Raport z badania ankietowego przeprowadzonego wśród studentów I i II roku Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego w 2017.

Transkrypt

1 Raport z badania ankietowego przeprowadzonego wśród studentów I i II roku Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego w I. Cel, przedmiot oraz obszar badań Badanie zrealizowano w 2017r. przez firmę Sanofi przy współpracy z Wydziałem Medycznym Uniwersytetu Rzeszowskiego. W badaniu wzięło udział 153 studentów I i II roku wymienionej placówki. Celem badania było uzyskanie informacji na temat wiedzy studentów w zakresie chorób metabolicznych (cukrzyca, hipercholesterolemia rodzinna, choroby rzadkie). II. Narzędzia badawcze Badanie zostało zrealizowane metodą sondażową za pośrednictwem ankiety on-line. W celu przeprowadzenia badania przygotowano kwestionariusz zawierający 49 pytań zamkniętych, dotyczących wybranych chorób metabolicznych. Ankiety były w pełni dobrowolne i anonimowe. 1

2 III. Wyniki badania ankietowego 1. Głównym problemem zdrowotnym w Polsce, powodującym prawie 50% zgonów są: choroby onkologiczne choroby serca i naczyń cukrzyca 5% 6% 89% Prawidłowa odpowiedź: Choroby serca i naczyń. Źródło: Z. Strzelecki, J. Szymborski Rządowa Rada Ludnościowa. Zachorowalność i umieralność na choroby układu krążenia, a sytuacja demograficzna Polski 2015 Według ankiety, aż 91%, czyli 137 studentów wskazało choroby serca i naczyń, jako główny problem zdrowotny w Polsce, powodujący prawie 50% zgonów. Pozostałe grupy to: 6% (9 studentów) wskazało choroby onkologiczne, a 5% (7 studentów) cukrzyce. 2

3 2. Czy cukrzyca, dna moczanowa, fenyloketonuria, porfiria, hiperlipidemia mukopolisacharydoza, należą do chorób metabolicznych? TAK NIE 3% 97% Prawidłowa odpowiedź: TAK Źródło: Najliczniejsza grupa ankietowanych 97% (148 studentów) na zadane pytanie wskazała odpowiedź prawidłową: TAK. Grupa 3% (5 studentów) wskazała odpowiedź błędną. 3

4 3. Co może być przyczyną chorób metabolicznych? niewłaściwa dieta, zaburzenia genetyczne niewłaściwa dieta, stres, choroby układu krążenia 46% 54% Prawidłowa odpowiedź: niewłaściwa dieta, zaburzenia genetyczne Na pytanie o możliwe przyczyny chorób metabolicznych grupa 54% (83 studentów) jako odpowiedź wskazała prawidłową odpowiedź, czyli: niewłaściwą dietę oraz zaburzenia genetyczne. Grupa 46% (70 studentów) wskazała odpowiedź błędną. 4

5 4. Czy wśród chorób metabolicznych są także choroby rzadkie? TAK NIE 4% 96% Prawidłowa odpowiedź: TAK Źródło: b_rzadkich_w_porzdku_alfabetycznym.pdf Z ankiety wynika, że 96% respondentów (147 studentów) na zadane pytanie: czy wśród chorób metabolicznych, są także choroby rzadkie?, odpowiedziała prawidłowo: TAK. Pozostała grupa 4% (6 studentów) odpowiedziała błędnie: NIE. 5

6 5. Czy objawy chorób metabolicznych mogą występować już w okresie niemowlęcym lub wczesnodziecięcym? 100% TAK NIE 75% 50% 95% 25% 0% 5% Prawidłowa odpowiedź: TAK Na zadane pytanie, aż 95% (146 studentów) wskazało odpowiedź prawidłową: TAK, a tylko 5% (7 studentów) wskazało błędną odpowiedź: NIE. 6

7 6. Ile osób w Polsce choruje na cukrzycę? 50% 1,5 mln 700 tys 3 mln 38% 25% 48% 44% 13% 0% 8% Prawidłowa odpowiedź: 3 MLN. Źródło: Na postawione pytanie: ile osób w Polsce choruje na cukrzycę?, prawidłową odpowiedź: 3 mln. zaznaczyła grupa 44% (68 studentów). Pozostałe odpowiedzi były błędne. 7

