obligacje Obligacje są instrumentami finansowymi o mniejszym ryzyku niż akcje. Różne rodzaje obligacji charakteryzują się jednak różnym poziomem ryzyka.

7 Emitenci obligacji wg ryzyka (od najniższego) Organizacje ponad narodowe np. EBOR - ich obligacje są bezpieczniejsze nawet od obligacji rządu amerykańskiego, ponieważ gwarantowane są przez kilka rządów. Rządy poszczególnych krajów. Agendy rządów, instytucje rządowe. Jednostki samorządowe. Przedsiębiorstwa. Charakteryzują się największym ryzykiem niedotrzymania warunków umowy (a także potencjalnym ryzykiem bankructwa). Ryzyko dla nabywców obligacji: 1. Ryzyko kredytowe Ryzyko nie dotrzymania przez emitenta warunków umowy, a w tym: nie zapłacenia odsetek, nie spłacenia kapitału w terminie wykupu, oraz ryzyko związane z otoczeniem rynkowym emitenta. 2. Ryzyko stopy procentowej Stopień wrażliwości ceny obligacji na przyszłe zmiany stóp procentowych. Zmiany stóp procentowych w kraju, mogą spowodować spadek wartości obligacji; im bardziej wartość obligacji reaguje na zmiany stóp procentowych, tym ryzyko stopy procentowej jest większe. 3. Ryzyko związane z płynnością Płynność obligacji (łatwość ich zbycia bez utraty wartości w stosunku do bieżącej ceny rynkowej) zależy od rodzaju obligacji. Największą mają obligacje Skarbu Państwa, niższą komunalne niewielkich miast, gmin oraz obligacje mało znanych przedsiębiorstw. Każdy z nas, zanim zdecyduje się zainwestować swoje pieniądze w obligacje, chciałby znać stopień ryzyka jaki wiąże się z taką inwestycją. Ponieważ jednak trudno jest samemu ocenić jakość obligacji, czy też wiarygodność emitenta, jego zdolność do obsługi długu, dlatego do takiej oceny służą ratingi (emitentów, obligacji). Wyrażane są one odpowiednim symbolem według przyjętej skali jakości (od najwyższej: AAA, AA, A, BBB, BB, B, CCC, CC, C). Rating jest nadawany po przeprowadzeniu wszechstronnej analizy sytuacji danego podmiotu (jego stopnia całkowitego zadłużenia, szybkości wzrostu przychodów i zysków) oraz otoczenia w jakim działa. Zalety obligacji

8 Obligacje przynoszą sporo korzyści nabywcy (obligatariuszowi): są bezpieczną formą lokaty kapitału, zazwyczaj mają wyższe oprocentowanie niż lokaty bankowe, są bezpieczniejsze od akcji - emitent odpowiada całym majątkiem za zobowiązania z tytułu obligacji, mogą być gwarantowane przez Skarb Państwa. Nabywca obligacji posiada szerokie uprawnienia, w tym do: wypłaty odsetek, zwrotu nominalnej kwoty, świadczeń dodatkowych, zbycia obligacji innej osobie. Obligacje w Polsce Obligacje w Polsce A. Obligacje Skarbu Państwa W Polsce największą popularnością wśród inwestorów cieszą się obligacje Skarbu Państwa. Emitowane są od czerwca 1992 roku. Łączną wartość nominalną obligacji skarbowych wyemitowanych w każdym roku (tzn. na jaką kwotę państwo zaciągnie dług publiczny) ściśle określa ustawa budżetowa. Obligacje skarbowe to papiery wartościowe na okaziciela. Sprzedawane są na przetargach prowadzonych przez Narodowy Bank Polski (obligacje hurtowe) lub w sieci sprzedaży detalicznej (obligacje detaliczne). Bezpośrednio na przetargu obligacje mogą nabywać tzw. uczestnicy przetargu (np. banki), pozostali korzystają z ich pośrednictwa. Do obligacji hurtowych należą: Obligacje pięcioletnie obligacje o stałym oprocentowaniu (PS), dwuletnie obligacje zerokuponowe (OK), dziesięcioletnie obligacje o oprocentowaniu stałym (DS), dziesięcioletnie obligacje skarbowe o zmiennym oprocentowaniu (WZ). detaliczne to: dwuletnie oszczędnościowe obligacje skarbowe o stałym oprocentowaniu (DOS), obligacje trzyletnie o zmiennej stopie procentowej (TOZ), czteroletnie indeksowane oszczędnościowe obligacje skarbowe (COI),

9 dziesięcioletnie obligacje o zmiennym oprocentowaniu (EDO). Nominał obligacji skarbowych wynosi 100 PLN lub też wielokrotność tej kwoty. Do tej pory Skarb Państwa wyemitował obligacje: jednoroczne, dwuletnie, trzyletnie, pięcioletnie, dziesięcioletnie, dwudziestoletnie, trzydziestoletnie. Obligacje skarbowe są przedmiotem obrotu na giełdzie. Aktualne notowania, odsetki i rentowność. Obecnie (stan na 20 maja 2013) na GPW w Warszawie SA notowane są obligacje: dwuletnie zerokuponowe, trzyletnie o zmiennym oprocentowaniu, pięcioletnie o stałym oprocentowaniu, pięcioletnie o zmiennym oprocentowaniu, dziesięcioletnie o stałym oprocentowaniu, dziesięcioletnie o zmiennym oprocentowaniu, dwudziestoletnie o stałym oprocentowaniu, trzydziestoletnie o stałym oprocentowaniu. Obligacje, które nie są notowane na rynku regulowanym (np. dwuletnie o stałym oprocentowaniu) można przedstawić do przedterminowego wykupu. Warunki tego wykupu określają listy emisyjne Ministra Finansów w sprawie emisji i wykupu właściwej serii obligacji. Każdą obligację można także odsprzedać na podstawie umowy cywilnoprawnej. Bardzo istotna zaletą obligacji skarbowych jest to, że rząd gwarantuje ich spłatę wraz z odsetkami, są więc papierami wartościowymi nie obciążonymi ryzykiem. Jednocześnie przynoszą one mniejszą stopę zwrotu z poczynionych w nie inwestycji w stosunku do innych możliwości rynku finansowego. Mimo wszystko są chętnie nabywane przez inwestorów, zwłaszcza instytucjonalnych, np. firmy prowadzące ubezpieczenia na życie czy fundusze powiernicze liczące na wysoki dochód bieżący przy najmniejszym ryzyku. B. Obligacje komunalne Emisji obligacji komunalnych mogą dokonywać jednostki samorządu terytorialnego, związki tych jednostek oraz miasto stołeczne Warszawa, a także spółki komunalne i inne podmioty posiadające osobowość prawną, które wykonują lub będą wykonywać zadania z zakresu użyteczności publicznej. Oprocentowanie tych obligacji najczęściej jest zmienne i oparte o rentowność 52 tygodniowych bonów

