Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2015/2016

Transkrypt

1 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu WydziałLekarski i Nauk o Zdrowiu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 015/016 Kierunek studiów: Fizjoterapia Forma studiów: Stacjonarne Stopień studiów: I Specjalności: bez specjalności Profil: Praktyczny Kod kierunku: FIZ 1 Przedmiot Nazwa przedmiotu Fizjologia Kod przedmiotu WLINZ FIZP1S A6 15/16 Kategoria przedmiotu Przedmioty podstawowe Liczba punktów ECTS 7 Język wykładowy polski Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów Semestr W C K S L I Zp Pz Sk Legenda: W WykładC ĆwiczeniaK KonwersatoriumS SeminariumL LaboratoriumI Zp,pz,skZp Zajęcia PraktycznePz Praktyka ZawodowaSk Samokształcenie

2 3 Cele przedmiotu Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Cel 1 Poznanie funkcjonowania poszczególnych układów człowieka oraz sposobów regulacji procesów fizjologicznych ze szczególnym uwzględnieniem funkcji układu ruchu i fizjologii wysiłku fizycznego. Modułowe efekty kształcenia MW1 Posiada wiedzę z zakresu funkcji poszczególnych układów organizmu człowieka, definiuje i opisuje liczbowo podstawowe pojęcia i wskaźniki fizjologiczne MW Rozumie mechanizmy fizjologiczne będące podstawą adaptacji wysiłkowej organizmu człowieka MW3 Zna sposoby i zasady oceny możliwości wysiłkowych u osób zdrowych oraz poddanych procesowi usprawniania leczniczego MU Potrafi dokonać pomiaru i oceny podstawowych wskaźników fizjologicznych ustroju MU5 Analizuje w sposób krytyczny wyniki badań fizjologicznych prezentowanych w literaturze przedmiotu MK6 Współpracuje w grupie rozwiązując problemy tematyczne, jest skłonny do podjęcia dyskusji. 5 Treści programowe Wykład Fizjologia człowieka jako nauka. Homeostaza. Podstawowe mechanizmy W1 regulacyjne. Elementy fizjologii komórki. Rola błony biologicznej w transporcie W i przekazywaniu informacji. Rodzaje transportu przez błonę, pompa sodowo-potasowa, wewnątrzkomórkowa transdukcja sygnału. W3 Układ wewnętrznego wydzielania. Hormony - definicja, podziały, cechy charakterystyczne. Organizacja i czynność układu nerwowego wprowadzenie. Mechanizm W powstawania i przewodzenia impulsów nerwowych. Rodzaje receptorów. Budowa i zasada działania synaps nerwowych. Budowa łuku odruchowego. Odruchy u człowieka. Funkcje układu somatycznego i wegetatywnego. W5 Regulacyjna rola centralnego systemu nerwowego. Najważniejsze podkorowe i korowe ośrodki nerwowe. Podział i budowa mięśni. Synapsa nerwowo-mięśniowa. Mechanizm skurczu mięśniowego. Udział białek mięśniowych w skracaniu sarkomerów. Energetyka pracy mięśniowej. Podział włókien mięśniowych. Przyczyny zmęczenia mięśni i formy wypoczynku. W6 Rola małego i dużego obiegu krwi. Automatyzm i cykl pracy serca. Regulacja czynności mięśnia sercowego. Rodzaje naczyń krwionośnych. Regulacja przepływu krwi przez łożysko naczyniowe. Ciśnienie krwi i częstość skurczów serca wielkości należne, zależności, regulacja. Podstawy elektrokardiografii. W7 Oddychanie zewnętrzne i wewnętrzne. Transport tlenu i dwutlenku węgla przez krew. Mechanizm wdechu i wydechu. Dyfuzja gazów oddechowych. Całkowita pojemność płuc i jej składowe. Wentylacja minutowa płuc. Regulacja oddychania. Rodzaje hipoksji. Strona /5

