Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z historii i społeczeństwa Klasa VI

Transkrypt

1 Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z historii i społeczeństwa Klasa VI Ocena śródroczna Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: - wyjaśnia terminy: wojna partyzancka, granice (naturalne i sztuczne), ustrój państwa, republika demokratyczna, konstytucja, demokracja szlachecka, I, II, III rozbiór Polski, Konstytucja 3 Maja, Powstanie Kościuszkowskie, Legiony Polskie we Włoszech, Powstanie Listopadowe i Styczniowe, stany społeczne, herezja, renesans, sobór trydencki, wolna elekcja, sejm walny, szlachta, Rzeczpospolita Obojga Narodów, potop szwedzki, husaria, barok, romantyzm, pozytywizm, prezydent, partia polityczna, integracja europejska, - zna daty: 1498 r., 1492 r., 1517 r., r., 1683 r., 1569., 1573 r., r., r., 1772 r., 1793 r., 1795 r., 1655r., 3 Maja 1791r., 1830r., 1863r., - wie kim byli: Tadeusz Kościuszko, Piotr Wysocki, Romuald Traugutt, Jan Jakub Rousseau, Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Fryderyk Chopin, Henryk Sienkiewicz, Bolesław Prus, Stanisław August Poniatowski, W. Szekspir, Jan III Sobieski, Zygmunt III, Jan Kazimierz, Krzysztof Kolumb, Ferdynand Magellan, Vasco da Gama, Henryk Walezy, Stefan Batory, Michał Anioł, Leonardo da Vinci, Rafael Santi, Mikołaj Kopernik, Mikołaj Rej, Marcin Luter, Jan Kalwin, - wyjaśnia, co to jest konstytucja, wymienia państwo, w którym została uchwalona po raz pierwszy, podaje datę uchwalenia Konstytucji 3 maja, - omawia rolę T. Kościuszki w powstaniu 1794 r. - wymienia: postanowienia kongresu wiedeńskiego w sprawie polskiej, podaje datę roczną; najważniejszych twórców polskiego romantyzmu i pozytywizmu, wskazać wynalazki XIX i XX wieku, które wpłynęły na rozwój kultury, - określa położenie naszego państwa i wymienić sąsiadujące z Rzeczpospolitą państwa, - pokazuje na mapie zmiany terytorialne będące wynikiem rozbiorów, Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który opanował zasób wiedzy i umiejętności na ocenę dopuszczającą oraz: - wyjaśnia terminy: Majowie, Aztekowie, Inkowie, konkwistador, mecenas, protestantyzm, luteranizm, kalwinizm, kontrreformacja, Arianie, magnaci, szlachta średnia, szlachta 1

