FINANSOWANIE PRZEDSIĘBIORSTWA
|
|
- Ludwika Zawadzka
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 FINANSOWANIE PRZEDSIĘBIORSTWA Wykład 2 KAPITAŁ PRZEDSIĘBIORSTWA I JEGO EFEKTYWNOŚĆ FINANSOWA dr Henryk Zagórski
2 Wykład 2. KAPITAŁ PRZEDSIĘBIORSTWA I JEGO EFEKTYWNOŚĆ FINANSOWA Struktura wykładu: 2.1. Proces inwestowania kapitału w przedsiębiorstwie 2.2. Rentowność zaangaŝowanego kapitału 2.3. Wartość kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie 2
3 2.1. Proces inwestowania kapitału w przedsiębiorstwie Nie wszystkie pasywa są kapitałem zainwestowanym przez inwestorów. Pasywa przedsiębiorstwa (źródła finansowania) Źródła kapitału (kapitał zainwestowany) Zobowiązania operacyjne Kapitał własny Kapitał obcy oprocentowany (pochodzący od inwestorów) Źródła kapitału (własny i obcy kapitał oprocentowany) pochodzą od ich właścicieli i wierzycieli, którzy w ten sposób inwestują posiadane zasoby kapitałowe, oczekując określonej stopy zwrotu z inwestycji dokonanej w dane przedsiębiorstwo. 3
4 2.1. Proces inwestowania kapitału w przedsiębiorstwie Zgromadzony przez przedsiębiorstwo kapitał moŝe być wykorzystany do finansowania w aktywa operacyjne netto (kapitał operacyjny) oraz w kapitał nadwyŝkowy (zasoby płynnych krótkoterminowych aktywów finansowych aktywa nieoperacyjne, które nie słuŝą finansowaniu aktywów rzeczowych i finansowych, niezbędnych w prowadzeniu działalności operacyjnej). Płynne krótkoterminowe aktywa finansowe, tworzone z nadwyŝek środków pienięŝnych, są lokowane w bezpieczne i płynne aktywa finansowe (najczęściej krótkoterminowe papiery wartościowe). Osiągane dochody z lokat mają na celu przynajmniej częściowe pokrycie kosztów finansowania tych aktywów. Zgromadzone ponad potrzeby operacyjne zasoby kapitału (kapitał nadwyŝkowy) są zabezpieczeniem na wypadek trudności związanych z realizacją wpływów środków pienięŝnych do przedsiębiorstwa, konieczności pokrycia nadzwyczajnych strat, czyli są utrzymywane z tzw. ostroŝnościowego motywu posiadania środków pienięŝnych, podnoszącego bezpieczeństwo finansowe przedsiębiorstwa. Inwestujący w przedsiębiorstwo właściciele kapitału własnego i obcego, oczekujący określonej stopy zwrotu nie są zainteresowani lokowaniem tego kapitału aktywa nie słuŝące prowadzeniu działalności operacyjne. Takie aktywa nie przynoszą wysokiej stopy zwrotu, a inwestorzy mogliby dokonać takich inwestycji bezpośrednio na rynku bez udziału przedsiębiorstwa (skrócenie drogi inwestycyjnej i obniŝka kosztów transakcyjnych). 4
5 2.1. Proces inwestowania kapitału w przedsiębiorstwie Kapitał zainwestowany w przedsiębiorstwie i jego wykorzystanie Kapitał własny Aktywa trwałe Długoterminowe zobowiązania oprocentowane powiększony o powiększone o Aktywa obrotowe powiększone o pomniejszone o Krótkoterminowe zobowiązania oprocentowane pomniejszone o Krótkoterminowe aktywa finansowe pomniejszone o Krótkoterminowe aktywa finansowe Zobowiązania operacyjne równa się równa się Kapitał zainwestowany w aktywa operacyjne netto Aktywa operacyjne netto 5
6 2.1. Proces inwestowania kapitału w przedsiębiorstwie Proces inwestowania w przedsiębiorstwie sprowadza się do dwóch etapów: w pierwszym właściciele i wierzyciele inwestują kapitał w przedsiębiorstwo, zapewniając mu kapitał niezbędny do działalności, w drugim przedsiębiorstwo angaŝuje pozyskany w etapie pierwszym kapitał w aktywa niezbędne do prowadzenia przez nie działalności (dokonuje zakupu aktywów rzeczowych i finansowych). Ogniwem łączącym te etapy jest rentowność zainwestowanego kapitału. Jako rezultat działalności operacyjnej (tu kapitał jest zainwestowany w aktywa trwałe i aktywa obrotowe netto) rentowność ta jest równieŝ podstawą do określenia moŝliwości realizacji oczekiwanej przez właścicieli i wierzycieli stopy zwrotu z dokonanych inwestycji. Oczekiwana stopa zwrotu określa jednocześnie koszt kapitału dla przedsiębiorstwa. Zrealizowana (rzeczywista) stopa zwrotu powinna być ona co najmniej równa kosztowi kapitału. Takie rozwiązanie umoŝliwia stabilne funkcjonowanie przedsiębiorstwa, gdyŝ obydwa etapy inwestowania będą ze sobą odpowiednio powiązane a dochody wypracowane przez przedsiębiorstwo umoŝliwią realizację oczekiwanego zwrotu z inwestycji dokonanych przez właścicieli i wierzycieli. Wypracowany na działalności operacyjnej wynik finansowy powinien z jednej strony umoŝliwić pokrycie kosztów korzystania z kapitału obcego (wynagrodzenie dla wierzycieli) zaś z drugiej strony zapewnić dodatni i na tyle wysoki wynik finansowy netto (wynik po opodatkowaniu), aby spełnić oczekiwania właścicieli. JeŜeli dochody, jakie czerpią inwestorzy z lokaty kapitału w przedsiębiorstwo są niewystarczające, wówczas obniŝa się wartość tego przedsiębiorstwa, a ono samo moŝe mieć kłopoty w pozyskaniu kapitału w przyszłości. Z dwuetapowości procesu inwestowania wynika, Ŝe inwestorzy realizują stopę zwrotu nie bezpośrednio z lokaty kapitałowej a pośrednio przez przedsiębiorstwo i efekty jego działalności w sferze wykorzystania 6 zgromadzonego kapitału z wyników finansowych rezultatów tej działalności.