10 skarbowych (instrument bazowy) lub stawce WIBOR (6M, 1R) powiększone o marżę, z tytułu ryzyka kredytowego emitenta. Okres zapadalności obligacji komunalnych to najczęściej od 3 do 8 lat, rzadko zdarzają się emisje o dłuższych okresach. Na rynku polskim przeważają emisje obligacji komunalnych, które są skierowane do inwestorów instytucjonalnych, głównie do banków. Wynika to z tego, że procedura prawna dotycząca publicznej emisji obligacji jest skomplikowana i kosztowna. Około 85% wartości rynku stanowią emisje w trybie oferty niepublicznej. Wartość emisji z reguły jest mniejsza niż 5 mln zł, zdarzają się jednak emisje przekraczające 10 mln zł. Pierwsze emisje obligacji komunalnych miały miejsce w roku 1993 (Międzyrzecz, Czarnków, Płock, Warszawa-Mokotów). Dynamicznie rozwijał się jednak ten segment rynku w 1999 roku. Wartość wyemitowanych przez gminy obligacji wzrosła wówczas o 24,2% do 653,6 mln PLN w stosunku do roku Największą transzę obligacji komunalnych uplasowało miasto Gdynia za pośrednictwem Banku Pekao SA (50,4 mln PLN w ramach programu rozpoczętego w grudniu 1998r.) W roku 2001 wartość rynku obligacji komunalnych wynosiła 1,6 mld zł, natomiast w roku 2012 wartość rynku wynosiła już 15,6 mld zł co podkreśla tempo wzrostu tego rynku. C. Obligacje korporacyjne W ostatnich latach zainteresowanie obligacjami korporacyjnymi bardzo wzrosło. Są to obligacje emitowane przez przedsiębiorstwa co wiąże się z dużo większym ryzykiem niewypłacalności niż w przypadku obligacji skarbowych, gdyż pieniądze pożyczamy firmom a nie państwu. Za większym ryzykiem kryje się jednak potencjalny większy zarobek, oprocentowanie tego typu obligacji to przedział od kilku do kilkunastu procent. Oprocentowanie może być stałe bądź zmienne. Obligacje korporacyjne notowane są na rynku Catalyst. D. Obligacje zamienne Obligacja zamienna jest papierem wartościowym dającym posiadaczowi prawo wymiany na określoną liczbę akcji tzn. nabywca ma możliwość wyboru: albo potraktuje on obligacje, jak zwykłe papiery tego typu, albo zamieni je na akcje przedsiębiorstwa, które je wyemitowało. Wybór wariantu jest związany ściśle z korzyściami jakie może odnieść obligatariusz. PRZYKŁAD 1 Mamy obligację zamienną o wartości 100 PLN. Jeśli dokonamy zamiany otrzymamy za nią 10 akcji spółki X. Jeśli akcja spółki X kosztuje np. 12 PLN (powyżej 10 PLN), to opłaca Ci się zamienić obligację. 10 akcji *12 PLN =120 PLN

11 Jeżeli, kosztuje np. 9 PLN (mniej niż 10 PLN), to lepiej obligację zatrzymać i przedstawić do wykupu. 10 akcji * 9 PLN = 90 PLN Jest to kalkulacja bardzo uproszczona, realnie pod uwagę należałoby wziąć również oprocentowanie obligacji, perspektywy finansowe spółki X, oraz przypuszczalne zachowania kursu jej akcji. Obligacje zamienne mają zazwyczaj dodatkowo opcję przedterminowego wykupu. Opcja ta umożliwia emitentowi wezwanie inwestorów do zamiany obligacji na akcje po określonym kursie. Obligacje zamienne charakteryzują się niższym oprocentowaniem niż zwykłe obligacje, ponieważ zawierają korzystną dla nabywców opcję konwersji na akcje. Jak do tej pory w Polsce emisje tych obligacji nie były kierowane do inwestorów indywidualnych. Adresatami większości z emisji były podmioty zagraniczne. Obligacje zamienne wyemitowały m.in. spółki Optimus, Universal, BOŚ, Apexim. Opodatkowanie dochodów z obligacji Dochody pochodzące z obligacji, w przypadku osób prawnych, opodatkowane są na zasadach ogólnych. Dla osób fizycznych odsetki opodatkowane są w wysokości 19%. Do końca 2003 roku wolne od podatku dochodowego są dochody ze sprzedaży obligacji skarbowych wyemitowanych po r. Nie stosuje się jednak tego zwolnienia, jeśli sprzedaż obligacji jest przedmiotem działalności gospodarczej. Wycena Wartość obligacji Wartość obligacji (cena), podobnie jak każdego instrumentu finansowego, zależy od popytu i podaży na obligacje. Najważniejszym czynnikiem kształtującym wartość obligacji jest poziom stóp procentowych. stopa procentowa rośnie -> wartość obligacji maleje stopa procentowa maleje -> wartość obligacji rośnie Inwestorzy często dokonują wyceny obligacji.wycena obligacji polega na określeniu tzw. sprawiedliwej ceny obligacji, która powinna odzwierciedlać wartość obligacji. Najczęściej stosowaną metodą przy wycenie obligacji jest metoda dochodowa, inaczej metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Według tej metody:

