Zdrowotne i społeczne problemy wieku starszego - sprzężenia zwrotne

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zdrowotne i społeczne problemy wieku starszego - sprzężenia zwrotne"

Bogumił Lisowski
8 lat temu
Przeglądów:

1 Zdrowotne i społeczne problemy wieku starszego - sprzężenia zwrotne Piotr Pruszczyk, Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii z Centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby Zakrzepowo Zatorowej Szpital Dzieciątka Jezus Warszawski Uniwersytet Medyczny PP_1

Kardiologii z Centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby

2 Nakłady na ochronę zdrowia USD/mieszkańca r średnia 5 lat Wlk Brytania Niemcy Bułgaria Węgry Polska Czechy Dania średnia OECD PP_2

3 Liczba lekarzy na 1000 populacji 4 3,5 3 2,5 2 1, r średnia 5 lat 1 0,5 0 Wlk Brytania Niemcy Bułgaria Węgry PL Czechy Dania średnia OECD USA PP_3

4 Czy zdrowie i polityka zdrowotna są w Polsce priorytetem? PP_4

5 PP_5

6 Polscy seniorzy Powyżej 60rż Poniżej 20 rż PP_6

7 PP_7 Przeciętna długość życia w zdrowiu (bez ograniczonej sprawności) mężczyzn (M) i kobiet (K) w wieku 65 lat w Polsce i w krajach UE w 2010 r.

8 W 2011 długość życia mężczyzn wynosiła 72,4 lat, a kobiet 80,9 lat - to odpowiednio 4,8 oraz 2,1 lat mniej niż średnio w UE 65-latkowie w Polsce mają przed sobą odpowiednio średnio 6,7 i 7,5 lat życia w zdrowiu (bez ograniczonej sprawności) PP_8

w UE 65-latkowie w Polsce mają przed sobą odpowiednio średnio

9 Medycyna oparta na dowodach: szczegółowe badania kliniczne obejmujące określone grupy chorych: Mężczyźni w średnim wieku, rzadziej kobiety Rzadko dzieci Rzadko osoby >80rż (w ostatnim okresie badania obejmujące tych właśnie chorych) PP_9

wieku, rzadziej kobiety Rzadko dzieci Rzadko osoby >80rż (w

10 Odmienności wieku podeszłego Choroby współistniejące serca, płuc, nerek Liczne leki - polipragmazja Zmiany metabolizmu leków Ograniczenie możliwości poznawczych - wpływ na wizyty kontrolne, badania dodatkowe, przyjmowanie leków Ograniczenie motoryki: wpływ na wizyty kontrolne, badania dodatkowe, przyjmowanie leków, KRUCHOŚĆ - UPADKI PP_10

na wizyty kontrolne, badania dodatkowe, przyjmowanie leków Ograniczenie motoryki:

11 Częstość występowania chorób przewlekłych u osób powyżej 65 rż PP_11 Merck Institute of Aging and Health 2004, The State of Aging and Health in America

12 Choroby sercowo naczyniowe wiek czynnik ryzyka 65% osób przechodzących na emeryturę ma chorobę sercowo naczyniową Research America 2005, Investment in Research Saves Lives and Money Średni wiek chorego z zawałem to 65.8 lat dla mężczyzn 70.4 lat dla kobiet National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion 2004, Heart Disease Burden 88% umierających z powodu udaru ma powyżej 65 rż. Powyżej 55 rż ryzyko udaru podwaja się co dekadę Alliance for Aging Research 2004, Task Force on Aging: Research and funding PP_12

4 lat dla kobiet National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion 2004, Heart Disease Burden 88% umierających z

13 Czynniki ryzyka chorób sercowo naczyniowych Wiek Styl życia Środowisko Genetyka Stres Inne PP_13

14 % osób Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce Ilościowa analiza farmakoterapii w grupie osób starszych w Polsce Jedynie ok 25% 1 lub 2 leki 8 75% więcej Liczba leków (Rp+OTC) pobieranych przez mieszkańców miasta PP_14

starszych w Polsce Jedynie ok 25% 1 lub 2 leki 8 75% więcej 6 4 2 0 0 1 2 3 4 5

15 Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce Objawy depresji w zależności od wieku PP_15

16 PP_16 Wykonywanie złożonych czynności życia codziennego wśród badanych w wieku 65 lat i powyżej w Polsce

17 PP_17

18 Wpływ hospitalizacji na sprawność funkcjonalną PP_18 szpital leczy choroby, a nie usprawnia chorego Geriatria, opieka poszpitalna wsparcie ambulatoryjne, rehabilitacja Sager i wsp 1996

19 Zakrzepica żylna zatorowość płucna PP_19

20 Żylna choroba zakrzepowo- zatorowa zatorowość płucna i/lub zakrzepica żylna zapadalność roczna 0,5-1 przypadek/1000/rok PP_20

21 Wpływ wieku na występowanie ZChZZ K M wiek lat 70 przypadków lat >280 przypadków / osób/ rok Wiek White, Circulation 2003 PP_21

22 ZChZZ u osób w podeszłym wieku pow. (80rż) 3% chorych rocznie 50% zatorowość płucna 50% zakrzepica żylna PP_22

23 Czynniki ryzyka u chorych w podeszłym wieku >80rż Unieruchomienie >4 dni 41%. Operacja 7.7% Niewydolności serca 19% Przewlekłe choroby płuc 9.8% Aktywny nowotwór 14% Niewydolność nerek 64% Liczne choroby współistniejące!!!!!! Trudności diagnostyczne, terapeutyczne, interakcje lekowe PP_23 Monreal, Cur. Op. In Pulmon. Med, 2010

