PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA HISTORIA dla klas IV i VII

Transkrypt

1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA HISTORIA dla klas IV i VII Celem nauczania historii w szkole podstawowej jest: - zapoznanie uczniów z najważniejszymi wydarzeniami z przeszłości, - rozwijanie poczucia więzi z rodziną, narodem, społecznością europejską i światową, - kształtowanie postaw moralnych, patriotycznych i obywatelskich, - kształtowanie szacunku do własnego państwa i symboli narodowych, - dostarczanie wzorców osobowych z przeszłości, wprowadzanie ucznia w świat wartości ogólnoludzkich, sprzyjających wychowaniu prawego człowieka i aktywnego, świadomego swych praw i obowiązków obywatela. Celem PSO jest: - informowanie rodziców o postępach w nauce, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach uczniów przez cały rok szkolny; - wykrywanie braków wiedzy i umiejętności w nauczaniu i jej zapobieganie; - motywowanie uczniów do pracy; - zapoznanie uczniów i rodziców z wymaganiami edukacyjnymi wynikającymi z realizowanego programu nauczania oraz o sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów na początku roku szkolnego (wrzesień) Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów I. Ocenianie powinno być procesem ciągłym i systematycznym, który dostarcza nauczycielowi, uczniowi i rodzicom informacje o wiedzy i postępach ucznia. Ocenianiu podlegają: - sprawdziany - kartkówki - odpowiedzi ustne - prace domowe - praca indywidualna i grupowa na lekcji - projekty - przygotowanie do lekcji - udział w konkursach. II. Metody i formy oceniania Sprawdziany 1. Obejmują materiał z jednego działu. Zapowiadane są tydzień przed ich planowanym terminem. 2. Nauczyciel sprawdza i ocenia prace pisemne uczniów w terminie nie przekraczającym 14 dni od daty napisania prac przez uczniów, które pozostają do wglądu rodziców. 3. Uczeń, który uzyskał ze sprawdzianu ocenę niedostateczną, dopuszczającą, dostateczną lub dobrą może ją poprawić w ciągu dwóch tygodni od otrzymania informacji o stopniu, w terminie ustalonym z nauczycielem. 4. Poprawiona ocena unieważnia ocenę ze sprawdzianu pisanego w pierwszym terminie. 5. Uczeń może przystąpić do poprawienia oceny tylko jeden raz. 6. W przypadku nieobecności ucznia na sprawdzianie pisemnym ma on obowiązek napisania go w terminie ustalonym z nauczycielem. Kartkówki 1. Obejmują maksymalnie trzy ostatnie lekcje i nie muszą być zapowiadane. 2. Uczeń ma prawo poprawy oceny w terminie ustalonym z nauczycielem. 3. Poprawiona ocena unieważnia ocenę z kartkówki pisanej w pierwszym terminie. 4. Uczeń może przystąpić do poprawienia oceny tylko jeden raz.