12 Wartość obligacji jest sumą dochodów, które inwestor otrzyma w okresie posiadania obligacji, przy czym dochody te są zdyskontowane, czyli "przeliczone na moment dokonywania wyceny". Stosuje się tu wzór: gdzie: P - wartość obligacji, otrzymana w wyniku wyceny, n - liczba okresów posiadania obligacji, Ct - dochód z tytułu posiadania obligacji, uzyskany w tym okresie posiadania obligacji, r - tzw. wymagana stopa dochodu, określona w skali okresu płatności odsetek, jeśli np. odsetki płacone są co pół roku, to jest to stopa półroczna. Wymagana stopa dochodu określana jest przez inwestora na podstawie stóp dochodu obligacji podobnego typu jak wyceniana obligacja. Informacje na ten temat podawane są w dziennikach finansowych. Dochody z obligacji Dochód z obligacji określony jest przez stopę dochodu obligacji, nazywaną również stopą dochodu w okresie do wykupu obligacji. Najczęściej oznacza się ją przez YTM (ang. Yield To Maturity). Oblicza się ją na podstawie wzoru: P - wartość rynkowa obligacji n - liczba okresów posiadania obligacji, Ct - dochód z tytułu posiadania obligacji, uzyskany w tym okresie posiadania obligacji, Stopa YTM określa, jaką stopę dochodu (w skali roku) uzyska inwestor, który kupi obligację po cenie P, przetrzyma ją do terminu wykupu, a także będzie reinwestował odsetki (na okres do terminu wykupu). Do obliczeń stopy dochodu najlepiej jest używać kalkulatora finansowego.

Ze względu na przedmiot inwestycji

Ze względu na przedmiot inwestycji INWESTYCJE Ze względu na przedmiot inwestycji Rzeczowe (nieruchomości, Ziemia, złoto) finansowe papiery wartościowe polisy, lokaty) INWESTYCJE Ze względu na podmiot inwestowania Prywatne Dokonywane przez

Bardziej szczegółowo

Inwestowanie w obligacje

Inwestowanie w obligacje Inwestowanie w obligacje Ile zapłacić za obligację aby uzyskać oczekiwaną stopę zwrotu? Jaką stopę zwrotu uzyskamy kupując obligację po danej cenie? Jak zmienią się ceny obligacji, kiedy Rada olityki ieniężnej

Bardziej szczegółowo

Notowania i wyceny instrumentów finansowych

Notowania i wyceny instrumentów finansowych Notowania i wyceny instrumentów finansowych W teorii praktyka działa, w praktyce nie. Paweł Cymcyk 11.12.2016, Gdańsk W co będziemy inwestować? Rodzaj instrumentu Potrzebna wiedza Potencjał zysku/poziom

Bardziej szczegółowo

Wyniki sprzedaży obligacji skarbowych w sierpniu 2014 r.

Wyniki sprzedaży obligacji skarbowych w sierpniu 2014 r. Informacja prasowa Warszawa, 15 września 2014 r. Wyniki sprzedaży obligacji skarbowych w sierpniu 2014 r. Sierpień był kolejnym miesiącem, w którym wartość sprzedaży obligacji Skarbu Państwa wzrosła. Wciąż

Bardziej szczegółowo

Rynek kapitałowy. Rynek kapitałowy. Rynek kapitałowy. Rynek kapitałowy. Charakterystyka:

Rynek kapitałowy. Rynek kapitałowy. Rynek kapitałowy. Rynek kapitałowy. Charakterystyka: ogół transakcji kupna-sprzedaŝy, których przedmiotem są instrumenty finansowe o okresie wykupu dłuŝszym od roku; środki uzyskane z emisji tych instrumentów mogą być przeznaczone na działalność rozwojową

Bardziej szczegółowo

Porównanie możliwości inwestowania w tzw. bezpieczne formy lokowania oszczędności. Jakub Pakos Paulina Smugarzewska

Porównanie możliwości inwestowania w tzw. bezpieczne formy lokowania oszczędności. Jakub Pakos Paulina Smugarzewska Porównanie możliwości inwestowania w tzw. bezpieczne formy lokowania oszczędności Jakub Pakos Paulina Smugarzewska Plan prezentacji 1. Bezpieczne formy lokowania oszczędności 2. Depozyty 3. Fundusze Papierów

Bardziej szczegółowo

Wyniki sprzedaży obligacji skarbowych w styczniu 2014 r.

Wyniki sprzedaży obligacji skarbowych w styczniu 2014 r. Informacja prasowa Warszawa, 13 lutego 2014 r. Wyniki sprzedaży obligacji skarbowych w styczniu 2014 r. W styczniu 2014 roku inwestorzy kupili obligacje skarbowe o łącznej wartości 256,2 mln zł to trzeci

Bardziej szczegółowo

Wykład: Rynki finansowe część I. prof. UG dr hab. Leszek Pawłowicz rok akadem. 2014/2015

Wykład: Rynki finansowe część I. prof. UG dr hab. Leszek Pawłowicz rok akadem. 2014/2015 Wykład: Rynki finansowe część I prof. UG dr hab. Leszek Pawłowicz rok akadem. 2014/2015 Zasadnicza część rynku finansowego służy pozyskiwaniu kapitału Rynek pozyskiwania kapitału to: 1. Rynek pozyskiwania

Bardziej szczegółowo

1. Charakterystyka obligacji. 2. Rodzaje obligacji. 3. Zadania praktyczne-duration/ceny obligacji.

1. Charakterystyka obligacji. 2. Rodzaje obligacji. 3. Zadania praktyczne-duration/ceny obligacji. mgr Maciej Jagódka 1. Charakterystyka obligacji 2. Rodzaje obligacji. 3. Zadania praktyczne-duration/ceny obligacji. Wierzycielski papier wartościowy, w którym emitent obligacji jest dłużnikiem posiadacza

Bardziej szczegółowo

pozorom są to instrumenty dużo bardziej interesujące od akcji, oferujące dużo szersze możliwości zarówno inwestorom,

pozorom są to instrumenty dużo bardziej interesujące od akcji, oferujące dużo szersze możliwości zarówno inwestorom, Obligacje Obligacje Teraz pora zająć się obligacjami.. Wbrew pozorom są to instrumenty dużo bardziej interesujące od akcji, oferujące dużo szersze możliwości zarówno inwestorom, jak i emitentom. Definicja

Bardziej szczegółowo

Co powinna zawierać obligacja?