24 Najczęstsze przyczyny unieruchomienia: demencja, depresja, lub obie 38% Infekcja 15% Uraz bez operacji 8.3%. Unieruchomienie pow. 8 tyg 40% PP_24 Monreal, Cur. Op. In Pulmon. Med, 2010

25 Kliniczne czynniki rokownicze OZP skala spesi Wiek pow. 80rż Wywiad nowotworowy Przewlekła ch. serca lub płuc Tachykardia >110 Ciśnienie tętnicze <100mmHg Saturacja <90mmHG Każdy z OZP pow 80rż to Chory wysokiego ryzyka 0ptk - niskie ryzyko - śmiertelność 30 dniowa ok 1% >0pkt - wysokie ryzyko - śmiertelność 30 dniowa 10% PP_25

26 Ocena ryzyka krwawień podczas leczenia przeciwkrzepliwego Nadciśnienie tętnicze Hypertension 1 pkt Nieprawidłowa czynność wątroby/nerek Abnormal renal and liver function Przebyty udar mózgu Stroke 1 pkt Przebyte krwawienie (a także niedokrwistość, skaza krwotoczna) Bleeding 1 pkt każda 1 pkt Labilny INR Labile INR 1 pkt Wiek 65 rż Elderly 1 pkt Leki/alkohol Drugs 1 pkt każda 3 punkty wysokie ryzyko krwawienia Pisters et al. The Euro Heart Survey, Chest 2010 PP_26

27 Podsumowanie osoby w podeszłym wieku Więcej czynników ryzyka ŻChZZ ( nie tylko wiek) Bardziej nasilone objawy Trudności diagnostyczne (współistniejące choroby o podobnych objawach, mniej wiarygodne metody diagnostyczne) Gorsze rokowanie (mniejsza rezerwa układu sercowooddechowego, zwiększone ryzyko powikłań krwotocznych) trudności w prowadzeniu leczenia p-krzepliwego, nowe leki PP_27

28 Udar mózgu Zator udar niedokrwienny zakrzep, ZATOR Udar krwotoczny Tętnica mózgowa Wylew wiek od 55 roku życia ryzyko zwiększa się 2-krotnie co 10 lat, średni wiek zachorowania około 70 PP_28

29 Udar mózgu ZATOR blaszką miażdżycową Zator tętnica tętnica zator skrzepliną najczęściej powstałą w lewym przedsionku u chorego z migotaniem przedsionków PP_29

30 PP_30 Migotanie przedsionków

31 Migotanie przedsionków Jedna z najczęstszych arytmii: ok 1 2% populacji, >80 roku życia 5 15%. W Polsce około chorych (połowa chorych jest powyżej 75 roku życia) PP_31

Częstość % Wzrost częstości MP wraz z wiekiem Badanie ATRIA (the AnTicoagulation and Risk factors In Atrial fibrillation) 12 10.3 11.1 10 Kobiety (n=7,801) 9.1 8 7.3 7.

32 Częstość % Wzrost częstości MP wraz z wiekiem Badanie ATRIA (the AnTicoagulation and Risk factors In Atrial fibrillation) Kobiety (n=7,801) Mężczyźni (n=10,173) < (Wiek lata) Go AS, et al. JAMA 2001;285:

33 Dorośli z migotaniem przedsionków w milionach Przewidywane występowanie migotania przedsionków do mln w USA Lata Szacowana liczba dorosłych z migotaniem przedsionków w USA 1995 do 2050 Go AS et al. JAMA. 2001;285:

34 Migotanie a udar do 25% chorych z pierwszym niedokrwiennym udarem mózgu ma MP duże udary PP_34

35 Częstość roczna udarów mózgu u chorych z MP w zależności od wieku 5% 6-7% 8% wiek < >75 udary mózgu u chorych z MP nie otrzymujących leczenia przeciwzakrzepowego PP_35

36 Skala CHA 2 DS 2 Vasc ocena ryzyka udaru u chorego z MP Czynnik ryzyka Punktacja Niewydolność serca/ dysfunkcja LK 1 Nadciśnienie tętnicze 1 Wiek 75 lat 2 Cukrzyca 1 Udar/TIA, zator obwodowy 2 Wiek Pleć żeńska Maksymalny wynik 9 PP_36 36

37 Odsetek kwalifikujących się pacjentów, którzy przyjmują warfarynę (%) Leczenie przeciwkrzepliwe stosowane jedynie u połowy kwalifikujących się pacjentów z MP Stosowanie niedostatecznej ilości środków przeciwkrzepliwych zdarza się najczęściej u osób starszych (które są najbardziej narażone na udar mózgu) % 58% 61% 57% Ogólnie stosowanie = 55% (n= ) 35% 20 0 < Wiek (lata) PP_37 Go A et al. Ann Intern Med 1999;131:

38 Podsumowanie Opieka medyczna / leczenie osób w podeszłym wieku konieczność demograficzna Medyczne badania naukowe dotyczące tej grupy Zmiany organizacji opieki szpital ambulatorium Wsparcie domowe Działania profilaktyczne u młodszych Edukacja społeczeństwa, medyków polityków PP_39

Podobne dokumenty

Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii

Migotanie przedsionków czynniki ograniczające dostępności do współczesnej terapii Piotr Pruszczyk, Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Centrum Diagnostyki i Leczenia