AKADEMIA DLA MŁODYCH. Radzenie sobie ze stresem. moduł 4 PODRĘCZNIK PROWADZĄCEGO. praca, życie, umiejętności. Akademia dla Młodych

Transkrypt

1 moduł 4 Temat 1, Poziom 2 PODRĘCZNIK PROWADZĄCEGO Akademia dla Młodych

2 Moduł 4 Temat 1 Poziom 2 Budowanie wytrwałości Podręcznik prowadzącego Cele szkolenia Każdy może czasem odczuwać stres lub być w słabszej formie. Uczestnicy będą mieli okazję dowiedzieć się, jak radzić sobie, dbając o własną formę fizyczną i psychiczną. Uczestnicy nauczą się również dostrzegać i odpowiednio reagować na pojawiające się objawy stresu. Jest to ważne stosunkowo niewielki stres może wpłynąć na poprawę naszych wyników w pracy. Jeśli jednak działamy pod wpływem silnego i długotrwałego stresu, możemy mieć trudność, aby skupić się na celach oraz uwolnić swój potencjał. Po zakończeniu tej części kursu młodzi ludzie: zrozumieją, że istnieją trzy strefy opisujące to, jak można się czuć w danej sytuacji: strefa komfortu, wyzwań lub paniki, Poznają źródła stresu wewnątrz i poza obszarem ich wpływu, Sprawdzą sposoby radzenia sobie ze źródłami stresu będącymi w obszarze ich wpływu. Informacja dla uczestników Pomocne jest zrozumienie i poznanie pojęcia rozumienia innych i współpracy (Moduł 1). Nie jest wymagane, aby uczestnicy ukończyli poziom pierwszy niniejszego kursu. Przygotowanie Prezentacja oraz materiały dla uczestników. Wprowadzenie daje najlepsze efekty, jeśli przygotujemy przestrzeń na podłodze i rozłożymy na niej trzy wielkie koła oznaczone jako strefa komfortu, wyzwań i paniki. (Zob. Posumowanie lub slajd 3.) Koła te nie muszą być na tyle duże, by pomieścić w nich wszystkich uczestników. Wystarczy, jeśli pomieszczą kilka osób. Czas 45 minut Materiały Prezentacja. Arkusz ćwiczeń: strefa komfortu, wyzwań, paniki. podsumowanie - posłuż się nim, by pomóc podsumować temat i wręcz Uczestnikom na zakończenie zajęć Podsumowanie - tematy do refleksji Uczestnicy mogą je wypełnić po zajęciach 3

3 Podręcznik prowadzącego WPROWADZENIE W jakim jestem obszarze? (Zanim zaczniesz, umieść trzy koła na podłodze oraz odpowiednio je oznacz). Zachęć ok. 8 uczestników, by podeszli i stanęli obok przygotowanych kół. Wyjaśnij, że koła te przedstawiają trzy sposoby, na to, jak czujemy się w danej sytuacji: strefa komfortu, wyzwań, paniki. (W ramach wprowadzenia mówimy, że strefa komfortu oznacza łatwe zadania. Strefa wyzwań oznacza zadania wymagające, ale wykonalne. Strefa paniki oznacza zadania zbyt trudne, aby im podołać.) Podaj uczestnikom szereg przykładowych sytuacji i poproś o ustawienie się w tym kole, które najlepiej oddaje ich uczucia. Uczestnik ma egzamin za 6 miesięcy. Uczestnik wdał się w kłótnię z najlepszym przyjacielem lub znajomym z pracy. Uczestnik ma odrobinę za dużo pracy lub nauki. uczestnik musi do jutra skończyć zadanie lub raport. Jeszcze nie zaczął i nie wie, co w nim umieścić. Uczestnik dowiaduje się, że ma niezapowiedziany sprawdzian dziś rano. Uczestnik dowiaduje się, że stracił pracę. Zwróć uwagę, w jaki sposób uczestnicy przemieszczają się pomiędzy poszczególnymi kołami. (Nie ma w tym ćwiczeniu ani złych, ani prawidłowych odpowiedzi, jednak niektóre z przedstawionych sytuacji powinny wywołać wśród uczestników panikę). Wyjaśnij, że niniejszy temat pozwoli uczestnikom na przeanalizowanie sytuacji oraz przypisanie poszczególnych elementów do określonego obszaru, tak aby mogli zapanować nad sytuacją oraz wiążącym się z nią stresem. SLAJD 2 w skrócie Omów szkolenia (Slajd nr 2). (Zaznacz, że stosunkowo niewielki stres może wpłynąć na poprawę naszych wyników w pracy. Jeśli jednak działamy pod wpływem silnego i długotrwałego stresu, możemy mieć trudność, aby skupić się na celach oraz uwolnić swój potencjał). 4

