Rynek drobiu w 2013 roku cz. I

Transkrypt

1 OID (272) 5/2014 Rynek drobiu w 2013 roku cz. I W 2013 roku rynek drobiarski w Polsce cechowało wolniejsze, w porównaniu z rokiem poprzednim, tempo wzrostu produkcji popytu krajowego i obrotów zagranicznych żywcem i mięsem drobiowym. W pierwszej połowie roku opłacalność chowu żywca drobiowego była relatywnie niska. W II półroczu, pod wpływem spadku cen pasz i wzrostu cen skupu żywca, nastąpiła poprawa opłacalności produkcji. Poprawiła się zwłaszcza rentowność produkcji indyków. Podobnie jak w 2012 roku obserwowano dużą niestabilność skupu oraz silne wahania cen żywca drobiowego i produktów jego przerobu. Produkcja mięsa drobiowego Po znaczącym osłabieniu dynamiki produkcji drobiarskiej w 2011 roku i silnym jej ożywieniu w 2012 roku, w 2013 roku ponownie odnotowano jej spowolnienie. W I półroczu minionego roku produkcja mięsa drobiowego (w wadze poubojowej ciepłej) wyniosła 793 tys. ton i była o 5,9% wyższa niż w I półroczu 2012 Tabela 1. Bilans mięsa drobiowego w Polsce (w tys. ton, w.b.c.) roku, wobec wzrostu o 9,5% odpowiednio rok wcześniej. W drugiej połowie 2013 roku jej przyrost wyniósł 7,1%, podczas gdy przed rokiem sięgał 14,6%. Szacuje się, że w II półroczu 2013 roku produkcja mięsa drobiowego osiągnęła poziom 892 tys. ton, wobec 833 tys. ton w II półroczu 2012 roku. Ocenia się, że w całym 2013 roku wyprodukowano w Polsce około 1685 tys. ton mięsa drobiowego (w wadze bitej ciepłej), tj. o 6,5% więcej niż w roku poprzednim. Rok wcześniej, tj. w 2012 roku, w porównaniu z 2011 rokiem, wzrost produkcji mięsa drobiowego wyniósł 11,0% (tab.1, wykres 1). Do rozwoju produkcji drobiarskiej w 2013 roku przyczynił się głównie wzrost popytu eksportowego, ale także krajowego (przede wszystkim na kurczęta), stymulowany negatywnymi tendencjami na rynku mięsa czerwonego, w tym zwłaszcza wieprzowego. Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym wzrostowi produkcji była poprawa jej opłacalności po stosunkowo dobrych zbiorach, w wyniku których nastąpiła obniżka cen zbóż i pasz. Szacuje się, że w

2 SPRZĘT I TECHNOLOGIE roku, w porównaniu z 2012 rokiem, produkcja mięsa wieprzowego i wołowego obniżyła się odpowiednio o 12,0% i 2,0% 1. Spadek produkcji wieprzowiny był efektem utrzymującej się od połowy 2011 roku silnej spadkowej tendencji pogłowia trzody chlewnej w następstwie pogorszenia warunków opłacalności tego kierunku produkcji zwierzęcej, związanego ze wzrostem cen zbóż i pasz oraz niekorzystnym dla rolników rozwojem cen skupu żywca. O spadku produkcji mięsa wołowego zadecydowało spowolnienie dynamiki eksportu w warunkach utrzymującego się wysokiego poziomu kosztów produkcji i niskiej chłonności rynku krajowego. Według szacunków IERiGŻ-PIB w 2013 r. wyprodukowano łącznie 3571 tys. ton mięsa wieprzowego, wołowego i drobiowego (w wadze poubojowej ciepłej). Udział żywca wieprzowego w całkowitej produkcji trzech podstawowych rodzajów żywca rzeźnego (w w.b.c.) wyniósł 42,7%, wołowego - 10,1%, a drobiowego - 47,2% (wykres 2). W porównaniu z 2012 rokiem udział mięsa wieprzowego zmalał o 3,6 pkt. proc., przy stabilnym udziale wołowiny i wzroście udziału mięsa drobiowego o 3,5 pkt. proc.. 1 Szacunki IERiGŻ-PIB z października 2013 r. Patrz: Rynek mięsa. Stan i perspektywy, IERiGŻ-PIB, MRiRW, ARR, Warszawa październik 2013, Seria: Analizy Rynkowe, nr Są to dane meldunkowe. Po uwzględnieniu danych ze skupu sprawozdawczego w 2012 r. skup żywca drobiowego, w wadze żywej oszacowany został na poziomie 2099,5 tys. ton, a w przeliczeniu na mięso, w w.b.c. na poziomie 1469,7 tys. ton. Skup i ceny skupu drobiu Od lutego 2013 roku, w warunkach zwiększającej się produkcji, miesięczny skup żywca drobiowego kształtował się na dużo wyższym poziomie niż w 2012 roku. Według wstępnych danych GUS w minionym roku skup drobiu wyniósł - w przeliczeniu na mięso, w wadze poubojowej ciepłej ,10 tys. ton i był o 7,9% większy, niż w roku poprzednim 2, przy czym jego dynamika rosła w kolejnych kwartałach. W I kwartale 2013 roku skupiono o 1,1% żywca drobiowego mniej niż odpowiednio rok wcześniej, o czym zadecydował spadek skupu w styczniu sięgający 7,3%. W II kwartale 2013 roku, w porównaniu z II kwartałem 2012 roku, skup zwiększył się o 5,9% i w efekcie w I półroczu minionego roku był o 2,3% większy niż w analogicznym okresie przed rokiem. W III

