ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH

Transkrypt

1 ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH ORZECZENIA USTALAJĄCE PROCENTOWY USZCZERBEK NA ZDROWIU WYDANE W 2010 ROKU Warszawa 2011

2 Opracowała Akceptowała Agnieszka Sikora Hanna Markowska Wicedyrektor Departamentu

3 SPIS TREŚCI str. Wprowadzenie Orzeczenia powypadkowe wydane przez lekarzy orzeczników Orzeczenia ustalające uszczerbek na zdrowiu powstały w wyniku wypadków przy pracy Orzeczenia ustalające uszczerbek na zdrowiu powstały w wyniku chorób zawodowych Jednorazowe odszkodowania powypadkowe wypłacone przez ZUS... 53

4 Wprowadzenie W 2010r. po raz kolejny poddano analizie orzeczenia wydane przez lekarzy orzeczników ZUS ustalające uszczerbek na zdrowiu powstały w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Orzeczenie stwierdzające uszczerbek na zdrowiu wydawane jest przez lekarza orzecznika lub komisję lekarską ZUS. Na podstawie bezpośredniego badania poszkodowanego i posiadanej dokumentacji medycznej ustala się stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu* oraz jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Ocena stopnia uszczerbku na zdrowiu dokonywana jest dopiero po zakończeniu leczenia i ewentualnej rehabilitacji ubezpieczonego. Stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu określony jest według oceny procentowej, zgodnie z tabelą norm uszczerbku stanowiącej załącznik do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 grudnia 2002r. Tabela ta, w zależności od rodzaju uszkodzenia czy naruszenia sprawności poszczególnych narządów człowieka, określa dolną i górną granicę stopnia uszczerbku na zdrowiu. W przypadku gdy wypadek przy pracy lub chorobowa zawodowa spowodowały uszkodzenie kilku kończyn, narządów lub układów, ogólny stopień uszczerbku na zdrowiu równa się sumie procentów uszczerbku ustalonych za poszczególne uszkodzenia, z ograniczeniem do 100%. Orzeczenia ustalające uszczerbek na zdrowiu stanowią podstawę (na mocy ustawy z 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych) do przyznania jednorazowego odszkodowania powypadkowego. Wysokość jednorazowego odszkodowania ustalana jest raz w roku i ogłaszana przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w Dzienniku Urzędowym Monitor Polski. Jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. * za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się naruszenie sprawności organizmu nie rokujące poprawy, natomiast za długotrwały uszczerbek na zdrowiu takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie. 5

5 Przeciętne wynagrodzenie ogłaszane jest dla celów emerytalnych w Dzienniku Urzędowym RP Monitor Polski przez Prezesa GUS i stosowane do ustalenia kwoty jednorazowego odszkodowania poczynając od drugiego kwartału każdego roku przez okres jednego roku. Kwota jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu) w analizowanym okresie wynosiła: - od 1 kwietnia 2009r. do 31 marca 2010r. 589 zł. - od 1 kwietnia 2010r. do 31 marca 2011r. 621 zł. Wysokość jednorazowego odszkodowania ulega zwiększeniu o 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przewyższający procent, według którego była ona ustalona, w przypadku gdy ustalony wcześniej uszczerbek na zdrowiu stanowiący podstawę przyznania jednorazowego odszkodowania, ulegnie zwiększeniu co najmniej o 10 punktów procentowych w wyniku dalszego pogorszenia stanu zdrowia poszkodowanego. Jednorazowe odszkodowanie ulega również zwiększeniu o kwotę stanowiącą 3,5 krotność przeciętnego wynagrodzenia, jeżeli w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej ubezpieczonemu została orzeczona całkowita niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji. Prezentowane opracowanie obejmuje orzeczenia powypadkowe wydane przez lekarzy orzeczników ZUS w 2010r. Analizie poddano strukturę osób badanych w sprawach powypadkowych według ich wieku i płci, okoliczności powstania uszczerbku, wysokości orzeczonego uszczerbku w powiązaniu z wykonywanym zawodem, rodzajem doznanych urazów oraz przestrzenne zróżnicowanie orzeczeń powypadkowych. Ponadto w tablicy 28 przedstawiono jednorazowe odszkodowania powypadkowe wypłacone przez ZUS w 2010r. z podaniem ich liczby oraz ogólnej kwoty wypłat, przy uwzględnieniu okoliczności powstania uszczerbku na zdrowiu oraz rodzaju jednorazowego odszkodowania powypadkowego. 6