8 7. Ile osób w Polsce choruje na choroby rzadkie? 2,3-3 mln 500 tys 15% 85% Prawidłowa odpowiedź: 2,3-3 mln. Źródło: Respondenci proszeni byli o wskazanie ilości osób chorujących na choroby rzadkie. Odpowiedź prawidłową: 2,3-3 mln. wskazało tylko 15% (23 studentów). Błędną odpowiedź zaznaczyło, aż 85% (130 studentów). 8

9 8. Ilu dorosłych Polaków ma podwyższony poziom cholesterolu (cierpi na hipercholesterolemię)? 12 % 30 % 61% 6% 39% 55% Prawidłowa odpowiedź: 61% Źródło: T. Zdrojewski et al. Prevalence of lipid abnormalities in Poland Na pytanie o wskazanie procentowej wartości dorosłych Polaków z podwyższonym poziomem cholesterolu, prawidłowo udzieliła odpowiedzi grupa 39% (60 studentów). Błędne odpowiedzi wskazała zdecydowana większość studentów, a mianowicie grupa 61% (93 studentów). 9

10 9. Co to są zaburzenia lipidowe? nieprawidłowy poziom cholesterolu lub trójglicerydów nieprawidłowe wchłanianie i trawienie tłuszczów 31% 69% Prawidłowa odpowiedź: nieprawidłowy poziom cholesterolu lub trójglicerydów Źródło: T. Zdrojewski et al. Prevalence of lipid abnormalities in Poland W pytaniu: co to są zaburzenia lipidowe?, 69% (106 studentów) stanowią odpowiedzi prawidłowe. Błędne odpowiedzi stanowi grupa 31% (47 studentów). 10

11 10. Czy palenie papierosów może przyspieszyć rozwój miażdżycy? TAK NIE 1% 99% Prawidłowa odpowiedź: TAK Źródło: Według respondentów, na pytanie: czy palenie może przyspieszyć rozwój miażdżycy?, aż 99% (151 studentów) udzieliło odpowiedzi TAK, co stanowi odpowiedź. Tylko 1% (2 studentów) udzieliło odpowiedzi błędnej. 11

12 11. Czy zgodzisz się ze stwierdzeniem, że choroby rzadkie to bardzo rzadko występujące choroby uwarunkowane genetycznie, o przewlekłym i ciężkim przebiegu, w większości ujawniające się w wieku dziecięcym, które dotykają mniej niż 5 na osób? TAK NIE 82% 18% 0% 23% 45% 68% 90% Prawidłowa odpowiedź: TAK Źródło: Z odpowiedzi wynika, że prawidłową odpowiedź: TAK wskazała grupa 82 % (125 studentów), a błędną odpowiedź zaznaczyła grupa 18% (28 studentów). 12

13 12. Cukrzyca typu 2 jest chorobą: autoimmunologiczną trzustki zależną od żywienia i stylu życia chorobą wrodzoną 4% 15% 81% Prawidłowa odpowiedź: zależną od żywienia i stylu życia. Źródło: Studenci zapytani o to jaką chorobą jest cukrzyca typu 2 najczęściej wybierali poprawną odpowiedź, iż jest to choroba zależna od żywienia i stylu życia - grupa 80% (124 studentów). Błędnych odpowiedzi udzieliły grupy 19% (17 studentów). 13

14 13. Przy jakim poziomie cukru na czczo, stwierdza się cukrzycę? min. 101 mg/dl w co najmniej dwóch pomiarach min. 126 mg/dl w co najmniej dwóch pomiarach powyżej 140 mg/dl 70% 53% 35% 61% 18% 0% 15% 24% Prawidłowa odpowiedź: min. 126 mg/dl w co najmniej dwóch pomiarach. Źródło: Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2017, Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Przy pytaniu: przy jakim poziomie cukru na czczo, stwierdza się cukrzycę?, aż 61 % (93 studentów) wskazało poprawną odpowiedź, czyli min. 126 mg/dl w co najmniej dwóch pomiarach. Pozostali respondenci wskazali odpowiedź błędną - łącznie grupa 39% (60 studentów). 14

