Teoria organizacji. Ćwiczenia II. Wyższa Szkoła Logistyki Mgr Weronika Węgielnik

Transkrypt

1 Teoria organizacji Ćwiczenia II

2 Cele organizacji Wg L. Krzyżanowskiego Cel to określony przedmiotowo i podmiotowo przyszły, pożądany stan lub rezultat działania organizacji, możliwy i przewidziany do osiągnięcia w terminie lub okresie mieszczącym się w przedziale czasu objętym wieloletnim lub krótkookresowym planem działania.

3 Cele organizacji Cechy celów organizacji: Wielość celów Elastyczność Hierarchiczność Zróżnicowany horyzont czasowy Dokładne (określające co ma być zrealizowane, gdzie i kiedy)

4 Cele organizacji Funkcje celów w organizacji: Wskazówka dla uczestników organizacji określa kierunek, w którym organizacja zmierza; wyjaśnia, dlaczego pożądany stan jest tak ważny Umożliwienie planowania i koordynacji Pomoc przy nakierowywaniu pracowników niższego szczebla na realizację celu głównego Pomoc przy mierzeniu efektywności organizacji

5 Cele organizacji Cele stopniowalne i niestopniowalne Cele stopniowalne mogą być osiągnięte w pełni, częściowo lub wcale; cele niestopniowalne mogą być osiągnięte w pełni lub wcale Cele końcowe i pośrednie (środki do celu) Cele główne i uboczne Cel główny jest powodem podjęcia działań, cele uboczne mają drugorzędne znaczenie

6 Cele organizacji Trzy podstawowe cele organizacji: Bezpieczeństwo aby móc realizować jakiekolwiek cele, organizacja musi istnieć Wzrost i rozwój organizacja musi się zmieniać przynajmniej w takim samym stopniu co otoczenie, aby zaspokajać zmieniające się potrzeby Zysk niezbędny środek do zapewnienia bezpieczeństwa i wzrostu

7 Misja organizacji Misja jest wyrazem wartości, które przyświecają działalności organizacji, wizji kierownictwa i wyprowadzanych z niej celów oraz strategii osiągania tych celów. Misja pełni dwie funkcje: Wewnętrzną uświadomienie pracownikom sensu ich działania Zewnętrzną budowanie właściwego obrazu w otoczeniu

8 Misja organizacji Cechy dobrze sformułowanej misji: Powinna zawierać: Sposób, w jaki organizacja chce służyć otoczeniu Potrzeby, który organizacja chce zaspokajać Ogólne, ale wyraźnie sformułowane cele operacyjne Zasadnicze założenia dotyczące strategii i polityki Powinna opierać się na wartościach leżących u podstaw danej kultury organizacyjnej Powinna odróżniać daną organizację od innych

9 Misja organizacji Powinna odpowiadać na pytania: Kim jesteśmy? Jaka jest nasza historia? Czym się zajmujemy? Jakie potrzeby zaspokajamy? Po co istniejemy? Dlaczego robimy, to co robimy? Jakie są nasze wartości? W co wierzymy? Dla kogo istniejemy? Czym się wyróżniamy na rynku? Gdzie jesteśmy teraz? Jaki jest nasz ostateczny cel?

10 Misja organizacji Chcemy być gospodarczo elastyczni i gotowi na wyzwania we wszystkich dziedzinach prowadzonej działalności Gorenje Komputery to nie wszystko Optimal Inspirujemy konsumentów do przygotowywania smacznej i atrakcyjnej żywności w łatwiejszy sposób Delecta Bycie najbardziej zaufaną, odpowiedzialną i podnoszącą wartość życia marką żywieniową, wybieraną przez konsumentów każdego dnia Danone

11 Efektywność organizacji Sprawność, skuteczność, produktywność, rentowność, ekonomiczność Podejście celowościowe Podejście systemowe Koncepcja grup interesu Model konkurencyjnych wartości

12 Podejście celowościowe Organizacja jest tym bardziej efektywna, w im większym stopniu realizuje swoje cele i im mniejsze są nakłady środków materialnych i mniej poświęca się czasu pracy na osiągnięcie tych celów. Postacie sprawnego działania: Skuteczność Korzystność Ekonomiczność

13 Podejście celowościowe Wydajność Działanie jest skuteczne, jeśli prowadzi do określonego skutku (celu). Korzystność jest to różnica między wynikiem a kosztami działania. Ekonomiczność jest to relacja wyniku do kosztów działania.