6 1. Orzeczenia powypadkowe wydane przez lekarzy orzeczników W 2010r. liczba orzeczeń powypadkowych ogółem, jak i orzeczeń ustalających uszczerbek na zdrowiu, ukształtowała się w stosunku do roku poprzedniego na zbliżonym poziomie. I tak, lekarze orzecznicy wydali ogółem 101,2 tys. orzeczeń powypadkowych, z tego 76,6 tys. orzeczeń ustalających uszczerbek na zdrowiu i 24,6 tys. orzeczeń stwierdzających jego brak. Również, uwzględniając okoliczności powstania uszczerbku na zdrowiu, w strukturze wydanych orzeczeń nie zaszły większe zmiany. Z tytułu wypadków przy pracy wydano 98,3 tys. orzeczeń, w przypadku chorób zawodowych 2,9 tys. Uwzględniając okoliczności powstania uszczerbku na zdrowiu, to z tytułu wypadków przy pracy wydano 98,3 tys. orzeczeń (czyli o 0,1% mniej niż w 2009 roku). W przypadku chorób zawodowych orzeczeń tych było 2,9 tys., co w porównaniu z rokiem poprzednim stanowi spadek o 0,8%. Wśród osób, którym orzeczono uszczerbek na zdrowiu przeważali mężczyźni, stanowiąc 70,3% badanej populacji. Średni wiek poszkodowanych wyniósł 41,6 lat, przy czym dla mężczyzn 40,7 lat, a dla kobiet 43,6 lat. W przypadku orzeczeń wydanych w związku z chorobą zawodową średni wiek poszkodowanych był znacznie wyższy i wyniósł 55,7 lat (dla mężczyzn 57,0 lat, dla kobiet 53,1 lat). Przeciętny procent uszczerbku na zdrowiu wyniósł 5,7%, dla mężczyzn wynosił on 6,0%, dla kobiet - 4,8%. Jego wysokość uzależniona była od okoliczności powstania uszczerbku. W przypadku uszczerbku powstałego w wyniku wypadku przy pracy, przeciętny jego procent wyniósł 5,2%, natomiast w przypadku choroby zawodowej 19,6%. W 2010 roku liczba orzeczeń ustalających uszczerbek na zdrowiu w przeliczeniu na 100 tys. pracujących wyniosła 654 (łącznie z orzeczeniami z tytułu wypadków w drodze do lub z pracy), co w porównaniu z 2009 r. oznacza spadek o 1,7%. Najwięcej orzeczeń w przeliczeniu na pracujących wydano w województwach: warmińskomazurskim (1005 orzeczeń), wielkopolskim (917 orzeczeń) oraz dolnośląskim (891 orzeczeń), najmniej natomiast w województwach: mazowieckim (342 orzeczenia), opolskim (344 orzeczenia) oraz małopolskim (509 orzeczeń). 7

7 Orzeczenia powypadkowe ogółem TABL. 1 ORZECZENIA POWYPADKOWE WYDANE PRZEZ LEKARZY ORZECZNIKÓW W LATACH Okoliczności Orzeczenia powypadkowe ustalające: powstania uszczerbku Ogółem uszczerbek brak uszczerbku a - rok poprzedni = 100 na zdrowiu na zdrowiu OGÓŁEM* a 99,9 100,0 99,4 w tym: wypadki przy pracy a 99,9 100,1 99,3 choroba zawodowa a 99,2 97,4 107,4 * w tym orzeczenia powypadkowe z tytułu wypadków w drodze do lub z pracy, które miały miejsce w 2002r. a wniosek o jednorazowe odszkodowanie został zgłoszony po dacie wejścia w życie nowej ustawy wypadkowej, tj. po 1 stycznia 2003r. w 2009r. - wydano ogółem 48 orzeczeń z tytułu wypadków w drodze do lub z pracy; z tego 19 orzeczeń ustalających uszczerbek na zdrowiu i 29 orzeczeń ustalających brak uszczerbku w 2010r. - wydano ogółem 34 orzeczeń, z tego analogicznie: 13 i 21. Rys. 1 Struktura orzeczeń powypadkowych* ustalających uszczerbek na zdrowiu wydanych przez lekarzy orzeczników w latach ,8% 96,9% 3,2% 3,1% wypadki przy pracy choroby zawodowe * bez orzeczeń powypadkowych ustalających uszczerbek na zdrowiu z tytułu wypadków w drodze do lub z pracy 8