Co powinna zawierać obligacja? OBLIGACJE Obligacja Jest papierem wartościowym typu wierzytelnościowego, czyli jedna strona, zwana emitentem, stwierdza, że jest dłużnikiem drugiej strony (zwanej obligatariuszem) i zobowiązuje się wobec

Bardziej szczegółowo

Obligacja - jest papierem wartościowym emitowanym w seriach, w którym Emitent (jednostka samorządowa) stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela

Obligacja - jest papierem wartościowym emitowanym w seriach, w którym Emitent (jednostka samorządowa) stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela Obligacja - jest papierem wartościowym emitowanym w seriach, w którym Emitent (jednostka samorządowa) stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (Obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego

Bardziej szczegółowo

PAPIERY WARTOŚCIOWE. fragment prezentacji. Opracowanie: mgr Zdzisława Piasecka

PAPIERY WARTOŚCIOWE. fragment prezentacji. Opracowanie: mgr Zdzisława Piasecka PAPIERY WARTOŚCIOWE fragment prezentacji Opracowanie: mgr Zdzisława Piasecka Definicja Papiery wartościowe są dokumentami stwierdzającymi określone prawa majątkowe, których realizacja jest możliwa jedynie

Bardziej szczegółowo

Informacja prasowa Warszawa, 4 grudnia 2015 r.

Informacja prasowa Warszawa, 4 grudnia 2015 r. Informacja prasowa Warszawa, 4 grudnia 2015 r. Wyniki sprzedaży obligacji oszczędnościowych w listopadzie 2015 r. Polacy po raz kolejny docenili emisję specjalną Listopadową 11 W listopadzie sprzedano

Bardziej szczegółowo

Wyniki sprzedaży obligacji oszczędnościowych w grudniu i w całym 2014 roku.

Wyniki sprzedaży obligacji oszczędnościowych w grudniu i w całym 2014 roku. Wyniki sprzedaży obligacji oszczędnościowych w grudniu i w całym 2014 roku. W grudniu 2014 sprzedano obligacje oszczędnościowe o łącznej wartości 685,7 mln zł. Jest to najlepszy miesięczny wynik od listopada

Bardziej szczegółowo

Jak inwestować w obligacje?

Jak inwestować w obligacje? Jak inwestować w obligacje? Zakup obligacji to jedna z najbezpieczniejszych inwestycji. Niskiemu ryzyku towarzyszy jednak niewielki potencjalny zysk. Mimo to obligacje powinny być częścią złożonych portfeli

Bardziej szczegółowo

Anatomia Sukcesu Instytucje i zasady funkcjonowania rynku kapitałowego. Komisja Nadzoru Finansowego. Krzysztof Jajuga. Obligacje

Anatomia Sukcesu Instytucje i zasady funkcjonowania rynku kapitałowego. Komisja Nadzoru Finansowego. Krzysztof Jajuga. Obligacje Anatomia Sukcesu Instytucje i zasady funkcjonowania rynku kapitałowego Komisja Nadzoru Finansowego Krzysztof Jajuga Obligacje Anatomia sukcesu Instytucje i zasady funkcjonowania rynku kapitałowego prof.

Bardziej szczegółowo

OPISY PRODUKTÓW. Rabobank Polska S.A.

OPISY PRODUKTÓW. Rabobank Polska S.A. OPISY PRODUKTÓW Rabobank Polska S.A. Warszawa, marzec 2010 Wymiana walut (Foreign Exchange) Wymiana walut jest umową pomiędzy bankiem a klientem, w której strony zobowiązują się wymienić w ustalonym dniu

Bardziej szczegółowo

Informacja dotycząca instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe w OPERA Domu Maklerskim Sp. z o.o.

Informacja dotycząca instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe w OPERA Domu Maklerskim Sp. z o.o. Informacja dotycząca instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w instrumenty finansowe w OPERA Domu Maklerskim Sp. z o.o. 1. Informacje ogólne Każda inwestycja w instrumenty finansowe

Bardziej szczegółowo

Obligacje. Nieograniczone możliwości inwestowania

Obligacje. Nieograniczone możliwości inwestowania Obligacje Nieograniczone możliwości inwestowania Spis treści Obligacje... Kryteria podziału Obligacji... Ogólna informacja o Dłużnych Papierach Wartościowych... Przykład Obligacji stałokuponowej... Obligacje

Bardziej szczegółowo

System finansowy gospodarki

System finansowy gospodarki System finansowy gospodarki Zajęcia nr 4 Papiery wartościowe i instrumenty finansowe Definicja papieru wartościowego i instrumentu finansowego Zarówno finansowy papier wartościowy, jak i instrument finansowy

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa 26.05.2014 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXVII Egzamin dla Aktuariuszy z 26 maja 2014 r. Część I

Matematyka finansowa 26.05.2014 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXVII Egzamin dla Aktuariuszy z 26 maja 2014 r. Część I Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LXVII Egzamin dla Aktuariuszy z 26 maja 2014 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut 1 1. Przyjmijmy

Bardziej szczegółowo

NOTA INFORMACYJNA. Dla obligacji serii BGK0514S003A o łącznej wartości zł. Emitent:

NOTA INFORMACYJNA. Dla obligacji serii BGK0514S003A o łącznej wartości zł. Emitent: NOTA INFORMACYJNA Dla obligacji serii BGK0514S003A o łącznej wartości 1.000.000.000 zł Emitent: Niniejsza nota informacyjna sporządzona została w związku z ubieganiem się Emitenta o wprowadzenie obligacji

Bardziej szczegółowo

Obligacje o stałym oprocentowaniu (fixed-interest bonds)

Obligacje o stałym oprocentowaniu (fixed-interest bonds) Obligacje (bonds) Obligacja papier wartościowy emitowany w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem obligatariusza i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Najczęściej

Bardziej szczegółowo

Jest grupa inwestorów, która podwyżki stóp przyjmuje z zadowoleniem, bowiem pośrednio przekłada się to na wzrost ich zysków.

Jest grupa inwestorów, która podwyżki stóp przyjmuje z zadowoleniem, bowiem pośrednio przekłada się to na wzrost ich zysków. Jest grupa inwestorów, która podwyżki stóp przyjmuje z zadowoleniem, bowiem pośrednio przekłada się to na wzrost ich zysków. Kolejna podwyżka stóp procentowych wywołuje z reguły niezbyt przyjemne myśli

Bardziej szczegółowo

Forward Rate Agreement

Forward Rate Agreement Forward Rate Agreement Nowoczesne rynki finansowe oferują wiele instrumentów pochodnych. Należą do nich: opcje i warranty, kontrakty futures i forward, kontrakty FRA (Forward Rate Agreement) oraz swapy.

Bardziej szczegółowo

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej zł (jeden miliard złotych).