7 2.1. Proces inwestowania kapitału w przedsiębiorstwie Finansowanie przedsiębiorstwa a jego działalność operacyjna AKTYWA KAPITAŁ Aktywa operacyjne netto Inwestycje Kapitał własny Kapitał obcy Inwestycje Inwestorzy tworzenie podział Wynik operacyjny Działalność operacyjna Działalność finansowa 7
8 2.2. Rentowność zaangaŝowanego kapitału Podstawowym miernikiem rentowności kapitału wykorzystywanego przez przedsiębiorstwo jest stopa zwrotu z kapitału zainwestowanego ROIC. Miernik ten moŝna przedstawić relacją: Stopa zwrotu z kapitału zainwestowanego = Zysk operacyjny netto po opodatkowaniu / Kapitał zainwestowany Przychody netto ze sprzedaŝy pomniejszone o Koszty wytworzenia produktów (w tym umorzenie ŚT) Zysk operacyjny netto po opodatkowaniu pomniejszony o Koszty finansowe (płacone odsetki) powiększone o Koszty sprzedaŝy i ogólnego zarządu pomniejszone o równa się Zysk operacyjny netto Przychody finansowe (otrzymane odsetki i dywidendy) pomniejszony o Skorygowany podatek dochodowy powiększone o Korzyści finansowe z tytułu kosztów finansowych netto równa się równa się Zysk operacyjny netto po opodatkowaniu Zysk netto pomniejszony o Wypłacone dywidendy równa się 8 Zysk zatrzymany
9 2.2. Rentowność zaangaŝowanego kapitału Wypracowany zysk operacyjny jest dzielony na trzy podstawowe części wg schematu poniŝej Odsetki Wierzyciele Zysk operacyjny Podatek dochodowy Organy skarbowe Zysk netto Właściciele Proporcje w jakich dzielony jest zysk netto zaleŝą od wysokości obciąŝeń podatkowych, kosztu kapitału obcego oraz struktury oprocentowanego kapitału obcego i kapitału własnego. Relacje między zyskiem netto a zyskiem operacyjnym moŝna zapisać: Zysk netto = ( Zysk operacyjny Przeciętna stopa oprocentowania długu x Kapitał obcy ) x ( 1 Stawka podatku dochodowego ) Stopa zwrotu z kapitału zainwestowanego ROIC określa opłacalność inwestycji kapitałowych dokonanych przez inwestorów i powinna być przynajmniej równa przeciętnej stopie zwrotu oczekiwanej przez inwestorów. Miernikiem rentowności kapitału własnego dla właścicieli jest stopa zwrotu z kapitału własnego ROE liczona jako: Stopa zwrotu z kapitału własnego ROE = Zysk netto / Kapitał własny Uzyskana przez przedsiębiorstwo stopa zwrotu z kapitału własnego ROE powinna być co najmniej równa oczekiwanej przez właścicieli stopie zwrotu z zainwestowanego przez nich kapitału. 9
10 2.2. Rentowność zaangaŝowanego kapitału Oczekiwana przez inwestorów stopa zwrotu a koszt kapitału Wysokość oczekiwanej przez inwestorów stopy zwrotu z zainwestowanego kapitału jest uzaleŝniona od ryzyka, związanego z jego działalnością. Stopa zwrotu wolna od ryzyka r RF powiększona o premię za ryzyko RP ponoszone przez inwestorów określa oczekiwaną stopę zwrotu z kapitału zainwestowanego r: r = r RP + RP Stopa zwrotu wolna od ryzyka charakteryzuje inwestycje kapitałowe pozbawione ryzyka (skarbowe papiery wartościowe bony, obligacje emitowane przez skarb państwa). Wszystkim innym inwestycjom odpowiada większe ryzyko, a zatem inwestor będzie oczekiwał większej lub mniejszej premii za to ryzyko. Dokonując lokaty w kapitał własny przedsiębiorstw inwestorzy ponoszą większe ryzyko niŝ w przypadku lokaty w kapitał obcy - wierzyciele są lepiej zabezpieczeni niŝ właściciele i to zarówno jeśli chodzi o stopę zwrotu jak teŝ w przypadku zwrotu zainwestowanego kapitału (odsetki i raty kapitałowe muszą być płacone w ściśle określonych terminach zgodnie z zawartymi umowami). Ryzyko wierzycieli to głownie ryzyko niewypłacalności przedsiębiorstwa w wyniku utraty płynności. Wypłata dochodu dla właścicieli ma charakter rezydualny, tj. odbywa się dopiero po uregulowaniu płatności wobec wierzycieli i jest ponadto uzaleŝniona od rentowności netto przedsiębiorstwa. Zatem ryzyko właścicieli jest wyŝsze niŝ ryzyko wierzycieli. 10
11 2.2. Rentowność zaangaŝowanego kapitału Oczekiwana przez inwestorów stopa zwrotu a koszt kapitału Ryzyko w działalności przedsiębiorstwa moŝna podzielić wg schematu zamieszonego poniŝej Ryzyko w działalności przedsiębiorstwa Ryzyko operacyjne Ryzyko finansowe Ryzyko odchylania się w wyniku operacyjnego od wartości oczekiwanej, uzaleŝnione od rodzaju działalności, a szczególnie od branŝy Wynika z korzystania przez przedsiębiorstwo z kapitału obcego jest związane ze strukturą pasywów Ryzyko operacyjne wpływa na ryzyko wierzycieli i właścicieli. Związane z nim ryzyko niewypłacalności dla wierzycieli jest jednak mniejsze od ryzyka operacyjnego (pierwszeństwo płatności, zabezpieczenia płatności). Ryzyko całkowite, jakie ponoszą właściciele przedsiębiorstwa jest sumą ryzyka operacyjnego i ryzyka finansowego jest definiowane jako ryzyko odchylania się w górę i w dół (ryzyko zmienności) wyniku finansowego netto w stosunku do jego wartości oczekiwanej. 11
12 2.2. Rentowność zaangaŝowanego kapitału ŚredniowaŜony koszt kapitału (WACC) Oczekiwana przez inwestorów stopa zwrotu r z punktu widzenia przedsiębiorstwa jest traktowana jako koszt kapitału k, co moŝna zapisać formułą: k = r = r RP + RP Zatem koszt kapitału to oczekiwana przez inwestorów stopa zwrotu z kapitału przy danym poziomie ryzyka. Oczekiwana stopa zwrotu z kapitału, a więc koszt kapitału jest uzaleŝniony od sposobu wykorzystania tego kapitału w przedsiębiorstwie i ryzyka jakie jest z tym związane. Nie zaleŝy zaś od źródeł pochodzenia tego kapitału. Przeciętny koszt kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie zaleŝy zarówno od struktury kapitału jak teŝ od kosztów poszczególnych rodzajów tego kapitału. Ryzyko ponoszone przez właścicieli róŝni się od ryzyka ponoszonego przez wierzycieli, zatem róŝna teŝ będzie oczekiwana stopa zwrotu oraz związany z nią róŝny koszt kapitału własnego i kapitału obcego. Ponadto efektywny koszt kapitału obcego będzie dodatkowo obniŝony w stosunku do oczekiwanej przez wierzycieli stopy zwrotu ze względu na tzw. tarczę podatkową, czyli korzyści podatkowe związane z płatnością odsetek od zadłuŝenia. Koszt kapitału finansującego aktywa operacyjne netto jest wyznaczony przez średni waŝony koszt kapitału WACC, który jest średnią kosztu kapitału własnego i kosztu kapitału obcego waŝoną ich udziałem w całym zainwestowanym kapitale. WACC wyznacza się wg formuły: WACC = w E k E + w D k D (1-T), gdzie w E, w D udział odpowiednio kapitału własnego i kapitału obcego w kapitale zainwestowanym, k E, k D koszt odpowiednio kapitału własnego i kapitału obcego, T stawka podatku dochodowego 12
13 2.2. Rentowność zaangaŝowanego kapitału ŚredniowaŜony koszt kapitału (WACC) Koszt kapitału Ryzyko kapitału a ryzyko inwestora k E WACC k D RP (premia za ryzyko) r RF 0 Ryzyko operacyjne Ryzyko wierzycieli (ryzyko niewypłacalności) Ryzyko finansowe Ryzyko inwestora Ryzyko właścicieli 13
14 2.2. Rentowność zaangaŝowanego kapitału ŚredniowaŜony koszt kapitału (WACC) koszt kapitału obcego Koszt kapitału obcego, będący jednocześnie oczekiwaną stopą zwrotu, jest wyznaczony przez warunki na jakich został pozyskany kapitał obcy od wierzycieli. Warunki te przedstawiono na schemacie: Czynniki kształtujące koszt kapitału obcego Oprocentowanie Sposób i terminy spłaty kapitału Sposób naliczania oprocentowania okres kapitalizacji odsetek Wysokość prowizji Karencja w obsłudze zadłuŝenia Stałe Zmienne Raty stałe Raty malejące 14
