SI cóż to takiego? mgr Barbara Głąb surdopedagog, terapeuta SI PPP Wodzisław Śl.
|
|
- Fabian Robert Kujawa
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 mgr Barbara Głąb surdopedagog, terapeuta SI PPP Wodzisław Śl. SI cóż to takiego? W ostatnich latach wielką popularnością cieszą się sale przystosowane do prowadzenia terapii metodą integracji sensorycznej (SI ang. Sensory Integration). Powstają one w wielu placówkach, poszukują ich rodzice, szkolą się pedagodzy. Spróbujmy zatem odpowiedzieć na pytanie czym jest integracja sensoryczna oraz na czym polega terapia tą metodą? Zmysły dostarczają nam informacji o fizycznej kondycji naszego ciała i otoczenia wokół nas. Dane te pochodzą z receptorów wzrokowych, słuchowych, dotykowych, węchowych i smakowych, a nawet ze specjalnego systemu rejestrującego ruch - układu przedsionkowego. Mózg nieustannie organizuje te wiadomości rejestrując je, lokalizując, rozpoznając, wzmacniając lub hamując, przesyłając, segregując i integrując tworząc elastyczny model rzeczywistości. Gdyby zabrakło informacji z jednego ze zmysłów w obrazie świata nastąpiłoby zniekształcenie, byłby on niepełny. Spróbujmy wyobrazić sobie człowieka widzianego przez mózg tylko za pomocą bodźców dotykowych. Prawdopodobnie wyglądałby tak: Dlaczego? odpowiedź jest prosta nienaturalne proporcje poszczególnych części ciała wynikają ze zlokalizowania na nich znacznej ilości receptorów dotykowych. 1
2 Na bazie tych faktów amerykańska psycholog i terapeutka zajęciowa A. J. Ayres stworzyła teorię integracji sensorycznej. Integracja sensoryczna to proces organizujący docierające do mózgu informacje płynące z ciała i środowiska. W procesie tym mózg rozpoznaje, segreguje, interpretuje i unifikuje te informacje tak, by mogły być użyte w reakcji na wymagania płynące z otoczenia w celowym działaniu oraz umożliwiały wytworzenie odpowiednich reakcji przystosowawczych. Aby w trakcie gry w dwa ognie dziecko mogło uniknąć zbicia musi zauważyć w odpowiednim momencie piłkę, zaplanować unik ciała lub wyciągnąć ręce, aby piłkę złapać. To wszystko możliwe jest dzięki prawidłowej integracji sensorycznej. Dzieci z zaburzeniami SI z reguły biegną w niewłaściwym kierunku, potykają się na prostym boisku, wyciągają ręce zbyt późno w efekcie czego szybko odpadają z gry. Także nabywanie nowych aktywności ruchowych jak np. jazda na rowerze, na rolkach, na nartach, pływanie zabierają im zdecydowanie więcej czasu niż rówieśnikom. Procesy integracji sensorycznej dokonują się w rdzeniu kręgowym, w pniu mózgu, móżdżku i wreszcie w półkulach mózgowych. Wszystkie wyższe procesy umysłowe zależą szczególnie od adekwatnej organizacji wrażeń w pniu mózgu gdzie mają swój początek procesy integracyjne. Dopiero po przejściu pnia mózgu może dokonywać się bardziej szczegółowe opracowywanie wrażeń sensorycznych w korze mózgowej. Stwierdzenie to wynika z założenia, że mózg funkcjonuje jako całość. Prawidłowy rozwój integracji sensomotorycznej uzależniony jest od sprawnego działania ośrodkowego układu nerwowego oraz od dopływu odpowiedniej ilości bodźców pochodzących z własnego ciała i z otoczenia. Istotne wydaje się w tym momencie zauważenie, że kształtuje się ona od pierwszych chwil naszego życia już w okresie prenatalnym. Kiedy ciąża przebiega prawidłowo a kobieta jest aktywna dostarcza nieświadomie swojemu dziecku wielu ważnych bodźców - zmienia się położenia dziecka w przestrzeni (stymulacja układu przedsionkowego), opływają je wody płodowe (układ dotykowy), a w trakcie naturalnego porodu otrzymuje olbrzymią ilość bodźców proprioceptywnych. Adekwatna integracja sensoryczna jest podstawą do prawidłowego rozwoju dziecka w przyszłości. Wysoce skomplikowane procesy takie jak koordynacja ruchowa, planowanie ruchu, percepcja słuchowa czy wzrokowa, mowa, czytanie, pisanie czy liczenie, są zależne od procesów integracyjnych dokonujących się w ośrodkowym układzie nerwowym. Gdy bodźce płyną w prawidłowej organizacji, mogą być użyte do formułowania percepcji, planowania ruchu, napięcia mięśniowego, postawy, emocji, uczenia się i wielu innych. Jeśli 2
3 pojawiają się nieprawidłowości w tym procesie mamy do czynienia z problemami w pobudzeniu dziecka, nadmiernej ruchliwości, kłopotami z koncentracją uwagi, zaburzeniami w rozwoju koordynacji ruchu, umiejętności pisania czy czytania. Zaburzenia SI dotyczą: reakcji posturalnych (równoważnych, posturalnych w tle, kokontrakcji), funkcji oko-ruchowych, integralności odruchów, napięcia mięśniowego, schematu ciała, trudności w planowaniu ruchu, obustronnej koordynacji ruchowej i sekwencyjności Najłatwiej zauważyć nam zaburzenia modulacji sensorycznej. Są to zaburzenia zdolności do regulacji i organizacji stopnia intensywności i jakości reakcji na bodźce sensoryczne w stopniowalny i zorganizowany sposób. U każdego z nas działa tzw. ośrodek modulacji czyli brama, przez którą docierają do mózgu wszystkie bodźce. To tu następuje decyzja czy dany bodziec jest istotny w danej sytuacji i należy go wzmocnić czy też jest nieważny i nie wymaga zainteresowania. Łatwo to przedstawić na przykładzie dziecka z ADHD, u którego brama ta jest szeroko otwarta a wszystkie bodźce są bardzo istotne i ważne