3 OID (272) 5/2014 kwartale wzrost skupu wyniósł 8,9%, a w IV kwartale - 11,8% (r/r). W grudniu 2013 roku do skupu dostarczono 110,2 tys. ton żywca drobiowego (w w.b.c.), tj. o 14,9% więcej niż w analogicznym okresie przed rokiem (tabela 2). Przyspieszenie dynamiki skupu drobiu w ostatnich miesiącach 2013 roku było efektem poprawy opłacalności produkcji. W wyniku zwiększonych dostaw żywca drobiowego oraz w niewielkim stopniu wieprzowego, w grudniu 2013 roku podaż żywca rzeźnego ogółem była o 8,1% wyższa niż przed rokiem (w porównywanych okresach skup bydła zmalał o 1,8%). W 2013 roku miesięczne ceny drobiu rzeźnego wykazywały silne wahania. W pierwszych dwóch miesiącach roku kształtowały się one na poziomie średnio o 5,5% niższym niż przed rokiem. W trzech kolejnych miesiącach przewyższyły poziom sprzed roku o 2,5%, ale w czerwcu były o 1,5% niższe niż rok wcześniej. W rezultacie w I półroczu 2013 roku były one o 0,9% niższe niż w I półroczu 2012 roku. W II półroczu wzrosły o 1,7%, z czego w III kwartale o 2,1% i w całym 2013 roku osiągnęły poziom o 0,8% wyższy niż w 2012 roku. W grudniu 2013 roku za 1 kg drobiu żywego płacono w skupie 3,99 zł, tj. o 7,2% mniej niż w czerwcu 2013 roku i o 1,7% mniej niż w analogicznym okresie przed rokiem. Średnia roczna cena skupu żywca drobiowego w 2013 roku wyniosła 4,24 zł/kg, wobec 4,21 zł/kg w roku poprzednim (tabela 2, wykres 3) (według danych meldunkowych). Dynamika cen skupu kurcząt brojlerów i indyków kształtowała się w 2013 roku odmiennie (tabela 3) wskazując na pogorszenie koniunktury na rynku kurcząt i poprawę na rynku indyków. W I kwartale ceny skupu kurcząt wydatnie wzrosły, w kwietniu obniżyły się, po 22

4 OID (272) 5/2014 czym w trzech kolejnych miesiącach ponownie wykazywały silną tendencję wzrostową. W lipcu osiągnęły one rekordowy poziom 4,17 zł/ kg, tj. o 14,0% wyższy od notowanego w końcu 2012 roku i o 2,2% wyższy niż w analogicznym okresie przed rokiem. Wzrost produkcji doprowadził do zahamowania, a następnie odwrócenia wzrostowej tendencji cen skupu kurcząt w drugiej połowie 2013 roku. W grudniu ub. roku za 1 kg żywca kurcząt brojlerów producenci otrzymywali w skupie 3,51 zł, tj. o 16,0% mniej niż w lipcu 2013 roku i o ok. 4,0% mniej niż rok wcześniej. Średnia cena skupu kurcząt 24 w 2013 roku ukształtowała się na poziomie 3,87 zł/kg, wobec 3,84 zł/kg w 2012 roku. Na rynku indyków, w przeciwieństwie do rynku kurcząt, przez większą część roku ceny żywca utrzymywały się na wysokim poziomie. Było to odwróceniem niekorzystnych tendencji obserwowanych w 2012 roku, a zwłaszcza w drugiej jego połowie. Od stycznia do października 2013 roku ceny skupu indyków zwiększyły się o 13,5%, osiągając poziom 6,29 zł/kg. W ostatnich dwóch miesiącach roku spadły do 5,82 zł/kg i w grudniu 2013 roku były o 4,9% wyższe niż w grudniu 2012 roku. W 2013 roku średnia cena skupu indyków ukształtowała się na poziomie 5,88 zł/kg i była o 3,8% wyższa niż w roku poprzednim. Ponieważ w grudniu 2013 roku, w porównaniu z grudniem 2012 roku, ceny skupu indyków wzrosły, a kurcząt - zmalały, zwiększył się dystans między nimi. W grudniu 2013 roku ceny skupu indyków były o około 66,0% wyższe niż kurcząt, podczas gdy rok wcześniej przewyższały cenę kurcząt o 52,0% (tabela 3).

