Wycena wartości przedsiębiorstwa między teorią a praktyką. Prowadzący: Marcin Roj

Transkrypt

1 Wycena wartości przedsiębiorstwa między teorią a praktyką Prowadzący: Marcin Roj

2 Przesłanki i cele wyceny przedsiębiorstw Zmiana właściciela (transakcja kupnasprzedaży), Pozyskiwanie dodatkowych źródeł kapitału obcego (np. zaciągnięcie kredytu bankowego i związana z tym konieczność wyceny jako zabezpieczenie kredytu), Ubezpieczenie majątku i biznesu, Określenie wartości udziałów wspólników, Realizacja przepisów prawa spadkowego i rodzinnego, Restrukturyzacja majątkowa i finansowa.

3 Metody wyceny przedsiębiorstw Metody majątkowe, Metody dochodowe, Metody rynkowe / mnożnikowe, Metody mieszane.

4 Metody dochodowe Opierają się na założeniu, że przedsiębiorstwo jest dobrem, którego wartość zależy od korzyści finansowych, jakie przyniesie ono właścicielowi w przyszłości. O wartości przedsiębiorstwa stanowi zaktualizowana na moment wyceny suma przewidywanych dochodów finansowych. Metody dochodowe uważane powszechnie za najdoskonalszy sposób wyceny przedsiębiorstw.

5 Rodzaje metod dochodowych Zdyskontowanych przepływów pieniężnych (DCF), Zdyskontowanych zysków, Zdyskontowanych dywidend, Zdyskontowanych EVA, Skorygowanej wartości bieżącej (APV).

6 Wycena przedsiębiorstwa metodą DCF Jedną z bardziej rozpowszechnionych metod dochodowych jest metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych, czyli DCF (ang. Discounted Cash Flow). Istnieje wiele odmian wyceny wartości przedsiębiorstwa metodą DCF różniących się między sobą zarówno poziomem szczegółowości, jaki i konstrukcją (sposobem obliczania) prognozowanych przepływów pieniężnych oraz określaniem stopy dyskontowej.

7 Wycena przedsiębiorstwa metodą DCF Według metody DCF wartość przedsiębiorstwa równa się sumie zdyskontowanych odpowiednią stopą dyskontową generowanych przez przedsiębiorstwo przepływów pieniężnych, które po skumulowaniu i zsumowaniu, tworzą łączny strumień pieniężny pozostający do dyspozycji właścicieli. Sporządzenie wyceny wartości przedsiębiorstwa metodą DCF jest działaniem skomplikowanym, obejmującym wszystkie istotne zmienne ekonomiczne przedsiębiorstwa.

8 Struktura modelu finansowego wartość zaktualizowanych wolnych operacyjnych przepływów pieniężnych + wartość wolnych nieoperacyjnych przepływów pieniężnych = wartość wolnych przepływów pieniężnych + aktywa nie uwzględnione w kalkulacji wolnych przepływów pieniężnych + zaktualizowana wartość rezydualna = wartość brutto przedsiębiorstwa - rynkowa wartość długu przedsiębiorstwa = wartość netto przedsiębiorstwa

9 Newralgiczne punkty w wycenie DCF Prognozy finansowe spółki, Szacowanie stopy dyskontowej, Koszt kapitału własnego, Koszt kapitału obcego,

10 Prognozy finansowe spółki Prognoza bilansu, Prognoza rachunku zysków i strat, Prognoza przepływów pieniężnych,

11 Stopa dyskontowa Jest to jeden z głównych parametrów wyceny dochodowej wartości przedsiębiorstwa. Składają się na nią koszt kapitału własnego i koszt kapitału obcego. Wzrost stopy dyskontowej przy innych parametrach niezmienionych wpływa na obniżenie wartości przedsiębiorstwa, Spadek stopy dyskontowej przy innych parametrach niezmienionych wpływa na wzrost wartości przedsiębiorstwa,

12 Koszt kapitału własnego Najczęściej wykorzystywaną metodą do obliczania kosztu kapitału własnego jest model CAPM, R R f *( R R m f ) Gdzie: Rf stopa wolna od ryzyka β - współczynnik określający udział ryzyka danego papieru wartościowego w ryzyku rynkowym. Rm stopa zwrotu z rynku

13 Model CAPM Rf Stopa wolna od ryzyka to stopa zwrotu z obligacji, bądź bonów skarbowych, bowiem państwo w założeniu nie może być niewypłacalne β współczynnik ten jest obliczany przez domy maklerskie, samo wyliczenie tego wskaźnika jest dosyć skomplikowane, gdyż jest on ilorazem kowariancji stóp zwrotu z papieru wartościowego "X" i portfela rynkowego M do wariancji stóp zwrotu z portfela rynkowego. Rm - Stopa zwrotu z rynku to np. stopa zwrotu z indeksu giełdowego.