i wszystkim należy poświęcić chwilę uwagi. Inaczej jest u dzieci autystycznych gdzie brama jest przymknięta i tylko bardzo silne bodźce mają szanse przez nią się przedostać. To oczywiście duże uproszczenie ale dobrze obrazuje działanie ośrodka modulacji. Zaburzenia te występują od urodzenia w postaci nadwrażliwości lub podwrażliwości ośrodkowego układu nerwowego. Każdy z nas jest sobie w stanie przypomnieć sweterek którego nigdy nie ubraliśmy ponieważ nas gryzł czy dźwięki, które wywołują gęsią skórkę. Postarajmy się więc zrozumieć dziecko protestujące przed włożeniem bluzeczki z wystającą metką, zatykające uszy na dźwięk szkolnego dzwonka czy kurczowo trzymające się poręczy i schodzące po schodach przyklejone do ściany. Podczas terapii wykorzystujemy fakt plastyczności mózgu. Tworzenie największej ilości nowych połączeń nerwowych jest możliwe od 0 do 7 roku życia, a okres krytyczny przypada na czas zakończenia mielinizacji włókien nerwowych tzn.ok. 21 r.ż. Biorąc pod uwagę fakt, iż w rozwoju poszczególnych umiejętności te zdobyte wcześniej stanowią bazę dla kolejnych dopiero co rozwijających się, wskazane jest jak najwcześniejsze korygowanie wszelkich zaburzeń. 3
4 Dlatego tak ogromnie ważne jest jak najwcześniejsze zdiagnozowanie a następnie podejmowanie terapii, która najogólniej mówiąc polega na zmianie zachowanie dziecka poprzez zmianę w funkcjonowaniu jego mózgu (Z. Przyrowski). Nie uczymy dziecka czytania tylko uczymy jego mózg jak ma pracować, żeby dziecko nauczyło się czytać. Terapia ta jest dla dzieci bardzo atrakcyjna ponieważ polega na wykonywaniu przyjemnych ćwiczeń ruchowych na specjalistycznym sprzęcie. Różnego rodzaju huśtawki, hamaki, platformy podwieszane i wiele innych służą m.in. rozwijaniu bezpieczeństwa grawitacyjnego, napięcia mięśni, reakcji posturalnych, umiejętności planowania ruchu poprawiając koordynację wzrokowo słuchowo ruchową a tym samym zdolność do nauki szkolnej. Celem terapii jest poprawa sposobu przetwarzania i organizowania przez mózg docierających do niego doznań sensorycznych. Do diagnozy tych zaburzeń A.J.Ayres opracowała specjalne metody: Południowo- Kalifornijskie Testy Integracji Sensorycznej /SCSIT / i Testy Praksji /SIPT/. Dostosowała również próby kliniczne do stosowania w diagnozowaniu dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej. Zaburzenia te mogą mieć różne nasilenie od łagodnego po znaczne i przejawiać się w różny sposób. W Polsce jest to stosunkowo nowa metoda. Pierwszy kurs zorganizowano w 1993 r. dzięki staraniom Z. Przyrowskiego i M. Borkowskiej. To dzięki nim oraz innym członkom Polskiego Stowarzyszenia Terapeutów Integracji Sensorycznej, mającego swoją siedzibę w Warszawie, m.in. E. Grzybowskiej i M. Dębińskiej, mamy dziś do dyspozycji testy opracowane w języku polskim, literaturę oraz bogatą ofertę szkoleniową. 4
5 Na podstawie: Materiałów szkoleniowych z kursu diagnozy i terapii integracji sensorycznej. Maas, V.F.(1998) Uczenie się przez zmysły. Wprowadzenie do teorii integracji sensorycznej. Warszawa. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Przyrowski, Z. (2009) Zapytaj Przyrowskiego: Biuletyn PSTIS Integracja Sensoryczna, s.23 Informacji ze stron: 5
Przeznaczenie metody Metoda Integracji Sensorycznej jest wykorzystywana w pracy z dziećmi: z autyzmem z Zespołem Aspergera
Metoda Integracji Sensorycznej (SI) jest to nowoczesna i bardzo skuteczna forma diagnozy i terapii dzieci. Integracja Sensoryczna opiera się na neurofizjologicznych podstawach klinicznej obserwacji i standaryzowanych
Bardziej szczegółowoWykorzystanie integracji sensorycznej w usprawnianiu zaburzeń rozwojowych.
Wykorzystanie integracji sensorycznej w usprawnianiu zaburzeń rozwojowych. Termin integracja sensoryczna po raz pierwszy został użyty przez Ch. Sherringtona w 1902 roku w Anglii. Nowe znaczenie temu terminowi
Bardziej szczegółowoZaburzenia integracji sensorycznej
Zaburzenia integracji sensorycznej Czym jest integracja sensoryczna? To zdolność dziecka do odczuwania, rozumienia i organizowania informacji dostarczanych przez zmysły z otoczenia i własnego ciała. Pozwala
Bardziej szczegółowoINTEGRACJA SENSORYCZNA JAKO METODA
INTEGRACJA SENSORYCZNA JAKO METODA WSPOMAGAJĄCA TERAPIĘ PEDAGOGICZNĄ UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ WARSZTAT MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA DYSLEKSJA JAKO ZABURZENIE NEUROROZWOJOWE PRZYCZYNY SKUTKI POMOC GDAŃSK 18-19
Bardziej szczegółowoZnaczenie zaburzeń przetwarzania sensorycznego w diagnozie i terapii dziecka z dysfunkcjami rozwojowymi i trudnościami szkolnymi
Znaczenie zaburzeń przetwarzania sensorycznego w diagnozie i terapii dziecka z dysfunkcjami rozwojowymi i trudnościami szkolnymi Agnieszka Zdzienicka Chyła LUBLIN 27.11.2018r O teorii integracji sensorycznej
Bardziej szczegółowoINTEGRACJA SENSORYCZNA
INTEGRACJA SENSORYCZNA Przepis na integrację sensoryczną Ewa Polańska fizjoterapeuta terapeuta integracji sensorycznej hipoterapeuta DEFINICJA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ (SI) Integracja sensoryczna jest procesem
Bardziej szczegółowo1. Od kiedy istnieje termin integracja sensoryczna i kto jest twórcą teorii integracji sensorycznej?