8 Orzeczenia powypadkowe ogółem TABL. 2 ORZECZENIA POWYPADKOWE WYDANE PRZEZ LEKARZY ORZECZNIKÓW Orzeczenia powypadkowe ustalające: Okoliczności Ogółem uszczerbek brak uszczerbku powstania na zdrowiu na zdrowiu uszczerbku w w w liczba odsetkach liczba odsetkach liczba odsetkach OGÓŁEM OGÓŁEM * 100, * 100, * 100,0 w tym: wypadki przy pracy , , ,6 choroba zawodowa , , ,3 MĘŻCZYŹNI OGÓŁEM , , ,0 w tym: wypadki przy pracy , , ,3 choroba zawodowa , , ,6 KOBIETY OGÓŁEM , , ,0 w tym: wypadki przy pracy , , ,3 choroba zawodowa 887 2, , ,6 * w tym 34 orzeczeń powypadkowych z tytułu wypadków w drodze do lub z pracy; z czego 13 orzeczeń ustalających uszczerbek na zdrowiu i 21 orzeczeń ustalających jego brak. 9

9 Orzeczenia powypadkowe ogółem TABL. 3 PRZECIĘTNY PROCENT USZCZERBKU NA ZDROWIU ORAZ ŚREDNI WIEK OSÓB POSZKODOWANYCH WEDŁUG PŁCI I OKOLICZNOŚCI POWSTANIA USZCZERBKU Wyszczególnienie uszczerbek na zdrowiu powstały wskutek: Ogółem wypadków chorób przy pracy zawodowych przeciętny średni przeciętny średni przeciętny średni procent wiek procent wiek procent wiek uszczerbku w latach uszczerbku w latach uszczerbku w latach OGÓŁEM 5,7 41,6 5,2 41,1 19,6 55,7 Mężczyźni 6,0 40,7 5,5 40,2 21,5 57,0 Kobiety 4,8 43,6 4,4 43,3 15,6 53,1 Rys. 2 Przeciętny procent uszczerbku na zdrowiu według płci osób poszkodowanych i okoliczności powstania uszczerbku 21,5% 15,6% 5,5% 4,4% wypadki przy pracy choroby zawodowe mężczyźni kobiety przeciętny procent uszczerbku 10

10 Orzeczenia powypadkowe ogółem TABL. 4 ORZECZENIA USTALAJĄCE PROCENTOWY USZCZERBEK NA ZDROWIU W PRZELICZENIU NA 100 TYS. PRACUJĄCYCH* WEDŁUG WOJEWÓDZTW Województwo Ogółem Liczba orzeczeń na 100 tys. pracujących* OGÓŁEM Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie * poza rolnictwem indywidualnym 11

11 Orzeczenia powypadkowe ogółem Rys.3 Orzeczenia ustalające procentowy uszczerbek na zdrowiu w przeliczeniu na 100 tys. pracujących * według województw Pomorskie Zachodniopomorskie Kujawsko-Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Lubuskie Wielkopolskie Mazowieckie Łódzkie Lubelskie Dolnośląskie Opolskie Świętokrzyskie Śląskie Małopolskie Podkarpackie Wo jew od ztw a_2 00 5_5 po Pole10 ** poniżej 350 (2) (4) (9) 990 i więcej (1) * poza rolnictwem indywidualnym ** liczba województw 12

12 1.1. Orzeczenia ustalające uszczerbek na zdrowiu powstały w wyniku wypadków przy pracy Za wypadek przy pracy zgodnie z ustawą z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą: - podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych, - podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, - w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy, a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. Na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnień do świadczeń określonych w ustawie, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ w czasie trwania podróży służbowej, podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony lub przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe. Analiza orzeczeń wydanych przez lekarzy orzeczników ZUS w 2010r. w związku z wypadkami przy pracy wykazała, że: liczba wydanych przez lekarzy orzeczników ZUS orzeczeń z tytułu wypadku przy pracy wyniosła 98,3 tys., z czego 75,5%, tj. 74,2 tys. to orzeczenia stwierdzające powstanie uszczerbku na zdrowiu. przeciętny procent uszczerbku powstałego w wyniku wypadków przy pracy wyniósł 5,2%, przy czym dla mężczyzn wyniósł 5,5%, zaś dla kobiet 4,4%. Najwyższy przeciętny procent odnotowano w województwie lubelskim 6,5%, najniższy natomiast w województwie warmińsko-mazurskim 4,4%. analiza miar pozycyjnych danych jednostkowych wykazała, że w przypadku jednej czwartej orzeczeń wydanych w związku z wypadkiem przy pracy (kwartyl pierwszy Q1) ocena procentowa orzeczonego uszczerbku kształtowała się na poziomie do 2,1%. 13