15 2.2. Rentowność zaangaŝowanego kapitału ŚredniowaŜony koszt kapitału (WACC) koszt kapitału własnego Wycena kapitału własnego jest trudniejsza niŝ wycena kapitału obcego. Koszt tego kapitału moŝna jedynie oszacować na podstawie dostępnych metod. Na wybór metody wpływa w duŝej mierze sytuacja przedsiębiorstwa przedsiębiorstwo notowane na rynku regulowanym bądź przedsiębiorstwo nie notowane na takim rynku, wiedza i doświadczenie szacującego koszt kapitału oraz nastawienie inwestorów dostarczających kapitał własny przedsiębiorstwu. MoŜna wyróŝnić dwa skrajne podejścia do ustalania kosztu kapitału własnego. Z jednej strony koszt kapitału jest wyznaczany na podstawie arbitralnej i subiektywnej oceny inwestora jakiej stopy zwrotu oczekuje z inwestycji w kapitał własny, zaś z drugiej ocena tego kosztu moŝe być dokonana w miarę obiektywnie przez niezaleŝnego analityka finansowego przy wykorzystaniu modeli teoretycznych i informacji rynkowych charakteryzujących relację między stopą zwrotu a ryzykiem inwestycji na danym rynku kapitałowym. W tym drugim podejściu najczęściej wykorzystywany jest model wyceny aktywów kapitałowych CAPM. W modelu tym zakłada się, Ŝe oczekiwana stopa zwrotu z inwestycji w aktywa kapitałowe uzaleŝniona jest od stopy zwrotu wolnej od ryzyka r RF oraz premii za ryzyko odpowiadające danej inwestycji. Premię tę określa iloczyn współczynnika beta oraz tzw. premii za ryzyko rynkowe. Koszt kapitału własnego wyznaczony metodą CAPM moŝna przedstawić następująco: k E = r RF + β E (r M r RF ), gdzie r M oczekiwana stopa zwrotu z inwestycji w tzw. portfel rynkowy, β E wystandaryzowana miara ryzyka rynkowego inwestycji w kapitał własny, tzw. współczynnik beta, 15
16 2.2. Rentowność zaangaŝowanego kapitału ŚredniowaŜony koszt kapitału (WACC) koszt kapitału własnego RóŜnica (r M r RF ) oznacza przeciętną premię za ryzyko rynkowe (systematyczne) dotyczące inwestycji na danym rynku kapitałowym. RóŜnica ta określa, o ile przeciętnie jest wyŝsza stopa zwrotu w aktywa ryzykowne od stopy zwrotu z aktywów wolnych od ryzyka. Współczynnik β mierzy zaleŝność między stopą zwrotu uzyskaną z inwestycji w kapitał własny konkretnego przedsiębiorstwa a stopą zwrotu zrealizowaną z inwestycji w tzw. portfel rynkowy - współczynnik β określa siłę i kierunek tej zaleŝności. Dla spółek giełdowych, których bieŝąca wartość rynkowa jest znana i które realizują politykę stabilnych dywidend do wyceny kosztu kapitału własnego moŝna zastosować model zdyskontowanych dywidend tzw. model Gordona. Według tego modelu bieŝąca wartość akcji cenę rynkową P 0 wyznacza strumień przyszłych zdyskontowanych dywidend stałych lub rosnących w stałym tempie g: P 0 = DIV 1 / ( k E g ) = DIV 0 ( 1+g ) / (k E g), przy załoŝeniu, Ŝe k E > g, gdzie DIV 0 ostatnio wypłacona dywidenda na jedną akcję, DIV 1 pierwsza spodziewana wypłata dywidendy na jedną akcję, Po przekształceniu otrzymujemy koszt kapitału własnego w modelu Gordona: k E = DIV 0 ( 1 + g ) / P 0 + g 16
17 2.2. Rentowność zaangaŝowanego kapitału Ekonomiczna wartość dodana (EVA) Realizowana przez przedsiębiorstwo stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału ROIC powinna być co najmniej równa oczekiwanej przez inwestorów stopie zwrotu, która dla przedsiębiorstwa wyznacza średni waŝony koszt kapitału WACC, czyli: ROIC WACC JeŜeli ROIC WACC, wówczas przedsiębiorstwo osiąga zysk operacyjny netto po opodatkowaniu, który nie tylko pokrywa koszt całkowitego kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie, lecz umoŝliwia takŝe tworzenie nadwyŝki nazywanej zyskiem rezydualnym lub zyskiem ekonomicznym. NadwyŜka ta jest źródłem tworzenia dodatkowej wartości przedsiębiorstwa i zwiększania wartości kapitału zainwestowanego. Przedsiębiorstwo inwestujące pozyskany kapitał w działalność, której rentowność przewyŝsza koszt kapitału, ma zdolność do pomnaŝania wartości kapitału zainwestowanego. Najbardziej popularnym miernikiem zdolności przedsiębiorstwa do tworzenia dodatkowej wartości jest ekonomiczna wartość dodana EVA: EVA = ( ROIC WACC ) K, gdzie K wartość zainwestowanego kapitału Zerowa EVA (gdy ROIC WACC = 0 ) stanowi swego rodzaju próg rentowności działalności operacyjnej przy danym poziomie średnio waŝonego kosztu kapitału. EVA większe od zera (gdy ROIC > WACC ) oznacza, Ŝe przedsiębiorstwo ma zdolność zwiększania zainwestowanego w nim kapitału, zaś gdy EVA jest mniejsze od zera (gdy ROIC < WACC) kapitał zainwestowany w przedsiębiorstwie traci na wartości. 17
18 2.3. Wartość kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie Rynkowa wartość dodana (MVA) Zewnętrzną miarą wartości dodatkowej tworzonej przez przedsiębiorstwo jest tzw. rynkowa wartość dodana MVA. Wartość ta wynika bezpośrednio z weryfikacji przez inwestorów na rynku kapitałowym bieŝącej wartości kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie (rynkowa wycena wartości przedsiębiorstwa): MVA = V K, gdzie V wartość rynkowa przedsiębiorstwa, równa rynkowej wartości zainwestowanego własnego i obcego kapitału, K wartość księgowa (bilansowa) zainwestowanego kapitału (wartość kapitału zainwestowanego w aktywa operacyjne przedsiębiorstwa). Wartość rynkowa kapitału własnego V E równa iloczynowi liczby wyemitowanych akcji i ich bieŝącej ceny rynkowej odbiega zasadniczo od ich wartości bilansowej E jest od niej wyŝsza, gdy przedsiębiorstwo jest rentowne i inwestorzy oceniają Ŝe równieŝ w przyszłości będzie ono zdolne do pomnaŝania zainwestowanego kapitału lub jest od niej niŝsza, gdy przedsiębiorstwo traci rentowność a szanse na przezwycięŝenia kryzysu nie są duŝe. Relacje zachodzące między wartością rynkową kapitału zainwestowanego V a jego wartością bilansową K, z których wynika dodatnia bądź ujemna rynkowa wartość dodana MVA moŝna przedstawić za pomocą tzw. bilansu ekonomicznego. Suma rynkowych wartości kapitału własnego V E i kapitału obcego V D stanowi wartość rynkową przedsiębiorstwa V. Ta z kolei wyznacza wartość rynkową aktywów operacyjnych netto. Równanie bilansu ekonomicznego: V E + V D = V = K + MVA 18
19 2.3. Wartość kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie Rynkowa wartość dodana (MVA) tworzenie wartości dodanej BILANS EKONOMICZNY Aktywa operacyjne netto Kapitał zainwestowany Wartość bilansowa kapitału zainwestowanego K V E V (wartość rynkowa przedsiębiorstwa) Wartość dodana MVA > 0 V D 19
20 2.3. Wartość kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie Rynkowa wartość dodana (MVA) utrata wartości BILANS EKONOMICZNY Aktywa operacyjne netto Kapitał zainwestowany V E Wartość bilansowa kapitału zainwestowanego K V D V (wartość rynkowa przedsiębiorstwa) MVA < 0 Wartość utracona 20
21 2.3. Wartość kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie Rynkowa wartość dodana (MVA) Istnieje ścisły związek między MVA i EVA. Suma zdyskontowanych przyszłych ekonomicznych wartości dodanych wynikających z planów dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa i jego przyszłych moŝliwości do zwiększania wartości kapitału zainwestowanego wyznacza bieŝącą rynkową wartość dodaną: MVA 0 = t = 1 EVA (1 + WACC Przyrost rynkowej wartości dodanej MVA jest osiągany gdy podejmowane projekty są rentowne (stopa zwrotu jest wyŝsza od kosztu kapitału zainwestowanego w te projekty. Związek między rentownością projektów inwestycyjnych a kształtowaniem się rynkowej wartości dodanej moŝna przedstawić wykorzystując bieŝącą wartość netto NPV: oraz: MVA = MVA 1 - MVA 0 = V 1 K 1 ( V 0 K 0 ) = V - K = NPV, NPV = t = 1 (1 + NCF WACC t ) t t ) t K = V K Gdzie NCF = Zysk operacyjny po opodatkowaniu + Amortyzacja +/- Zmiana operacyjnych aktywów obrotowych netto + / - Zmiana aktywów trwałych 21