I. POCZĄTKI BADAŃ NAD INTEGRACJĄ SENSORYCZNĄ 1. Od kiedy istnieje termin integracja sensoryczna i kto jest twórcą teorii integracji sensorycznej? Termin integracja sensoryczna został po raz pierwszy wprowadzony
Bardziej szczegółowoTerapia Integracji Sensorycznej ma formę nauki przez zabawę, dzięki czemu dzieci chętnie w niej uczestniczą.
Czym jest Integracja Sensoryczna? Integracja sensoryczna, to termin określający prawidłową organizację bodźców sensorycznych, docierających do układu nerwowego. Otrzymuje on informacje z wielu zmysłów
Bardziej szczegółowoIntegracja Sensoryczna w pigułce
Integracja Sensoryczna w pigułce Agnieszka Woźniak pedagog, terapeuta integracji sensorycznej Twórcą teorii Integracji Sensorycznej jest dr A.J.Ayres ( 1920-1988). Psycholog, terapeuta zajęciowy, pracownik
Bardziej szczegółowoMózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA
Mózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA Podziały Patofizjologiczna: spastyczność, atetoza, ataksja, atonia, drżenie Topograficzna: monoplegia, paraplegia, hemiplegia,
Bardziej szczegółowoTerapia zaburzeń rozwoju dzieci.
Terapia zaburzeń rozwoju dzieci. Gabinet Terapii Dzieci "Wspomaganie rozwoju". Integracja sensoryczna. Diagnoza i terapia. Konsultacje i porady. KATARZYNA JELEŃSKA- PEDAGOG SPECJALNY, DIAGNOSTA i TERAPEUTA
Bardziej szczegółowoUWAGA : W KWIETNIU BEZPŁATNE 2012 ZAPRASZAMY TESTY NA UWAGI I LATERALIZACJI impulsterapia@onet. pl
UWAGA : W KWIETNIU BEZPŁATNE 2012 ZAPRASZAMY TESTY NA UWAGI I LATERALIZACJI impulsterapia@onet. SŁUCHOWEJ pl Czym jest metoda Integracji Sensorycznej (SI)? Do jakich dzieci jest skierowana? Integracja
Bardziej szczegółowoSI- Integracja sensoryczna
Martyna Rutkowska SI- Integracja sensoryczna J. Ayres - twórczyni metody integracji sensorycznej (SI) Integracja sensoryczna (ang. Sensory Integration) - skomplikowany proces o podłożu neurofizjologicznym,
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Przedmowa...
SPIS TREŚCI Przedmowa...................... 1. DZIECI I MŁODZIEŻ NIEPEŁNOSPRAWNA Czesław Szmigiel 1.1. Definicja pojęcia dziecko niepełnosprawne........ 1.2. Dzieci i młodzież niepełnosprawna dane statystyczne....
Bardziej szczegółowoWiedzę swą zdobywałam na Uniwersytecie Łódzkim, w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Łodzi,
KATARZYNA JELEŃSKA Pedagog specjalny. A także diagnosta i terapeuta Integracji Sensorycznej II stopnia, terapeuta Integracji Bilateralnej, specjalista diagnozy i terapii pedagogicznej, specjalista Zintegrowanej
Bardziej szczegółowoTERAPIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ
TERAPIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ I. TEORIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ 1. A. Jean Ayres Twórcą teorii Integracji Sensorycznej jest A. Jean Ayres, psycholog i terapeuta zajęciowy, pracownik naukowy na Uniwersytecie
Bardziej szczegółowoDYSPRAKSJA CO TO TAKIEGO?
DYSPRAKSJA CO TO TAKIEGO? Co to jest dyspraksja? Dyspraksja jest zwykle postrzegana jako ograniczenie lub niedorozwój organizacji/ koordynacji ruchu. Związane z nim mogą być problemy z wypowiadaniem się,
Bardziej szczegółowoMETODA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ
METODA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ DEFINICJA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ (SI) Dr Ayres (twórczyni metody SI) definiuje integrację sensoryczną jako proces, w którym następuje organizacja dostarczanych do naszego
Bardziej szczegółowoUmiejętności szkolne i ich wykorzystanie w podstawie funkcjonowania sensomotorycznego. Opracowała mgr Dorota Rudzińska-Friedel
Umiejętności szkolne i ich wykorzystanie w podstawie funkcjonowania sensomotorycznego Opracowała mgr Dorota Rudzińska-Friedel OGÓLNE Umiejętność, które wykorzystujemy we wszelkiego typu działaniach SAMOREGULACJI
Bardziej szczegółowoFUNKCJONALNA TERAPIA RĘKI WSPIERANIE SAMODZIELNOŚCI DZIECKA
Konferencja Wczesne Wspomaganie Rozwoju Dziecka Bądźmy Razem FUNKCJONALNA TERAPIA RĘKI WSPIERANIE SAMODZIELNOŚCI DZIECKA MGR MAŁGORZATA WŁODARCZYK PORADNIA PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA W POLICACH PEDAGOG,
Bardziej szczegółowoCentralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (APD/CAPD) Julia Pyttel
Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (APD/CAPD) Julia Pyttel pedagog, neurologopeda, surdologopeda, terapeuta SI APD Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego Centralne Zaburzenia Przetwarzania
Bardziej szczegółowoNasze oddziaływania edukacyjno-wychowawcze
Zajęcia obowiązkowe, dodatkowe, wspomagające i specjalistyczne W przedszkolu realizowana jest podstawa programowa w formie różnorodnych sytuacji edukacyjno wychowawczych, z których dominującą jest zabawa.