4 Podręcznik prowadzącego ĆWICZENIE GŁÓWNE Nad czym jestem w stanie zapanować? SLAJD 3 Wyświetl slajd nr 3 i pokrótce omów każdy z obszarów. (Strefa komfortu oznacza łatwe zadania oraz codzienne czynności. Strefa wyzwań oznacza zadania będące wyzwaniem, które motywują oraz stanowią okazję do nauki i rozwoju. Wykonując te zadania, nie zawsze czujemy się pewnie, jednak są one wykonalne. Strefa paniki oznacza piętrzące się trudności, czyli zadania poza naszym zasięgiem lub zadania zbyt trudne, aby im podołać). Wyjaśnij, że strefa komfortu oraz strefa wyzwań oznaczają sytuacje, nad którymi możemy zapanować czyli takie sytuacje, którym możemy zaradzić, podejmując właściwe decyzje oraz działania. Poproś uczestników o przedstawienie, jak zmieniają się pod wpływem stresu, gdy przesuwają się ze środka koła na jego obrzeża. Zapytaj, czy sytuacje znajdują się tylko w jednej strefie być może są sytuacje, których elementy można wpisać w każde z trzech kół? (W wielu wypadkach elementy składające się na stresującą sytuacją mogą znaleźć się w każdym z trzech kół. Wskazując elementy znajdujące się w strefie komfortu lub strefie wyzwań, możemy podjąć działania i zaradzić zaistniałej sytuacji, a tym samym poradzić sobie ). Co wywołuje u mnie stres? Poproś uczestników o omówienie w parach lub niewielkich grupach wybranych sytuacji, bieżącej bądź z najbliższej przyszłości, która wiążą się ze stresem zwłaszcza takich sytuacji, które mogą wywołać w nich panikę. Omów przykłady i zapisz je na tablicy. Wspólnie z uczestnikami wybierz 7 8 pomysłów. Podziel uczestników na grupy- każda grupa otrzymuje jeden pomysł do omówienia. Arkusz ćwiczeń: strefa komfortu, wyzwań, paniki. Rozdaj Arkusz ćwiczeń: strefa komfortu, wyzwań, paniki. Poproś, aby każda z grup zastanowiła się nad własną sytuację oraz umieściła każdy z elementów w odpowiednim kole. (Na przykład, nawet jeśli ktoś straci pracę, istnieje wciąż wiele spraw, nad które ma wpływ, np. może zadbać o zdrowy tryb życia, może poprosić znajomych i rodzinę o pomoc w poszukiwaniu pracy, może przygotować CV itd. Należy jednak pamiętać, że nie każdy równie dobrze może odnaleźć się w podobnych sytuacjach). 5

5 Daj każdej z grup minutę na wymianę pomysłów i sprawdź, czy uczestnicy wypracowali pomysły, które pomogą poradzić sobie z zadaniami zapisanymi w każdym kole. SLAJD 4 i 5 Omów slajdy nr 4 i 5. ZAKOŃCZENIE Poproś uczestników o przypomnienie, na czym polega rozumienie innych. (Rozumienie innych to umiejętność wczucia się w sytuację drugiego człowieka oraz zrozumienia jego sytuacji oraz emocji). Zachęć uczestników do przedstawienia pomysłów, jak rozumienie innych może obniżyć stres pojawiający się podczas pracy w zespole. (To wiąże się z myśleniem o potrzebach innych, a nie tylko o sobie, gdy ogarnie nas stres, oraz świadomość, że wszyscy jedziemy na tym samym wózku. To również oznacza wyczulenie na objawy stresu u innych osób, a także wsparcie i pomoc, może nawet przejęcie na jakiś czas czyichś obowiązków. Jest niezwykle ważne, by uczestnicy znaleźli czas na wysłuchanie i zrozumienie innych. To również wymaga rozmowy z drugim człowiekiem, który na pewno nam pomoże, gdy będziemy w stresującej sytuacji). Podkreśl, że uczestnicy powinni zawsze zachować czujność, tak, aby dostrzec objawy stresu wśród znajomych oraz odpowiednio na nie zareagować. Szczególnie liczy się tu umiejętność słuchania, zwłaszcza jeśli ktoś chce z nami porozmawiać o przyczynach dręczącego go stresu. (Należy szczególnie podkreślić rolę, jaką może odegrać zaufana osoba. To właśnie z nią możemy porozmawiać, gdy opanuje nas stres. Ważne, by z naszymi problemami zwrócić się do osoby, która jest dobrym słuchaczem i/lub kogoś, kto pomoże nam właściwie zaradzić przyczynom dręczącego nas stresu.) 6

6 SLAJD 6 Podsumowanie Podsumuj najważniejsze zagadnienia, które pomogą nam zadbać o siebie oraz pokonać stres. Wyświetl slajd nr 6 oraz Skorzystaj z Podsumowania: Jak zadbać o siebie. Podkreśl, że stres w niewielkich ilościach może przynieść pozytywne skutki, motywując nas do działania, dzięki czemu dokończymy wykonywane przez nas zadania oraz uwolnimy nasz potencjał. Z takim stresem zawsze możemy sobie poradzić, nawet jeśli od czasu do czasu przyjdzie nam się mierzyć z jakimś wyzwaniem. SLAJD 7 Wyświetl slajd nr 7, który przedstawia krótkie studium przypadku, pokazując praktyczne zastosowanie nabytej wiedzy. SLAJD 8 na podsumowanie, wyświetl slajd nr 8, aby zachęcić uczestników do zastosowania pomysłów w ich własnym życiu. Co dalej? Możemy poprosić uczestników o uzupełnienie Podsumowania-tematy do refleksji oraz stworzenie krótkiego planu działania dla stresujących sytuacji, co pozwoli im lepiej zadbać o siebie, dostrzegać objawy stresu oraz zareagować w pozytywny sposób. Przechodzimy do Tematu 2 Reagowanie na zmianę 7