22 2.3. Wartość kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie Wartość ekonomiczna kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie Oprócz rynkowej i księgowej wartości przedsiębiorstwa oraz zainwestowanego w nim kapitału bardzo waŝną z punktu widzenia zarządzania przedsiębiorstwem i jego kapitałem jest wartość ekonomiczna, odnosząca się do potencjału danego składnika majątku w zakresie generowania gotówki dla właściciela tego majątku. Do wyceny wartości ekonomicznej konieczna jest prognoza przepływów pienięŝnych netto, jakich moŝna spodziewać się w przyszłości z posiadanego składnika aktywów lub całego przedsiębiorstwa. Wartość ekonomiczną moŝna zatem określić jako wartość zdyskontowanych przyszłych przepływów pienięŝnych netto wypracowanych z danego składnika aktywów lub całego przedsiębiorstwa. Wartość ekonomiczną przedsiębiorstwa W moŝna określić wzorem W 0 = t= 1 NCF (1 + WACC) t t NCF - wolne przepływy pienięŝne to saldo przepływów operacyjnych i inwestycyjnych związanych z podstawową działalnością przedsiębiorstwa, które moŝe być rozdysponowane między wierzycieli (obsługa zadłuŝenia) oraz właścicieli przedsiębiorstwa. Podział między wierzycieli i właścicieli jest moŝliwy, gdy saldo to jest dodatnie. Gdy jest ono ujemne, wówczas przedsiębiorstwo musi pozyskać dodatkowy kapitał od wierzycieli lub właścicieli na pokrycie wydatków netto związanych z prowadzoną działalnością. 22
23 2.3. Wartość kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie Wartość ekonomiczna kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie Szczegółowa prognoza przyszłych wolnych przepływów pienięŝnych moŝliwa jest na kilka najbliŝszych okresów ale nie w nieskończoność. Dlatego teŝ oprócz prognozy przepływów dla skończonej liczby okresów n szacowana jest teŝ wartość końcowa (rezydualna) przedsiębiorstwa RV n na koniec okresu t = n, co ma rekompensować prognozę przepływów pienięŝnych występujących po t = n. Wartość ekonomiczną W0 obliczamy wówczas w następujący sposób: W 0 = t= 1 NCF (1 + WACC) t t + RVn (1 + WACC) n Wykorzystanie wartości ekonomicznej (wartości zdyskontowanych przepływów pienięŝnych) pozwala powiązać zdyskontowane przyszłe efekty prowadzonej działalności z bieŝącą działalnością przedsiębiorstwa. W przypadku przedsiębiorstw notowanych na rynku kapitałowym ich wartość ekonomiczna jest porównywana z wartością rynkową. Utrzymywanie się znacznej róŝnicy między wartością ekonomiczną a wartością rynkową przedsiębiorstwa oznacza, Ŝe akcje przedsiębiorstwa są przewartościowane lub niedowartościowane. Gdy są niedowartościowane (wartość rynkowa jest niŝsza od ekonomicznej) spółka moŝe być dobrym celem do przejęcia (wykupu). W sytuacji przeciwnej akcjonariusze mają moŝliwość zrealizowania nadzwyczajnych zysków kapitałowych. 23
24 2.3. Wartość kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie Wartość ekonomiczna kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie podstawowe czynniki wzrostu wartości przedsiębiorstwa PODSTAWOWE FINANSOWE CZYNNIKI WARTOŚCI EKONOMICZNEJ PRZEDSIĘBIORSTWA MarŜa zysku operacyjnego Tempo wzrostu sprzedaŝy Stawka podatku dochodowego Okres wzrostu aktywów i sprzedaŝy Strukturę i koszt kapitału Inwestycje w operacyjne aktywa trwałe Inwestycje w operacyjne aktywa obrotowe netto 24
25 2.3. Wartość kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie Wzrost wartości kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie jako cel działania przedsiębiorstwa perspektywa finansowa Zwiększanie wartości rynkowej przedsiębiorstwa oraz korzyści, jakie odnoszą właściciele z kapitału zainwestowanego, stają się coraz częściej głównym celem funkcjonowania przedsiębiorstwa, który jest nie tylko podstawą do budowy strategii działania lecz takŝe całego systemu organizacji i zarządzania przedsiębiorstwem tzw. Zarządzania przez wartość (VBM). Mając na uwadze tak określony cel funkcjonowania przedsiębiorstwa główną rolę odgrywa spojrzenie nań przez pryzmat właścicieli oraz mierników finansowych oceniających rentowność kapitału zainwestowanego a takŝe kształtowanie się jego wartości rynkowej. UŜytecznym narzędziem przekładania misji i strategii przedsiębiorstwa na cele i mierniki w czterech perspektywach: finansowej, klienta, procesów wewnętrznych i rozwoju jest zrównowaŝona karta wyników, zwana teŝ strategiczną kartą wyników. Perspektywa finansowa odzwierciedla długoterminowy cel przedsiębiorstwa, jakim jest wysoki zwrot z zaangaŝowanego kapitału spojrzenie na działalność przedsiębiorstwa z punktu widzenia głownie właścicieli. Korzyści jakie mogą on odnosić wiąŝą się zarówno z wysoką rentownością operacyjną jak teŝ wzrostem wartości przedsiębiorstwa. Miarą korzyści dla właścicieli z kapitału zainwestowanego w danym okresie jest całkowity zwrot dla akcjonariuszy TSR, wyraŝony formułą: TSR DIV1 dywidendy wypłacone na jedną akcję w danym okresie, P0 cena akcji na początek danego okresu, P1 cena akcji na koniec danego okresu. = DIV P P 1 P 0 P 0, gdzie 25
26 2.3. Wartość kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie Wartość ekonomiczna kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwie podstawowe czynniki wzrostu wartości przedsiębiorstwa Stopień realizacji celów, jakie stawiają przed przedsiębiorstwem jego akcjonariusze moŝna ocenić miernikami: Zysk operacyjny lub zysk brutto Stopa zwrotu z kapitału zainwestowanego ROIC Stopa zwrotu z kapitału własnego ROE Ekonomiczna wartość dodana EVA Przepływy pienięŝne netto NCF BieŜąca wartość rynkowa przedsiębiorstwa rynkowa V i ekonomiczna W Rynkowa wartość dodana MVA 26
Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa
Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa 3.3 Metody dochodowe Do wyceny przedsiębiorstwa stosuje się, obok metod majątkowych - metody dochodowe, często określane mianem metod zdyskontowanego dochodu ekonomicznego.
Bardziej szczegółowoKoszt kapitału obcego cena jaką inwestor(przedsiębiorstwo) zapłaci za zewnętrzne źródła finansowania(kredyty, obligacje, poŝyczki, itp.).
WAAC średni waŝony koszt kapitału koszt kapitału uwzględniający zdewersyfikowaną strukturę finansowania przedsięwzięcia. W praktyce jest to wypadkowy koszt kapitału obliczony jako średnia waŝona kosztu
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE FINANSAMI W PROJEKTACH C.D. OCENA FINANSOWA PROJEKTU METODY OCENY EFEKTYWNOŚCI FINANSOWEJ PROJEKTU. Sabina Rokita
ZARZĄDZANIE FINANSAMI W PROJEKTACH C.D. OCENA FINANSOWA PROJEKTU METODY OCENY EFEKTYWNOŚCI FINANSOWEJ PROJEKTU Sabina Rokita Podział metod oceny efektywności finansowej projektów 1.Metody statyczne: Okres
Bardziej szczegółowoEkonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce
Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz W8 Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska Wpływ stopy dyskonta na przepływ gotówki. Janusz Kotowicz
Bardziej szczegółowoBilans. A. Aktywa trwałe. I. Wartości niematerialne i prawne 1. Koszty zakończonych prac rozwojowych 2. Wartość firmy
Bilans Jest to podstawowy dokument księgowy, który jest podstawą dla zamknięcia rachunkowego roku obrotowego - bilans zamknięcia, a takŝe dla otwarcia kaŝdego następnego roku obrotowego - bilans otwarcia.
Bardziej szczegółowoPodsumowanie raportu z wyceny wartości Hubstyle Sp. z o.o.
