Działalność gospodarcza

Transkrypt

1 Działalność gospodarcza dr Aleksandra Gąsior Katedra Mikroekonomii Gorzów Wielkopolski

2 Sprawy formalne Sylabus Zaliczenie Kontakt: Slajd nr 2

3 POJĘCIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Slajd nr 3

4 Działalność gospodarcza to wykreowana przez system prawny każdego państwa forma organizacyjno prawna umożliwiająca zespolenie podmiotów uczestniczących w procesie gospodarczym (właścicieli, zarządzających i pracowników) oraz materialnych czynników produkcji (środki i przedmioty pracy). Slajd nr 4

5 cd. Wedle art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Slajd nr 5

6 Działalność gospodarcza, w ujęciu podstawowym, wyróżnia się: Slajd nr 6

7 Podmiotem gospodarczym czyli przedsiębiorcą może być osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej utworzona zgodnie z prawem, jeżeli jej przedmiot działania obejmuje prowadzenie działalności gospodarczej. Do przedsiębiorców zaliczają się również wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Slajd nr 7

8 Mikroprzedsiębiorca (od 1 stycznia 2005 r.) jest to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekraczający równowartości w złotych 2 mln euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 mln euro (art. 104, pkt 1 i 2). Mały przedsiębiorca może zatrudniać średniorocznie nie więcej niż 50 pracowników, a średni nie więcej niż 250. Slajd nr 8

9 Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów. Jest on obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowiska. Slajd nr 9

10 Formy prawne działalności Slajd nr 10

11 Indywidualna działalność gospodarcza Indywidualna działalność gospodarcza stanowi najprostszą i najbardziej rozpowszechnioną formę aktywności ekonomicznej. Nie wymaga ona wspólników. Przedsiębiorca, działając pod własnym nazwiskiem, odpowiada swoim majątkiem, ma całkowity wpływ na podejmowanie decyzji w sprawach swojej firmy. Slajd nr 11

12 Spółka Cywilna Od 1 stycznia 2001 r. możliwe jest zawiązanie spółki cywilnej pod warunkiem gdy wszyscy wspólnicy rejestrują się oddzielnie jako osoby prowadzące działalność gospodarczą. W formie tej spółki nie można prowadzić działalności w większym rozmiarze. Jeżeli przychody netto w każdym z dwóch kolejnych lat wyniosą równowartość 400 tys. EUR, istnieje konieczność przekształcenia spółki cywilnej w jawną lub inną dowolną spółkę handlową. Zasady jej funkcjonowania reguluje art. 860 i następne ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Slajd nr 12

13 OSOBOWE Slajd nr 13

14 Spółka jawna Spółka jawna jest osobową spółką handlową (art. 22 i następne ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks Spółek Handlowych) i praktycznie stanowi odpowiednik spółki cywilnej. Istnieje obowiązek ujawnienia w nazwie co najmniej nazwiska (firmy) jednego ze wspólników. Slajd nr 14

15 Spółka Partnerska Jest ona odmianą spółki jawnej, jednak utworzyć ją mogą tylko osoby wykonujące tzw. wolne zawody (np.: adwokaci, architekci, biegli rewidenci, lekarze, księgowi, stomatolodzy, rzeczoznawcy majątkowi itd.). Nie ma wymogu kapitału zakładowego. Działalność spółki jest ograniczona wyłącznie w zakresie wykonywania zawodu partnerów. W spółce partnerskiej partner nie odpowiada za te zobowiązania spółki, które powstały w związku z zawodową działalnością innych partnerów, albo podległych im pracowników. W interesie wspólników leży precyzyjne ułożenie stosunków pracy. Spółka partnerska to jedyna spółka osobowa, w której można powołać zarząd. Partnerzy są wówczas pozbawieni prawa reprezentowania spółki Slajd nr 15

16 Spółka Komandytowa Jest również spółką osobową ale mającą na celu prowadzenie przedsiębiorstwa w większym rozmiarze, nie ma również wymogu kapitału zakładowego. Za zobowiązania spółki odpowiada co najmniej jeden wspólnik bez ograniczeń (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona do wysokości sumy komandytowej. Spółkę reprezentują na zewnątrz komplementariusze. Nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczone w firmie spółki. Slajd nr 16

17 Spółka Komandytowo Akcyjna To spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własna firmą, w której co najmniej jeden wspólnik, komplementariusz odpowiada za jej zobowiązania bez ograniczeń, a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem (jego odpowiedzialność jest wyłączona). Istnieje tutaj wymóg kapitału zakładowego minimum ,00 zł. Forma spółki komandytowej jest właściwa dla dużych podmiotów. Jednakże jest ona na tyle zbliżona do spółki komandytowej, że jej wybór jest praktycznie nieopłacalny. Zaś duże podmioty są najczęściej zakładane w formie spółek z o. o. lub akcyjnych, w związku z tym na rynku spółki te praktycznie nie występują. Slajd nr 17