Bardziej szczegółowo"Nasze nowe możliwości." Projekt wyrównywania szans edukacyjnych uczniów niepełnosprawnych ZSO nr 5
"Nasze nowe możliwości." Projekt wyrównywania szans edukacyjnych uczniów niepełnosprawnych ZSO nr 5 Projekt realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Termin realizacji: 0d 17.11.2014r.
Bardziej szczegółowoCo to jest integracja sensoryczna?
15 Co to jest integracja sensoryczna? Termin integracja pochodzi od łacińskiego słowa integratio i oznacza składanie całości. Integracja w układzie nerwowym polega na tym, że komórka nerwowa (neuron) położona
Bardziej szczegółowoZdolności KOMPLEKSOWE ZWINNOŚĆ
Zdolności KOMPLEKSOWE Zwinność i Szybkość ZWINNOŚĆ umożliwia wykonywanie złożonych pod względem koordynacyjnym aktów ruchowych, szybkie przestawianie się z jednych ściśle skoordynowanych ruchów na inne
Bardziej szczegółowoTERAPIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ
TERAPIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ W każdym z nas zachodzi proces neurologiczny, zwany integracją sensoryczną (łac. integratio składanie całości), który zaczyna się przed narodzinami i trwa przez całe nasze
Bardziej szczegółowoWczesne Wspomaganie Rozwoju Dziecka
Krajowe Towarzystwo Autyzmu Oddział w Szczecinie Dzienny Ośrodek Terapeutyczno Edukacyjny dla Osób z Autyzmem w Szczecinie Wczesne Wspomaganie Rozwoju Dziecka Jeżeli twoje dziecko po 2 roku życia: nie
Bardziej szczegółowoRozdział 7. Masaż punktowy głębokotkankowy pobudzenie wrażeń proprioceptywnych
Masaż punktowy głębokotkankowy pobudzenie wrażeń proprioceptywnych Masaż punktowy głębokotkankowy pobudzenie wrażeń proprioceptywnych Czucie proprioceptywne (głębokie) to drugi, poza czuciem powierzchownym,
Bardziej szczegółowoAKTYWNE METODY PRACY Z UCZNIEM
AKTYWNE METODY PRACY Z UCZNIEM Z GŁĘBSZĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ PONEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK 08.15 U. Dudek s.233 U. Dudek s.233 U. Dudek s.233 U. Dudek s.233 GIM II - III A GIM
Bardziej szczegółowoOFERTA SZKOLENIOWA. Zaburzenia ze spektrum autyzmu od diagnozy do terapii. Cykl szkoleń dla osób pracujących z dziećmi z zaburzeniami rozwojowymi
OFERTA SZKOLENIOWA Zaburzenia ze spektrum autyzmu od diagnozy do terapii Cykl szkoleń dla osób pracujących z dziećmi z zaburzeniami rozwojowymi 2 Szkolenia przeznaczone są dla nauczycieli, terapeutów,
Bardziej szczegółowoPomoc, jaką zespół wczesnego wspomagania świadczy dziecku i jego rodzinie, jest bezpłatna.
Czym jest wczesne wspomaganie rozwoju dziecka? Wczesne wspomaganie rozwoju obejmuje wszelkie formy wspomagania rozwoju dziecka niepełnosprawnego oraz udzielania psychopedagogicznego wsparcia jego rodzinie.
Bardziej szczegółowoSTAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE
STAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE DIAGNOZA TRUDNOŚCI NOWATORSKIE NARZĘDZIA - neuromodulacja (EEG Biofeedback), - neuroobrazowanie (EEG/QEEG), - rehabilitacja funkcji poznawczych (FORBRAIN), - diagnostyka i
Bardziej szczegółowoZaburzenia percepcyjne
Zaburzenia percepcyjne w zespole mózgowego porażenia dziecięcego Zbigniew Przyrowski Mózgowe porażenie dziecięce jest zespołem różnorodnych objawów zaburzeń nie tyko ruchowych ale również percepcyjnych.
Bardziej szczegółowoSZKOŁA TERAPII RĘKI DIAGNOZA I TERAPIA RĘKI, SPRAWNOŚCI MANUALNYCH ORAZ GRAFOMOTORYCZNYCH ORGANIZATORZY KURSU:
ORGANIZATORZY KURSU: SZKOŁA TERAPII RĘKI DIAGNOZA I TERAPIA RĘKI, SPRAWNOŚCI MANUALNYCH ORAZ GRAFOMOTORYCZNYCH Program autorski Copyright 2013 Agnieszka Rosa Dzień/ godziny zajęć Osoba prowadząca Program:
Bardziej szczegółowoWybrane zaburzenia rozwoju dzieci w wieku szkolnym a diagnoza i terapia procesów integracji sensorycznej
Wybrane zaburzenia rozwoju dzieci w wieku szkolnym a diagnoza i terapia procesów integracji sensorycznej Opracował : mgr Mariusz Tułaza nauczyciel rehabilitant w Szkole Podstawowej nr. 5 z Oddziałami Integracyjnymi
Bardziej szczegółowoCo to jest integracja sensoryczna?
TERAPIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ Opracowanie: mgr Małgorzata Aniserowicz, mgr Urszula Gołębiewska, mgr Edyta Katarzyna Siwiec Co to jest integracja sensoryczna? Integracja sensoryczna to organizacja wejściowych
Bardziej szczegółowo& / &!!!& ODOWS&A-»ZD\ChJCJC. Metoda integracji. sensorycznej. we wspomaganiu rozwoju mi. \dzieci z uszkodzeniami ^ lu nerwowego m
& / &!!!& ODOWS&A-»ZD\ChJCJC Metoda integracji sensorycznej we wspomaganiu rozwoju mi \dzieci z uszkodzeniami ^ lu nerwowego m i - i \ \ 'Ą \ A H/?fi U Metoda integracji sensoryczniej we wspomaganiu
Bardziej szczegółowoU C H W A Ł A N R XXVIII/243/2016 R A D Y G M I N Y P A B I A N I C E z dnia 29 sierpnia 2016r.