15 14. Co to jest hipercholesterolemia rodzinna? choroba uwarunkowana genetycznie, objawiająca się zbyt wysokim stężeniem cholesterolu całkowitego... zbyt wysoki poziom cholesterolu całkowitego i trójglicerydów 7% 93% Prawidłowa odpowiedź: choroba uwarunkowana genetycznie, objawiająca się zbyt wysokim stężeniem cholesterolu całkowitego i LDL cholesterolu, 2-3 krotnie przekraczającym normę Źródło: Catapano et al. ESC/EAS Guidelines for the management of dyslipidaemias: the Task Force for the management of dyslipidaemias of the European Society of Cardiology (ESC) and the European Atherosclerosis Society (EAS) Większość respondentów odpowiedziało na pytanie poprawnie - grupa 93 % (143 studentów). Pozostała grupa 7% (10 studentów) odpowiedziała na to pytanie błędnie. 15

16 15. Co to jest 1 Wymiennik Węglowodanowy? to taka ilość produktu wyrażona w gramach, która zawiera 10 g węglowodanów przyswajalnych przez organizm to 1 g czystej glukozy to 10 g chleba razowego 12% 3% 85% Prawidłowa odpowiedź: to taka ilość produktu wyrażona w gramach, która zawiera 10 g węglowodanów przyswajalnych przez organizm Źródło: Na pytanie: co to jest 1 Wymiennik Węglowodanowy?, aż 85 % respondentów (131 studentów) udzieliło poprawnej odpowiedzi. Pozostałe dwie grupy odpowiedziały błędnie, łącznie: 15% (22 studentów) 16

17 16. Ilu pacjentów w Polsce ma zdiagnozowaną rodzinną hipercholesterolemię? 80% 40% 1% 2% 53% 45% 0% 15% 30% 45% 60% Prawidłowa odpowiedź: 1 % Źródło: W przypadku pytania: ilu pacjentów w Polsce ma zdiagnozowaną rodzinną hipercholesterolemię?, tylko grupa 45% respondentów (69 studentów) odpowiedziała prawidłowo, czyli wskazała na 1%. Pozostała grupa 55% (84 studentów) odpowiedziała błędnie. 17

18 17. Kto jest najbardziej narażony na ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2? 100 osoby wykonujące stresujące zawody osoby otyłe osoby z podwyższonym ciśnieniem krwi % % Region 1 4% Prawidłowa odpowiedź: osoby otyłe. Źródło: Według uzyskanych odpowiedzi, grupa 95% (145 studentów) odpowiedziała poprawnie na pytanie: kto jest najbardziej narażony na ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2? - wskazała na osoby otyłe. Pozostała grupa 5% (8 studentów) odpowiedziała błędnie. 18

19 18. Jaki jest prawidłowy poziom cholesterolu całkowitego we krwi? poniżej 150 mg/dl poniżej 190 mg/dl 48% 52% Prawidłowa odpowiedź: poniżej 190 mg/dl Źródło: Catapano et al. ESC/EAS Guidelines for the management of dyslipidaemias: the Task Force for the management of dyslipidaemias of the European Society of Cardiology (ESC) and the European Atherosclerosis Society (EAS) W tym pytaniu respondenci byli proszeni o wskazanie odpowiedzi na pytanie: jaki jest prawidłowy poziom cholesterolu całkowitego we krwi?. Grupa 52% (80 studentów) odpowiedziała prawidłowo wskazując na odpowiedź: poniżej 190 mg/dl. Grupa 48% (73 studentów) udzieliła błędnej odpowiedzi. 19

20 19. Jakie są podstawowe objawy cukrzycy? brak jakichkolwiek objawów otyłość, ból w okolicy trzustki, pragnienie, senność senność w ciągu dnia, zmęczenie, duże pragnienie, trudności w gojeniu się ran, podwójne widzenie 1% 9% 90% Prawidłowa odpowiedź: senność w ciągu dnia, zmęczenie, duże pragnienie, trudności w gojeniu się ran, podwójne widzenie. Źródło: W pytaniu: jakie są podstawowe objawy cukrzycy?, zdecydowana większość respondentów wskazała odpowiedź prawidłową - grupa 90% (138 studentów). W mniejszości są odpowiedzi błędne - grupa 10 % (15 osób). 20