13 W połowie orzeczeń (mediana Me) stopień uszczerbku na zdrowiu ustalono w granicy do 3,8%. W przypadku ¾ orzeczeń (kwartyl trzeci Q3) stopień orzeczonego uszczerbku nie przekroczył 5,5%. Wśród wszystkich orzeczeń ustalających uszczerbek powstały w wyniku wypadków przy pracy dominującym był uszczerbek wynoszący 4,9%. w badanej zbiorowości z orzeczonym uszczerbkiem na zdrowiu przeważali mężczyźni, stanowiąc 70,4% poszkodowanych. wśród poszkodowanych najliczniejszą grupę (26,1% badanej populacji), stanowiły osoby w wieku lat. Średni wiek poszkodowanych w wypadkach przy pracy wyniósł 41,1 lat; średni wiek mężczyzn wyniósł 40,2 lat, zaś kobiet 43,3 lat. najczęściej występującymi skutkami wypadków przy pracy powodującymi uszczerbek na zdrowiu były: uszkodzenia kończyny dolnej 39,9% ogółu orzeczeń, urazy śródręcza i palców 29,5% oraz uszkodzenia kończyny górnej 14,6%. Przeciętny procent uszczerbku w przypadku tych urazów wyniósł odpowiednio: 4,7%; 3,4%; 6,8%. Średni wiek osób, które doznały tych urazów to odpowiednio: 41,3 lat; 39,2 lat; 44,3 lat. najwyższy przeciętny procent uszczerbku na zdrowiu odnotowano w przypadku uszkodzeń narządów moczowo-płciowych (22,7%), uszkodzeń miednicy (15,5%) oraz ostrych zatruć (14,6%). najwyższy średni wiek poszkodowanych odnotowano w przypadku osób z uszkodzeniem klatki piersiowej 48,2 lat, natomiast najniższy w przypadku uszkodzenia twarzy 38,9 lat. orzeczenia ustalające uszczerbek na zdrowiu powstały w wyniku wypadków przy pracy najczęściej wydawane były: robotnikom obróbki metali i mechanikom maszyn i urządzeń 14,3% przypadków, robotnikom pomocniczym w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 9,7% oraz górnikom i robotnikom budowlanym 9,0%. najwyższy przeciętny procent uszczerbku na zdrowiu zarejestrowano wśród robotników pomocniczych w rolnictwie, rybołówstwie 6,4%, najniższy 14

14 natomiast wśród pracowników obrotu pieniężnego i obsługi klientów oraz operatorów i monterów maszyn po 4,3%. liczba orzeczeń ustalających uszczerbek na zdrowiu z tytułu wypadków przy pracy w przeliczeniu na 100 tys. pracujących (poza rolnictwem indywidualnym) wyniosła 633, czyli w porównaniu z 2009r. spadła o 1,7%. Najwięcej orzeczeń odnotowano w województwach: warmińsko-mazurskim (995 orzeczeń), wielkopolskim (906 orzeczeń) oraz dolnośląskim (866 orzeczeń); najmniej natomiast w województwach: mazowieckim i opolskim (po 334 orzeczenia) oraz małopolskim (478 orzeczeń). 15

15 Wypadki przy pracy TABL. 5 ORZECZENIA WYDANE W ZWIĄZKU Z WYPADKAMI PRZY PRACY Wyszczególnienie z tego orzeczenia ustalające: Ogółem uszczerbek na zdrowiu brak uszczerbku na zdrowiu liczba liczba Ogółem=100 liczba Ogółem=100 OGÓŁEM , ,5 Mężczyźni , ,4 Kobiety , ,0 Rys. 4 Struktura orzeczeń dotyczących uszczerbku na zdrowiu powstałego w wyniku wypadków przy pracy ustalających uszczerbek ustalających brak uszczerbku 70,4% 29,6% 66,2% 33,8% mężczyźni kobiety 16

16 Wypadki przy pracy TABL. 6 ORZECZENIA USTALAJĄCE PROCENTOWY USZCZERBEK NA ZDROWIU POWSTAŁY W WYNIKU WYPADKÓW PRZY PRACY WEDŁUG PŁCI I WIEKU OSÓB POSZKODOWANYCH ORAZ PRZECIĘTNY PROCENT USZCZERBKU Wiek poszkodowanych Ogółem Mężczyźni Kobiety przeciętny przeciętny przeciętny liczba procent liczba procent liczba procent uszczerbku uszczerbku uszczerbku OGÓŁEM , , ,4 z tego: 19 lat i mniej 402 3, ,8 72 3, , , , , , , , , , , , ,9 60 lat i więcej , , ,4 Średni wiek 41,1 x 40,2 x 43,3 x Rys. 5 Struktura orzeczeń według wieku oraz płci osób z ustalonym uszczerbkiem na zdrowiu powstałym w wyniku wypadków przy pracy wiek w latach 19 lat i mniej 0,6% 0,3% ,7% 22,0% ,6% 27,6% ,3% 29,6% ,7% 31,7% 60 lat i więcej 3,8% 3,1% mężczyźni kobiety 17