U C H W A Ł A N R XXVIII/243/2016 R A D Y G M I N Y P A B I A N I C E z dnia 29 sierpnia 2016r. w sprawie: wyrażenia zgody na realizację projektu Wykorzystać wiele możliwości w ramach Wsparcia dla osób
Bardziej szczegółowoModuł IV. Metody pracy wspierające uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. Wg materiałów Renaty Czabaj
Moduł IV Metody pracy wspierające uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się Wg materiałów Renaty Czabaj (prezentacja wykorzystana na kursie e-learningowym nt. Rozpoznawanie ryzyka dysleksji )
Bardziej szczegółowoIntegracja sensoryczna (SI) jest kompleksową metodą terapeutyczną, polegającą na dostarczaniu dziecku podczas jego aktywności ruchowej kontrolowanej
Integracja sensoryczna (SI) jest kompleksową metodą terapeutyczną, polegającą na dostarczaniu dziecku podczas jego aktywności ruchowej kontrolowanej przez terapeutę ilości i jakości bodźców sensorycznych
Bardziej szczegółowoSOSW NR 5 PRACA Z DZIECKIEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ
SOSW NR 5 PRACA Z DZIECKIEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Metoda EEG-biofeedback znalazła również zastosowanie w leczeniu pacjentów z padaczką lekooporną. W treningach EEG-biofeedback uczestniczą także osoby,
Bardziej szczegółowoTrzy kroki koncepcji Wspierania rozwoju przez Trening Globalny. Opracowała mgr Dorota Rudzińska-Friedel
Trzy kroki koncepcji Wspierania rozwoju przez Trening Globalny Opracowała mgr Dorota Rudzińska-Friedel Dziecko jako PODMIOT INDYWIDUALIZACJA PROCESU WSPIERANIA ROZWOJU TRENINGU GLOBALNEGO Wieloletnie doświadczenia
Bardziej szczegółowoSTYMULACJA SENSORYCZNA NA LEKCJI WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
STYMULACJA SENSORYCZNA NA LEKCJI WYCHOWANIA FIZYCZNEGO PROGRAM WŁASNY PRZEZNACZONY DO REALIZACJI NA PIERWSZYM ETAPIE EDUKACYJNYM SZKOŁY SPECJALNEJ DLA UCZNIÓW Z UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM W STOPNIU LEKKIM
Bardziej szczegółowo"Sprytne paluszki mamy i ich używamy"
"Sprytne paluszki mamy i ich używamy" Ośrodek Rewalidacyjno-Wychowawczy w Cieszynie Innowacja pedagogiczna Autor: Marzena Żegnałek Marta Czech- Śniegulska Małgorzata Krasucka Dane o innowacji: Realizator:
Bardziej szczegółowoINNOWACJA PEDAGOGICZNA Ruch, zmysł i koordynacja to przyjazna edukacja
INNOWACJA PEDAGOGICZNA Ruch, zmysł i koordynacja to przyjazna edukacja realizowana w Miejskim Przedszkolu nr 47 z Oddziałami Integracyjnymi w Rudzie Śląskiej,,Zabawa jest nauką, nauka zabawą. Im więcej
Bardziej szczegółowo1.Definicja. Co to jest integracja sensoryczna.
1.Definicja. Co to jest integracja sensoryczna. Działania podstawowych zmysłów człowieka są ściśle ze sobą powiązane. W trakcie rozwoju w obrębie mózgu tworzą się pomiędzy nimi połączenia. To wzajemne
Bardziej szczegółowoTERAPIA SŁUCHOWA- rozwija mowę, ciało i umysł.
prof. Alfred Tomatis TERAPIA SŁUCHOWA- rozwija mowę, ciało i umysł. prof. Alfred Tomatis (ur. 1 stycznia 1920r. w Nicei, zm. 25 grudnia 2001 r. w Carcassonne). Był znanym otolaryngologiem, naukowcem i
Bardziej szczegółowoEEG Biofeedback. Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu
EEG Biofeedback Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu EEG Biofeedback to skuteczna metoda terapeutyczna zwiększająca skuteczność funkcjonowania
Bardziej szczegółowodr Urszula Sajewicz-Radtke. Specjalistyczna Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna Tęcza w Gdańsku Gdańsk, r.
dr Urszula Sajewicz-Radtke. Specjalistyczna Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna Tęcza w Gdańsku Gdańsk, 08.06.2017 r. O czym będę mówić? n O ulubionym organie w ciele ludzkim. n O tym jak go stymulować?
Bardziej szczegółowoPedagogika specjalna. Termin II semestr Liczba godzin 5 Odpłatność (zł) 70. II (doskonaląca) część.
Pedagogika specjalna Temat Metoda ruchu rozwijającego według Weroniki Sherborne - I część. Adresat Nauczyciele przedszkoli i szkół specjalnych i integracyjnych, pedagodzy specjalni, rehabilitanci ruchowi.
