AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Jak cukrzyca może wpłynąć na Twoje życie Hipoglikemia. Hiperglikemia

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Jak cukrzyca może wpłynąć na Twoje życie Hipoglikemia. Hiperglikemia"

Artur Czajkowski
8 lat temu
Przeglądów:

1 AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Jak cukrzyca może wpłynąć na Twoje życie Hipoglikemia. Hiperglikemia

2 CUKRZYCA ZAGROŻENIA W CHOROBIE Cukrzyca to poważna choroba. Ponieważ występuje dość często, zdarza się, że ludzie zapominają o niebezpieczeństwach jakie cukrzyca niesie ze sobą. Dla człowieka niebezpieczny jest zarówno niedobór jak i nadmiar cukru we krwi. Hipoglikemia stan w którym stężenie glukozy we krwi spada poniżej normy. Pełnoobjawowa hipoglikemia występuje zwykle przy stężeniu poniżej 40 mg/dl (2,2 mmol/l) jednak pierwsze objawy rozpoczynają się zazwyczaj przy stężeniu poniżej 50 mg/dl, (2,8 mmol/l), a u cukrzyków nawet przy wyższych wartościach. Hipoglikemia może być przyczyną śmierci. Hiperglikemia - stan w którym stężenie glukozy we krwi ulega podwyższeniu powyżej normy i utrzymuje się na tym poziomie. Najczęściej powodem jest niezdiagnozowana lub źle kontrolowana cukrzyca. Taka sytuacja może wynikać z niewystarczającej ilości insuliny, insulinooporności czyli oporności komórek na insulinę, przejadania się, zbyt niskiej aktywności fizycznej, choroby, urazu lub zabiegu operacyjnego. Rzadziej wynika z infekcji czy choroby endokrynologicznej (akromegalia, Zespół Cushinga). Do objawów hiperglikemii należą: nadmierne pragnienie, wysychanie w ustach, częstomocz, chudnięcie, nadmierna senność. 1

3 HIPOGLIKEMIA. NA CO ZWRÓRCIĆ UWAGĘ Bycie diabetykiem oznacza, że musisz stawić czoła problemom towarzyszącym tej chorobie. Jednym z nich jest właśnie hipoglikemia, która towarzyszy od czasu do czasu wszystkim diabetykom. Do najczęstszych przyczyn hipoglikemii zalicza się: błędy dietetyczne (błędy w odżywianiu) błędy w insulinoterapii zbyt intensywny wysiłek fizyczny (zmiana aktywności fizycznej) nadmierne spożywanie alkoholu nieregularne przyjmowanie zaleconych dawek doustnych leków hipoglikemizujących infekcje (bezobjawowe) 2

4 Objawy hipoglikemii: silne uczucie głodu osłabienie nudności i wymioty niepokój zlewne poty szybkie bicie serca drżenie i wzrost napięcia mięśniowego rozszerzenie źrenic endokrynny zespół psychotyczny (depresja, dysforia, splątanie, zaburzenia koncentracji) zaburzenia koordynacji ruchowej drgawki senność śpiączka podwójne widzenie zaburzenia oddechu 3

5 SKĄD WIEDZIEĆ ŻE POZIOM CUKRU JEST ZA NISKI Częścią samokontroli cukrzycy jest kontrolowanie poziomu glukozy we krwi. Jeśli masz wątpliwości, zapytaj lekarza jak często powinieneś to robić i do jakich wartości docelowych stężenia glukozy we krwi powinieneś dążyć. Uzyskane wyniki pomiarów pomogą Ci kontrolować swoją glikemię. Sprawdzaj poziom glukozy we krwi zgodnie z zaleceniami lekarza. Niemniej jednak ważne jest, aby monitorować stężenie cukru we krwi kiedy tylko czujesz, że zbliża się hipoglikemia. Gdy okaże się, że glikemia jest rzeczywiście na niskim poziomie, zareaguj od razu! 4

6 Co zrobić jeśli poziom cukru we krwi jest zbyt niski Najszybszym sposobem podniesienia poziomu glukozy we krwi jest przyjęcie jakiejkolwiek postaci cukru, np. 3 tabletki glukozy (do kupienia w aptece), kostkę cukru, ½ szklanki soku owocowego lub 5-6 landrynek. Porozmawiaj z lekarzem, pielęgniarką lub dietetykiem i sporządźcie listę pokarmów, które najlepiej sprawdzą się w przypadku niedocukrzenia. Następnie upewnij się, że zawsze masz przy sobie przynajmniej jeden rodzaj cukru. Kiedy już został przez Ciebie zbadany poziom glukozy we krwi i został on odpowiednio zinterpretowany, odczekaj minut i zmierz stężenie glukozy jeszcze raz. Jeżeli nadal jest niskie, a objawy niedocukrzenia nie mijają, ponownie zjedz coś słodkiego. Gdy już poczujesz się lepiej, zjedz zaplanowany posiłek lub przekąskę, aby utrzymać poziom cukru na odpowiednim poziomie. Istotne jest, aby szybko zareagować na hipoglikemię, ponieważ Twój stan może się pogorszyć i możesz zemdleć. Jeśli tak się stanie, będziesz potrzebować NATYCHMIASTOWEJ pomocy szpitalnej. PAMIĘTAJ TEN NUMER: 999 LUB Z TEL. KOMÓRKOWYCH 112 5