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej zł (jeden miliard złotych). LIST EMISYJNY nr 28/2019 Ministra Finansów z dnia 23 kwietnia 2019 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej zł (jeden miliard złotych).

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej zł (jeden miliard złotych). LIST EMISYJNY nr 57/2019 Ministra Finansów z dnia 23 lipca 2019 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

NOTA INFORMACYJNA DLA OBLIGACJI SERII A SPÓŁKI RUBICON PARTNERS NFI SA. obligacje zdefiniowane w punkcie 2 poniżej

NOTA INFORMACYJNA DLA OBLIGACJI SERII A SPÓŁKI RUBICON PARTNERS NFI SA. obligacje zdefiniowane w punkcie 2 poniżej NOTA INFORMACYJNA DLA OBLIGACJI SERII A SPÓŁKI RUBICON PARTNERS NFI SA Definicje i skróty Emitent Obligacje Odsetki Rubicon Partners NFI SA obligacje zdefiniowane w punkcie 2 poniżej odsetki od Obligacji,

Bardziej szczegółowo

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej zł (jeden miliard złotych).

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej zł (jeden miliard złotych). LIST EMISYJNY nr 89/2018 Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2018 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

Obligacje. Nieograniczone możliwości inwestowania

Obligacje. Nieograniczone możliwości inwestowania Obligacje Nieograniczone możliwości inwestowania Spis treści Obligacje... Kryteria podziału Obligacji... Rentowność a cena... Obligacje z Dyskontem i Premią... Przykład Obligacji... Jak inwestować w Obligacje?...

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 6 września 2010 r. Nr 6

Warszawa, dnia 6 września 2010 r. Nr 6 DZIENNIK URZĘDOWY KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO Warszawa, dnia 6 września 2010 r. Nr 6 TREŚĆ: Poz.: KOMUNIKATY KOMISJI EGZAMINACYJNEJ DLA AGENTÓW FIRM INWESTYCYJNYCH: 27 Komunikat Nr 20 Komisji Egzaminacyjnej

Bardziej szczegółowo

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej zł (pięćset milionów złotych).

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej zł (pięćset milionów złotych). LIST EMISYJNY nr 74/2018 Ministra Finansów z dnia 23 października 2018 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży

Bardziej szczegółowo

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej zł (pięćset milionów złotych).

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej zł (pięćset milionów złotych). LIST EMISYJNY nr 3/2018 Ministra Finansów z dnia 19 stycznia 2018 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

8. Papiery wartościowe: obligacje

8. Papiery wartościowe: obligacje 8. Papiery wartościowe: obligacje Grzegorz Kosiorowski Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Matematyka finansowa rzegorz Kosiorowski (Uniwersytet Ekonomiczny w 8. Krakowie) Papiery wartościowe: obligacje

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. L Egzamin dla Aktuariuszy z 5 października 2009 r.

Matematyka finansowa r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. L Egzamin dla Aktuariuszy z 5 października 2009 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy L Egzamin dla Aktuariuszy z 5 października 2009 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 0 minut 1 1.

Bardziej szczegółowo

Obligacje Skarbu Państwa zyskowną lokatą kapitału

Obligacje Skarbu Państwa zyskowną lokatą kapitału Informacja prasowa Warszawa, 02 grudnia 2009 r. Obligacje Skarbu Państwa zyskowną lokatą kapitału Oprocentowanie oferowanych w grudniu przez Ministerstwo Finansów detalicznych Obligacji Skarbu Państwa

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. Zadanie 2. Zadanie 3

Zadanie 1. Zadanie 2. Zadanie 3 Zadanie 1 Inwestor rozważa nabycie obligacji wieczystej (konsoli), od której będzie otrzymywał na koniec każdego półrocza kupon w wysokości 80 zł. Wymagana przez inwestora stopa zwrotu w terminie do wykupu

Bardziej szczegółowo

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej zł (jeden miliard złotych).

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej zł (jeden miliard złotych). LIST EMISYJNY nr 21/2019 Ministra Finansów z dnia 22 marca 2019 r. w sprawie emisji czteroletnich indeksowanych oszczędnościowych obligacji skarbowych oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Minister Rozwoju i Finansów

Minister Rozwoju i Finansów LIST EMISYJNY nr 53/2016 Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 21 października 2016 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci

Bardziej szczegółowo

Minister Rozwoju i Finansów

Minister Rozwoju i Finansów LIST EMISYJNY nr 50/2017 Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 23 sierpnia 2017 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży

Bardziej szczegółowo

Minister Rozwoju i Finansów

Minister Rozwoju i Finansów LIST EMISYJNY nr 17/2017 Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 23 marca 2017 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży

Bardziej szczegółowo

Minister Rozwoju i Finansów

Minister Rozwoju i Finansów LIST EMISYJNY nr 69/2016 Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 21 grudnia 2016 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży

Bardziej szczegółowo

LIST EMISYJNY nr 13/2015 Ministra Finansów

LIST EMISYJNY nr 13/2015 Ministra Finansów LIST EMISYJNY nr 13/2015 Ministra Finansów z dnia 24 marca 2015 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

LIST EMISYJNY nr 36/2015 Ministra Finansów

LIST EMISYJNY nr 36/2015 Ministra Finansów LIST EMISYJNY nr 36/2015 Ministra Finansów z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

OPIS FUNDUSZY OF/ULS2/1/2014

OPIS FUNDUSZY OF/ULS2/1/2014 OPIS FUNDUSZY OF/ULS2/1/2014 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. POSTANOWIENIA OGÓLNE 3 ROZDZIAŁ 2. POLITYKA INWESTYCYJNA I OPIS RYZYKA UFK PORTFEL DŁUŻNY 3 ROZDZIAŁ 3. POLITYKA INWESTYCYJNA I OPIS RYZYKA UFK PORTFEL

Bardziej szczegółowo

3. Wielkość Emisji serii E Emisja obejmuje sztuk Obligacji serii E o łącznej wartości ,00 złotych o kodzie ISIN PLBOS

3. Wielkość Emisji serii E Emisja obejmuje sztuk Obligacji serii E o łącznej wartości ,00 złotych o kodzie ISIN PLBOS RB 35/2011 Emisja obligacji własnych BOŚ S.A. Przekazany do publicznej wiadomości dnia 04.10.2011r. Zgodnie w 5 ust.1 pkt 11 Rozp. Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie informacji bieżących