Bardziej szczegółowoDziecko z zaburzeniami integracji sensorycznej
Dziecko z zaburzeniami integracji sensorycznej Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej : zaburzenia rozwojowo-sensoryczne oraz edukacyjne występujące w ramach autyzmu, ADHD, trudności szkolnych oraz
Bardziej szczegółowoIntegracja sensoryczna
Integracja sensoryczna MATERIAŁY SZKOLENIOWE MGR ALDONA JUSIŃSKA 1 Integracja sensoryczna to proces, w którym następuje organizacja wrażeń dostarczanych do organizmu, aby mógł być wykorzystywane w celowym
Bardziej szczegółowoPolskie Stowarzyszenie Terapeutów Integracji Sensorycznej
Raport z Ogólnopolskiego Dnia Bezpłatnych Konsultacji z zakresu (SI) 1 Marta Wiśniewska, dr n. hum. w zakresie pedagogiki prezes PSTIS W dniu 8 grudnia 2012 roku odbył się Ogólnopolski Dzień Bezpłatnych
Bardziej szczegółowoPrzyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji
Przyczyny specyficznych trudności w nauce czytania i pisania ze szczególnym uwzględnieniem rozpoznawania ryzyka dysleksji Dr Teresa Opolska Polskie Towarzystwo Dysleksji Fakty i kontrowersje wokół dysleksji
Bardziej szczegółowo2. Rozwój odruchowy dziecka w pierwszym roku życia - charakterystyka prawidłowego i zaburzonego rozwoju odruchowego noworodka i niemowlęcia.
ROZWÓJ I STYMULACJA NIEMOWLĘCIA W ZAKRESIE FUNKCJI RUCHOWO- ZMYSŁOWYCH PROGRAM WCZESNEJ STYMULACJI PSYCHORUCHOWEJ W OPARCIU O NEUROFIZJOLOGIĘ ROZWOJU (SZKOLENIE 2-DNIOWE). SYMBOL RN 1. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoul. Bednarska 6a/1 44-100 Gliwice tel.: 698-851-751 www:treningmozgu.pl
mgr Iwona Garcarz - doświadczenie zawodowe Psycholog, Pedagog-Terapeuta, Pedagog Specjalny, Logopeda Terapeuta Integracji Sensorycznej (SI), Terapeuta EEG-Biofeedback OPIS I ANALIZA PRZYPADKÓW ROZPOZNAWANIA
Bardziej szczegółowoBlok: Terapia i wspieranie rozwoju dzieci i młodzieży Metoda SI we wspomaganiu rozwoju. Wprowadzenie do zagadnienia.
Blok: Terapia i wspieranie rozwoju dzieci i młodzieży Metoda SI we wspomaganiu rozwoju. Wprowadzenie do zagadnienia. Magdalena Charbicka terapeuta integracji sensorycznej, oligofrenopedagog, terapeuta
Bardziej szczegółowoDZIECKO Z ZABURZONĄ INTEGRACJĄ SENSORYCZNĄ
DZIECKO Z ZABURZONĄ INTEGRACJĄ SENSORYCZNĄ Marek rozpoczął edukację przedszkolną w wieku 4 lat. Mama dziecka miała poważne wątpliwości, jak chłopiec poradzi sobie w przedszkolu, gdyż jak twierdziła - synek
Bardziej szczegółowoSZKOŁA TERAPII RĘKI. Program autorski Szkoła Terapii Ręki 2013 Agnieszka Rosa. Program: Program. Częśd I Terapia ręki- wspomaganie funkcji pisania 29
ORGANIZATORZY KURSU: SZKOŁA TERAPII RĘKI Program autorski Szkoła Terapii Ręki 2013 Agnieszka Rosa Dzieo/ godziny zajęd Osoba prowadząca Program: Program Częśd I Terapia ręki- wspomaganie funkcji pisania
Bardziej szczegółowoKształtowanie się dominacji stronnej
Kształtowanie się dominacji stronnej Lateralizacja wyraża się np. większą sprawnością ruchową kończyn prawych od kończyn lewych. Lateralizacja to inaczej "stronność" - asymetria czynnościowa prawej i lewej
Bardziej szczegółowoSZKOLENIA I WARSZTATY TERAPEUTYCZNE
SZKOLENIA I WARSZTATY TERAPEUTYCZNE Prowadzi wg programu autorskiego mgr Izabela Gelleta - specjalista rehabilitacji ruchowej I 0, terapeuta metod NDT-Bobath, PNF, SI, pedagog, terapeuta z ponad dwudziestoletnim
Bardziej szczegółowoTemat: Rozwijanie orientacji przestrzennej, schematu ciała i lateralizacji.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ TERAPII INTEGRACJI SENSORYCZNEJ Temat: Rozwijanie orientacji przestrzennej, schematu ciała i lateralizacji. Cel główny: - poprawa jakości przesyłania i organizacji informacji odbieranych
Bardziej szczegółowoMetoda integracji sensorycznej w pracy z dzieckiem z mózgowym porażeniem dziecięcym
Nr 10(3) STUDENT NIEPEŁNOSPRAWNY 2010 Szkice i Rozprawy Iwona Polańska pedagog, terapeuta z zakresu terapii pedagogicznej, terapeuta integracji sensorycznej, surdopedagog Metoda integracji sensorycznej
Bardziej szczegółowoZastosowanie terapii Neurofeedback w leczeniu zaburzeń psychicznych
Zastosowanie terapii Neurofeedback w leczeniu zaburzeń psychicznych Kasper Czech Zakład Psychologii Klinicznej i Sądowej Uniwersytet Śląski Definicja metody Biofeedback Metoda umożliwiająca zmianę wybranych
Bardziej szczegółowoCzłowiek najlepsza inwestycja PROJEKT 2010-2013 Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
PROJEKT Przedszkole Równych R Szans 2010-2013. Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet: IX. Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Poddziałanie9.1.1: Zmniejszanie nierówności w stopniu upowszechniania
Bardziej szczegółowoSZKOLENIA I WARSZTATY TERAPEUTYCZNE
SZKOLENIA I WARSZTATY TERAPEUTYCZNE Prowadzi wg programu autorskiego mgr Izabela Gelleta - specjalista rehabilitacji ruchowej I 0, terapeuta metod NDT-Bobath, PNF, SI, pedagog, terapeuta z kilkunastoletnim
Bardziej szczegółowo,,Doświadczam, myślę, jestem kreatywny
OPIS INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ,,Doświadczam, myślę, jestem kreatywny... Dla uczniów klas I-III Szkoły Podstawowej Specjalnej im. ks. Jana Twardowskiego z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,
Bardziej szczegółowoFER Częstochowa, r.