17 Wypadki przy pracy TABL. 7 ORZECZENIA USTALAJĄCE PROCENTOWY USZCZERBEK NA ZDROWIU POWSTAŁY W WYNIKU WYPADKÓW PRZY PRACY WEDŁUG JEGO WYSOKOŚCI W LATACH Procent uszczerbku na zdrowiu Ogółem Mężczyźni Kobiety a - rok poprzedni = 100 OGÓŁEM a 100,1 98,7 103,6 do a 100,7 99,3 103, a 95,4 93,6 103, a 89,7 91,4 79, a 95,5 98,0 74, a 99,3 103,8 70, a 77,6 84,0 30, a 77,3 79,3 62, a 70,0 72, a 65,4 73, a 71,3 65,9 160,0 18

18 Wypadki przy pracy TABL. 8 ORZECZENIA USTALAJĄCE PROCENTOWY USZCZERBEK NA ZDROWIU POWSTAŁY W WYNIKU WYPADKÓW PRZY PRACY ORAZ ŚREDNI WIEK OSÓB POSZKODOWANYCH WEDŁUG WYSOKOŚCI USZCZERBKU I PŁCI Procent uszczerbku na zdrowiu Średni wiek Orzeczenia ogółem osób poszkodowanych liczba w odsetkach w latach OGÓŁEM OGÓŁEM ,0 41,1 do ,3 39, ,6 42, ,1 44, ,0 45, ,5 43, ,2 44, ,1 44, ,1 43, ,0 42, ,0 43, ,1 42,2 MĘŻCZYŹNI OGÓŁEM ,0 40,2 do ,5 38, ,1 41, ,8 43, ,3 44, ,6 43, ,3 45, ,2 44, ,1 43, ,0 42, ,0 43, ,1 42,3 KOBIETY OGÓŁEM ,0 43,3 do ,4 42, ,6 44, ,3 47, ,5 48, ,1 49, ,1 43, ,0 34, ,0 43, ,0 41,6 19

19 Wypadki przy pracy TABL. 9 STRUKTURA ORZECZEŃ USTALAJĄCYCH USZCZERBEK NA ZDROWIU POWSTAŁY W WYNIKU WYPADKÓW PRZY PRACY WEDŁUG RODZAJÓW URAZÓW ORAZ PŁCI OSÓB POSZKODOWANYCH Rodzaje urazów Ogółem Mężczyźni Kobiety OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 uszkodzenia głowy 2,2 2,1 2,4 uszkodzenia twarzy 4,5 4,9 3,4 uszkodzenia narządu wzroku 1,1 1,3 0,4 uszkodzenia narządu słuchu 0,2 0,3 0,1 uszkodzenia szyi, krtani, tchawicy i przełyku 0,0 0,0 0,0 uszkodzenia klatki piersiowej i ich następstwa 0,9 1,2 0,4 uszkodzenia brzucha i ich następstwa 0,3 0,4 0,1 uszkodzenia narządów moczowo-płciowych 0,0 0,1 0,0 ostre zatrucia i ich następstwa 0,1 0,0 0,0 uszkodzenia kręgosłupa, rdzenia kręgowego i ich następstwa 6,0 5,4 7,5 uszkodzenia miednicy 0,3 0,3 0,1 uszkodzenia kończyny górnej 14,6 13,2 18,0 śródręcze i palce 29,5 32,1 23,4 uszkodzenia kończyny dolnej 39,9 38,3 43,8 porażenia lub niedowłady poszczególnych nerwów obwodowych 0,4 0,4 0,4 20

20 Wypadki przy pracy Rys.6 Struktura orzeczeń ustalających procentowy uszczerbek na zdrowiu w wyniku wypadków przy pracy według województw i najczęściej występujących rodzajów urazów Pomorskie Zachodniopomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Kujawsko-Pomorskie Lubuskie Wielkopolskie Mazowieckie Łódzkie Lubelskie Dolnośląskie Opolskie Świętokrzyskie Śląskie Małopolskie Podkarpackie Kartodiagram dla Wojewodztwa_2005_3 16 Odsetek orzeczeń z tytułu: uszkodzeń kończyny górnej uszkodzeń śródręcza i palców uszkodzeń kończyny dolnej 21