Bardziej szczegółowo

LIST EMISYJNY nr 32/2015 Ministra Finansów

LIST EMISYJNY nr 32/2015 Ministra Finansów LIST EMISYJNY nr 32/2015 Ministra Finansów z dnia 23 lipca 2015 r. w sprawie emisji czteroletnich indeksowanych oszczędnościowych obligacji skarbowych oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Minister Rozwoju i Finansów

Minister Rozwoju i Finansów LIST EMISYJNY nr 58/2017 Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 22 września 2017 r. w sprawie emisji czteroletnich indeksowanych oszczędnościowych obligacji skarbowych oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

Opis funduszy OF/ULS2/3/2017

Opis funduszy OF/ULS2/3/2017 Opis funduszy OF/ULS2/3/2017 Spis treści Opis funduszy OF/ULS2/3/2017 Rozdział 1. Postanowienia ogólne... 3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK Portfel Oszczędnościowy... 3 Rozdział 3.

Bardziej szczegółowo

Raport bieżący JSOCHANSKI. Strona 1 z 5. Emitent: Rubicon Partners Narodowy Fundusz Inwestycyjny Spółka Akcyjna

Raport bieżący JSOCHANSKI. Strona 1 z 5. Emitent: Rubicon Partners Narodowy Fundusz Inwestycyjny Spółka Akcyjna Strona 1 z 5 RAPORT BIEŻĄCY Numer w roku Rok bieżący Data sporządzenia Temat raportu Podstawa prawna 30 19-04- Uchwała Zarządu dotycząca emisji obligacji zamiennych Art. 56 ust. 1 pkt 2 Ustawy o ofercie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Opis funduszy OF/ULS2/1/2015. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK Portfel Dłużny...3. UFK Portfel Konserwatywny...

Spis treści. Opis funduszy OF/ULS2/1/2015. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK Portfel Dłużny...3. UFK Portfel Konserwatywny... Opis funduszy Spis treści Opis funduszy OF/ULS2/1/2015 Rozdział 1. Rozdział 2. Rozdział 3. Rozdział 4. Rozdział 5. Rozdział 6. Rozdział 7. Rozdział 8. Rozdział 9. Rozdział 10. Postanowienia ogólne...3

Bardziej szczegółowo

Minister Finansów. 7. Obligacje mogą być nabywane w drodze zamiany wierzytelności z tytułu wykupu:

Minister Finansów. 7. Obligacje mogą być nabywane w drodze zamiany wierzytelności z tytułu wykupu: LIST EMISYJNY nr 22/2019 Ministra Finansów z dnia 22 marca 2019 r. w sprawie emisji emerytalnych dziesięcioletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej Na podstawie

Bardziej szczegółowo

DOKUMENT INFORMACYJNY

DOKUMENT INFORMACYJNY DOKUMENT INFORMACYJNY GMINA MIEJSKA TCZEW Niniejszy dokument informacyjny został sporządzony w związku z ubieganiem się o wprowadzenie instrumentów finansowych objętych tym dokumentem do obrotu w alternatywnym

Bardziej szczegółowo

% w skali roku. Bezpieczna inwestycja i szybki zysk mogą iść w parze. KOS. Wysokie oprocentowanie. Tylko w listopadzie

% w skali roku. Bezpieczna inwestycja i szybki zysk mogą iść w parze. KOS. Wysokie oprocentowanie. Tylko w listopadzie Bezpieczna inwestycja i szybki zysk mogą iść w parze. 1% w pierwszych 5 miesiącach 3% od 6. do 12. miesiąca 13% w 13. miesiącu 3 ACJE LIG Wysokie oprocentowanie RESOWE OB OK W AR A KOS O SK nowa 13-miesięczna

Bardziej szczegółowo

Minister Rozwoju i Finansów

Minister Rozwoju i Finansów LIST EMISYJNY nr 81/2017 Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie emisji dwuletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o oprocentowaniu stałym oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

Minister Rozwoju i Finansów

Minister Rozwoju i Finansów LIST EMISYJNY nr 37/2017 Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 23 czerwca 2017 r. w sprawie emisji emerytalnych dziesięcioletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

Opis funduszy OF/ULS2/1/2017

Opis funduszy OF/ULS2/1/2017 Opis funduszy OF/ULS2/1/2017 Spis treści Opis funduszy OF/ULS2/1/2017 Rozdział 1. Postanowienia ogólne... 3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK Portfel Oszczędnościowy... 3 Rozdział 3.

Bardziej szczegółowo

1. Za pieniądze wpłacone do funduszu inwestycyjnego jego uczestnik nabywa:

1. Za pieniądze wpłacone do funduszu inwestycyjnego jego uczestnik nabywa: 1. Za pieniądze wpłacone do funduszu inwestycyjnego jego uczestnik nabywa: akcje, obligacje i bony skarbowe 3,92% 6 prawa poboru 0,00% 0 jednostki uczestnictwa 94,12% 144 dywidendy 1,96% 3 2. W grupie

Bardziej szczegółowo

WSTĘP. Standaryzacja pozwoli także na płynne wprowadzenie obligacji do notowań na platformie CATALYST.

WSTĘP. Standaryzacja pozwoli także na płynne wprowadzenie obligacji do notowań na platformie CATALYST. REKOMENDACJA w sprawie niektórych warunków technicznych emisji obligacji komunalnych, które nie zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym i o wartości emisji niższej niż 100 mln zł Niniejsza Rekomendacja

Bardziej szczegółowo

Informacja o zmianach danych objętych prospektem informacyjnym dokonanych w dniu 16 września 2010 roku

Informacja o zmianach danych objętych prospektem informacyjnym dokonanych w dniu 16 września 2010 roku Informacja o zmianach danych objętych prospektem informacyjnym dokonanych w dniu 16 września 2010 roku Działając na podstawie 28 ust. 2 i 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 2009 r. w

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa 30.09.2013 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXV Egzamin dla Aktuariuszy z 30 września 2013 r.

Matematyka finansowa 30.09.2013 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXV Egzamin dla Aktuariuszy z 30 września 2013 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LXV Egzamin dla Aktuariuszy z 30 września 2013 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut 1 1.

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE O ZMIANACH PROSPEKTU INFORMACYJNEGO COMMERCIAL UNION SPECJALISTYCZNY FUNDUSZ INWESTYCYJNY OTWARTY, z dnia 14 stycznia 2009 r.