FER.042.11.2018 Częstochowa, 12.02.2018 r. OGŁOSZENIE O NABORZE DO PROJEKTU UŚMIECHNIĘTA SZKOŁA Ogłasza się nabór uczniów/uczennic z klas I-VIII szkół podstawowych i II-III gimnazjów oraz nauczycieli/nauczycielek
Bardziej szczegółowoa integracja sensoryczna
A. Jean Ayres Dziecko a integracja sensoryczna Przekład: Juliusz Okuniewski H A R M O N IA U N IY E R S A L I S Spis tbreiei Słow o wstępne Florence A. C la r k... Przedmowa Giny G epp ert Colem an i Z
Bardziej szczegółowoZespoły edukacyjno terapeutyczne są jedną z form organizacyjnych nauczania w Zespole Szkół Specjalnych Nr 2 w Lublińcu dla dzieci z
Zespoły edukacyjno terapeutyczne są jedną z form organizacyjnych nauczania w Zespole Szkół Specjalnych Nr 2 w Lublińcu dla dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
Bardziej szczegółowow kontekście percepcji p zmysłów
Układ nerwowy człowieka w kontekście percepcji p zmysłów Układ nerwowy dzieli się ę na ośrodkowy i obwodowy. Do układu nerwowego ośrodkowego zalicza się mózgowie (mózg, móżdżek i pień mózgu) oraz rdzeń
Bardziej szczegółowoSpecyfika pracy edukacyjno-terapeutycznej z dzieckiem o specjalnych potrzebach edukacyjnych
Specyfika pracy edukacyjno-terapeutycznej z dzieckiem o specjalnych potrzebach edukacyjnych Metody pracy z dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną intelektualnie wyrażają się: w budzeniu aktywności uczniów,
Bardziej szczegółowoPERCEPCJA WZROKOWA- ROZWÓJ I ZABURZENIA FUNKCJI WZROKOWYCH.
PERCEPCJA WZROKOWA- ROZWÓJ I ZABURZENIA FUNKCJI WZROKOWYCH. Spostrzeganie wzrokowe- to zdolność do rozpoznawania i różnicowania bodźców wzrokowych oraz ich interpretowania w oparciu o dotychczasowe doświadczenia.
Bardziej szczegółowoStymulator Polimodalnej Percepcji Sensorycznej innowacyjna i mobilna terapia trudności w przetwarzaniu centralnym. Tomasz Kopański
Stymulator Polimodalnej Percepcji Sensorycznej innowacyjna i mobilna terapia trudności w przetwarzaniu centralnym Tomasz Kopański Wyróżnia się trzy zasadnicze podejścia do terapii centralnych zaburzeń
Bardziej szczegółowoMETODA TOMATISA. Stymulacja audio psycho. Trening uwagi słuchowej Stymulacja słuchowa
METODA TOMATISA Stymulacja audio psycho lingwistyczna Trening uwagi słuchowej Stymulacja słuchowa mgr Jolanta Kowalczyk Łokaj mgr Anna Kocięcka Zbylut mgr Małgorzata Lewandowska Prawa Tomatisa Głos człowieka
Bardziej szczegółowoINDYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNY Na podstawie rozp. MEN z dnia
INDYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNY Na podstawie rozp. MEN z dnia 28.08.2017 DANE UCZNIA imię (imiona) i nazwisko ucznia data urodzenia miejsce zamieszkania Rok szkolny Klasa Wychowawca Data
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNYCH DLA PIOTRA OLICHWIROWICZA UCZNIA KLASY I (ZSZ NR 2 W BIAŁEJ PODLASKIEJ) NA LATA SZKOLNE
PROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNYCH DLA PIOTRA OLICHWIROWICZA UCZNIA KLASY I (ZSZ NR 2 W BIAŁEJ PODLASKIEJ) NA LATA SZKOLNE 2010-2012 OPRACOWAŁA strona 1 /5 mgr Elżbieta Chmiel Program opracowany na podstawie
Bardziej szczegółowoZespół wczesnego wspomagania rozwoju. Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy dla Dzieci Słabowidzących w Warszawie
Zespół wczesnego wspomagania rozwoju Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy dla Dzieci Słabowidzących w Warszawie Nasza definicja WWR Wczesne wspomaganie rozwoju to wszystkie działanie podjęte w celu
Bardziej szczegółowoOpracowała: K. Komisarz
Opracowała: K. Komisarz EEG ElektroEncefaloGraf - aparat do pomiaru fal mózgowych i oceny pracy mózgu. BIOFEEDBACK - z ang. biologiczne sprzężenie zwrotne (dostarczanie człowiekowi informacji zwrotnej
Bardziej szczegółowoAkademia Rozwoju Małego Dziecka
Aktualnie zbieram grupy na następujące zajęcia: Akademia Rozwoju Małego Dziecka 1. Maluszkowo - zajęcia dla dzieci do 2 roku życia - czas trwania zajęć: 45 minut / dziecko+dorosły opiekun zajęcia stymulujące
Bardziej szczegółowoPomoc, jaką zespół wczesnego wspomagania świadczy dziecku i jego rodzinie, jest bezpłatna.
Czym jest wczesne wspomaganie rozwoju dziecka? Wczesne wspomaganie rozwoju obejmuje wszelkie formy wspomagania rozwoju dziecka niepełnosprawnego oraz udzielania psychopedagogicznego wsparcia jego rodzinie.
