Warszawa Trakt Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Warszawa Trakt Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów"

Wacława Nowacka
8 lat temu
Przeglądów:

1 Warszawa Trakt Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów Historia Zespół kamieni i tablic pamiątkowych zbudowany w 1988 r. Trakt wiedzie ulicami Zamenhofa, Dubois i Stawki, łącząc dwa miejsca pamięci istniejące wcześniej: pomnik Bohaterów Getta wraz z kopcem z tablicą pamiątkową wzniesionym w miejscu dawnego domu przy ulicy Miłej 18, w którym znajdował się sztab Żydowskiej Organizacji Bojowej podczas powstania w getcie warszawskim oraz pomnik Mur Umschlagplatz wzniesiony jako część traktu. Kamienie na trakcie upamiętniają wojskowych i politycznych przywódców powstania w getcie warszawskim [Mordechaj Anielewicz, Paweł Frenkel, Michał Klepfisz, Józef Lewartowski, Meir Majerowicz, Frumka Płotnicka, Arie Wilner] oraz pracujących w getcie działaczy społecznych [poeta Icchok Kacenelson, pedagog Janusz Korczak, rabin Icchak Nyssenbaum, historyk Emanuel Ringelblum]. Upamiętniono też postać Szmula Zygielbojma, członka Rady Narodowej w Londynie [polskiego parlamentu na uchodźstwie], który 12 maja 1943 r. popełnił samobójstwo, protestując przeciwko bierności mocarstw Zachodu w obliczu zagłady Żydów. Elementem traktu są także tablice na ścianach budynków przy ul. Stawki [w jednym z nich przetrzymywano Żydów przed wywózką do obozu zagłady, w drugim mieściła się komenda gestapo]. Projektantami traktu są Stanisław Jankowski, Marek Moderau i Zbigniew Gąsior. Pomnik Bohaterów Getta w Warszawie pomnik odsłonięty 19 kwietnia 1948 r., w piątą rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim, niedaleko rogu ulic Zamenhofa i Anielewicza [dawnej Gęsiej] na obszernym placu powstałym po usunięciu ruin, na terenie byłego getta. Inicjatorem wzniesienia pomnika był Centralny Komitet Żydów w Polsce, a jego autorem żydowski rzeźbiarz zamieszkały we Francji Natan Rappaport [otoczenie architektoniczne pomnika zaprojektował Leon Marek Suzin]. Pomnik ma kształt kamiennej steli [zbudowanej ze skandynawskiego bazaltu przywiezionego do Warszawy przez Niemców i przeznaczonego na pomnik zwycięstwa], w którą wmurowana jest ekspresyjna rzeźba przedstawiająca grupę bojowników. Na tylnej ścianie pomnika znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca pochód Żydów-wygnańców. Replika pomnika została ustawiona w siedzibie Yad Vaszem w Jerozolimie. Część placu sąsiadująca z pomnikiem została przeznaczona pod budowę Muzeum Historii Żydów Polskich. W 2005 r. rozstrzygnięto konkurs na projekt budynku muzeum. Autorami zwycięskiego projektu są architekci fińscy Ilmari Lahdelm i Rainer Mahlamäki. Muzeum, którego kamień węgielny położono w 2007 r., zostało otwarte w 2012 r. Pomnik Mur Umschlagplatz pomnik odsłonięty 19 kwietnia 1988 r. [w 45. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim] przy ulicy Stawki, na terenie dawnego Umschlagplatzu [placu przeładunkowego], z którego Niemcy wywozili warszawskich Żydów do obozu zagłady w Treblince. Pomnik stanowi zakończenie Traktu Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów, ma kształt podwórza otoczonego murem [projekt Hanny Szmalenberg i Władysława Klamerusa]. Na murze wyryto 400 imion [żydowskich i polskich] noszonych przez wymordowanych Żydów. Michał Czajka strona 1 / 6

ulicy Miłej 18, w którym znajdował się sztab Żydowskiej Organizacji Bojowej podczas powstania w getcie warszawskim oraz pomnik Mur Umschlagplatz wzniesiony jako część traktu.

2 Pamięć patrz: Historia Informacje praktyczne Warszawa Trakt Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów Trakt Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów w Warszawie Plan miasta m.in. na stronie mapa.um.warszawa.pl Muzeum Żydowskiego Instytutu Historycznego ul. Tłomackie 3/5, Warszawa tel faks: secretary@jhi.pl Czynne: poniedziałek-piątek, niedziela 10:00-18:00 Wstęp: bilet normalny 10 zł; ulgowy 5 zł; oprowadzanie po polsku 64,80 zł; po angielsku i niemiecku 140,40 zł. W niedzielę dla zwiedzających indywidualnie wstęp bezpłatny. strona 2 / 6

+48 22 827 92 21 faks: +48 22 827 83 72 http://www.jhi.pl e-mail: secretary@jhi.

3 Galeria strona 3 / 6

4 strona 4 / 6

5 strona 5 / 6

6 Powered by TCPDF ( Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży strona 6 / 6

Podobne dokumenty

Berlin Miejsce pamięci Cisi bohaterowie

Berlin Miejsce pamięci Cisi bohaterowie Historia To miejsce pamięci przypomina o odważnych ludziach, którzy w okresie dyktatury nazistowskiej pomagali prześladowanym Żydom. Często określa się ich mianem