21 20. Czy zgodzisz się ze stwierdzeniem, że 75% chorób rzadkich dotyka dzieci? TAK NIE NIE 22% TAK 78% Prawidłowa odpowiedź: TAK Źródło: Według ankiety, aż 78% respondentów (119 studentów) na pytanie: czy zgodzisz się ze stwierdzeniem, że 75% chorób rzadkich dotyka dzieci?, udzieliło odpowiedzi prawidłowej: TAK. Pozostała grupa 22% (34 studentów), udzieliła odpowiedzi błędnej: NIE. 21

22 21. Co to są leki sieroce? leki stosowane w leczeniu i diagnostyce chorób rzadkich oraz ultra rzadkich leki nie mające swojego tańszego odpowiednika/zamiennika leki dostępne tylko w jednym kraju 80% 60% 40% 77% 20% 0% 17% 6% Prawidłowa odpowiedź: leki stosowane w leczeniu i diagnostyce chorób rzadkich oraz ultra rzadkich Źródła: Na pytanie: co to są leki sieroce?, aż 77% respondentów (118 studentów) udzieliło prawidłowej odpowiedzi, czyli wskazało na: leki stosowane w leczeniu i diagnostyce chorób rzadkich oraz ultra rzadkich. Pozostała grupa 23% udzieliła błędnej odpowiedzi. 22

23 22. Czy hipercholesterolemia jest jednym z głównych czynników ryzyka chorób serca i naczyń krwionośnych? TAK NIE 6% 94% Prawidłowa odpowiedź: TAK Źródło: A. Rynkiewicz Rodzinna hipercholesterolemia u dorosłych jako przykład kompleksowego leczenia miażdżycy Według ankiety grupa 94% respondentów (144 studentów) na zadane pytanie: czy hipercholesterolemia jest jednym z głównych czynników ryzyka chorób serca i naczyń krwionośnych?, udzieliła odpowiedzi prawidłowej: TAK. Pozostała grupa 6% (9 studentów), udzieliła odpowiedzi błędnej: NIE. 23

24 23. Najważniejsze skutki nieleczonej hipercholesterolemii to: niewydolność oddechowa, niedotlenienie mózgu, zawały serca niedrożność naczyń krwionośnych, drętwienie kończyn miażdżyca, choroby wieńcowe, zawały serca, przedwczesne zgony 3% 2% 94% Prawidłowa odpowiedź: miażdżyca, choroby wieńcowe, zawały serca, przedwczesne zgony. Źródło: A. Rynkiewicz Rodzinna hipercholesterolemia u dorosłych jako przykład kompleksowego leczenia miażdżycy Według ankietowanych najważniejszym skutkiem nieleczonej hipercholesterolemii jest miażdżyca, choroby wieńcowe, zawały serca, przedwczesne zgony. Tę prawidłową odpowiedź zaznaczyło 94% respondentów (145 studentów). Błędną odpowiedź wybrało 8 studentów - grupa 5%. 24

25 24. Jakie są najczęstsze powikłania cukrzycy? bóle brzucha, zawał serca, niewydolność nerek, stopa cukrzycowa otyłość, amputacje kończyn, utrata wzroku zawał serca, amputacje kończyn, utrata wzroku, niewydolność nerek 22% 60% 18% Prawidłowa odpowiedź: zawał serca, amputacje kończyn, utrata wzroku, niewydolność nerek. Żródło: WHO Światowy Raport na temat cukrzycy Respondenci poproszeni o wskazanie jakie są najczęstsze powikłania cukrzycy?, w większości zaznaczyli odpowiedz prawidłową, czyli wskazali na zawał serca, amputacje kończyn, utratę wzroku oraz niewydolność nerek - grupa 60% (91 studentów). Błędne odpowiedzi zaznaczyło, aż 40% respondentów (62 studentów). 25