Bardziej szczegółowoSystemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie)
Systemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie) specjalizacja strukturalna i funkcjonalna ze względu na rodzaj bodźca oraz
Bardziej szczegółowoProgram terapeutyczno-edukacyjny Zmyślne ruchy, które doskonalą umysł - gimnastyka mózgu
Opracowała: Katarzyna Szydłowska Wprowadzenie Dziecko rodzi się z kompleksem naturalnych sił- odruchów i instynktów. Naturalnie dane odruchy i pierwotne ruchy w procesie ich przyswajania w okresie niemowlęcym,
Bardziej szczegółowoTrudności w uczeniu się a zaburzenia integracji sensorycznej Podstawy teoretyczne procesów integracji sensorycznej
Trudności w uczeniu się a zaburzenia integracji sensorycznej Renata Borowiecka pedagog korekcyjny, terapeuta integracji sensorycznej, terapeuta integracji odruchów INPP- Polska W latach sześćdziesiątych
Bardziej szczegółowoPodstawy teoretyczne procesów integracji sensorycznej
W latach sześćdziesiątych XX w. dr A. Jean Ayres psycholog, terapeuta zajęciowy z Instytutu Badań Mózgu Uniwersytetu w Los Angeles, sformułowała teorię dysfunkcji integracji sensorycznej, która następnie
Bardziej szczegółowoModuł I. Problemy rozwoju i samorealizacji człowieka 40 godz. (10 wykłady, 10 ćwiczenia audytoryjne, 20 ćwiczeń laboratoryjne).
OPZ załącznik nr 1 Przygotowanie i przeprowadzenie wykładów oraz ćwiczeń audytoryjnych i laboratoryjnych w ramach Kursu kwalifikacyjnego z zakresu terapii pedagogicznej - 5 zadań. Tematyka i terminy realizacji:
Bardziej szczegółowoINTEGRACJA SENSORYCZNA (opracowanie: Małgorzata Paluch)
1 INTEGRACJA SENSORYCZNA (opracowanie: Małgorzata Paluch) INTEGRACJA SENSORYCZNA, czyli przetwarzanie bodźców sensorycznych to proces, podczas którego układ nerwowy człowieka odbiera informacje z receptorów
Bardziej szczegółowoGabinet Terapeutyczno- Edukacyjny " Sensorynka"
Gabinet Terapeutyczno- Edukacyjny " Sensorynka" J. Ayres twórczyni metody integracji sensorycznej (SI) Twórcą teorii integracji sensorycznej jest dr Jean Ayres (1920 1989), psycholog, terapeuta i pracownik
Bardziej szczegółowoPROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNO - WYCOWAWCZYCH
PROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNO - WYCOWAWCZYCH Program rewalidacyjno wychowawczy wzór opracowała pedagog PPP w Rabce Zdroju i wykorzystywała do CELÓW SZKOLENIOWYCH - zajęć warsztatowych z nauczycielami - przy
Bardziej szczegółowoEksperta porady. Terapia ucznia w ramach indywidualizacji nauczania (199042)
Eksperta porady Terapia ucznia w ramach indywidualizacji nauczania (199042) Terapia ucznia w ramach indywidualizacji nauczania to opracowanie, które jest kontynuacją pozycji pt. Diagnoza ucznia w ramach
Bardziej szczegółowoTEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK
TEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK Temat: Układ nerwowy i hormonalny Zadanie 1. Zaznacz poprawną odpowiedź. Co to są hormony? a) związki chemiczne wytwarzane w gruczołach łojowych, które regulują pracę
Bardziej szczegółowoUczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych
Jak pomagać dziecku z ADHD w szkole? Dla: nauczycieli różnych specjalności, pedagogów szkolnych, pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznych Cel: doskonalenie kompetencji nauczycieli pracujących
Bardziej szczegółowoWstęp. Przedmowa. 2o Psychologia rozwoju człowieka 63
Wstęp Przedmowa n 1. Cele, założenia i zastosowanie psychologii 13 1.1. Analiza zachowania i doznawania jako zadanie psychologii 14 1.2. Psychologia jako dziedzina badań 16 1.2.1. Cele badań naukowych
Bardziej szczegółowoIntegracja sensoryczna a ruch
Integracja sensoryczna a ruch Ruch jest drzwiami do uczenia się,,paul E. Dennison Integracja sensoryczna to proces w którym następuje organizacja dostarczanych do naszego mózgu wrażeń sensorycznych tak,
Bardziej szczegółowoRENATA BOROWIECKA TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ A ZABURZENIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ
RENATA BOROWIECKA TRUDNOŚCI W UCZENIU SIĘ A ZABURZENIA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ W latach sześćdziesiątych XX w. dr A. Jean Ayres psycholog, terapeuta zajęciowy z Instytutu Badań Mózgu Uniwersytetu w Los
Bardziej szczegółowohttp://www.eskrzat.pl/nasz-przedszkolak/opieka-specjalist-lw_s_32.html INFORMACJA
28-05-2016 07:39:46 Rehabilitant i fizjoterapeuta Terapeuta Integracji Sensorycznej Psycholog Logopeda INFORMACJA Dzieci zakwalifikowane na terapię ze specjalistami nie mogą uczestniczyć w zajęciach do
Bardziej szczegółowoPercepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców
Percepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i rozróżniania bodźców wzrokowych a także do ich interpretowania przez odniesienie do poprzednich doświadczeń. Nie jest wyłącznie zdolnością do dokładnego
Bardziej szczegółowoWystawa MÓZG. Wystawa zaskakuje, bawi i ilustruje najnowsze osiągnięcia neuronauk.
Wystawa MÓZG Wystawa MÓZG Interaktywne, multimedialne laboratorium, w którym młodzież i dorośli zdobywają wiedzę na temat własnego umysłu, uczestnicząc w zaskakująych grach i testach. Realizuje wybrane
Bardziej szczegółowoPercepcja, język, myślenie
Psychologia procesów poznawczych Percepcja, język, myślenie percepcja cz.1 Wstęp Fizjologia i neuropsychologia percepcji Psychofizyka dr Łukasz Michalczyk Percepcja to proces poprzez który nasz mózg (umysł)
Bardziej szczegółowo