3 Wykład Wydolność fizyczna. Funkcjonalne i morfologiczne zmiany adaptacyjne poszczególnych narządów i układów pod wpływem treningu fizycznego. Zmiany parametrów układu oddechowego i krążenia podczas wysiłku o stałej intensywności. Deficyt i dług tlenowy. Koszt energetyczny wysiłku. Przebieg zmian wskaźników fizjologicznych w czasie pracy o stopniowo wzrastającej intensywności. Maksymalny minutowy pobór tlenu i jego rola w ocenie W8 wydolności aerobowej. Progi metaboliczne i ich rola w ocenie wydolności 8 fizycznej. Maksymalna moc anaerobowa i jej rola w ocenie wydolności beztlenowej. Dymorfizm płciowy w poziomie wydolności fizycznej. Nawadnianie podczas wysiłku fizycznego. Podstawy termoregulacji. Fizjologiczne podłoże zmęczenia i przetrenowania. Przyczyny oraz objawy ostrego i opóźnionego bólu mięśniowego. Wykorzystanie wyników badań wydolności fizycznej w celu indywidualizacji obciążeń wysiłkowych. Razem 30 Laboratorium Metody eksperymentalne w fizjologii. Metody bezpośrednie i pośrednie w ocenie L1 funkcjonalej. Biologiczne środowisko człowieka. Szacowanie składu ciała na podstawie L 3 bioimpedancji elektrycznej oraz pomiaru grubości fałdów skórno-tłuszczowych. Przestrzenie wodne organizmu. Bilans wodny. Składniki i rola krwi w ustroju. Objętość krwi krążącej. Funkcje poszczególnych elementów morfotycznych oraz składników osocza. Liczba hematokrytowa. Stężenie hemoglobiny. Transport L3 gazów oddechowych we krwi. Efekt Bohra. Pojemność tlenowa krwi. Układy buforowe krwi, parametry równowagi kwasowo-zasadowej. Podstawowe grupy krwi. Zachowanie krwinek czerwonych w płynach izotonicznych, hipotonicznych i hipertonicznych. Obrona ustroju przed patogenami. L Podstawy neurofizjologii. Pobudliwość i przewodnictwo nerwowe. Mechanizm powstawania i rozprzestrzeniania się potencjałów czynnościowych. Przewodnictwo ciągłe i skokowe. Stymulacja elektryczna, mechaniczna, chemiczna i termiczna włókna nerwowego. Zależność szybkości przewodzenia od grubości i mielinizacji włókien nerwowych. Oznaczanie szybkości przewodzenia w nwrwie kulszowym żaby - film dydaktyczny. L5 Przekaźnictwo synaptyczne. Budowa synapsy, podział synaps, neurotransmitery, etapy przekaźnictwa synaptycznego, sumowanie czasowe i przestrzenne. Odruchy. Elementy łuku odruchowego. Prawo jednokierunkowego przepływu informacji w rdzeniu kręgowym. Podział odruchów. Rodzaje receptorów, rodzaje bodźców. Obserwacja odruchów rdzeniowych u żaby (zginania, prostowania, ścierania). Zależność czasu reakcji od siły bodźca. Hamowanie i torowanie odruchów. Badanie prostych odruchów u człowieka: kolanowy, podeszwowy, źreniczny. L6 Podział i charakterystyka funkcjonalna włókien mięśniowych. Skurcz pojedynczy włókna wolno i szybkokurczliwego. Skurcze tężcowe. Podział skurczów mięśniowych ze względu na zmiany długości i napięcia mięśniowego. Obserwacja skurczów izotonicznych i izometrycznych mięśnia łydkowego żaby. Zmęczenie mięśnia izolowanego. L7 Automatyzm pracy serca. Wpływ temperatury, elektrolitów, adrenaliny i acetylocholiny na pracę mięśnia sercowego. Pomiar ciśnienia krwi u człowieka. Sposoby oznaczania częstości skurczów serca. Wpływ wysiłku na częstość tętna i ciśnienie tętnicze. Wyliczanie pojemności minutowej serca metodą Starra. Próby czynnościowe układu krążenia. Podstawy elektrokardiografii. Strona 3/5