26 25. Czy zgodzisz się ze stwierdzeniem, że Choroba Pompego jest rzadkim, dziedzicznym schorzeniem mięśni mającym jednocześnie charakter metaboliczny? TAK NIE 93% 7% 0% 18% 36% 54% 72% 90% Prawidłowa odpowiedź: TAK Źródło: Według wyników ankiety, grupa 93 % (142 studentów) udzieliła poprawnej odpowiedzi: TAK na pytanie: czy zgodzisz się ze stwierdzeniem, że Choroba Pompego jest rzadkim, dziedzicznym schorzeniem mięśni mającym jednocześnie charakter metaboliczny? Grupa 7% (11 studentów) udzieliła błędnej odpowiedzi: NIE. 26

27 26. U osoby chorej na cukrzycę objawy takie jak: zawroty głowy, pocenie się, uczucie głodu, drżenie mięśni, niepokój, dezorientacja, niewyraźne widzenie mogą świadczyć o: zbyt małej dawce insuliny podanej do posiłku zbyt niskim poziomie glukozy we krwi zbyt wysokim poziomie glukozy we krwi 14% 7% 79% Prawidłowa odpowiedź: zbyt niskim poziomie glukozy we krwi. Źródło: Najczęściej wybieraną odpowiedzią na pytanie: o czym świadczą u chorej na cukrzycę objawy takie jak: zawroty głowy, pocenie, uczucie głodu, drżenie mięśni, niepokój, niewyraźne widzenie?, była odpowiedź: o zbyt niskim poziomie glukozy we krwi. 79% respondentów (121 studentów) wybrało tym samym odpowiedź prawidłową. Pozostała grupa 21% (32 studentów) wskazało na błędną odpowiedź. 27

28 27. Jaka dieta wskazana jest dla osoby chorującej na cukrzycę? dieta ubogo resztkowa i niskotłuszczowa dieta z niskim indeksem glikemicznym dieta bez udziału węglowodanów 6% 8% 86% Prawidłowa odpowiedź: dieta z niskiem indeksem glikemicznym. Źródło: W pytaniu z prośba o wskazanie diety odpowiedniej dla osoby chorej na cukrzycę, ankietowani wskazali w większości poprawną odpowiedź, czyli dietę z niskim indeksem glikemicznym - grupa 86% (131 studentów). Grupa 14% (22 studentów) odpowiedziała błędnie. 28

29 28. Czy osoby chore na cukrzycę mogą słodzić herbatę miodem naturalnym? TAK NIE 49% 51% 0% 25% 50% 75% 100% Prawidłowa odpowiedź: NIE W pytaniu o to czy osoby chore na cukrzycę mogą słodzić herbatę miodem?, Tylko 51% (78 studentów) udzielili odpowiedzi prawidłowej: NIE. Pozostała grupa 49% (75 studentów) udzieliła odpowiedzi błędnej. 29

30 29. Czy cukrzycę typu 2 można wyleczyć? TAK NIE 40% 60% Prawidłowa odpowiedź: NIE Źródło: Zdecydowana większość ankietowanych na pytanie: czy można wyleczyć cukrzycę typu 2?, wskazała odpowiedź prawidłową: NIE - grupa 60% (92 studentów). 40 % respondentów wskazało odpowiedź błędną: TAK. 30

31 30. Czy prawdziwe jest stwierdzenie, że w Polsce co drugi pacjent ze stopą cukrzycową ma amputowaną kończynę? TAK NIE 51% 49% 0% 25% 50% 75% 100% Prawidłowa odpowiedź: TAK Źródło: Ankietowani zapytani o to czy prawdziwe jest stwierdzenie, że w Polsce co drugi pacjent ze stopą cukrzycową ma amputowaną kończynę?, odpowiedzieli prawidłowo: TAK w grupie 51% (78 studentów). Błędnej odpowiedzi udzieliła grupa 49% (75 studentów). 31

32 31. Co powinien zrobić chory na cukrzycę w przypadku zbyt niskiego poziomu cukru we krwi (zakładamy, że chory ma wybór i może zdecydować co będzie najlepsze)? zjeść czekoladę lub batonik wypić słodki napój zjeść kanapkę 18% 28% 54% Prawidłowa odpowiedź: wypić słodki napój Źródło: Większość respondentów udzieliła odpowiedzi prawidłowej na pytanie: co powinien zrobić chory na cukrzycę w przypadku zbyt niskiego poziomu cukru we krwi?, zaznaczyli odpowiedź: wypić słodki na napój - grupa 54% (83 studentów). Grupa 46% (70 studentów) udzieliła odpowiedzi błędnej. 32