2 zagrodowa, gołota, konfederacja warszawska, artykuły henrykowski, pacta conventa, Wiosna Ludów, rusyfikacja, germanizacja, Sejm Wielki, Komisja Edukacji Narodowej, humanizm, barok, obiady czwartkowe, - wie kim byli: Monteskiusz, Jan Zamoyski, Ignacy Krasicki, Zygmunt Krasiński, Maria Konopnicka, Herman Cortez, Bohdan Chmielnicki, - zna daty: r.,1648 r., 1605 r., 1627 r., 1620 r., 1573 r., - omawia: okoliczności powstania hymnu polskiego; czym była i w jakim celu została ogłoszona Deklaracja Niepodległości Stanów Zjednoczonych; rolę Legionów Polskich u boku Napoleona; czynniki, które doprowadziły do rozwoju handlu i miast w średniowieczu i renesansie, rozwój banków; - wymienia cechy charakterystyczne: wyznań palestyńskich; architektury renesansu; - wymienia: towary przywiezione do Europy z kolonii; postanowienia unii lubelskiej; Polaków walczących o niepodległość Stanów Zjednoczonych; - opisuje: jak przebiegała wolna elekcja; zasady (Kongresowe), na jakich utworzono Królestwo Polskie, podaje datę jego utworzenia; - opowiada o przebiegu powstania kościuszkowskiego; - wyjaśnia: jakie prawa gwarantowała społeczeństwu francuskiemu Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela; okoliczności powstania hymnu polskiego; - podaje cechy sztuki i literatury barokowej, Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który opanował zasób wiedzy i umiejętności na ocenę dostateczną oraz: - wyjaśnia terminy: liberum veto, konfederacja targowicka, branka, praca organiczna, Galicja, - zna datę 1792r.; - wie kim byli: Stanisław Staszic, Stanisław Małachowski, - wymienia: przyczyny wybuchu powstania listopadowego; postanowienia Konstytucji 3 maja; - wyjaśnia: przyczyny rozbiorów; jak doszło do powstania ustroju demokracji szlacheckiej w Polsce; jakie znaczenie miały dla Polaków wydarzenia okresu napoleońskiego; - porównuje wyznanie protestanckie z katolickim; - omawia: konsekwencje zasady liberum veto dla sejmowych obrad; najważniejsze cele polskich zwolenników oświecenia, porównać poglądy romantyków z pozytywistami; - przedstawia: jakie zmiany w życiu społeczeństwa i w nauce przyniosło oświecenie; dążenia Napoleona; 2

3 - podaje przyczyny zawarcia konfederacji barskiej; - porównuje powstania narodowowyzwoleńcze (Kościuszkowskie, Listopadowe, Styczniowe), Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który opanował zasób wiedzy i umiejętności na ocenę dobrą oraz: - wymienia przyczyny: kryzysu państwa polskiego na przełomie XVII i XVIII wieku; wybuchu rewolucji październikowej; słabości Rzeczpospolitej w XVII wieku, - wyjaśnia: dlaczego targowica stała się symbolem zdrady narodowej; przyczyny i skutki wojen polskich w XVII w.; dlaczego doszło do zawarcia Unii Lubelskiej i jakie były jej skutki; na czym polegał absolutyzm oświecony, wymienia państwa, w których panował; - omawia: skutki powstań narodowych; przyczyny i skutki odkryć geograficznych; przyczyny i skutki reformacji; przebieg i skutki insurekcji kościuszkowskiej (wykorzystuje mapę); - charakteryzuje czasy saskie w Rzeczpospolitej, - opisuje: zasady organizacji władzy w Stanach Zjednoczonych na podstawie konstytucji, - przedstawia: zmiany w ustroju Francji, jakie zaszły po wybuchu rewolucji; okoliczności uchwalenia Konstytucji 3 maja; - wyjaśnia, że w XIX wieku ukształtował się zasady nowoczesnego państwa demokratycznego, - opowiada: o przyczynach wybuchu powstań narodowych; Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który opanował zasób wiedzy i umiejętności na ocenę bardzo dobrą oraz: - samodzielnie rozwiązuje problemy omawiane na lekcji, - jest inicjatorem rozwiązywania problemów na lekcji, - potrafi: samodzielnie dotrzeć i wykorzystać źródła informacji i w oparciu o nie rozszerzyć swoją wiedzę historyczną; uporządkować zebrany materiał, przechowywać go i we właściwym czasie wykorzystać; na forum klasy zaprezentować wyniki swoich dokonań poznawczych, - wyraża własne zdanie, umie poprzeć je logiczną argumentacją, - wyszukuje informacje z różnych źródeł, - łączy wiedzę i umiejętności historyczne z innymi pokrewnymi dyscyplinami, - wyjaśnia znaczenie faktów historycznych dla przyszłych pokoleń, 3