7 HIPOGLIKEMIA. ZAPAMIĘTAJ zawsze ustal, co mogło być przyczyną hipoglikemii badaj poziom cukru we krwi noś ze sobą kostki cukru noś ze sobą Kartę Diabetyka, która informuje, że jesteś chory na cukrzycę. 6

8 HIPERGLIKEMIA. NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ Hiperglikemia stanowi poważny problem zdrowotny. Wysokie stężenie glukozy we krwi jest głównym powodem powstawania powikłań cukrzycy. Istotnym jest, by wiedzieć czym jest hiperglikemia, jakie są jej objawy oraz jak postępować w takich sytuacjach. Do najczęstszych przyczyn hiperglikemii zalicza się: zaniedbania w kontroli cukrzycy nieprzestrzeganie zasad leczenia lekceważenie zasad diety błędy w podawaniu leków, insuliny zbyt niska aktywność fizyczna trwająca choroba, infekcja, gorączka, zatrucie pokarmowe, urazy, operacja Objawy hiperglikemii: nadmierne pragnienie oddawanie częstych i dużych ilości moczu osłabienie i senność nudności, wymioty bóle brzucha i głowy przyspieszenie tętna różowe zabarwienie skóry 7

9 niechęć do jedzenia utrata masy ciała w przypadku kwasicy ketonowej zapach kwaśnych jabłek z ust Co zrobić jeśli poziom cukru we krwi jest za wysoki Zbadaj sobie poziom glukozy we krwi. Jeżeli jest on zbyt wysoki postaraj się skorygować swoją dietę oraz zwiększyć wysiłek fizyczny. Jeśli ten stan będzie się utrzymywał dłuższy czas, zgłoś się do swojego lekarza. Jak utrzymać normoglikemię Bardzo ważnym działaniem jest systematyczna samokontrola stężenia glukozy we krwi. Czy wiesz że dzięki samokontroli możesz samodzielnie monitorować stan swojego zdrowia oraz skuteczność leczenia? Samokontrola pomaga zrozumieć jak leki, dieta i aktywność fizyczna wpływają na stężenie glukozy we krwi. Przestrzeganie jej zasad pozwala Ci na normalne funkcjonowanie oraz zmniejszenie ryzyka powikłań. Do samokontroli zaliczamy: regularne pomiary stężenia glukozy we krwi przestrzeganie zaleceń lekarskich odnośnie terapii i stosowanej diety szczególną pielęgnację stóp systematyczne badanie wzroku 8

10 Cele w leczeniu cukrzycy Jeśli jesteś w starszym wieku i współistnieją u Ciebie schorzenia towarzyszące, należy dążyć do wartości poniższych. Kryteria wyrównania gospodarki węglowodanowej hemoglobina glikowana HbA 1C 7% stężenie glukozy we krwi (samokontrola) na czczo i przed posiłkami mg/dl 3, 9-6,1 mmol/l 2 godziny po posiłku < 160 mg/dl < 8,9 mmol/l Jeśli chorujesz na cukrzycę typu 1 lub chorujesz na cukrzycę typu 2 od niedawna, dąż w swej samokontroli do wartości podanych poniżej. Kryteria wyrównania gospodarki węglowodanowej hemoglobina glikowana HbA 1C 6,5% stężenie glukozy we krwi (samokontrola) na czczo i przed posiłkami mg/dl 3,9-6,1 mmol/l 2 godziny po posiłku < 140 mg/dl 7,8 mmol/l 9

11 Mówi się, że cukrzyca to cichy zabójca. Rzeczywiście cukrzyca jest chorobą, która przyczynia się do występowania poważnych komplikacji takich takich jak choroby układu sercowo-naczyniowego, choroby oczu, nerek, układu nerwowego. Świadomość choroby to pierwszy krok do przeciwdziałania wystąpieniu poważnych problemów zdrowotnych. Dostatecznie świadomy i wyedukowany diabetyk może w znaczący sposób zmniejszyć ryzyko rozwoju tych schorzeń. Opracowano na podstawie A. Czech, K. Cypryk, L. Czupryniak i wsp.: Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Diabetologia Praktyczna. B. Wolnik, E. Orłowska- Kunikowska: Hiperglikemia poposiłkowa i jej znaczenie w praktyce klinicznej. Choroby Serca i Naczyń 2007, 4(1). W. Grzeszczak: Stosowanie doustnych leków przeciwcukrzycowych a ryzyko wystapienia hipoglikemii u chorych na cukrzycę typu 2. Diabetologia Doświadczalna i Kliniczna 2003, 3(5). 10

12 ul. Gen. Zajączka 26, Warszawa Tel. (+48 22) Faks (+48 22) Dowiedz się więcej: Dla telefonów stacjonarnych: Dla telefonów komórkowych: DIAB/08/10/IXELL/59

Podobne dokumenty

AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY. Powikłania cukrzycy Retinopatia

AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Powikłania cukrzycy Retinopatia PRZEWLEKŁE POWIKŁANIA CUKRZYCY Cukrzyca najczęściej z powodu wieloletniego przebiegu może prowadzić do powstania tak zwanych