21 Wypadki przy pracy TABL. 10 PRZECIĘTNY PROCENT USZCZERBKU NA ZDROWIU POWSTAŁEGO W WYNIKU WYPADKÓW PRZY PRACY WEDŁUG PŁCI OSÓB POSZKODOWANYCH ORAZ RODZAJÓW URAZÓW Rodzaje urazów Ogółem Mężczyźni Kobiety OGÓŁEM 5,2 5,5 4,4 uszkodzenia głowy 11,7 13,8 7,3 uszkodzenia twarzy 3,6 3,7 3,2 uszkodzenia narządu wzroku 14,4 14,8 11,7 uszkodzenia narządu słuchu 14,4 15,0 11,0 uszkodzenia szyi, krtani, tchawicy i przełyku 12,1 12,9 9,0 uszkodzenia klatki piersiowej i ich następstwa 12,7 13,1 9,6 uszkodzenia brzucha i ich następstwa 11,4 11,8 7,4 uszkodzenia narządów moczowo-płciowych 22,7 24,4 8,7 ostre zatrucia i ich następstwa 14,6 16,5 10,1 uszkodzenia kręgosłupa, rdzenia kręgowego i ich następstwa 7,9 8,6 6,7 uszkodzenia miednicy 15,5 15,5 15,0 uszkodzenia kończyny górnej 6,8 7,2 6,1 śródręcze i palce 3,4 3,5 2,8 uszkodzenia kończyny dolnej 4,7 5,1 3,9 porażenia lub niedowłady poszczególnych nerwów obwodowych 9,8 10,8 7,3 22

22 Wypadki przy pracy TABL. 11 ŚREDNI WIEK OSÓB POSZKODOWANYCH W WYNIKU WYPADKÓW PRZY PRACY WEDŁUG PŁCI ORAZ RODZAJÓW URAZÓW Rodzaje urazów Ogółem Mężczyźni Kobiety OGÓŁEM 41,1 40,2 43,3 uszkodzenia głowy 42,8 42,2 44,1 uszkodzenia twarzy 38,9 37,9 42,3 uszkodzenia narządu wzroku 41,1 40,6 44,8 uszkodzenia narządu słuchu 43,6 43,6 43,5 uszkodzenia szyi, krtani, tchawicy i przełyku 41,8 42,6 38,8 uszkodzenia klatki piersiowej i ich następstwa 48,2 48,4 46,9 uszkodzenia brzucha i ich następstwa 41,9 42,1 39,7 uszkodzenia narządów moczowo-płciowych 42,5 43,0 38,0 ostre zatrucia i ich następstwa 40,0 41,8 35,8 uszkodzenia kręgosłupa, rdzenia kręgowego i ich następstwa 41,3 41,1 41,8 uszkodzenia miednicy 44,6 43,9 48,6 uszkodzenia kończyny górnej 44,3 42,5 47,3 śródręcze i palce 39,2 38,7 40,7 uszkodzenia kończyny dolnej 41,3 40,3 43,3 porażenia lub niedowłady poszczególnych nerwów obwodowych 40,1 39,8 40,8 23

23 Wypadki przy pracy TABL. 12 PRZECIĘTNY PROCENT USZCZERBKU NA ZDROWIU WEDŁUG WIEKU OSÓB POSZKODOWANYCH W WYNIKU WYPADKÓW PRZY PRACY ORAZ RODZAJÓW URAZÓW wiek osób poszkodowanych Rodzaje urazów Ogółem 19 lat 60 lat i mniej i więcej OGÓŁEM 5,2 3,8 4,4 4,9 5,2 5,9 6,3 uszkodzenia głowy 11,7 17,4 9,8 11,7 10,4 13,2 13,8 uszkodzenia twarzy 3,6 2,1 3,1 3,8 3,9 3,8 4,1 uszkodzenia narządu wzroku 14,4 11,8 13,0 14,3 14,6 14,3 21,5 uszkodzenia narządu słuchu 14,4-12,7 13,5 14,4 15,2 17,7 uszkodzenia szyi, krtani, tchawicy i przełyku 12,1-3,8 5,0 28,6 7,6 - uszkodzenia klatki piersiowej i ich następstwa 12,7-12,4 13,8 12,5 12,2 13,9 uszkodzenia brzucha i ich następstwa 11,4-14,5 10,4 10,8 10,8 8,9 uszkodzenia narządów moczowo-płciowych 22,7-20,0 25,9 31,0 11,9 12,0 ostre zatrucia i ich następstwa 14,6-18,8 8,5 10,0 13,6 - uszkodzenia kręgosłupa, rdzenia kręgowego i ich następstwa 7,9 5,6 6,9 7,5 6,5 8,4 9,0 uszkodzenia miednicy 15,5-15,8 15,0 20,8 14,8 13,0 uszkodzenia kończyny górnej 6,8 6,2 6,3 6,6 5,6 7,0 8,0 śródręcze i palce 3,4 3,2 3,2 3,2 2,7 3,7 4,2 uszkodzenia kończyny dolnej 4,7 3,4 4,0 4,5 3,7 5,2 6,5 porażenia lub niedowłady poszczególnych nerwów obwodowych 9,8-8,1 9,5 8,5 10,1 26,3 24

24 TABL. 13 STRUKTURA ORZECZEŃ USTALAJĄCYCH USZCZERBEK NA ZDROWIU POWSTAŁY W WYNIKU WYPADKÓW PRZY PRACY WEDŁUG ZAWODÓW OSÓB POSZKODOWANYCH ORAZ WYSOKOŚCI USZCZERBKU Zawody Ogółem z tego procent uszczerbku na zdrowiu: do OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze 1,1 1,2 1,1 1,1 1,0 1,2-2,5-5,0 - - Kierownicy dużych i średnich organizacji 2,2 1,9 2,5 2,8 2,5 2,3 3, ,7 Kierownicy małych przedsiębiorstw 1,4 1,1 1,6 2,1 2,1 2,3-1, ,9 3,7 25 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 1,5 1,4 1,6 1,9 2,2 1,7 2,1 1,3 4,3-11,8 - Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 3,4 3,4 3,5 2,9 1,5 2,0 1,4 1, Specjaliści szkolnictwa 4,3 4,6 4,1 3,5 2,1 1,2 2, ,6 Pozostali specjaliści 1,4 1,3 1,6 1,1 0,7 0,3 0,7 1,3 2,2 5,0 - - Wypadki przy pracy Średni personel techniczny 1,5 1,5 1,6 1,7 1,8 1,7 0,7 1,3-5,0 - - Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 1,7 1,5 2,0 2,0 1,6 0,6 0,7 2, Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 0,1 0,1 0, Pracownicy pozostałych specjalności 2,4 2,2 2,9 1,7 1,9 1,2 1, ,0-1,8 Pracownicy obsługi biurowej 3,6 3,7 3,8 2,7 1,0 1,2 0, ,0-1,8 Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 0,8 0,9 0,8 0,5 0,4 0, ,9 - Pracownicy usług osobistych i ochrony 3,6 3,6 3,7 2,8 2,5 2,9 4,2 2,5 4,

25 TABL. 13 STRUKTURA ORZECZEŃ USTALAJĄCYCH USZCZERBEK NA ZDROWIU POWSTAŁY W WYNIKU WYPADKÓW PRZY PRACY WEDŁUG ZAWODÓW OSÓB POSZKODOWANYCH ORAZ WYSOKOŚCI USZCZERBKU (dok.) Zawody Ogółem z tego procent uszczerbku na zdrowiu: do Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 5,3 5,7 5,1 3,5 2,2 4,0 2,1 2,5 2,2 10,0-3,7 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,7 0,8 0,7 0,5 0,7 0,6 1, ,9 Górnicy i robotnicy budowlani 9,0 8,3 9,4 11,7 13,2 12,7 14,1 12,6 32,6 15,0 29,4 25,9 Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 14,3 15,5 12,6 13,3 16,6 18,3 14,1 12,6 15,2 20,0 17,6 13,0 26 Robotnicy zawodów precyzyjnych ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni 0,5 0,6 0,5 0,4 0, Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 8,1 9,0 6,9 6,6 6,7 6,9 7,1 12,6 2,2 10,0-7,4 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 2,9 3,2 2,5 2,3 2,5 3,8 5,0 5,1 6,5-5,9 - Wypadki przy pracy Operatorzy i monterzy maszyn 4,7 5,6 3,6 3,5 4,8 3,5 3,5 3,8 4,4 5,0 - - Kierowcy i operatorzy pojazdów 6,8 5,9 7,7 7,8 8,5 9,6 13,4 8,9 13,0-11,8 7,4 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 6,7 6,4 7,3 6,1 5,5 5,2 4,2 8,9 4,4-11,7 1,8 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 2,3 1,6 3,0 4,2 2,6 1,4 1,4 3, ,9 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 9,7 9,0 9,8 13,3 14,6 15,1 15,5 15,2 8,7 10,0-20,4