5 SPRZĘT I TECHNOLOGIE Przemysłowa produkcja i ceny zbytu mięsa drobiowego Zmiany produkcji i cen żywca drobiowego znalazły odzwierciedlenie w rozwoju przemysłowej produkcji oraz cen zbytu mięsa i przetworów drobiowych. Według danych GUS w 2013 roku, w jednostkach zatrudniających powyżej 49 osób, przemysłowa produkcja mięsa drobiowego (mierzona wielkością ubojów), w wadze poubojowej ciepłej wyniosła 1849 tys. ton i w porównaniu z rokiem poprzednim wzrosła o 13,4%. Rok wcześniej jej wzrost wyniósł 16,7% (tabela 4). Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy szacuje, że w 2013 roku przemysłowe firmy drobiarskie zatrudniające powyżej 9 osób wyprodukowały łącznie około 2100 tys. ton mięsa drobiowego (w wadze produktu), tj. o około 9,0% więcej niż w 2012 roku. Dynamika wzrostu produkcji była nieco słabsza niż rok wcześniej, kiedy wyniosła 13,0%. Przyczyną jej osłabienia było spowolnienie dynamiki eksportu i popytu krajowego. Szacuje się, że w 2013 roku w zakładach drobiarskich zatrudniających powyżej 9 osób, łączna produkcja głównych asortymentów przetworów z mięsa drobiowego wyniosła 273,5 tys. ton i była znacząco niższa od notowanej rok wcześniej (287,5 tys. ton). Produkcja konserw drobiowych zmalała o 10,0%, wędlin drobiowych obniżyła się o 5,0%, przy nieznacznym wzroście produkcji wyrobów wędliniarskich (tabela 5). W 2013 roku, w stosunku do roku poprzedniego, jak również w relacji: grudzień do grudnia, wzrosły nieznacznie ceny zbytu większości asortymentów mięsa drobiowego i jego przetworów. Według danych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w 2013 roku w zakładach drobiarskich objętych monitoringiem Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej średnie roczne ceny sprzedaży tuszek kurczaków wyniosły 5,90 zł/kg, a indyków - 8,96 zł/kg i były odpowiednio o 1,4% i 1,6% wyższe od średnich rocznych cen w 2012 roku (wykres 4). W grudniu 2013 roku cena sprzedaży tuszki kurczaka osiągnęła poziom 5,45 zł/kg i była o 1,9% wyższa niż w analogicznym okre-

6 OID (272) 5/2014 sie 2012 roku, a cena sprzedaży tuszki indyka wyniosła 9,46 zł/kg i była podobna do notowanej przed rokiem. Według danych GUS w okresie: grudzień 2012 roku - grudzień 2013 wzrosły ceny zbytu większości asortymentów wyrobów drobiarskich, przy mało zróżnicowanej skali cenowych zwyżek. Najbardziej, bo o 3,9% wzrosły ceny zbytu mrożonych piersi z kurczaka (z 13,81 do 14,35 zł/kg). Piersi z indyka surowe (filet) podrożały o 2,5% (z 17,13 do 17,56 zł/kg), a surowe piersi z kurczęcia (filet) o 2,4% (z 13,10 do 13,42 zł/ kg). Ceny sprzedaży parówek drobiowych zwiększyły się o 1,9% (z 9,02 do 9,19 zł/kg), a szynki drobiowej o 1,7% (z 15,91 do 16,18 zł/kg). Ceny udek surowych utrzymały się na tym samym poziomie. Krystyna Świetlik IERiGŻ-PIB 26