18 KAPITAŁOWE Slajd nr 18

19 Spółka z o. o. Ma osobowość prawną i może podejmować wszelki cel gospodarczy. Podstawą działania jest notarialna umowa spółki lub akt założycielski (spółka jednoosobowa). Spółka wymaga rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wielkość minimalna kapitału to zł (1 udział min. 500 zł). Spółkę reprezentują zarząd i prokurent. Odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponosi spółka do wysokości swego kapitału. Opodatkowana jest podatkiem dochodowym, a wspólnik od swojej części zysku. Slajd nr 19

20 Spółka Akcyjna Ma również osobowość prawną i może podejmować każdą działalność prawnie dozwoloną. Podstawą działania jest statut spółki w formie aktu notarialnego. Spółka wymaga rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Minimalna wielkość kapitału to zł (1 akcja 1 zł). Spółkę reprezentują zarząd i prokurent. Odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponosi spółka do wysokości swego kapitału zakładowego (pośrednio akcjonariusze do wysokości posiadanych akcji). Slajd nr 20

21 PRZEDSIĘBIORSTWO Slajd nr 21

22 Konieczność badania otoczenia przedsiębiorstwa: ze względu na zmienność otoczenia, ze względu na nowe możliwości, ze względu na nowe zagrożenia, ze względu na nowe wyzwania, ze względu na nowe potrzeby. Slajd nr 22

23 Otoczenie przedsiębiorstwa: zbiór zewnętrznych aktorów (podmiotów) i sił, które oddziaływują na możliwości firmy co do jej rozwoju oraz na utrzymywanie udanych transakcji z nabywcami. Slajd nr 23

24 Otoczenie przedsiębiorstwa: makrootoczenie (dalsze, przedmiotowe), na które pojedyncze przedsiębiorstwo nie ma wpływu i musi się do niego dostosowywać; obejmuje duże siły społeczne oddziałujące na wszystkie podmioty z mikrootoczenia, mikrootoczenie (bliższe, podmiotowe), w którym działa i na które może wpływać; obejmuje podmioty z bezpośredniego otoczenia firmy wpływające na jej możliwości obsługi rynków. Slajd nr 24

25 Elementy otoczenia bliższego: dostawcy przedsiębiorstwa bądź osoby fizyczne dostarczające zasobów potrzebnych firmie do realizacji prowadzonej działalności, nabywcy ostateczni odbiorcy oferty marketingowej przedsiębiorstwa, pośrednicy firmy wspierające działalność przedsiębiorstwa, głównie w promocji, dystrybucji i sprzedaży produktów finalnym odbiorcom, konkurenci wszystkie firmy wytwarzające te same produkty albo substytuty lub działające w tym samym segmencie rynku, niemarketingowa struktura przedsiębiorstwa. Slajd nr 25

26 Przedsiębiorstwo i jego otoczenie Technologiczne Społeczne Ekonomiczne DOSTAWCY Międzynarodowe Funkcje pomocnicze Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem Polityka kadrowa Strategia marketingowa Strategia technologiczna Faza przedprodukcyjna B+R projektowanie wyrobów zakup surowców i materiałów transport i magazynowanie Produkcja produkcja, montaż, transport wewnętrzny magazynowanie pakowanie Funkcje podstawowe KONKURENCJA Strategia finansowa Sprzedaż dystrybucja, transport, naprawy, konserwacja Otoczenie Demograficzne Polityczne i prawne Slajd nr 26

27 RYNEK Slajd nr 27

28 POJĘCIE RYNKU Rynek to proces, w ramach którego kupujący i sprzedający określają, co mają zamiar kupować i sprzedawać oraz na jakich warunkach. Proces (mechanizm) polegający na ciągłej konfrontacji między popytem i podażą, w ramach którego ustala się cena rynkowa. Slajd nr 28

29 Rola rynku Rynek proces, za pośrednictwem którego wzajemne oddziaływania nabywców i sprzedawców danego dobra prowadzą do określenia ceny i ilości Rynek jest jednym z możliwych mechanizmów alokacji zasobów rzadkich (czyli ich podziału między alternatywne zastosowania) Inne możliwe mechanizmy: transfery w rodzinie, zasada wzajemności, nakazy państwa Rynkowe transakcje wymiany mogą wiązać się z bezpośrednim spotkaniem (lokalny sklep), ale nie muszą (giełda papierów wartościowych) Znaczenie cen jako podstawowego bodźca przy stosowaniu rynku jako mechanizmu alokacji Mechanizm rynkowy rozwiązuje trzy podstawowe problemy ekonomii: co jest produkowane, jak jest produkowane i dla kogo Slajd nr 29

30 Popyt- ilości dobra, na którą nabywcy zgłaszają zapotrzebowanie, w danym czasie i przestrzeni przy określonych cenach oraz założeniu niezmienności innych elementów charakteryzujących sytuację rynkową. Pojedynczą relację (kombinację) ilości dobra, jaką chcą nabyć konsumenci po danej cenie nazywamy ilością bądź wielkością popytu Slajd nr 30