4 - ocenia: politykę Jana III Sobieskiego; znaczenie epoki napoleońskiej sprawy polskiej; przebieg i skutki powstań narodowych; - przedstawia dokonania Napoleona, które przetrwały jego upadek; - wypowiada się na temat przyczyn upadku powstań; Ocena końcoworoczna(wymagania na ocenę końcoworoczną obejmują również zasób wiedzy i umiejętności z pierwszego półrocza) Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: - wyjaśnia terminy: I wojna światowa, ustrój komunistyczny, II Rzeczpospolita, II wojna światowa, Armia Krajowa, PRL, Solidarność, stan wojenny, III Rzeczpospolita, społeczeństwo, klasy społeczne, strajki, ubezpieczenia społeczne, kultura, filozofia, - wyjaśnia: dlaczego wojna została nazwana światową; na czym polegał zamach majowy; na czym polegały obrady Okrągłego Stołu; - zna daty: r., r., 1944r., r, r., 1989r., - wie kim byli: Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Lech Wałęsa, Wojciech Jaruzelski, - omawia znaczenie 11 listopada 1918 r.; - wyjaśnia czym były obozy koncentracyjne; opowiada, co wydarzyło się w Katyniu, podaje datę zbrodni katyńskiej; - wymienia: części kraju, w których występowały problemy z ustaleniem granic; dokument, w którym zapisano zasady ustrojowe odrodzonego państwa; państwa osi" i aliantów; znaczące wydarzenia w Polsce w czasie II wojny: powstanie w getcie, powstanie warszawskie; najważniejsze państwa biorące udział w I oraz II wojnie światowej; podstawowe organy władzy w III Rzeczpospolitej; - wskazuje na mapie: państwa należące do Unii Europejskiej; granice niepodległego państwa polskiego po I wojnie światowej, scharakteryzować demokrację; państwa członkowskie Unii Europejskiej; Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który opanował zasób wiedzy i umiejętności na ocenę dopuszczającą oraz: - wyjaśnia termin: Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, stalinizm, Generalne Gubernatorstwo, holokaust, państwa centralne i ententy, powstania śląskie, plebiscyt, powstanie wielkopolskie, Komitet Narodowy Polski, sanacja, przewrót majowy, Polskie 4

5 Państwo Podziemne, gospodarka centralnie planowana, rozmowy okrągłego stołu, trójpodział władzy (wykonawcza, ustawodawcza, sądownicza), prawo wyborcze, referendum, Rada Europejska, Parlament Europejski, cenzus majątkowy, związki zawodowe klasy społeczne, przyrost naturalny, migracje, ubezpieczenia społeczne, terroryzm, rasizm, azyl polityczny, teologia,, nadwyżka pożywienia, handel wymienny, muzułmanin, gospodarka naturalna, kolonializm, dekolonizacja, - zna daty: 1807r., 1815r., 1918r., 1919, 1920, 1921r., 1926r., r., 1956r., 1970r., 1980r., - wie kim był: Wojciech Korfanty, Ignacy Paderewski, Gabriel Narutowicz, Stanisław Wojciechowski, Ignacy Mościcki, Władysław Gomułka, Edward Gierek, - wyjaśnia: na czym polega totalitaryzm, wymienia poznane państwa totalitarne; co to był cud nad Wisłą"; dlaczego państwa europejskie postanowiły się zjednoczyć, podaje datę utworzenia Unii Europejskiej; na czym polega referendum; - tłumaczy, na czym polegał ustrój komunistyczny, - wymienia: przywódców państw totalitarnych; zasługi prymasa S. Wyszyńskiego dla narodu; 3 najważniejsze organy władzy w naszym kraju; - opowiada: o losach Polski po 1 września 1939 r.; w jaki sposób Polacy walczyli z okupacją niemiecką i radziecką; o okolicznościach utworzenia Legionów Polskich, Księstwa Warszawskiego, Królestwa Polskiego; - wskazuje na mapie: obszar Polski po wytyczeniu granic; granice Polski po II wojnie światowej; miejsca najważniejszych bitew kampanii wrześniowej; - omawia: o co walczyła opozycja demokratyczna; przebieg powstania warszawskiego, - charakteryzuje: polskie orientacje polityczne, które istniały podczas I wojny światowej, Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który opanował zasób wiedzy i umiejętności na ocenę dostateczną oraz: - wyjaśnia termin: Wolne Miasto Gdańsk, Zaolzie, Śląsk Cieszyński, COP, konspiracja, rząd londyński, PKWN, Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, Urząd Bezpieczeństwa, EWG, Komisja Europejska, imigranci, uniwersalizm, wynarodowienie, - zna daty: r r r. 1992r., 1958r., - wymienia: konstytucje II Rzeczpospolitej; przyczyny wybuchu II wojny światowej, podaje czas trwania wojny; przyczyny protestów robotniczych w Gdańsku; etapy walki o granice odrodzonej Polski; przeprowadzone reformy w odrodzonym państwie polskim; główne założenia ustrojowe konstytucji marcowej; założenia ustrojowe konstytucji kwietniowej; 5

