Przedmowa do tomu 2 7

Transkrypt

1 6 Przedmowa do tomu 2 Tematyka objęta drugim tomem podręcznika Geodezja w gospodarce nieruchomościami jest kontynuacją wydanego w r tomu pierwszego i stanowi dalsze uzupełnienie wiadomości dotyczących znaczącego udziału prac geodezyjnych w dziedzinie gospodarowania nieruchomościami, które jako obiekty podlegające licznym zmianom w czasie i przestrzeni muszą być odpowiednio rejestrowane przy użyciu technik geodezyjnych, a także ewidencjonowane w bazie danych katastralnych. W rozdziale 12 zostały omówione zasady planowania przestrzennego, rozumianego jako świadoma działalność ludzka, zmierzająca do zaprowadzenia określonego ładu w zagospodarowaniu przestrzeni i racjonalnego jej wykorzystania dla realizacji celów gospodarczych, społecznych i zaspokajania potrzeb mieszkańców obszaru stanowiącego przestrzeń planowania. Wśród biorących udział w procesie planowania przestrzennego przedstawicieli licznych nauk i specjalności istotną rolę odgrywają geodeci dostarczający danych ewidencyjnych, podkładów geodezyjno-kartograficznych niezbędnych do sporządzenia dokumentacji planistycznej oraz wytyczających w terenie zaplanowane obiekty podziału gruntowego i zagospodarowania. Rozdział 13 został poświęcony inwestycyjnemu procesowi budowlanemu, stanowiącemu zespół powiązanych ze sobą organizacyjnie działań technologicznych, dokonywanych bezpośrednio na placu budowy oraz poza nim, obejmujących przygotowanie, realizację i odbiór inwestycji budowlanej, która musi spełniać ściśle określone warunki techniczne i użytkowe. W poszczególnych fazach tego procesu trzeba odnotować znaczący wkład geodetów i sporządzanej przez nich dokumentacji. Przed rozpoczęciem prac budowlanych w procedurze uzyskiwania pozwolenia na budowę niezbędne są: wypis i wyrys z operatu ewidencyjnego, uzgodnienia dotyczące lokalizacji i przebiegu uzbrojenia terenu oraz przygotowanie mapy do celów projektowych, bez której nie można wykonać projektu budowlanego. Po uzyskaniu pozwolenia na budowę geodeta wykonuje pomiar realizacyjny, którego celem jest utrwalenie na gruncie osi lub obrysów projektowanych obiektów. W trakcie budów dużych obiektów konieczna jest obsługa geodezyjna monitorująca prace budowlane pod względem zachowania poprawności wymiarowej, montażowej i warunków bezpieczeństwa budowli. Po zakończeniu prac budowlanych i przed rozpoczęciem użytkowania obiektu nieodzowna jest jego geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza. Zasady podziałów nieruchomości opisane w rozdziale 14 dostarczają wiedzy na temat tych niezwykle częstych procesów związanych z gospodarką nieruchomościami i realizowanych powszechnie w praktyce niemal każdego wykonawcy prac geodezyjnych. Podział fizyczny (geodezyjny) nieruchomości jest ściśle związany z podziałem ewidencyjnym, podczas którego nowo wydzielone nieruchomości zostają wpisane do operatu ewidencji gruntów i budynków, gdzie otrzymują nowe numery ewidencyjne i powierzchnie. Złożoność procedur technicznych, administracyjnych i prawnych związanych z podziałami nieruchomości wymaga posiadania przez wykonawców nie tylko wysokich kwalifikacji geodezyjnych, lecz także znajomości obowiązujących przepisów prawnych, ponieważ podziały wywołują istotne zmiany nie tylko w katastrze, lecz także zmieniają również stan prawny nieruchomości, a poprzez wprowadzenie nowych form zagospodarowania wydzielonych działek, odgrywają ważną rolę w budowaniu ładu przestrzennego.

2 Przedmowa do tomu 2 7 Dla poprawnego wykonania podziałów nieruchomości, scaleń, wymian gruntów i wywłaszczeń konieczne jest sporządzanie projektów działek, które poprzez opracowanie geodezyjne umożliwiają najpierw usytuowanie obiektów gruntowych na mapie, po czym w wyniku pomiaru realizacyjnego zostają umiejscowione w terenie. Zagadnieniom projektowania działek poświęcony jest rozdział 15 niniejszego tomu. W ostatnim, szesnastym rozdziale tomu 2 zostały omówione problemy prawne i wykonawcze związane z wywłaszczaniem nieruchomości. Wywłaszczenie jako władcze odjęcie lub ograniczenie gwarantowanego konstytucyjnie prawa własności lub innych praw rzeczowych polega na ich obligatoryjnym przejęciu przez Skarb Państwa bądź jednostkę samorządu terytorialnego. Jest ono dopuszczalne tylko wtedy, gdy cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw właściciela lub użytkownika wieczystego do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy, przy czym za przejęte w ten sposób nieruchomości wywłaszczona osoba ma uzyskać słuszne odszkodowanie. W procedurach wywłaszczeniowych istotna rolę odgrywają pomiary oraz dokumentacja geodezyjna, a zwłaszcza podkłady kartograficzne i dane zawarte w operacie ewidencyjnym. W ramach wywłaszczeń realizowane są również projekty, podziały, rozgraniczenia nieruchomości oraz utrwalanie znaków granicznych. Autorami tomu 2 są: Andrzej Jagielski, który opracował rozdziały: 12, 13, 14, 15 oraz Barbara Marczewska, która napisała rozdział 16. Autorzy wyrażają serdecznie podziękowanie opiniodawcy i recenzentowi Panu dr hab. Wojciechowi Przegonowi za gruntowną recenzję tomu 2 i propozycje ulepszające jego treść. Wbrew pierwotnym założeniom tom 2 nie jest przypuszczalnie ostatnią częścią tego dzieła, bowiem autorzy planują napisanie i wydanie trzeciego tomu, zawierającego m. in. problematykę rozgraniczeń, scaleń i wymian gruntów. Mamy nadzieję, że końcowy 3 tom ukaże się najpóźniej we wrześniu 2011 r. Autorzy: Barbara Marczewska, Andrzej Jagielski Tom 2 ukończono w lipcu 2010 r.

3 SPIS TREŚCI TOMU 2: Przedmowa do tomu 2 6 Wykaz skrótów wykorzystywanych w treści tomu 2 8 Rozdział 12: Podstawy planowania przestrzennego Informacje wstępne i pojęcia podstawowe Zadania i cele planowania przestrzennego Cele ogólne planowania przestrzennego Cele planowania przestrzennego w skali kraju Cele planowania przestrzennego w skali województwa Cele planowania przestrzennego w skali gminy Podstawy prawne planowania przestrzennego Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym" Akty wykonawcze do ustawy pzp Zadania organów administracji publicznej w procesie planowania przestrzennego Wprowadzenie Organy uczestniczące w planowaniu przestrzennym na poziomie krajowym Organy odpowiedzialne za planowanie przestrzenne w województwie Organy odpowiedzialne za planowanie przestrzenne na poziomie powiatu Organy odpowiedzialne za planowanie przestrzenne w gminie Zarys planowania przestrzennego na poziomie krajowym Strategia Rozwoju Kraju Strategia Rozwoju Regionalnego i inne strategie Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Planowanie przestrzenne na poziomie województwa i powiatu Strategia rozwoju województwa Plan zagospodarowania przestrzennego województwa (pzpw) Prognoza oddziaływania pzpw na środowisko Powiat w systemie planowania przestrzennego Planowanie przestrzenne na poziomie gminy Wprowadzenie Strategia rozwoju gminy Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (sukzp) Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (mpzp) 109 Rozdział 13: Inwestycyjny proces budowlany Istota inwestycyjnego procesu budowlanego i jego uczestnicy Rozpoczęcie procesu budowlanego na obszarze objętym mpzp Przebieg procesu budowlanego na obszarze bez mpzp Decyzja o warunkach zabudowy (WZ) Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego (ULICP) Administracja architektoniczno-budowlana w Polsce Organizacja administracji architektoniczno-budowlanej Kompetencje Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego Projekt budowlany Wyłączenie gruntu z produkcji rolnej w procesie inwestycyjnym Uzyskanie warunków dostawy mediów i uzgodnienie dokumentacji projektowej Określenie warunków technicznych przyłączenia nieruchomości do sieci Uzgodnienie dokumentacji projektowej Decyzja o pozwoleniu na budowę Prace budowlane niewymagające pozwolenia na budowę Rozpoczęcie prac budowlanych Udział wykonawstwa geodezyjnego w procesie budowlanym Podstawy prawne czynności geodezyjnych w procesie budowlanym 198

4 4 Spis treści Standardy techniczne dla prac geodezyjnych w budownictwie Wyszczególnienie prac geodezyjnych podczas procesu budowlanego Prace geodezyjne w fazie przygotowawczej Prace geodezyjne na etapie projektowania inwestycji, mapa do celów projektowych Podstawowe obliczenia związane z geodezyjnym opracowaniem projektów Prace geodezyjne podczas wyłączania gruntów z produkcji rolnej i leśnej Prace geodezyjne w toku budowy Geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza obiektu budowlanego Odbiór budynku 232 Bibliografia do rozdziałów 12 i Rozdział 14: Podziały nieruchomości Pojęcie podziału nieruchomości Istota podziałów: geodezyjnego, prawnego i sądowego Podstawy prawne podziałów nieruchomości Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Ustawa Prawo geodezyjne i kartograficzne Ustawa o gospodarce nieruchomościami Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości Standardy techniczne dotyczące podziałów nieruchomości Problematyka podziałów nieruchomości w instrukcji G Kompletowanie dokumentacji z podziałów nieruchomości wg instrukcji Postępowanie podziałowe w trybie ustawy ogn Podział nieruchomości na wniosek właściciela na terenie objętym mpzp Podział nieruchomości w przypadku braku mpzp Podział nieruchomości zabudowanej Podział nieruchomości z urzędu lub na wniosek właściwego organu Podział nieruchomości niezależnie od ustaleń mpzp (podział uproszczony) Podział nieruchomości pod budowę lub rozbudowę dróg publicznych Połączenie i ponowny podział nieruchomości Opłata adiacencka Podział nieruchomości rolnych i leśnych Podział nieruchomości w postępowaniu sądowym Podział nieruchomości do korzystania (ąuoad usum) Czynności geodety - wykonawcy podziału Etapy prac geodezyjnych w ramach podziałów nieruchomości Zgłoszenie podziału w ODGiK i pobranie materiałów archiwalnych Analiza zgromadzonej dokumentacji archiwalnej, szkic podstawowy Badanie ksiąg wieczystych Wykaz synchronizacyjny Opracowanie wstępnego projektu podziału Wywiad terenowy, pomiar uzupełniający Wznowienie granic nieruchomości Przyjęcie granic nieruchomości Sporządzenie mapy z projektem podziału nieruchomości Przekazanie operatu do ODGiK Złożenie wniosku o zatwierdzenie podziału Okazanie i stabilizacja nowych granic Wprowadzenie zmian spowodowanych podziałem do EGiB i KW Scalenia i podziały nieruchomości Zasady ogólne scaleń i podziałów nieruchomości Podstawy prawne scaleń i podziałów nieruchomości Procedura scalenia i podziału nieruchomości Prace geodezyjne w postępowaniu scalenia i podziału nieruchomości Odszkodowania i opłata adiacencka w procedurze scalenia i podziału 334 Bibliografia do rozdziału

5 4 Spis treści Rozdział 15: Projektowanie obiektów gruntowych Istota projektowania geodezyjnego Projektowanie działek metodą analityczną Obliczenie pól prostych figur geometrycznych Typowe zadania z projektowania analitycznego Analityczne projektowanie działek przy pomocy programu WinKalk Projektowanie działek metodami przybliżonymi Projektowanie działek metodą kolejnych przybliżeń Projektowanie działek za pomocą wartości metra bieżącego Projektowanie działek za pomocą średniej wartości hektara 376 Bibliografia do rozdziału Rozdział 16: Wywłaszczanie nieruchomości Podstawowe zasady wywłaszczania Postępowanie wywłaszczeniowe Procedura wywłaszczenia Przygotowanie postępowania wywłaszczeniowego Rokowania w sprawie nabycia praw do nieruchomości Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego Rozprawa wywłaszczeniowa Decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości Wykup części nieruchomości pozostałych po wywłaszczeniu Ograniczenie praw i ustanowienie służebności na nieruchomościach sąsiednich Przejęcie praw do wywłaszczonych nieruchomości Skutki prawne decyzji wywłaszczeniowej Odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości Zwrot wywłaszczonych nieruchomości Ograniczenie praw Służebność przesyłu Szczególne zasady wywłaszczania nieruchomości Uwagi ogólne dotyczące przepisów specjalnych Cele i reguły przyjęte w przepisach specjalnych Podstawowe regulacje prawne w zakresie specjalnych inwestycji drogowych Podmioty i organy uczestniczące w procesie inwestycji drogowych Terminy i sankcje obowiązujące w procesie inwestycji drogowych Oznaczenie nieruchomości oraz zawiadomienia stron i doręczanie decyzji w procesie inwestycji drogowych Treść i forma wniosku o wydanie decyzji w sprawie inwestycji drogowej Treść, forma i skutki decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej Zasady i sposób ustalania oraz przyznawania odszkodowania Ustalenia zamykające proces inwestycji drogowych Zasady nabywania nieruchomości na cele budowy linii kolejowych Czynności geodezyjne podczas wywłaszczania nieruchomości 450 Bibliografia do rozdziału