14 Koszt kapitału obcego Kapitał obcy (dług) suma środków finansowych pozostawionych do dyspozycji przedsiębiorstwa przez jego wierzycieli (kredyty bankowe, pożyczki, obligacje, leasing). Koszt (brutto) kapitału obcego odsetki płacone właścicielom kapitału według ustalonej stopy procentowej Koszt netto kapitału obcego koszt kapitału obcego po opodatkowaniu. Odsetki od kapitału obcego stanowią w przedsiębiorstwie koszt finansowy, powodując zmniejszenie podstawy opodatkowania, a zatem zmniejszają podatek dochodowy i w konsekwencji rzeczywisty koszt kapitału obcego (jest to tzw. osłona podatkowa lub tarcza podatkowa)

15 Średni ważony koszt kapitału całkowitego WACC k o k w D 1 D Gdzie: ko koszt kapitału obcego kw koszt kapitału własnego D procentowy udział kapitału obcego w kapitale całkowitym

16 Wartość rezydualna jest to przyszła wartość podmiotu wyceny określona na koniec projekcji przepływów pieniężnych. Ta wartość jest następnie dyskontowana jak renta wieczysta stopą kosztu kapitału całkowitego: CF RV n 1 WACC

17 Zalety metody DCF wycena faktycznie generowanych przepływów pieniężnych, ocena zdolności posiadanego majątku do generowania takich przepływów, możliwość określenia aktywów niezbędnych oraz tych, które mogą zostać upłynnione, skupienie się na przyszłej działalności przedsiębiorstwa

18 Wady metody DCF wysoki stopień złożoności tej metody - konieczność prognozowania wielu zmiennych, na których oparta zostanie wycena - i trudności z tym związane, realizacja prognoz finansowych często bywa obarczona dużym ryzykiem, występują trudności w szacowaniu kosztu kapitału oraz rynkowych wartości tych kapitałów, istnieje niebezpieczeństwo znacznych przeszacowań w przypadku gdy duża część wartości przypada na okres następujący po okresie prognozy (wartość rezydualna).

19 Metody majątkowe wyceny przedsiębiorstw

20 Istota metod majątkowych Istotą metod majątkowych jest fakt, że przy obliczaniu wartość przedsiębiorstwa podstawowym źródłem informacji jest bilans spółki i to na nim opierają się dalsze działania.

21 Podział metod majątkowych Księgowej wartości aktywów netto, Skorygowanej wartości księgowej netto, Wartości odtworzeniowej, Wartości likwidacyjnej,

22 Metoda księgowej wartości aktywów netto Jest metodą najstarszą, najprostszą i najmniej czasochłonną, dane potrzebne do dokonania wyceny odczytujemy bezpośrednio z bilansu spółki, Wartość brutto to inaczej mówiąc suma bilansowa, Wartość netto spółki to wartość brutto pomniejszona o jej aktualne, szeroko pojęte zobowiązania.

23 Metoda wartości odtworzeniowej pokazuje wielkość nakładów jakie należy ponieść, aby stworzyć od początku dane przedsiębiorstwo, Wyznaczenie wartości odtworzeniowej brutto wymaga kalkulacji poszczególnych pozycji bilansu, Obliczenie wartości odtworzeniowej netto polega na odjęciu od wartości brutto wszystkich zobowiązań i rezerw na zobowiązania, Metoda odtworzeniowa jest wykorzystywana stosunkowo rzadko w praktyce, choć z teoretycznego punktu widzenia wydaje się bardzo poprawna.

24 Metoda wartości likwidacyjnej pozwala oszacować wartość, jaką właściciel przedsiębiorstwa jest w stanie uzyskać po całkowitej likwidacji danego podmiotu, wymusza sporządzenie inwentaryzacji majątku przedsiębiorstwa, ocenie technicznego oraz faktycznego zużycia, konieczne jest oszacowanie wartości poszczególnych składników wg różnych sposobów, najczęściej występuje ona w wycenie przedsiębiorstw postawionych w stan upadłości lub nierentownych.