6 argumenty za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej; - tłumaczy: na czym polegała jesień narodów"; kiedy i w jakich okolicznościach komuniści zdobyli władzę w Polsce, podaje rok utworzenia PRL; dlaczego Polska poniosła klęskę podczas kampanii wrześniowej, - przedstawia podstawowe wydarzenia I wojny światowej, - podaje źródła totalitaryzmu, - opowiada: o polskim wrześniu"; o wydarzeniach, które kształtowały niepodległe państwo polskie; - objaśnia, na czym polegał stan wojenny i dlaczego został ogłoszony, - omawia: rolę J. Piłsudskiego w odzyskaniu niepodległości; w jaki sposób komuniści zdobyli władzę w Polsce po II wojnie światowej; wydarzenia, które doprowadziły do powstania III RP; systemy ustrojowe, które istniały w Polsce; - opisuje: jakie trudności gospodarcze i polityczne musiała pokonać niepodległa Polska, Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który opanował zasób wiedzy i umiejętności na ocenę dobrą oraz: - omawia: rolę L. Wałęsy w ruchu Solidarność"; na czym polegały problemy z ustaleniem granic i jak je rozwiązane; zadania, jakie miały władze odrodzonego państwa polskiego; różnice między konstytucja marcową a kwietniowa; przebieg II wojny światowej; zmiany społeczne, jakie przeprowadzili komuniści po zdobyciu władzy; etapy integracji europejskiej; politykę okupantów wobec Polaków i Żydów w czasie II wojny światowej; - wymienia skutki rewolucji październikowej dla Polaków; - wyjaśnia: dlaczego l wojna światowa dawała Polakom szansę na niepodległość; przyczyny zjednoczenia się Europy Zachodniej; - opowiada o głównych wydarzeniach II wojny w Polsce - wymienia przyczyny wybuchu strajków i demonstracji robotniczych w PRL-u, - wyjaśnia: czym była opozycja demokratyczna w PRL; na czym polegały rządy sanacji; dlaczego J. Piłsudski dokonał zamachu majowego, podaje datę; czym był holocaust; czym był Układ Warszawski i RWPG; jaka rolę odegrała Solidarność" w zmaganiach z komunizmem, podaje datę zwycięstwa Solidarności" w wyborach; czym różni się ustrój obecnej Polski od ustroju z czasów PRL; 6

7 Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który opanował zasób wiedzy i umiejętności na ocenę bardzo dobrą oraz: - przedstawia: wpływ idei narodowych na hasła Wiosny Ludów; rolę Solidarności" w historii Polski; - porównuje faszyzm ze stalinizmem; - wyjaśnia: dlaczego powstanie opozycji demokratycznej stanowiło przełom w historii PRL; w jaki sposób obrady Okrągłego stołu i wyborcze zwycięstwo doprowadziły do odzyskania niepodległości; - ocenia obecność Polski w Unii Europejskiej; 7