4 Laboratorium Wstępne wiadomości dotyczące układu oddechowego oraz fizjologii wysiłku L8 fizycznego. Parametry układu oddechowego. Spirometria. Wentylacja minutowa płuc. Maksymalna wentylacja dowolna. Skład gazów oddechowych. Minutowy pobór tlenu i wydalanie CO, iloraz oddechowy. L9 Zmiany parametrów układu oddechowego oraz częstości skurczów serca podczas wysiłku o stopniowo wzrastającym obciążeniu. Pojęcie maksymalnego poboru tlenu. Pomiar maksymalnego poboru tlenu metodą bezpośrednią (film 3 dydaktyczny). L10 Testy wysiłkowe stosowane w celu oceny wydolności aerobowej. Pojęcie progów metabolicznych. Inwazyjne i nieinwazyjne metody wyznaczania obciążeń progowych. Oznaczanie maksymalnego poboru tlenu metodami pośrednimi. L11 Metody oceny tolerancji wysiłkowej w procesie rehabilitacji. Podsumowanie wiadomości z fizjologii wysiłku fizycznego. Praktyczne wykorzystanie wyników badań wydolności fizycznej i tolerancji wysiłkowej. Analiza literatury przedmiotu. Razem 0 6 Metody oceny Ocena podsumowująca P. Kolokwium P11. Aktywność na zajęciach P5. Referat P7. Test jednokrotnego wyboru Warunki zaliczenia przedmiotu 1 Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest uzyskanie oceny pozytywnej z każdego semestru w trakcie realizacji modułu. Warunkiem zaliczenia semestralnego jest aktywny udział w dyskusjach tematycznych, przygotowanie sprawozdań w oparciu o symulacje ćwiczeń laboratoryjnych, przygotowanie referatu na zadany temat oraz zaliczenie teoretyczne realizowane w formie pytań otwartych. Kryteria oceny Na ocenę 3 Na ocenę 3.5 Na ocenę Na ocenę.5 Na ocenę 5 Uzyskał minimum 60% punktów w każdym z semestrów. Uzyskał minimum 75% punktów w każdym z semestrów. Uzyskał minimum 80% punktów w każdym z semestrów. Uzyskał minimum 85% punktów w każdym z semestrów. Uzyskał minimum 90% punktów w każdym z semestrów. 7 Wykaz literatury Literatura podstawowa: [1] Górski J. Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego, Warszawa, 006, Wyd. Lek.PZWL [] McLaughlin D., Stamford J., White D. Fizjologia człowieka. Krótkie wykłady, Warszawa, 008, Wydawnictwo Naukowe PWN Strona /5

5 [3] Kozłowski S., Nazar K. Wprowadzenie do fizjologii klinicznej, Warszawa, 1999, Wyd. Lek.PZWL [] Konturek S. Konturek Fizjologia Człowieka, Wrocław, 013, Elsevier Urban&Partner Literatura uzupełniająca: [1] Bullok J., Boyle J., Wang M.B. Fizjologia, Wrocław, 003, Urban&Partner Wyd. Med. [] Zatoń M., Jastrzębska A. Testy fizjologiczne w ocenie wydolności fizycznej., Warszawa, 010, Wydawnictwo Naukowe PWN [3] Marchewka A., Dąbrowski Z., Żołądź J.A. Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja., Warszawa, 01, Wydawnictwo Naukowe PWN [] Hansen J.T., Koeppen B.M. wyd. polskie (red.) Konturek S.l Atlas fizjologii człowieka Nettera., Wrocław, 005, Urban&Partner Wyd. Med. 8 Informacje o nauczycielach akademickich Oboba odpowiedzialna za kartę dr Magdalena Więcek (kontakt: magdalena.wiecek@awf.krakow.pl) Oboby prowadzące przedmiot dr Magdalena Więcek (kontakt: magdalena.wiecek@awf.krakow.pl) Strona 5/5