25 Metoda skorygowanej wartości aktywów netto Jest rozwinięciem i udoskonaleniem metody wartości księgowej netto. Metoda ta jest często wykorzystywana w praktyce, jako eliminująca podstawową wadę prostej wyceny bilansowej czyli brak realnej wartości składników majątkowych. Polega na urealnieniu, czyli aktualizacji pozycji bilansowych, zarówno aktywów jak i pasywów.

26 Korekty Dotyczyć mogą całego bilansu, lecz najczęściej spotyka się aktualizacje: Wartości niematerialnych i prawnych, Księgowej wartości środków trwałych, Wartości papierów wartościowych, w szczególności nominalnej wartości udziałów w innych spółkach, Zapasów, Należności, Zobowiązań.

27 Korekty Korekty możemy przeprowadzać na podstawie: Operatów szacunkowych, Polis ubezpieczeniowych, Wycen do zabezpieczenia kredytów, Inne wiarygodne źródła.

28 Metody mnożnikowe wyceny przedsiębiorstw

29 Metody mnożnikowe - istota Oparte są na założeniu, że najlepszych informacji służących do wyceny przedsiębiorstwa dostarcza rynek finansowy, Metoda porównań rynkowych polega na ustaleniu wartości przedsiębiorstwa, na podstawie informacji o mnożnikach, których wartość rynkowa jest znana, Mnożniki są tak konstruowane, że pokazują stosunek wartości rynkowej przedsiębiorstwa dookreślonej zmiennej ekonomicznej.

30 Metody mnożnikowe - podział 1. Mnożniki oparte na wartości rynkowej: C/Z (cena / zysk netto), C/WK (cena / wartość księgowa), 2. Mnożniki oparte na wartości przedsiębiorstwa: EV / EBIT EV / EBITDA EV / sprzedaż 3. Mnożniki branżowe: Cena / liczba abonentów, Cena / liczba odwiedzanych stron internetowych, Cena / liczba hektolitrów piwa,

31 Ogólna zasada metody mnożnikowej Wm = M * P Gdzie: Wm wynik wyceny mnożnikowej, M poziom mnożnika, P naturalna podstawa mnożnika określana czasem jako zmienna ewidencyjna

32 Wybór wskaźnika Przy wyborze wskaźnika należy wziąć pod uwagę szereg czynników takich jak: zróżnicowanie wartości wskaźnika wśród firm porównywalnych (im mniejsze różnice w wartości wskaźników, w grupie firm wytypowanych do porównań, tym lepiej), zmienność wskaźników w czasie (duża zmienność źle wpłynie na dokładność wyceny), tożsamość danych wyjściowych użytych do konstrukcji wskaźnika z danymi wycenianej firmy (np. wyceniając w oparciu o wskaźnik P/E należy zbadać, czy zysk netto użyty do konstrukcji wskaźnika w grupie firm porównywalnych jest obliczany tak samo, jak w firmie wycenianej).

33 Wybór przedsiębiorstw porównywalnych Jeśli chodzi o wybór przedsiębiorstw porównywalnych to należy wybierać firmy z tej samej branży o podobnej strukturze przychodów i kosztów oraz podobnej strukturze aktywów. Należy zwrócić uwagę na to, czy przychody, zyski firmy porównywalnej nie są zaburzone posiadaniem jakiś nietypowych, niezwiązanych z podstawową działalnością aktywów.

34 Metody mieszane wyceny przedsiębiorstw

35 Metody mieszane - istota Metody mieszane wyceny przedsiębiorstw powstały jako próba połączenia zalet, a zarazem redukcji wad dwóch podstawowych grup metod: dochodowych i majątkowych. Podstawowe metody mieszane to: Niemiecka, Szwajcarska, Stuttgarcka.

36 Metoda niemiecka W n 0,5 W 0, 5 W DE ME Gdzie: Wn wartość przedsiębiorstwa wyliczona metodą niemiecka, Wde wartość przedsiębiorstwa wyliczona metodą dochodową, Wme - wartość przedsiębiorstwa wyliczona metodą majątkową,

37 Metoda szwajcarska 2 1 W sz 3 W DE 3 W ME Gdzie: Wsz wartość przedsiębiorstwa wyliczona metodą szwajcarską, Wde wartość przedsiębiorstwa wyliczona metodą dochodową, Wme - wartość przedsiębiorstwa wyliczona metodą majątkową,

38 Metoda stuttgarcka 1 2 W sz 3 W DE 3 W ME Gdzie: Wst wartość przedsiębiorstwa wyliczona metodą stuttgarcką, Wde wartość przedsiębiorstwa wyliczona metodą dochodową, Wme - wartość przedsiębiorstwa wyliczona metodą majątkową,