33 32. Czy w ciągu ostatnich 2 lat badałaś/ badałeś poziom glukozy we krwi? TAK NIE 90% 68% 45% 87% 23% 0% 13% Ankietowani zostali poproszenie o odpowiedź na pytanie: czy w ciągu ostatnich 2 lat badałaś/ badałeś poziom glukozy we krwi? Grupa 87% (133 studentów) wybrała odpowiedź: TAK. Pozostała grupa 13% (20 studentów) wybrała odpowiedź: NIE. 33

34 33. Czy w przypadku stwierdzenia hipercholesterolemii rodzinnej diagnostyce powinny być poddane małoletnie dzieci? TAK NIE 8% 92% Prawidłowa odpowiedź: TAK Źródło: Większość ankietowanych na pytanie: czy w przypadku stwierdzenia hipercholesterolemii rodzinnej diagnostyce powinny być poddane małoletnie dzieci?, udzieliła odpowiedzi prawidłowej: TAK - grupa 92% (140 studentów). Pozostała grupa 8% (13 studentów) udzieliła odpowiedzi błędnej. 34

35 34. Jakiej informacji dostarcza nam Indeks Glikemiczny? określa procentowo szybkość wzrostu stężenia glukozy we krwi po spożyciu produktu zawierającego 50 g określa odpowiedź glikemiczną organizmu 2 godziny po spożyciu określonej wagowo porcji produktu żadne z powyższych 18% 14% 68% Prawidłowa odpowiedź: określa procentowo szybkość wzrostu stężenia glukozy we krwi po spożyciu produktu zawierającego 50 g węglowodanów przyswajalnych w porównaniu do wzrostu, jaki następuje po spożyciu tej samej ilości węglowodanów w postaci czystej glukozy Źródło: W tym pytaniu ankietowani zostali poproszeni o odpowiedź na pytanie: jakich informacji dostarcza nam Indeks Glikemiczny?. Grupa 68% (105 studentów) udzieliła odpowiedzi prawidłowej. Pozostała grupa respondentów w grupie 32% (48 studentów) odpowiedziała błędnie na zadane pytanie. 35

36 35. Czy zgodzisz się ze stwierdzeniem, że dodatek białka, tłuszczu i błonnika do posiłku opóźnia wchłanianie węglowodanów prostych? TAK NIE 78% 22% 0% 25% 50% 75% 100% Prawidłowa odpowiedź: TAK Źródło: Grupa 78% (120 studentów) odpowiedziała prawidłowo: TAK na pytanie: Czy zgodzisz się ze stwierdzeniem, że dodatek białka, tłuszczu i błonnika do posiłku opóźnia wchłanianie węglowodanów prostych? Pozostała grupa 22% (33 studentów) udzieliła błędnej odpowiedzi. 36

37 36. Ile kcal ma 1 g węglowodanów? 9 kcal 4 kcal 29% 71% Prawidłowa odpowiedź: 4 kcal Zdecydowana większość respondentów, grupa 71% (108 studentów) udzieliła prawidłowej odpowiedzi: 4 kcal. Grupa 29% (45 studentów) udzieliła odpowiedzi błędnej. 37

38 37. Czy błonnik pokarmowy zawiera węglowodany przyswajalne? NIE TAK 37% 63% Prawidłowa odpowiedź: NIE Ankietowani na pytanie: Czy błonnik pokarmowy zawiera węglowodany przyswajalne?, grupa 63% (96 studentów) odpowiedziała prawidłowo na pytanie wskazując: NIE. Pozostała grupa 37% (57 studentów) udzieliła błędnej odpowiedzi: TAK. 38

39 38. Jakie jest dozwolone dzienne spożycie soli? 60% 3 g 7 g 5 g 45% 30% 58% 40% 15% 0% 2% Prawidłowa odpowiedź: 5 g. Źródło: Według ankiety, grupa 58% (88 studentów) odpowiedziała prawidłowo na pytanie o wskazanie dozwolonej dziennej ilości spożycia soli wybierając odpowiedz: 5 g. Pozostała grupa 42% (65 studentów) udzieliła odpowiedzi błędnej. 39