OGŁOSZENIE O ZMIANACH PROSPEKTU INFORMACYJNEGO COMMERCIAL UNION SPECJALISTYCZNY FUNDUSZ INWESTYCYJNY OTWARTY, z dnia 14 stycznia 2009 r. OGŁOSZENIE O ZMIANACH PROSPEKTU INFORMACYJNEGO COMMERCIAL UNION SPECJALISTYCZNY FUNDUSZ INWESTYCYJNY OTWARTY, z dnia 14 stycznia 2009 r. Na podstawie 28 ust. 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 6 listopada

Bardziej szczegółowo

Obligacje o stałym oprocentowaniu (fixed- interest bonds) Najprostsze z nich to

Obligacje o stałym oprocentowaniu (fixed- interest bonds) Najprostsze z nich to Obligacje (bonds) Obligacja papier wartościowy emitowany w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem obligatariusza i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Najczęściej

Bardziej szczegółowo

LIST EMISYJNY nr 32/2012 Ministra Finansów

LIST EMISYJNY nr 32/2012 Ministra Finansów LIST EMISYJNY nr 32/2012 Ministra Finansów z dnia 24 lipca 2012 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXI Egzamin dla Aktuariuszy z 1 października 2012 r.

Matematyka finansowa r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXI Egzamin dla Aktuariuszy z 1 października 2012 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LXI Egzamin dla Aktuariuszy z 1 października 2012 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut 1

Bardziej szczegółowo

BANK SPÓŁDZIELCZY W TYCHACH

BANK SPÓŁDZIELCZY W TYCHACH Nota Informacyjna BANK SPÓŁDZIELCZY W TYCHACH Obligacje na okaziciela serii C Niniejsza Nota Informacyjna została sporządzona na potrzeby wprowadzenia 1.600 obligacji na okaziciela serii C do Alternatywnego

Bardziej szczegółowo

Przewodnik dla inwestorów

Przewodnik dla inwestorów Przewodnik dla inwestorów PRZEWODNIK DLA INWESTORÓW Wydawca: Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA ul. Książęca 4, 00-498 Warszawa tel. (22) 628 32 32 fax (22) 537 77 90 www.gpw.pl Opracowanie

Bardziej szczegółowo

Ogólny opis typów instrumentów finansowych i ryzyk związanych z inwestycjami w te instrumenty.

Ogólny opis typów instrumentów finansowych i ryzyk związanych z inwestycjami w te instrumenty. Ogólny opis typów instrumentów finansowych i ryzyk związanych z inwestycjami w te instrumenty. 1. AKCJE Emitowane przez spółki akcyjne papiery wartościowe dające uprawnienia korporacyjne charakterystyczne

Bardziej szczegółowo

Opis funduszy OF/ULS2/2/2016

Opis funduszy OF/ULS2/2/2016 Opis funduszy OF/ULS2/2/2016 Spis treści Opis funduszy OF/ULS2/2/2016 Rozdział 1. Postanowienia ogólne... 3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK portfel Dłużny... 3 Rozdział 3. Polityka

Bardziej szczegółowo

Nota Informacyjna dla Obligacji Serii A BUDOSTAL-5 S.A.

Nota Informacyjna dla Obligacji Serii A BUDOSTAL-5 S.A. Załącznik do Raportu bieżącego 12/2010 BUDOSTAL-5 S.A. Nota Informacyjna dla Obligacji Serii A BUDOSTAL-5 S.A. A. Informacje wstępne 1. Podstawa prawna Niniejsza Nota Informacyjna została sporządzona na

Bardziej szczegółowo

kontraktu. Jeżeli w tak określonym terminie wykupu zapadają mniej niż 3 serie

kontraktu. Jeżeli w tak określonym terminie wykupu zapadają mniej niż 3 serie Standard programu kontraktów terminowych na krótkoterminowe, średnioterminowe oraz długoterminowe obligacje skarbowe określony Uchwałą Nr 561/2013 Zarządu Giełdy z dnia 28 maja 2013 r., z późniejszymi

Bardziej szczegółowo

LIST EMISYJNY nr 18/2014 Ministra Finansów

LIST EMISYJNY nr 18/2014 Ministra Finansów LIST EMISYJNY nr 18/2014 Ministra Finansów z dnia 24 kwietnia 2014 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

LIST EMISYJNY nr 55/2013 Ministra Finansów

LIST EMISYJNY nr 55/2013 Ministra Finansów LIST EMISYJNY nr 55/2013 Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

Instrumenty Rynku Pieniężnego

Instrumenty Rynku Pieniężnego Rodzaje i opis instrumentów finansowych wchodzących w skład portfeli Definicje pojęć użytych w opisie instrumentów Zmienność ceny miara niepewności co do przyszłej wartości instrumentu finansowego, im

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU MCI.CreditVentures 2.0. Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z dnia 27 maja 2015 r.

OGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU MCI.CreditVentures 2.0. Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z dnia 27 maja 2015 r. OGŁOSZENIE O ZMIANIE STATUTU MCI.CreditVentures 2.0. Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z dnia 27 maja 2015 r. Niniejszym, MCI Capital Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. z siedzibą w Warszawie,

Bardziej szczegółowo

Nota Informacyjna dla Obligacji Serii C BUDOSTAL-5 S.A.

Nota Informacyjna dla Obligacji Serii C BUDOSTAL-5 S.A. Załącznik nr 2 do Raportu bieżącego 21/2011 BUDOSTAL-5 S.A. Nota Informacyjna dla Obligacji Serii C BUDOSTAL-5 S.A. A. Informacje wstępne 1. Podstawa prawna Niniejsza Nota Informacyjna została sporządzona

Bardziej szczegółowo

WARRANTY OPCYJNE. W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE

WARRANTY OPCYJNE. W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE WARRANTY OPCYJNE W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE WARRANTY OPCYJNE Warranty opcyjne (dalej: warranty) są papierami wartościowymi emitowanymi przez instytucje

Bardziej szczegółowo

W 2009 roku sprzedano obligacje za ponad 3,8 mld zł W grudniu wzrost sprzedaży miesiąc do miesiąca o 50%