Podsumowanie raportu z wyceny wartości Hubstyle Sp. z o.o. Niniejszy dokument stanowi podsumowanie raportu z wyceny wartości Spółki Hubstyle Sp. z o.o. na 9 kwietnia 2014 roku. Podsumowanie przedstawia
Bardziej szczegółowoŚrednio ważony koszt kapitału
Średnio ważony koszt kapitału WACC Weighted Average Cost of Capital 1 Średnio ważony koszt kapitałuwacc Weighted Average Cost of Capital Plan wykładu: I. Koszt kapitału a metody dyskontowe II. Źródła finansowania
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE MIARY I OCENY PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH
PODSTAWOWE MIARY I OCENY PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH PODSTAWOWE MIARY OCENY OPŁACALNOŚCI INWESTYCJI Na rynku konkurencyjnym, jeśli dane przedsiębiorstwo nie chce pozostać w tyle w stosunku do swoich konkurentów,
Bardziej szczegółowoPLANOWANIE I OCENA PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH
Mariusz Próchniak Katedra Ekonomii II, SGH PLANOWANIE I OCENA PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH Ekonomia menedżerska 1 2 Wartość przyszła (FV future value) r roczna stopa procentowa B kwota pieniędzy, którą
Bardziej szczegółowoKOSZT KAPITAŁU. Nie ma nic za darmo
KOSZT KAPITAŁU Nie ma nic za darmo 1 Skąd się biorą pieniądze w firmie? 2 Koszty pozyskania kapitału tarcza podatkowa Finansowanie działalności związane jest z koniecznością ponoszenia przez przedsiębiorstwo
Bardziej szczegółowoRACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY ZŁOŻONE DYNAMICZNE
RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY ZŁOŻONE DYNAMICZNE Projekt Nakłady inwestycyjne, pożyczka + WACC Prognoza przychodów i kosztów Prognoza rachunku wyników Prognoza przepływów finansowych Wskaźniki
Bardziej szczegółowoBudżetowanie kapitałowe Cz.II
Budżetowanie kapitałowe Cz.II Czynnik: dyskontujący Metoda liczenia kapitalizujący (4.1.1) kapitału gdzie: WACC średni ważony koszt kapitału, z liczba źródeł kapitału, w i udział i tego źródła w całości
Bardziej szczegółowoPrzewodnik metodyczny Analiza finansowa
Przewodnik metodyczny Analiza finansowa Dr Maria Gorczyńska I. Ogólne informacje o przedmiocie Cel: zaprezentowanie Słuchaczom ogólnej wiedzy na temat oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa przy pomocy
Bardziej szczegółowoZadanie 1. Zadanie 2. Zadanie 3
Zadanie 1 Inwestor rozważa nabycie obligacji wieczystej (konsoli), od której będzie otrzymywał na koniec każdego półrocza kupon w wysokości 80 zł. Wymagana przez inwestora stopa zwrotu w terminie do wykupu
Bardziej szczegółowoWybór i ocena spółki. Warszawa, 3 marca 2013 r. Copyright Krzysztof Borowski
Wybór i ocena spółki Warszawa, 3 marca 2013 r. Copyright Krzysztof Borowski Wartość wewnętrzna vs cena giełdowa Wartość Momenty kiedy WW jest bliska cenie giełdowej WW Cena giełdowa Kupno Sprzedaż Kupno
Bardziej szczegółowoWycena przedsiębiorstw w MS Excel
Wycena przedsiębiorstw w MS Excel Piotr Kawala Co właściwie wyceniamy? Wyceniając firmę szacujemy zazwyczaj rynkową wartość kapitału własnego (wartość netto), W przypadku wyceny spółki akcyjnej szacujemy
Bardziej szczegółowoWSTĘP ZAŁOŻENIA DO PROJEKTU
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA Przykład analizy opłacalności przedsięwzięcia inwestycyjnego WSTĘP Teoria i praktyka wypracowały wiele metod oceny efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych.
Bardziej szczegółowoFINANSOWANIE PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH (zarządzanie inwestycjami a zarządzanie źródłami finansowania)
FINANSOWANIE PROJEKTÓW INWESTYCYJNYCH (zarządzanie inwestycjami a zarządzanie źródłami finansowania) Warunkiem realizacji kaŝdego projektu inwestycyjnego jest zgromadzenie odpowiedniego kapitału. MoŜliwości
Bardziej szczegółowoKOSZT KAPITAŁU W WYCENIE PRZEDSIĘBIORSTW
KOSZT KAPITAŁU W WYCENIE PRZEDSIĘBIORSTW ĆWICZENIA WYCENA PRZEDSIĘBIORTW Przeprowadzenie wyceny przedsiębiorstwa i pomiaru jego wartości jak również wdrożenie planu strategicznego zarządzania wartością
Bardziej szczegółowo5. Skonsolidowany rachunek przepływów pienięŝnych Zestawienie zmian w skonsolidowanym kapitale własnym...8
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE GRUPY PKM DUDA S.A. ZA 2007 1. Wybrane skonsolidowane dane finansowe...3 2. Skonsolidowany bilans - Aktywa...4 3. Skonsolidowany bilans - Pasywa...5 4. Skonsolidowany
Bardziej szczegółowoANALIZA I OCENA SYTUACJI MAJĄTKOWEJ I FINANSOWEJ
Załącznik do Uchwały Nr 474/141/12 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 2 maja 2012 roku. Opinia w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego Pomorskiego Ośrodka Ruchu Drogowego w Gdańsku za rok
Bardziej szczegółowoFinansowanie działalności przedsiebiorstwa. Finanse 110630-1165
Finansowanie działalności przedsiebiorstwa przedsiębiorstw-definicja Przepływy pieniężne w przedsiębiorstwach Decyzje finansowe przedsiębiorstw Analiza finansowa Decyzje finansowe Krótkoterminowe np. utrzymanie
Bardziej szczegółowoZESTAW ĆWICZENIOWY Z ANALIZY EKONOMICZNEJ I EKONOMICZNO-FINANSOWEJ dr Henryk Zagórski
ZESTAW ĆWICZENIOWY Z ANALIZY EKONOMICZNEJ I EKONOMICZNO-FINANSOWEJ dr Henryk Zagórski 1. W oparciu o poniŝsze informacje uzupełnij bilans analityczny: - wskaźnik płynności natychmiastowej 0,2 - wskaźnik
Bardziej szczegółowoSą to zjawiska ekonomiczne związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pienięŝnych na cele działalności gospodarczej przedsiębiorstwa.
Finanse przedsiębiorstwa Są to zjawiska ekonomiczne związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pienięŝnych na cele działalności gospodarczej przedsiębiorstwa. Zarządzanie Polega na pozyskiwaniu źródeł
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE ZA I KWARTAŁ 2007 GRUPA KAPITAŁOWA HAWE S.A. SPRAWOZDANIA FINANSOWE
SPRAWOZDANIE ZA I KWARTAŁ 2007 GRUPA KAPITAŁOWA HAWE S.A. SPRAWOZDANIA FINANSOWE Sprawozdania skonsolidowane Grupy Kapitałowej HAWE S.A. BILANS AKTYWA 31-03-2007 31-12-2006 Aktywa trwałe 58 655 55 085
Bardziej szczegółowoInwestycje finansowe. Wycena obligacji. Stopa zwrotu z akcji. Ryzyko.
Inwestycje finansowe Wycena obligacji. Stopa zwrotu z akcji. yzyko. Inwestycje finansowe Instrumenty rynku pieniężnego (np. bony skarbowe). Instrumenty rynku walutowego. Obligacje. Akcje. Instrumenty pochodne.