26 TABL. 14 STRUKTURA ORZECZEŃ USTALAJĄCYCH USZCZERBEK NA ZDROWIU POWSTAŁY W WYNIKU WYPADKÓW PRZY PRACY WEDŁUG JEGO WYSOKOŚCI ORAZ ZAWODÓW OSÓB POSZKODOWANYCH Zawody Ogółem z tego procent uszczerbku na zdrowiu: do Przeciętny procent uszczerbku OGÓŁEM 100,0 54,3 38,6 5,1 1,0 0,5 0,2 0,1 0,1 0,0 0,0 0,1 5,2 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze 100,0 55,7 37,6 5,0 0,9 0,5-0,2-0, ,0 Kierownicy dużych i średnich organizacji 100,0 47,1 44,3 6,5 1,2 0,5 0, ,1 5,7 Kierownicy małych przedsiębiorstw 100,0 44,9 44,5 7,9 1,5 0,8-0, ,1 0,2 6,2 27 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 100,0 51,1 39,9 6,2 1,5 0,5 0,3 0,1 0,2-0,2-5,7 Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 100,0 55,4 39,3 4,4 0,5 0,3 0,1 0, ,6 Specjaliści szkolnictwa 100,0 58,5 36,5 4,2 0,5 0,1 0, ,1 4,6 Pozostali specjaliści 100,0 51,8 43,2 4,0 0,5 0,1 0,1 0,1 0,1 0, ,8 Wypadki przy pracy Średni personel techniczny 100,0 51,7 40,7 5,6 1,2 0,5 0,1 0,1-0, ,2 Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 100,0 47,9 44,7 6,0 0,9 0,2 0,1 0, ,3 Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 100,0 48,6 51, ,5 Pracownicy pozostałych specjalności 100,0 49,5 45,5 3,7 0,8 0,2 0, ,1-0,1 5,0 Pracownicy obsługi biurowej 100,0 54,9 40,8 3,8 0,3 0,2 0, ,0-0,0 4,5 Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 100,0 60,1 36,2 2,8 0,5 0, ,2-4,3 Pracownicy usług osobistych i ochrony 100,0 54,6 39,9 4,0 0,7 0,4 0,2 0,1 0, ,9

27 TABL. 14 STRUKTURA ORZECZEŃ USTALAJĄCYCH USZCZERBEK NA ZDROWIU POWSTAŁY W WYNIKU WYPADKÓW PRZY PRACY WEDŁUG JEGO WYSOKOŚCI ORAZ ZAWODÓW OSÓB POSZKODOWANYCH (dok.) Zawody Ogółem z tego procent uszczerbku na zdrowiu: do Przeciętny procent uszczerbku Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 100,0 58,5 37,0 3,3 0,4 0,4 0,1 0,1 0,0 0,1-0,1 4,5 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 100,0 58,4 36,3 3,3 1,0 0,4 0, ,2 4,8 Górnicy i robotnicy budowlani 100,0 50,5 39,8 6,5 1,5 0,7 0,3 0,2 0,2 0,0 0,1 0,2 6,1 Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 100,0 59,1 33,9 4,7 1,2 0,6 0,2 0,1 0,1 0,0 0,0 0,1 5,0 28 Robotnicy zawodów precyzyjnych ceramicy, wytwórcy wyrobów galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni 100,0 61,3 33,2 3,9 1, ,4 Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 100,0 61,2 33,0 4,1 0,8 0,4 0,2 0,2 0,0 0,0-0,1 4,7 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 100,0 60,6 33,1 4,1 0,9 0,6 0,3 0,2 0,1-0,1-4,9 Wypadki przy pracy Operatorzy i monterzy maszyn 100,0 65,0 29,6 3,7 1,0 0,4 0,1 0,1 0,1 0, ,3 Kierowcy i operatorzy pojazdów 100,0 47,8 43,6 5,8 1,3 0,7 0,4 0,2 0,1-0,0 0,1 5,9 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 100,0 52,1 41,8 4,6 0,8 0,4 0,1 0,2 0,0-0,0 0,0 5,1 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 100,0 38,8 50,3 9,1 1,1 0,3 0,1 0, ,1 6,4 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 100,0 51,1 38,9 7,0 1,5 0,7 0,3 0,2 0,1 0,0-0,2 5,9

28 Wypadki przy pracy TABL. 15 STRUKTURA ORZECZEŃ USTALAJĄCYCH PROCENTOWY USZCZERBEK NA ZDROWIU POWSTAŁY W WYNIKU WYPADKÓW PRZY PRACY ORAZ PRZECIĘTNY PROCENT USZCZERBKU WEDŁUG WOJEWÓDZTW Województwo liczba Ogółem w odsetkach Przeciętny procent uszczerbku OGÓŁEM ,0 5,2 Dolnośląskie ,0 5,0 Kujawsko-pomorskie ,1 5,0 Lubelskie ,3 6,5 Lubuskie ,9 5,2 Łódzkie ,5 5,9 Małopolskie ,3 4,9 Mazowieckie ,9 5,7 Opolskie 917 1,2 5,1 Podkarpackie ,3 4,7 Podlaskie ,0 4,7 Pomorskie ,6 4,9 Śląskie ,1 5,5 Świętokrzyskie ,6 5,8 Warmińsko-mazurskie ,9 4,4 Wielkopolskie ,0 5,0 Zachodniopomorskie ,3 5,6 29