W 2009 roku sprzedano obligacje za ponad 3,8 mld zł W grudniu wzrost sprzedaży miesiąc do miesiąca o 50% Informacja prasowa Warszawa, 14 stycznia 2009 r. W 2009 roku sprzedano obligacje za ponad 3,8 mld zł W grudniu wzrost sprzedaży miesiąc do miesiąca o 50% W 2009 r. sprzedaż skarbowych obligacji detalicznych

Bardziej szczegółowo

OPCJE W to też możesz inwestować na giełdzie

OPCJE W to też możesz inwestować na giełdzie OPCJE NA WIG 20 W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE OPCJE NA WIG 20 Opcje na WIG20 to popularny instrument, którego obrót systematycznie rośnie. Opcje dają ogromne

Bardziej szczegółowo

Analiza instrumentów pochodnych

Analiza instrumentów pochodnych Analiza instrumentów pochodnych Dr Wioletta Nowak Wykład 2-3 Kontrakt forward na przyszłą stopę procentową Kontrakty futures na długoterminowe instrumenty procentowe Swapy procentowe Przykład 1 Inwestor

Bardziej szczegółowo

Forward kontrakt terminowy o charakterze rzeczywistym (z dostawą instrumentu bazowego).

Forward kontrakt terminowy o charakterze rzeczywistym (z dostawą instrumentu bazowego). Kontrakt terminowy (z ang. futures contract) to umowa pomiędzy dwiema stronami, z których jedna zobowiązuje się do kupna, a druga do sprzedaży, w określonym terminie w przyszłości (w tzw. dniu wygaśnięcia)

Bardziej szczegółowo

Plan finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa i jego uwarunkowania

Plan finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa i jego uwarunkowania Departament Długu Publicznego Plan finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa i jego uwarunkowania Listopad 2014 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Miesięczny kalendarz emisji... 2 Komentarze MF... 8 ul.

Bardziej szczegółowo

Opis funduszy OF/1/2016

Opis funduszy OF/1/2016 Opis funduszy Spis treści Rozdział 1. Postanowienia ogólne...3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK NN Akcji...3 Rozdział 3. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK NN Stabilnego Wzrostu...4

Bardziej szczegółowo

Opis funduszy OF/1/2015

Opis funduszy OF/1/2015 Opis funduszy Spis treści Rozdział 1. Postanowienia ogólne...3 Rozdział 2. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK NN Akcji...3 Rozdział 3. Polityka inwestycyjna i opis ryzyka UFK NN Stabilnego Wzrostu...4

Bardziej szczegółowo

ZASADY WYCENY AKTYWÓW FUNDUSZU WPROWADZONE ZE WZGLĘDU NA ZMIANĘ NORM PRAWNYCH. Wycena aktywów Funduszu, ustalenie zobowiązań i wyniku z operacji

ZASADY WYCENY AKTYWÓW FUNDUSZU WPROWADZONE ZE WZGLĘDU NA ZMIANĘ NORM PRAWNYCH. Wycena aktywów Funduszu, ustalenie zobowiązań i wyniku z operacji ZASADY WYCENY AKTYWÓW FUNDUSZU WPROWADZONE ZE WZGLĘDU NA ZMIANĘ NORM PRAWNYCH Wycena aktywów Funduszu, ustalenie zobowiązań i wyniku z operacji 1. Wycena Aktywów Funduszu oraz ustalenie Wartości Aktywów

Bardziej szczegółowo

Oprocentowanie obligacji wciąż wysokie

Oprocentowanie obligacji wciąż wysokie Informacja prasowa Warszawa, 30 września 2009 r. Oprocentowanie obligacji wciąż wysokie Skarbowe Papiery Wartościowe to korzystna propozycja dla odbiorcy detalicznego - Ministerstwo Finansów zdecydowało

Bardziej szczegółowo

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej 500.000.000 zł (pięćset milionów złotych).

Minister Finansów. 1. Do sprzedaży są oferowane obligacje o łącznej wartości nominalnej 500.000.000 zł (pięćset milionów złotych). LIST EMISYJNY nr 34/2016 Ministra Finansów z dnia 22 lipca 2016 r. w sprawie emisji trzyletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych o zmiennej stopie procentowej oferowanych w sieci sprzedaży detalicznej

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz W8 Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska Wpływ stopy dyskonta na przepływ gotówki. Janusz Kotowicz

Bardziej szczegółowo

Wybrane możliwości finansowania na rynku kapitałowym Instrumenty dłużne samorządy i przedsiębiorstwa rynek niepubliczny

Wybrane możliwości finansowania na rynku kapitałowym Instrumenty dłużne samorządy i przedsiębiorstwa rynek niepubliczny Wybrane możliwości finansowania na rynku kapitałowym Instrumenty dłużne samorządy i przedsiębiorstwa rynek niepubliczny Łódź, grudzień 2008 Niniejszy materiał jest materiałem informacyjnym jedynie dla

Bardziej szczegółowo

Opis: Spis treści: Tytuł: Papiery wartościowe na rynku pieniężnym i kapitałowym. Autorzy: Sławomir Antkiewicz

Opis: Spis treści: Tytuł: Papiery wartościowe na rynku pieniężnym i kapitałowym. Autorzy: Sławomir Antkiewicz Tytuł: Papiery wartościowe na rynku pieniężnym i kapitałowym. Autorzy: Sławomir Antkiewicz Opis: Wraz z rozwojem rynku kapitałowego i pieniężnego w Polsce rośnie znaczenie znajomości konstrukcji i stosowania

Bardziej szczegółowo

Generali Dobrowolny Fundusz Emerytalny

Generali Dobrowolny Fundusz Emerytalny Generali Dobrowolny Fundusz Emerytalny Roczny raport o strukturze aktywów na dzień 31 grudnia 2015 r. Lp składnik aktywów Emitent wartość na dzień wyceny (PLN) udział w aktywach (%) 1. Obligacje, bony

Bardziej szczegółowo

Papiery komercyjne, Bankowe papiery wartościowe. Ernest Zapendowski Maciej Gawarecki

Papiery komercyjne, Bankowe papiery wartościowe. Ernest Zapendowski Maciej Gawarecki Papiery komercyjne, Bankowe papiery wartościowe Ernest Zapendowski Maciej Gawarecki Plan prezentacji Papiery komercyjne Bankowe papiery wartościowe: Listy Zastawne Certyfikaty depozytowe Bony oszczędnościowe

Bardziej szczegółowo