Bardziej szczegółowoMetody oceny efektywności inwestycji rzeczowych
I Metody oceny efektywności inwestycji rzeczowych Efektywność inwestycji rzeczowych Inwestycje - aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych z przyrostu wartości tych aktywów. Efektywność inwestycji
Bardziej szczegółowoFiruta S., Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Haliniak Z., Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Firuta S., Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Haliniak Z., Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Ocena efektywności zarządzania wartością przedsiębiorstwa na podstawie ekonomicznej wartości dodanej (EVA)
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ I. Wprowadzenie do zarządzania finansami
Spis treści Wstęp O Autorach CZĘŚĆ I. Wprowadzenie do zarządzania finansami ROZDZIAŁ 1. Pierwsze spojrzenie na zarządzanie finansami Znaleźć właściwą równowagę 1.1. Czym są finanse? 1.2. Praca w finansach
Bardziej szczegółowoMateriały uzupełniające do
Dźwignia finansowa a ryzyko finansowe Przedsiębiorstwo korzystające z kapitału obcego jest narażone na ryzyko finansowe niepewność co do przyszłego poziomu zysku netto Materiały uzupełniające do wykładów
Bardziej szczegółowoAneks C Typowe wartości wskaźników analitycznych
Aneks C Typowe wartości wskaźników analitycznych i płynności Stan środków pieniężnych na koniec każdego z okresów (pozycja G rachunku przepływów pieniężnych) powinien przyjmować dodatnie wartości w każdym
Bardziej szczegółowoANALIZA EX-POST SYTUACJI FINANSOWEJ Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Dąbrowie Górniczej
projekt 01193 Str. 1 ANALIZA EX-POST SYTUACJI FINANSOWEJ Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Dąbrowie Górniczej Krótka historia W 1950 roku powstało Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki
Bardziej szczegółowoWYCENA PRZEDSIĘBIORSTWA NAJISTOTNIEJSZE CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WARTOŚĆ SPÓŁKI W METODZIE DCF. Marek Zieliński
WYCENA PRZEDSIĘBIORSTWA NAJISTOTNIEJSZE CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WARTOŚĆ SPÓŁKI W METODZIE DCF Marek Zieliński Wybór metody oszacowania wartości jednostki determinuje szereg czynników, w szczególności sytuacja
Bardziej szczegółowoFinanse przedsiębiorstw mgr Kazimierz Linowski WyŜsza Szkoła Marketingu i Zarządzania
Finanse przedsiębiorstw mgr Kazimierz Linowski WyŜsza Szkoła Marketingu i Zarządzania Wstęp Celem wykładu jest przedstawienie podstawowych pojęć oraz zaleŝności z zakresu zarządzania finansami w szczególności
Bardziej szczegółowoAnaliza wskaźnikowa. Analiza zadłuŝenia Grupy Boryszew
Analiza wskaźnikowa Analiza zadłuŝenia Grupy Boryszew W celu oceny zadłuŝenia Grupy Boryszew w latach 2004-2008 zostały najpierw obliczone podstawowe wskaźniki zadłuŝenia. Wyniki ich zawarte są w tabeli
Bardziej szczegółowoOcena kondycji finansowej organizacji
Ocena kondycji finansowej organizacji 1 2 3 4 5 6 7 8 Analiza płynności Analiza rentowności Analiza zadłużenia Analiza sprawności działania Analiza majątku i źródeł finansowania Ocena efektywności projektów
Bardziej szczegółowoTOWARZYSTWO UBEZPIECZEŃ EUROPA S.A.
TOWARZYSTWO UBEZPIECZEŃ EUROPA S.A. SKRÓCONE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA OKRES 3 MIESIĘCY ZAKOŃCZONY DNIA 31 MARCA 2008 ROKU ZGODNE Z MIĘDZYNARODOWYMI STANDARDAMI SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ SKRÓCONY BILANS
Bardziej szczegółowoWstępna ocena sytuacji finansowej Grupy Boryszew Analiza bilansu
Wstępna ocena sytuacji finansowej Grupy Boryszew Analiza bilansu Analiza bilansu została przeprowadzona na podstawie skonsolidowanych sprawozdań Grupy Boryszew za lata 2004- Uproszczony bilans za badane
Bardziej szczegółowoTesty na utratę wartości aktywów case study. 2. Testy na utratę wartości aktywów w ujęciu teoretycznym
Roksana Kołata Dariusz Stronka Testy na utratę wartości aktywów case study 1. Wprowadzenie Zgodnie z prawem bilansowym wycena aktywów w bilansie powinna być poddawana regularnej ocenie. W sytuacji, gdy
Bardziej szczegółowoNAKŁADY W RAMACH PRZEDSIĘWZIĘCIA
NAKŁADY W RAMACH PRZEDSIĘWZIĘCIA NAKŁADY KWOTA I. Wydatki w ramach kredytu/pożyczki : z tego: II. Nakłady w ramach środków własnych: z tego: SUMA NAKŁADOW (I+II) ŹRÓDŁA FINANSOWANIA: 1. Środki własne 2.
Bardziej szczegółowoKoszty zmienne + Koszty stałe = Koszty całkowite
Finanse przedsiębiorstw W świetle teorii JeŜeli przedsiębiorstwo ma przynosić zyski i zwiększać swoją wartość, to musi być dobrze zarządzane. Jednym z warunków sprawnego funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoAKADEMIA ANALIZ Runda 1
AKADEMIA ANALIZ Runda 1 Po co wyceniać spółki? Inwestować Kupować Sprzedawać Inwestor indywidualny Fundusz inwestycyjny Private equity Fuzje i przejęcia Doradztwo transakcyjne Inwestor branżowy Wyjście
Bardziej szczegółowoMetoda DCF. Dla lepszego zobrazowania procesu przeprowadzania wyceny DCF, przedstawiona zostanie przykładowa wycena spółki.
Metoda DCF Metoda DCF (ang. discounted cash flow), czyli zdyskontowanych przepływów pieniężnych to jedna z najpopularniejszych metod wyceny przedsiębiorstw stosowanych przez analityków. Celem tej metody
Bardziej szczegółowoIstota metody DCF. (Discounted Cash Flow)
Istota metody DCF (Discounted Cash Flow) Metoda DCF to: Sposób wyceny przedsiębiorstwa i jego kapitałów własnych oparty o zdyskontowane przepływy pieniężne. Wolne przepływy pieniężne (Free Cash Flows)
Bardziej szczegółowoGrupa Kapitałowa NTT System S.A. ul. Osowska Warszawa
Skonsolidowany bilans na dzień r.,30.09.2007 r., r. i 30.09.2006 r. w tys. zł. BILANS - AKTYWA A. Aktywa trwałe 43 591 42 382 40 465 40 370 I. Wartości niematerialne i prawne 32 085 32 008 31 522 31 543
Bardziej szczegółowo- inne długoterminowe aktywa finansowe
Skonsolidowany bilans na dzień r.,30.06.2009 r., 31.12.2008 r. i r. w tys. zł. BILANS - AKTYWA A. Aktywa trwałe 61 235 60 210 56 498 54 825 I. Wartości niematerialne i prawne 31 703 31 796 31 980 31 988
Bardziej szczegółowoRaport kwartalny SA-Q 1 / 2014 kwartał /
skorygowany KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO Raport kwartalny SA-Q 1 / 2014 kwartał / rok (dla emitentów papierów wartościowych prowadzących działalność wytwórczą, budowlaną, handlową lub usługową) za 1 kwartał
Bardziej szczegółowodr hab. Marcin Jędrzejczyk
dr hab. Marcin Jędrzejczyk Przez inwestycje należy rozumieć aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych, wynikających z przyrostu wartości tych zasobów, uzyskania z nich przychodów w postaci
Bardziej szczegółowo17.2. Ocena zadłużenia całkowitego
17.2. Ocena zadłużenia całkowitego Dokonując oceny ryzyka finansowego oraz gospodarki finansowej nie sposób pominąć kwestii zadłużenia, w tym szczególnie poziomu, struktury oraz wydolności firmy w zakresie
Bardziej szczegółowoSprawozdanie finansowe za I półrocze 2011
AKTYWA 30.06.2011 31.12.2010 30.06.2010 I. Aktywa trwałe 11 042 282,96 10 265 998,28 7 293 033,71 1. Wartości niematerialne i prawne 20 300,00 23 200,00 43 656,86 2. Rzeczowe aktywa trwałe 9 308 668,04
Bardziej szczegółowoANALIZA WSKAŹNIKOWA. Prosta, szybka metoda oceny firmy.
ANALIZA WSKAŹNIKOWA Prosta, szybka metoda oceny firmy. WSKAŹNIKI: Wskaźniki płynności Wskaźniki zadłużenia Wskaźniki operacyjności Wskaźniki rentowności Wskaźniki rynkowe Wskaźniki płynności: pokazują
Bardziej szczegółowoWYBRANE DANE FINANSOWE WYBRANE DANE FINANSOWE (2001) tys. zł tys. EUR I. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów 80 867 22 150 II. Zysk (strata) na działalności operacyjnej 3 021 829
Bardziej szczegółowoRaport kwartalny SA-Q 4 / 2008
skorygowany KOMISJA NADZORU FINANSOWEGO Raport kwartalny SA-Q 4 / 2008 kwartał / rok (zgodnie z 86 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. - Dz. U. Nr 209, poz. 1744)
Bardziej szczegółowoRACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI
RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY PROSTE STATYCZNE 4 maj 2015 r. Metody oceny efektywności projektu inwestycyjnego Wybór metody oceny Przygotowanie danych (prognozy) Wyliczenie wskaźników Wynik analizy
Bardziej szczegółowoMetody niedyskontowe. Metody dyskontowe
Metody oceny projektów inwestycyjnych TEORIA DECYZJE DŁUGOOKRESOWE Budżetowanie kapitałów to proces, który ma za zadanie określenie potrzeb inwestycyjnych przedsiębiorstwa. Jest to proces identyfikacji
Bardziej szczegółowoRaport roczny w EUR
Raport roczny 2000 Podsumowanie w PLN Przychody z tytułu odsetek - 84 775 Przychody z tytułu prowizji - 8 648 Wynik na działalności bankowej - 41 054 Zysk (strata) brutto - 4 483 Zysk (strata) netto -
Bardziej szczegółowoRaport roczny w EUR
Raport roczny 1999 Podsumowanie w PLN Przychody z tytułu odsetek - 62 211 Przychody z tytułu prowizji - 8 432 Wynik na działalności bankowej - 32 517 Zysk (strata) brutto - 13 481 Zysk (strata) netto -
Bardziej szczegółowoBILANS AKTYWA A.
Grupa Kapitałowa NTT System S.A. ul. Osowska 84 04-351 Warszawa Skonsolidowany bilans na dzień 31.03.2007 r., 31.12.2006 r. i 31.03.2006 r. w tys. zł. BILANS - AKTYWA stan na: 31.03.2007 31.12.2006 31.03.2006
Bardziej szczegółowoBILANS AKTYWA A.
Grupa Kapitałowa NTT System S.A. ul. Osowska 84 04-351 Warszawa Skonsolidowany bilans na dzień 31.03.2008 r., 31.12.2007 r. i 31.03.2007 r. w tys. zł. BILANS - AKTYWA stan na: 31.03.2008 31.12.2007 31.03.2007
Bardziej szczegółowoGrupa Kapitałowa NTT System S.A. ul. Osowska Warszawa
Grupa Kapitałowa NTT System S.A. Skonsolidowany bilans na dzień r.,31.03.2008 r., 31.12.2007 r. i r. w tys. zł. BILANS - AKTYWA stan na: 31.03.2008 31.12.2007 A. Aktywa trwałe 54 029 53 106 52 285 41 016
Bardziej szczegółowo3 kwartały narastająco od do
narastająco od 2005-01-01 do 2005-09-30 w tys. zł narastająco od 2004-01-01 do 2004-09-30 narastająco od 2005-01-01 do 2005-09-30 w tys. EUR narastająco od 2004-01-01 do 2004-09-30 WYBRANE DANE FINANSOWE
Bardziej szczegółowoWycena przedsiębiorstwa. Bartłomiej Knichnicki b.knichnicki@volante.pl
Wycena przedsiębiorstwa Bartłomiej Knichnicki b.knichnicki@volante.pl 1. Cel wyceny 2. Metody majątkowe 3. Metody dochodowe 4. Metody porównawcze Agenda Cel wyceny motywy wyceny Transakcje kupna-sprzedaży
Bardziej szczegółowo15. Prognoza przychodów i kosztów w analizowanym okresie...
15. Prognoza przychodów i kosztów w analizowanym okresie... Spis treści 15.1 Przychody... 2 15.2 Koszty materiałów i energii, usług obcych, podatków i opłat, wynagrodzeń, amortyzacji... 3 15.3 Zapotrzebowanie
Bardziej szczegółowoNTT System S.A. ul. Osowska Warszawa. Bilans na dzień r., r. i r. w tys. zł.
NTT System S.A. ul. Osowska 84 04-351 Warszawa Bilans na dzień 31.03.2009 r., 31.12.2008 r. i 31.03.2008 r. w tys. zł. BILANS - AKTYWA stan na: 31.03.2009 31.12.2008 31.03.2008 A. Aktywa trwałe 57 608
Bardziej szczegółowoOCENA EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI. Jerzy T. Skrzypek
OCENA EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI Jerzy T. Skrzypek 1 2 3 4 5 6 7 8 Analiza płynności Analiza rentowności Analiza zadłużenia Analiza sprawności działania Analiza majątku i źródeł finansowania Ocena efektywności
Bardziej szczegółowoGrupa Kapitałowa Pelion
SZACUNEK WYBRANYCH SKONSOLIDOWANYCH DANYCH FINANSOWYCH ZA ROK 2016 Szacunek wybranych skonsolidowanych danych finansowych za rok 2016 SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE Z WYNIKU 2016 2015 Przychody ze sprzedaży
Bardziej szczegółowoProf. nadzw. dr hab. Marcin Jędrzejczyk
Prof. nadzw. dr hab. Marcin Jędrzejczyk 1. Zakup akcji, udziałów w obcych podmiotach gospodarczych według cen nabycia. 2. Zakup akcji i innych długoterminowych papierów wartościowych, traktowanych jako
Bardziej szczegółowoFormularz SA-Q 3 / 2006
SAQ 3/ 2006 Formularz SAQ 3 / 2006 (kwartał/rok) (dla emitentów papierów wartościowych o działalności wytwórczej, budowlanej, handlowej lub usługowej) Zgodnie z 93 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Rady Ministrów
Bardziej szczegółowoTowarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych "CUPRUM" ul. M. Skłodowskiej-Curie 82, 59-301 Lubin
Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych "CUPRUM" ul. M. Skłodowskiej-Curie 82, 59-301 Lubin Nr statystyczny REGON: 390294404 OGÓLNY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT UBEZPIECZYCIELA sporządzony na dzień: 2013-12-31 Adresat:
Bardziej szczegółowoSkonsolidowane sprawozdanie finansowe GK REDAN za pierwszy kwartał 2014 roku
SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT ZA OKRES OD 1 STYCZNIA 2014 DO 31 MARCA 2014 [WARIANT PORÓWNAWCZY] Działalność kontynuowana Przychody ze sprzedaży 103 657 468 315 97 649 Pozostałe przychody operacyjne
Bardziej szczegółowoGRUPA KAPITAŁOWA KOELNER SA
GRUPA KAPITAŁOWA KOELNER SA SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE za 4 kwartał 2007 r. sporządzone według MIĘDZYNARODOWYCH STANDARDÓW SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ WYBRANE DANE FINANSOWE SKONSOLIDOWANE w
Bardziej szczegółowoI. Postanowienia wstępne. Wykaz ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych
Regulamin Ubezpieczeniowych Funduszy Kapitałowych mający zastosowanie do pracowniczych programów emerytalnych zarządzanych przez Aviva Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie S.A. I. Postanowienia wstępne. Wykaz
Bardziej szczegółowoZobowiązania pozabilansowe, razem
Talex SA skonsolidowany raport roczny SA-RS WYBRANE DANE FINANSOWE WYBRANE DANE FINANSOWE (2001) tys. zł tys. EUR I. Przychody netto ze sprzedaży produktów, 83 399 22 843 towarów i materiałów II. Zysk
Bardziej szczegółowoTEORIA DO ĆWICZEŃ 06 z EwPTM
S t r o n a 1 TEORIA DO ĆWICZEŃ 06 z EwPTM Stopa procentowa i stopa dyskontowa W gospodarce rynkowej kapitał (pieniądz) jest towarem, co powoduje, że tak jak inne dobra ma swoją cenę. Ceną tą jest stopa
Bardziej szczegółowoMONNARI TRADE S.A. 3 kwartały 2008 okres od do kwartały 2007 okres od do
JEDNOSTKOWE WYBRANE DANE FINANSOWE tys. PLN 3 kwartały 2008 okres od 2008-01-01 do 2008-3 kwartały 2007 okres od 2007-01-01 do 2007- tys. EUR 3 kwartały 2008 okres od 2008-01-01 do 2008-3 kwartały 2007
Bardziej szczegółowoFINANSOWANIE PRZEDSIĘBIORSTWA
FINANSOWANIE PRZEDSIĘBIORSTWA Wykład 1 ŹRÓDŁA FINANSOWANIA PRZEDSIĘBIORSTWA dr Henryk Zagórski LITERATURA 1. Duliniec A., Finansowanie przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 2007. 2. Zarządzanie finansami przedsiębiorstw,
Bardziej szczegółowoWskaźnik Formuła OB D% aktywa trwałe aktywa obrotowe
1. Wskaźniki sprawności działania Wskaźnik Formuła 2009 2008 OB D% 1. Podstawowy wsk. Struktury majątkowej aktywa trwałe aktywa obrotowe 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Wskaźnik produktywności aktywów (wskaźnik
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE ZARZĄDU. Działalność
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Spółka jest jednostką zależną, w całości należącą do Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego Spółki Akcyjnej ("Bank PKO ). Spółka nie zatrudnia pracowników. Działalność Przedmiotem
Bardziej szczegółowoSprawozdanie finansowe za I kwartał 2011
AKTYWA W [PLN] Stan na Stan na A. Aktywa trwałe 9 360 247,84 6 933 646,90 I. Wartości niematerialne i prawne 21 750,01 43 695,88 1 Koszty organizacji przeniesione przy zał. 2 Koszty prac rozwojowych 3
Bardziej szczegółowoJednostkowe Skrócone Sprawozdanie Finansowe za I kwartał 2015 według MSSF. MSSF w kształcie zatwierdzonym przez Unię Europejską REDAN SA
Jednostkowe Skrócone Sprawozdanie Finansowe za I kwartał 2015 według MSSF MSSF w kształcie zatwierdzonym przez Unię Europejską REDAN SA Łódź, dn. 14.05.2015 Spis treści Jednostkowy rachunek zysków i strat
Bardziej szczegółowoBilans należy analizować łącznie z informacją dodatkową, która stanowi integralną część sprawozdania finansowego - 71 -
Bilans III. Inwestycje krótkoterminowe 3.079.489,73 534.691,61 1. Krótkoterminowe aktywa finansowe 814.721,56 534.691,61 a) w jednostkach powiązanych 0,00 0,00 - udziały lub akcje 0,00 0,00 - inne papiery
Bardziej szczegółowoKontrakty terminowe. This presentation or any of its parts cannot be used without prior written permission of Dom Inwestycyjny BRE Banku S..A.
