Sprzęt do obserwacji astronomicznych

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Sprzęt do obserwacji astronomicznych"

Józef Kwiecień
8 lat temu
Przeglądów:

1 Sprzęt do obserwacji astronomicznych Spis treści: 1. Teleskopy 2. Montaże 3. Inne przyrządy 1. Teleskop - jest to przyrząd optyczny zbudowany z obiektywu i okularu bądź też ze zwierciadła i okularu. W pierwszym przypadku jest to teleskop soczewkowy, w drugim mamy do czynienia z teleskopem zwierciadlanym. Części te są połączone tubusem. Teleskop służy do powiększania odległych przedmiotów. Oba typy teleskopów dają obraz rzeczywisty, powiększony oraz odwrócony lub prosty. Każdy teleskop można oceniać według pewnych parametrów optycznych, są to: aperatura, czyli średnica zwierciadła lub obiektywu; ogniskowa, czyli odległość od ogniska soczewek lub lustra, a punktem głównym układu optycznego; światłosiła, czyli stosunek aperatury do ogniskowej; powiększenie, czyli jakie powiększenie użyteczne można uzyskać za pomocą tego teleskopu, podawane tu są wielkości graniczne, ponieważ powiększenie zależy od użytego okulary. Rodzaje teleskopów: a) zwierciadlany (inaczej reflektor) b) soczewkowy (inaczej refraktor) c) katadioptryk d) teleskop Ritcheya-Chrétiena a) Teleskop zwierciadlany zbudowany jest z lustra głównego oraz lustra wtórnego, ułożonych w różny sposób w zależności od rodzaju teleskopu. Ich minusem jest przekłamanie obrazu nazywane komą (inaczej nazywany aberracje komatyczną, polega ona na tym, że wiązka światła wychodząca z punktu poza osia optyczną, po przejściu przez układ optyczny tworzy plamkę w kształcie przecinka lub komety). Wśród reflektorów wyróżniamy: teleskop Newtona - zbudowany z lustra głównego i wtórnego, wyciąg znajduje się z przodu po boku tubusu (wyciąg jest to miejsce, w którym montuje się okular)

Oba typy teleskopów dają obraz rzeczywisty, powiększony oraz odwrócony lub prosty.

głównego i wtórnego, z wyciągiem umieszczonym z tyłu tubusu Schemat budowy

2 Schemat budwy teleskopu Newtona źródło pl.wikipedia.org na podstawie licencji GFDL teleskop Cassegraina - zbudowany z lustra głównego i wtórnego, z wyciągiem umieszczonym z tyłu tubusu Schemat budowy teleskopu Cassegraina źródło pl.wikipedia.org na podstawie licencji GFDL Zdjęcie przedstawiające teleskop Newtona

b) Teleskop soczewkowy zbudowany jest z obiektywu, okularu oraz tubusu. Wśród refraktorów wyróżniamy: achromat - obiektyw składa się z dwóch elementów.

3 b) Teleskop soczewkowy zbudowany jest z obiektywu, okularu oraz tubusu. Wśród refraktorów wyróżniamy: achromat - obiektyw składa się z dwóch elementów. Achromat koryguje aberracje chromatyczną dla dwóch podstawowych barw, na ogół czerwonej i niebieskiej (aberracja jest to zjawisko polegające na tym, że światło o różnych barwach inaczej załamuje się w soczewce, co skutkuje rozszczepieniem się światła) apochromat - składa się z większej ilości soczewek, jest również wykonany ze szkła lepszego gatunkowo. Lepiej od achromatu koryguje aberracje chromatyczną, nie powinien pokazywać dużych przekłamań kolorystycznych. Koryguje on aberracje dla trzech kolorów spektrum. superchromat - najbardziej zaawansowana konstrukcja, superchromat koryguje aberracje dla czterech lub więcej kolorów światła semiapochromat - określenie handlowe, określa ono teleskopy apochromatyczne wykonane jednak z gorszego szkła niż typowe apochromaty Schemat budowy teleskopu soczewkowego źródło pl.wikipedia.org na podstawie licencji GFDL Zdjęcie przedstawiające teleskop semiapochromatyczny

w soczewce, co skutkuje rozszczepieniem się światła) apochromat - składa się z większej ilości soczewek, jest również wykonany ze szkła lepszego gatunkowo.

c) katadioptryk jest to teleskop zwierciadlany, do którego dodatkowo przy zwierciadle głównym lub wtórnym umieszczono soczewkę spełniającą funkcję korektora.