40 39. Ile posiłków w ciągu dnia /co ile godzin należy spożywać (zgodnie z zaleceniami IŻŻ)? 3 posiłki co 5 godzin 4-5 posiłków co 3-4 godziny 6 posiłków w dowolnych odstępach czasowych 2% 2% 96% Prawidłowa odpowiedź: 4-5 posiłków co 3-4 godziny Według odpowiedzi na pytanie: ile posiłków w ciągu dnia /co ile godzin należy spożywać (zgodnie z zaleceniami IŻŻ)?, największa grupa ankietowanych 96% (149 studentów) udzieliła poprawnej odpowiedzi wskazując na 4-5 posiłków co 3-4 godziny. Pozostała grupa 4% udzieliła błędnej odpowiedzi. 40

41 40. Co oznacza napis na etykiecie: Należy spożyć przed? sugerowany termin spożycia produktu ostateczny termin spożycie produktu 48% 52% Prawidłowa odpowiedź: sugerowany termin spożycia produktu. Grupa 52% respondentów (79 studentów) odpowiedziała poprawnie na pytanie: co oznacza napis na etykiecie: Należy spożyć przed?, wskazując na odpowiedź: sugerowany termin spożycia produktu. Pozostała grupa 48% (74 studentów) odpowiedziała błędnie. 41

42 41. O której godzinie należy spożywać kolację? 3 godziny przed snem najlepiej o 18:00 90% 68% 45% 87% 23% 0% 13% Prawidłowa odpowiedź: 3 godziny przed snem Źródło: IŻŻ, 2016 Zdecydowana większość respondentów, grupa 87% (133 studentów), na pytanie: o której godzinie należy spożywać kolację?, udzieliła odpowiedzi prawidłowej, czyli: 3 godziny przed snem. Pozostała grupa 13% (20 studentów) udzieliła odpowiedzi błędne. 42

43 42. Co stanowi podstawę aktualnie obowiązującej Piramidy Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej? produkty zbożowe aktywność fizyczna owoce i warzywa 14% 14% 72% Prawidłowa odpowiedź: aktywność fizyczna Źródło: IŻŻ, 2016 Ankietowani zapytani: co stanowi podstawę aktualnie obowiązującej Piramidy Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej?, w znaczącej większości - 72% (110 studentów) wskazali na prawidłową odpowiedź, czyli: aktywność fizyczna. Grupa 28% (33 respondentów) udzieliła błędnej odpowiedzi na pytanie. 43

44 43. Jaka jest prawidłowa wartość wskaźnika BMI (Body Mass Index) 18-22,9 18,5 24, ,5 9% 16% 75% Prawidłowa odpowiedź: 18,5 24,9 Źródło: Zdecydowana większość respondentów, grupa 75% (115 studentów) odpowiedziała prawidłowo na zadane pytanie: jaka jest prawidłowa wartość wskaźnika BMI (Body Mass Index)?, czyli: 18,5 24,9. Pozostała grupa 25% (38 studentów) udzieliła błędnej odpowiedzi. 44

45 44. Jakie są konsekwencje zdrowotne nieleczonej hipercholesterolemii rodzinnej? ryzyko zgonu, ryzyko zawału serca ryzyko zgonu, otyłość 89% 11% 0% 23% 45% 68% 90% Prawidłowa odpowiedź: ryzyko zgonu, ryzyko zawału serca Źródło: Rynkiewicz A et al. Kardiol Pol 2013; 71, Catapano AL. et al. Kardiol Pol. 2016;74(11): Ankietowani zapytani o to jakie są konsekwencje zdrowotne nieleczonej hipercholesterolemii rodzinnej?, w znacznej większości: 89% (136 studentów), odpowiedzieli prawidłowo na pytanie wskazując na: ryzyko zgonu, ryzyko zawału serca. Grupa 11% respondentów (17 studentów) odpowiedziała błędnie. 45