14 Korzystność i skuteczność Działanie skuteczne i niekorzystne Działanie nieskuteczne i korzystne Działanie skuteczne i korzystne Działanie nieskuteczne i niekorzystne

15 Podejście systemowe Jedynym niewątpliwym i wyraźnym celem każdej organizacji jest przetrwanie i rozwój. Wg Yuchtmana i Seashore'a organizacja jest efektywna, jeśli jest zdolna do pozyskiwana rzadkich i cennych zasobów. Opowiadają się za optimum efektywności, a nie maksimum, aby uniknąć destrukcyjnego wpływu przedsiębiorstwa na środowisko.

16 Koncepcja grup interesu Interesariusze (z ang. stakeholders) są to indywidualni ludzie lub grupy ludzi z wnętrza i spoza organizacji, którzy z różnych powodów są zainteresowani wynikami jej działania. Każdy z interesariuszy ma inne oczekiwania wobec organizacji, dlatego też będzie inaczej oceniał jej efektywność

17 Koncepcja grup interesu Podstawowe grupy interesu Właściciele Pracownicy Klienci Dostawcy Kredytodawcy Społeczności lokalne Władze państwowe

18 Koncepcja grup interesu Interesariusze Właściciele Pracownicy Klienci Dostawcy Kredytodawcy Społeczności lokalne Władze państwowe Kryteria efektywności Zwrot kapitału, cena akcji Wysokość zarobków, satysfakcja z pracy, warunki pracy Jakość wyrobów i usług, cena, serwis Warunki umów, regulacje zobowiązań Terminowe spłaty, perspektywy rozwoju Miejsca pracy, ochrona środowiska Podatki, przestrzeganie prawa

19 Koncepcja grup interesu Wg koncepcji grup interesu organizacja jest najbardziej efektywna, kiedy jest w stanie znaleźć punkt równowagi pomiędzy oczekiwaniami wszystkich zainteresowanych stron. W rzeczywistości żądania interesariuszy mogą być zaspokajane, byle nie kolidowały z celami organizacji.

20 Model konkurencyjnych wartości Nie ma jedynego słusznego kryterium oceny efektywności, a jego wybór jest uzależniony od preferencji i cenionych wartości oceniającego. Preferencje i wartości można pogrupować: Kontrola (porządek, stabilność, przewidywalność) versus elastyczność (zmiana, adaptacja) Organizacja (wydajność, wyniki) versus ludzie

21 Model konkurencyjnych wartości Elastyczność Model human relation Model systemu otwartego Cele: rozwój zasobów ludzkich Cele: pozyskiwanie rzadkich dóbr, rozwój organizacji Ludzie Środki: dobór, szkolenie, kształtowanie postaw Model procesu wewnętrznego Cele: stabilność, równowaga Środki: adaptacja, zmiany, zewnętrzna ocena Model racjonalnych celów Cele: wydajność, ekonomiczność, zysk Organizacja Środki: procesy informacyjne, komunikacja Środki: planowanie wewnętrzne, zarządzanie przez cele Kontrola

22 Model konkurencyjnych wartości Modele efektywności organizacji: Model human relation nacisk na rozwój kadr, na kwalifikacje i postawy ludzi, znaczna swoboda przy podejmowaniu decyzji na poziomie operacji. Model systemu otwartego rozwój organizacji i pozyskiwanie cennych zasobów dzięki wysokiej zdolności adaptacyjnej i kreowaniu pozytywnego obrazu organizacji w otoczeniu.

23 Model konkurencyjnych wartości Modele efektywności organizacji: Model racjonalnych celów produkcja, zysk i wydajność osiągane dzięki planowaniu wewnętrznemu i zarządzaniu przez cele. Model procesu wewnętrznego stabilizacja i porządek dzięki dobrze zaprojektowanym kanałom informacyjnym, efektywnym procesom informacyjnym i decyzyjnym.

24 Literatura S. Cyfert, K. Krzakiewicz Nauka o organizacji, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, Poznań 2009 M. Bielski Podstawy teorii organizacji i zarządzania, C. H. Beck, Warszawa 2002 Ricky W. Griffin Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa