Czy równe dopłaty bezpośrednie w UE byłyby sprawiedliwe? Prof. J. Kulawik, Mgr. inż. A. Kagan, Dr B. Wieliczko

Transkrypt

1 Czy równe dopłaty bezpośrednie w UE byłyby sprawiedliwe? Prof. J. Kulawik, Mgr. inż. A. Kagan, Dr B. Wieliczko

2 Teza do potwierdzenia

3 Zawodność rynku i państwa a rolnictwo

4 Efektywne dostarczanie dobra publicznego Oznaczenia: Dr łączny popyt, korzyść krańcowa, Sr podaż, korzyść krańcowa równa kosztowi krańcowemu. Warunek równowagi w części nawiązuje do pierwszego twierdzenia ekonomii dobrobytu. Ma on następującą postać: gdzie: MRS A - krańcowa stopa substytucji dobra prywatnego a przez dobro publiczne (r) dla osoby A, MRS B - krańcowa stopa substytucji dobra prywatnego a przez dobro publiczne (r) dla osoby B, MRT - krańcowa stopa transformacji dobra r w dobro a równa stosunkowi kosztu krańcowego dobra r i kosztu krańcowego dobra a. To absolutna wartość nachylenia krzywej możliwości produkcyjnych. Źródło: adaptacja rozważań zawartych w: Rosen H.S., Gayer T., Public Finance, McGraw-Hill International Edition. Ninth Edition, New York s.61.

5 Negatywny efekt zewnętrzny a podatek i subsydium Pigou Źródło: opracowanie własne na podstawie: Boardman A.E., Greenberg D.H., Vining A.R., Weimer D.L., Cost-Benefit Analysis Concepts and Practice, Fourth Edition, Pearson. s. 91 i Rosen H.S., Gayer T., Public Finance, McGraw-Hill International Edition. Ninth Edition, New York s.86.

6 PKB per capita państw UE-27 w 2011 r. UE Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu. Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych Eurostatu.

7 W. Brytania Szwecja Finlandia Słowacja Słowenia Rumunia Portugalia Polska Austria Holandia Malta Węgry Luksemburg Litwa Łotwa Cypr Włochy Francja Hiszpania Grecja Irlandia Estonia Niemcy Dania Czechy Bułgaria Belgia Nakłady pracy własnej w przeliczeniu na powierzchnię UR (AWU/100 ha) w 2010 r. 1,1 1,4 2,7 1,4 1,9 1,1 0,8 2,0 2,2 2,0 2,3 2,9 3,8 3,9 3,8 4,4 5,6 5,9 7,1 7,5 AWU/100ha UR Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych Eurostatu, Rachunki RER. 8,6 13,0 13,7 14,4 14,2 15, ,4

8 Proponowane kwoty dopłat bezpośrednich w odniesieniu do powierzchni UR (euro/ha) i nakładów pracy własnej (euro /AWU) z 2010 r Stawka płatności w euro na 1 ha Łotwa Rumunia Estonia Portugalia Litwa Bułgaria Hiszpania Słowacja Polska W.Brytania Szwecja Finlandia Austria Irlandia Czechy Luksemburg Francja Węgry Słowenia Włochy Niemcy Dania Belgia Hiszpania Cypr Malta Grecja kwota dopłat na jednostkę pracy własnej AWU stawka dopłat na ha UR Dopłaty w 25 euro 000na 1 AWU Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych Eurostatu, Rachunki RER.

9 Nadwyżka operacyjna uzyskana średnio w latach w przeliczeniu na powierzchnię UR i nakłady pracy własnej euro/ha W. Brytania Szwecja Finlandia Słowacja Słowenia Rumunia Portugalia Polska Austria Holandia Malta Węgry Luksemburg Litwa Łotwa Cypr Włochy Francja Hiszpania Grecja Irlandia Estonia Niemcy Dania Czechy Bułgaria Belgia nadwyżka operacyjna w przeliczeniu na jednostki pracy nieopłaconej nadwyżka operacyjna w przeliczeniu na powierzchnię UR tys. 30euro na AWU Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych Eurostatu, Rachunki RER.

10 Szacunek nadwyżki operacyjnej przy uwzględnieniu zaproponowanej wysokości dopłat bezpośrednich (tys. euro na AWU) W. Brytania Szwecja Finlandia Słowacja Słowenia Rumunia Portugalia Polska Austria Holandia Malta Węgry Luksemburg Litwa Łotwa Cypr Włochy Francja Hiszpania Grecja Irlandia Estonia Niemcy Dania Czechy Bułgaria Belgia Nadwyżka operacyjna przy uwzględnieniu dopłat planowanych w 2017 r. Nadwyżka operacyjna przy uwzględnieniu dopłat planowanych w 2014 r tys. euro 25 na 1 AWU Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych Eurostatu, Rachunki RER.

11 Przewidywane dopłaty bezpośrednie w 2017 r. w przeliczeniu na jednostkę pracy nieopłaconej (euro na AWU) w stosunku do parytetu dopłata w euro w przeliczeniu na AWU Dania Czechy W. Brytania Szwecja Niemcy Francja Austria Włochy Słowenia Portugalia Polska Rumunia Luksemburg Finlandia Irlandia Belgia Holandia Grecja Węgry Litwa Cypr Łotwa Malta Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych Eurostatu, Rachunki RER. Słowacja Hiszpania Estonia Bułgaria wskaźnik paryte tu

12 Zamiast podsumowania Ciąg zależności mogących skutkować równiejszymi, a więc bardziej sprawiedliwymi płatnościami bezpośrednimi