Kontrakty terminowe Slide 1 Podstawowe zagadnienia podstawowe informacje o kontraktach zasady notowania, depozyty zabezpieczające, przykłady wykorzystania kontraktów, ryzyko związane z inwestycjami w kontrakty,
Bardziej szczegółowoTemat: Podstawy analizy finansowej.
Przedmiot: Analiza ekonomiczna Temat: Podstawy analizy finansowej. Rola analizy finansowej w systemie analiz. Analiza finansowa jest ta częścią analizy ekonomicznej, która stanowi najwyższy stopień jej
Bardziej szczegółowoPKF Capital Sp. z o.o. <> 01-747 Warszawa, ul. Elbląska 15/17, tel/fax (0-22) 495 76 00, 495 76 06 2
Oszacowanie wartości Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa spółki MOSTOSTAL-EXPORT S.A. z siedzibą w Warszawie wg stanu na dzień 30.09.2011 r. wersja z dnia 15.12.2011 r. Wykonawca: PKF Capital Sp. z
Bardziej szczegółowoWYBRANE DANE FINANSOWE
w tys. zł w tys. EUR WYBRANE DANE FINANSOWE od 2004-01-01 do 2004-03- 31 I. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów 424 447 339 816 105 707 70 885 II. Zysk (strata) z działalności
Bardziej szczegółowoGRUPA KAPITAŁOWA BIOTON S.A.
GRUPA KAPITAŁOWA BIOTON S.A. SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA OKRES OD 01 STYCZNIA 2005 DO 30 WRZEŚNIA 2005 ORAZ OD 01 LIPCA 2005 DO 30 WRZEŚNIA 2005 SPORZĄDZONE WEDŁUG MIĘDZYNARODOWYCH STANDARDÓW
Bardziej szczegółowoSpis treści do sprawozdania finansowego
Spis treści do sprawozdania finansowego Nota Skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej 3 Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów 4 Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
Bardziej szczegółowoSKRÓCONE KWARTALNE SPRAWOZDANIE FINANSOWE GRUPY KAPITAŁOWEJ CERSANIT IV kw 2007 (kwartał/rok)
SKRÓCONE KWARTALNE SPRAWOZDANIE FINANSOWE GRUPY KAPITAŁOWEJ CERSANIT IV kw 2007 (kwartał/rok) Wybrane dane finansowe IV kwartał 2007 od 01.01.2007 do 31.12.2007 IV kwartał 2006 od 01.01.2006 do 31.12.2006
Bardziej szczegółowoTUiR Allianz Polska S.A. Bilans zakładu ubezpieczeń (w tys. złotych)
TUiR Allianz Polska S.A. Bilans zakładu ubezpieczeń (w tys. złotych) Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2012 roku Aktywa 31.12.2011 31.12.2012 A Wartości niematerialne i prawne 13
Bardziej szczegółowoSkonsolidowane sprawozdanie finansowe SA-RS 2008
ROCZNE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE ZA OKRES 01.01.2008-31.12.2008 1. Wybrane skonsolidowane dane finansowe 2. Skonsolidowany bilans - Aktywa 3. Skonsolidowany bilans - Pasywa 4. Skonsolidowany
Bardziej szczegółowoFinanse i rachunkowość. Alina Dyduch, Maria Sierpińska, Zofia Wilimowska
Finanse i rachunkowość. Alina Dyduch, Maria Sierpińska, Zofia Wilimowska Podręcznik obejmuje wykład finansów i rachunkowości dla inżynierów. Zostały w nim omówione m.in. rachunkowość jako system informacyjny
Bardziej szczegółowow tys. EURO I. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów
WYBRANE DANE FINANSOWE w tys. zł w tys. EURO 2006 2005 2006 2005 I. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów 760 324 653 629 195 000 162 461 II. Zysk (strata) na działalności operacyjnej
Bardziej szczegółowoTUiR Allianz Polska S.A. Bilans zakładu ubezpieczeń (w tys. złotych)
TUiR Allianz Polska S.A. Bilans zakładu ubezpieczeń (w tys. złotych) Sprawozdanie finansowe za rok zakończony dnia 31 grudnia 2013 roku Aktywa Nota 31.12.2012 31.12.2013 A Wartości niematerialne i prawne
Bardziej szczegółowoSKRÓCONE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE SKONSOLIDOWANY BILANS
SKRÓCONE SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE SKONSOLIDOWANY BILANS stan na 2006- koniec kwartału / 2006 2006-06- poprz. kwartału / 2006 2005- poprz. roku / 2005 2005-06- stan na koniec kwartału / 2005
Bardziej szczegółowoStrona 1 z 12. Sprawozdanie Finansowe Stowarzyszenia Na Rzecz Rozwoju Wsi Pietrzyków z działalności za 2008 rok
Strona 1 z 12 Sprawozdanie Finansowe Stowarzyszenia Na Rzecz Rozwoju Wsi Pietrzyków z działalności za 2008 rok Strona 2 z 12 Rachunek wyników za okres 01 sierpień-31 grudzień 2008 rok Rachunek wyników
Bardziej szczegółowoInformacja dodatkowa instytucji kultury ( art. 45 ust. 2 pkt 3 ustawy)
Informacja dodatkowa instytucji kultury ( art. 45 ust. 2 pkt 3 ustawy) 1. 1. Omówienie stosowanych metod wyceny ( w tym amortyzacji, walut obcych) aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów w zakresie,
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Analiza wskaźnikowa przedsiębiorstwa Jak ocenić pozycję finansową firmy? dr Grażyna Michalczuk Uniwersytet w Białymstoku 9 maja 2013 r. Co to jest analiza To metoda poznanie
Bardziej szczegółowoROCZNE SPRAWOZDANIE FINANSOWE
TELESTRADA SA 02-670 Warszawa ul Puławska 182 NIP: 544-10-14-413 SKONSOLIDOWANY RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT Sporządzony za okres od 1.01.2009 do 31.12.2009 r Wiersz Wyszczególnienie Dane za rok 31-12-2009
Bardziej szczegółowoWpłata. Wydatek. Jest oczywiste, Ŝe firma nie moŝe mieć co roku strat i nadal dobrze prosperować.
Rachunek przepływów środków pienięŝnych Coraz częściej w języku polskim uŝywana jest równieŝ angielska nazwa cash flow. Jest to sprawozdanie z gospodarki środkami pienięŝnymi, które odzwierciedla obraz
Bardziej szczegółowoSpis treści V. Wprowadzenie do zarządzania finansami 1. Podstawowe zagadnienia w zarządzaniu finansami 63. O Autorach
r Spis treści V. Wstęp XIII O Autorach XXI Wprowadzenie do zarządzania finansami 1 rozdział 1 Pierwsze spojrzenie na zarządzanie finansami 3 Znaleźć właściwą równowagę 3 1.1. Czym są finanse? 5 1.2. Praca
Bardziej szczegółowo