MODEL KLASYCZNY A MODEL KEYNESOWSKI

Transkrypt

1 Temat 5: MODEL KLCZN A MODEL KENESOWSKI W poprzednich tematach zakładaliśmy stałość cen w gospodarce oraz istnienie rezerw czynników wytwórczych (prezentowaliśmy ujęcie keynesowskie). Obecnie uchylimy to załoŝenie. rzejdziemy od skrajnego modelu keynesowskiego do równie skrajnego modelu przeciwstawnego modelu klasycznego. oziom cen przeciętna cena wszystkich dóbr wytwarzanych w gospodarce. Realna podaŝ pieniądza = Nominalna podaŝ pieniądza oziom cen 1/10

2 MAKROEKONOMICZNA KRZWA OTU Makroekonomiczna krzywa popytu globalnego (MDS macroeconomic demand schedule lub AD aggregate demand) opisuje róŝne kombinacje poziomu cen oraz dochodu realnego (produkcji), przy których rynek dóbr oraz rynek pieniądza znajdują się w równowadze. Makroekonomiczną krzywą popytu globalnego wyprowadzamy bezpośrednio z modelu IS LM. R n R 1 R E 1 LM 1 ~ 1 E E E 0 LM 0 ~ 0 IS Dochód (produkcja) AD Dochód (produkcja) 2/10 1. ZałóŜmy, Ŝe poziom cen jest równy rzy cenach 0 znamy wielkość realnej podaŝy pieniądza, a co za tym idzie połoŝenie krzywej LM. 3. Dochód zapewniający równowagę na rynku dóbr i pieniądza wynosi 0 (przy cenach 0 ). 4. Na dolnym rysunku zaznaczamy punkt E 0, któremu odpowiada poziom cen 0 i dochód 0, a co za tym idzie równowaga na rynku dóbr i pieniądza. 5. ZałóŜmy, Ŝe ceny wzrosły do poziomu Wzrost cen spowodował zmniejszenie realnej podaŝy pieniądza. Krzywa LM przesunęła się w lewo do połoŝenia LM Analogicznie jak poprzednio, na dolnym rysunku zaznaczamy punkt E 1, któremu odpowiada poziom cen 1 i dochód 1, a co za tym idzie równowaga na rynku dóbr i pieniądza. 8. owtarzając ten zabieg dla wielu poziomów cen otrzymamy szereg punktów na dolnym rysunku (takich jak E 0 lub E 1 ), które po połączeniu utworzą makroekonomiczną krzywą popytu globalnego.

3 RZESUNIĘCIA KRZWEJ OTU GLOBALNEGO Restrykcyjna polityka pienięŝna lub fiskalna: Spadek popytu globalnego. Krzywa AD przesuwa się w lewo ( ). Ekspansyjna polityka pienięŝna lub fiskalna: Wzrost popytu globalnego. Krzywa AD przesuwa się w prawo ( AD 2 ). oziom cen () AD 2 Dochód (produkcja) Czynniki przesuwające krzywą LM lub IS w prawo zwiększają popyt globalny. Czynniki przesuwające krzywą LM lub IS w lewo zmniejszają popyt globalny. 3/10

4 MODEL KLCZN A MODEL KENESOWSKI MODEL KLCZN MODEL KENESOWSKI Długi 1. Okres analizy Krótki Giętkie 2. Ceny i płace Sztywne 3. Wykorzystanie czynników produkcji ełne Niepełne 4. Krzywa globalnej podaŝy ( aggregate supply) * * rodukcja () W modelu klasycznym produkcja jest na poziomie produkcji potencjalnej (*), zapewniającej pełne wykorzystanie czynników produkcji (przy produkcji * istnieje tylko bezrobocie naturalne nie ma bezrobocia przymusowego). 4/10 rodukcja () W modelu keynesowskim ceny są sztywne. Bez względu na wielkość produkcji poziom cen w gospodarce jest stały i wynosi *.

5 MODEL KLCZN MODEL KENESOWSKI 5. Równowaga 0 * * AD rodukcja () * produkcja zapewniająca równowagę 0 poziom cen zapewniający równowagę 0 0 produkcja zapewniająca równowagę * poziom cen zapewniający równowagę AD rodukcja () 6. Efekty ekspansyjnej polityki pienięŝnej lub fiskalnej 1 0 * * Ceny rosną ( 0 1 ). rodukcja się nie zmienia. 5/ rodukcja rośnie ( 0 1 ). Ceny się nie zmieniają.

6 MODEL KLCZN MODEL KENESOWSKI 7. Efekty restrykcyjnej polityki pienięŝnej lub fiskalnej 0 1 * * 1 0 Ceny maleją ( 0 1 ). rodukcja maleje ( 0 1 ). rodukcja się nie zmienia. Ceny się nie zmieniają olityka wzrostu gospodarczego * AD 0 * 1 * Liberalizm: umiarkowane pobudzanie podaŝy. rodukcja rośnie w wyniku wzrostu produkcji potencjalnej. 6/ Interwencjonizm: aktywne regulowanie popytu. rodukcja rośnie w wyniku wzrostu popytu globalnego.

7 EŁNE WIERANIE W MODELU KLCZNM W modelu klasycznym w przeciwieństwie do modelu keynesowskiego mamy do czynienia z tzw. pełnym wypieraniem. ełne wypieranie oznacza, Ŝe wzrost wydatków państwa powoduje zmniejszenie prywatnej konsumpcji i inwestycji o wielkość dokładnie równą wydatkom państwa. oziom cen () 1 E 2 0 E 0 E 1 * 1 Dochód (produkcja) MECHANIZM EŁNEGO WIERANIA: (1) Wzrost wydatków państwa (G ) (2) Wzrost popytu globalnego (AD ) (3) opyt globalny jest większy niŝ produkcja potencjalna (AD > *) (4) Wzrost cen ( ) (5) Spadek realnej podaŝy pieniądza (M S ) (6) Wzrost stopy procentowej (R n ) (7) Spadek konsumpcji i inwestycji (C + I ) (8) Zmniejszenie popytu globalnego (AD ) (9) Zrównanie się popytu globalnego i produkcji potencjalnej (AD = *) 7/10

8 KRÓTKOOKRESOWA KRZWA ODAś GLOBALNEJ W rzeczywistości ceny i płace nie są doskonale elastyczne, dlatego pionowa krzywa podaŝy globalnej (), charakterystyczna dla modelu klasycznego, jest długookresową krzywą podaŝy globalnej; krótkiego okresu dotyczą natomiast krótkookresowe krzywe podaŝy globalnej (S). oziom cen () S 2 2 S 0 0 S 1 1 * Dochód (produkcja) Krótki okres: oniewaŝ w krótkim okresie płace są dosyć sztywne, dlatego przedsiębiorstwa poruszają się po krótkookresowych krzywych podaŝy globalnej. Zwiększając produkcję, mogą tylko nieznacznie podnieść ceny; spadek produkcji wiąŝe się jedynie z niewielką obniŝką cen. Długi okres: łace mogą się w pełni dostosować. Wzrost płac przesuwa krótkookresową krzywą podaŝy globalnej w górę, spadek płac w dół. 8/10

9 JAK WGLĄDA RAWDZIWA GOSODARKA? ozytywny makroekonomiczny wstrząs popytowy oziom cen () S 2 Krótki okres: E 2 E 0 E 1 2 S E 0 E 1 S 0 Długi okres: E 0 E 1 E 2 * 1 Dochód (produkcja) Stan początkowy: punkt E 0 poziom cen 0 produkcja * Krótki okres: ruch po krótkookresowej krzywej podaŝy globalnej S 0 z punktu E 0 do punktu E 1 wzrost produkcji z * do 1 wzrost cen do poziomu 1 przy niezmienionych płacach nominalnych maleją płace realne na rynku pracy pojawia się nadwyŝka popytu na pracę Długi okres: wzrost płac nominalnych (wzrost kosztów produkcji) krótkookresowa krzywa podaŝy globalnej przesuwa się stopniowo w górę (S 0 S 1 S 2 ) ruch po krzywej z punktu E 1 do punktu E 2 zmniejszenie produkcji do poziomu produkcji potencjalnej 9/10

10 Negatywny makroekonomiczny wstrząs popytowy oziom cen () S 0 Krótki okres: E 0 E 0 E 1 0 E 1 S 1 1 S 2 Długi okres: 2 E 2 E 0 E 1 E 2 1 * Dochód (produkcja) Stan początkowy: punkt E 0 poziom cen 0 produkcja * Krótki okres: ruch po krótkookresowej krzywej podaŝy globalnej S 0 z punktu E 0 do punktu E 1 spadek produkcji z * do 1 spadek cen do poziomu 1 przy niezmienionych płacach nominalnych rosną płace realne na rynku pracy pojawia się przymusowe bezrobocie Długi okres: zmniejszenie płac nominalnych (spadek kosztów produkcji) krótkookresowa krzywa podaŝy globalnej przesuwa się stopniowo w dół (S 0 S 1 S 2 ) ruch po krzywej z punktu E 1 do punktu E 2 zwiększenie produkcji do poziomu produkcji potencjalnej 10/10