46 45. Ile razy wyższe jest ryzyko zgonu u pacjentów w wieku lat z nieleczoną hipercholesterolemią rodzinną niż w populacji ogólnej? 100 razy 50 razy 2 razy 8% 29% 63% Prawidłowa odpowiedź: 100 razy. Źródło: Rynkiewicz A et al. Kardiol Pol 2013; 71, Według odpowiedzi na pytanie: ile razy wyższe jest ryzyko zgonu u pacjentów w wieku lat z nieleczoną hipercholesterolemią rodzinną niż w populacji ogólnej?, tylko grupa 8% (11 studentów) odpowiedziała prawidłowo. Aż 92% respondentów (142 studentów) udzieliło odpowiedzi błędnej. 46

47 46. Jakie jest ryzyko wystąpienia rodzinnej hipercholesterolemii (choroby dziedziczonej autosomalnie dominująco), gdy jedno z rodziców cierpi na tę chorobę? 25% 50% 41% 59% Prawidłowa odpowiedź: 50% Źródło: Ankietowani zapytani o to jakie jest ryzyko wystąpienia rodzinnej hipercholesterolemii (choroby dziedziczonej autosomalnie dominująco), gdy jedno z rodziców cierpi na tę chorobę?, odpowiedzieli poprawnie w grupie 59% (91 studentów). Pozostała grupa 41% odpowiedziała błędnie na to pytanie. 47

48 47. Czy możliwe jest wystąpienie stężenia LDL cholesterolu > 500 mg/dl u dzieci? NIE TAK 41% 59% 0% 25% 50% 75% 100% Prawidłowa odpowiedź: TAK Źródło: Myśliwiec M et al. Kardiol Pol 2013; 71, Według uzyskanych odpowiedzi, grupa 59% (91 studentów) odpowiedziała prawidłowo na postawione pytanie: czy możliwe jest wystąpienie stężenia LDL cholesterolu > 500 mg/dl u dzieci?, odpowiedziała prawidłowo wskazując na odpowiedz: TAK. Pozostała grupa 41% (62 studentów) odpowiedziała błędnie. 48

49 48. Czy u pięcioletniego dziecka może wystąpić zgon z powodu zawału serca? TAK NIE 28% 72% Prawidłowa odpowiedź: TAK Źródło: Myśliwiec M et al. Kardiol Pol 2013; 71, Na pytanie: czy u pięcioletniego dziecka może wystąpić zgon z powodu zawału serca?, zdecydowana większość ankietowanych, grupa 72% (110 studentów) odpowiedziała prawidłowo wskazując na odpowiedź: TAK. Pozostała grupa 28% (43 studentów) odpowiedziała błędnie na zadane pytanie. 49

50 49. Co to jest LDL afereza? mechaniczne oczyszczanie krwi z cholesterolu wykres poziomu LDL cholesterolu 70% 53% 35% 65% 18% 35% 0% Prawidłowa odpowiedź: mechaniczne oczyszczanie krwi z cholesterolu Źródło: Nordestgaard BG et al. Familial hypercholesterolaemia is underdiagnosed and undertreated in the general population: guidance for clinicians to prevent coronary heart disease: consensus statement of the European Atherosclerosis Society Ankietowani na pytanie: co to jest LDL afereza?, w większości odpowiadali prawidłowo na to pytanie, czyli wskazywali na: mechaniczne oczyszczanie krwi z cholesterolu grupa 65% (99 studentów). Błędnej odpowiedzi udzieliła grupa 35% (54 studentów). 50

51 IV. Wnioski i konkluzje z przeprowadzonych badań. Wyniki z przeprowadzonej ankiety wskazują na bardzo dobry poziom wiedzy studentów Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego w zakresie chorób metabolicznych. Ponad 55% pytań uzyskało 75 % i więcej prawidłowych odpowiedzi. Najwięcej trudności studentom przysporzyły: - pytanie nr 45: Ile razy wyższe jest ryzyko zgonu u pacjentów w wieku lat z nieleczoną hipercholesterolemią rodzinną niż w populacji ogólnej? Poprawnej odpowiedzi udzieliło tylko 8 % respondentów. - Pytanie nr 7: Ile osób w Polsce choruje na choroby rzadkie? Odpowiedź prawidłową wskazało tylko 15% respondentów. Nie było żadnego pytania, na które 100% ankietowanych odpowiedziało prawidłowo. 51