4 c) katadioptryk jest to teleskop zwierciadlany, do którego dodatkowo przy zwierciadle głównym lub wtórnym umieszczono soczewkę spełniającą funkcję korektora. Wśród katadioptryków wyróżniamy: teleskop Schmidta-Cassegraina funkcję korektora spełnia asferyczna płyta Schmidta. Teleskopy te mają niewielką wadę w postaci komy oraz krzywizny pola. Schemat budowy teleskop Schmidta-Cassegraina źródło pl.wikipedia.org na podstawie licencji GFDL teleskop Maskutowa-Cassegraina funkcję korektora spełnia ujemna soczewka meniskowa. Koma w tych teleskopach jest znacznie zredukowana podobnie jak krzywizna pola. Schemat budowy teleskopu Maskutowa-Cassegraina źródło pl.wikipedia.org na podstawie licencji GFDL d) teleskop Ritcheya-Chrétiena szczególny przypadek teleskopu, zaliczany na ogół do teleskopów zwierciadlanych, nie wszyscy jednak się z tym zgadzają. Zbudowany jest z dwóch hiperbolicznych zwierciadeł, dzięki czemu pozbawione są one aberracji geometrycznych, natomiast brak korektora powoduje brak aberracji chromatycznej.

Schemat budowy teleskop Schmidta-Cassegraina źródło pl.wikipedia.org na podstawie licencji GFDL teleskop Maskutowa-Cassegraina funkcję korektora spełnia ujemna soczewka meniskowa.

5 2. Montaże jest to część instrumentu, na której montuje się tubus teleskopu. Pozwala on na ustawienie na nim teleskopu i obserwacje nieba. Wyróżniamy dwa główne typy montaży: a) montaż azymutalny pozwala on na obracanie teleskopu w dwóch prostopadłych osiach, poziomej azymutu oraz pionowej wysokości. Jest on prostu w konstrukcji i obsłudze, jednakże nie nadaje się do fotografii z długim i średnim czasem ekspozycji. Ostatnio coraz bardziej popularny jest tzw, montaż Dobsona, z powodu taniej konstrukcji oraz mobilności. b) montaż paralaktyczny pozwala on na obracanie teleskopu w dwóch osiach rektascensji oraz osi deklinacji. Po ustawieniu go na biegun niebieski pozwala on na śledzenie obiektów na niebie przy wykorzystaniu tylko jednej osi, osi rektascensji. Jest to bardzo pomocne przy wykonywaniu zdjęć nieba z długim czasem naświetlania, ponieważ pozwala na dokładne śledzenie obiektów przy maksymalnym zniwelowaniu drgań.

Jest on prostu w konstrukcji i obsłudze, jednakże nie nadaje się do fotografii z długim i średnim czasem ekspozycji.

6 3. Inne przyrząd inne instrumenty konieczne lub pomocne w obserwacjach: a) okular przyrząd konieczny do obserwacji, zbudowany z paru soczewek, pozwala na uzyskaniu obrazu. W zależności od długości ogniskowej okularu otrzymujemy różne powiększenie, powiększenie jest przeciwnie proporcjonalne do długości ogniskowej. Wyróżniamy kilka typów okularów, zostały one ustawione według jakości uzyskiwanych za ich pomocą obrazów, od najgorszego do najlepszego: Kellnera Plössla Ortoskopowe Eflea a Lantanowe Na zdjęciach przedstawione są dwa okulary Plössla, o ogniskowych 6mm i 32mm

W zależności od długości ogniskowej okularu otrzymujemy różne powiększenie, powiększenie jest przeciwnie proporcjonalne do długości ogniskowej.

7 b) wyciąg jest to tuleja, w której umieszcza się okulary, umożliwia on ustawienie okularu w takim położeniu, by uzyskać ostry obraz. c) szukacz mała luneta służąca do odnajdywania obiektów na niebie i ułatwiająca ustawienie teleskopu

8 d) soczewka barlowa przyrząd zbudowany z soczewki rozpraszającej montowany do okularu, umożliwiający uzyskanie większych przybliżeń e) filtry umożliwiają one odsianie części światła, bądź to w celu uzyskania kolorowego obrazu, bądź też w celu zmniejszenia natężenia światła (filtry słoneczne i księżycowe) f) napęd układ silników umożliwiający śledzenie obiektów na niebie bez ingerencji ręcznej, niezwykle przydatny przy astrofotografii, ponieważ umożliwia dokładne śledzenie obiektów, nie powodując przy tym drgań, dołącza się go do montażu.

światła (filtry słoneczne i księżycowe) f) napęd układ silników umożliwiający śledzenie obiektów na niebie bez ingerencji ręcznej,

9 g)luneta biegunowa umożliwia zorientowanie montażu paralaktycznego na biegun niebieski, składa się z małej lunety, na którą nałożono położenie gwiazdy polarnej, umożliwiającej ustawienie montażu.

Podobne dokumenty

teleskop Cassegraina - posiada paraboliczne zwierciadło główne oraz mniejsze wtórne, eliptyczne

teleskop Cassegraina - posiada paraboliczne zwierciadło główne oraz mniejsze wtórne, eliptyczne TELESKOP ZWIERCIADLANY (reflektor) - jego podstawowymi częściami są: zwierciadło, okular i tubus. Mają niższą sprawność optyczną od refraktorów i zwykle dają niższy kontrast na skutek centralnego przesłonięcia