2 Prace domowe 1. Uczeń za brak krótkiego zadania domowego z ostatniej lekcji otrzymuje wpis bz, za trzy braki zadania uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. 2. Uczeń za dobrze wykonane zadanie otrzymuje +, za trzy plusy otrzymuje ocenę bardzo dobrą. 3. Uczeń oceniany jest stopniami szkolnymi za dłuższe zadania domowe. W tym wypadku nie obowiązuje wpis bz. 4. Jeżeli uczeń na początku nie zgłosi braku zadania otrzymuje oceną niedostateczną. 5. Uczeń jest zawsze informowany o sposobie oceny zadania domowego w chwili jego zlecenia. 6. W porozumieniu z nauczycielem i w wyznaczonym terminie uczeń ma prawo poprawić zadanie domowe. Odpowiedzi ustne 1. Dotyczą wielozdaniowej wypowiedzi z trzech ostatnich lekcji. 2. Uczeń nie może poprawić oceny z odpowiedzi ustnej. Aktywność na lekcji Jest oceniana za pomocą plusów, minusów lub oceny. + zgłaszanie się na lekcji i udzielanie prawidłowych odpowiedzi, aktywność w pracy zespołowej, stosuje ciekawe prezentacje, dodatkowe zadania.(3 plusy- ocena bardzo dobra) - brak zaangażowania na lekcji, pracy w grupie, niezgłoszony brak zeszytu lub podręcznika(3 minusy ocena niedostateczna). Projekty 1. Uczeń wykonuje pracę w formie plakatu, albumu indywidualnie lub w grupie. 2. Czas przeznaczony na realizację zadania min. dwa tygodnie. 3. Ocenę otrzymuje za zgodność z tematem pracy, formę przekazania tematu, estetykę wykonania. Na każdą lekcję uczeń jest zobowiązany przynosić zeszyt przedmiotowy oraz podręcznik. Ewentualny ich brak należy zgłaszać przed lekcją. Za udział w konkursach przedmiotowych uczeń otrzymuje w zależności od osiągnięć i poziomu konkursu ocenę celującą, bardzo dobrą lub plus. Dwa razy w półroczu uczeń może zgłosić nieprzygotowanie do lekcji (nie dotyczy to zapowiedzianych sprawdzianów). Nauczyciel zastrzega sobie prawo odmowy poprawy oceny uczniowi, który systematycznie przeszkadza na lekcji, nie wywiązuje się na bieżąco z obowiązków, celowo wprowadza nauczyciela w błąd, oszukuje lub nie pracuje samodzielnie. Oceny są jawne zarówno dla ucznia, jak i jego rodziców. Sprawdziany oraz kartkówki oceniane są punktowo, a następnie przeliczane na skalę procentową odpowiadające poszczególnym ocenom: 0% 30% - niedostateczny; 31% 49% - dopuszczający; 50% 74% - dostateczny; 75% 90% - dobry; 91% 97% - bardzo dobry; 98% 100% - celujący. Przewidywaną ocenę półroczną i roczną nauczyciel przekazuje uczniowi na tydzień przed radą klasyfikacyjną. III. Ogólne kryteria oceniania osiągnięć ucznia:

3 Celujący: Uczeń aktywnie uczestniczy w zajęciach lekcyjnych. Samodzielnie rozwiązuje problemy omawiane podczas lekcji. Potrafi samodzielnie dotrzeć do różnych źródeł informacji i pomocy naukowych, korzystać z nich i w oparciu o nie rozszerzać swoją wiedzę historyczną. Potrafi uporządkować zebrany materiał, przechowywać i wykorzystywać w praktyce. Na forum klasy potrafi zaprezentować efekty samodzielnej pracy. Zna wszystkie pojęcia, postacie i fakty historyczne przewidziane w programie danej klasy, rozumie ich znaczenie. Poprawnie rozumie związki przyczynowo-skutkowe i umieszcza wydarzenia w czasie. Posiada wiedzę znacznie wykraczającą poza zakres materiału programowego w odniesieniu do określonej epoki, regionu, kraju, postaci, zagadnienia. Bardzo dobry: Uczeń umie samodzielnie dotrzeć do źródeł informacji i pomocy naukowych, korzystać z nich. Korzystając ze wskazówek nauczyciela potrafi dotrzeć do innych źródeł i pomocy. Jest aktywny na lekcji. Postawione problemy i zadania rozwiązuje w sposób samodzielny wykorzystując swą wiedzę i umiejętności.. Rozwiązuje zadania dodatkowe i potrafi przedstawić je klasie. Zna pojęcia, postacie i fakty historyczne przewidziane programem dla danej klasy, rozumie je, dostrzega związki przyczynowo-skutkowe, umiejscawia wydarzenia w czasoprzestrzeni. Potrafi uporządkować zebrany materiał, przechować go i właściwie wykorzystać. Dobry: Potrafi korzystać z zaprezentowanych na lekcji źródeł informacji i pomocy naukowych. Postawione zadania i problemy rozwiązuje samodzielnie lub w przypadku zadań trudniejszych z pomocą nauczyciela. Rozwiązuje dodatkowe zadania o niewielkiej skali trudności i potrafi zaprezentować je klasie. Zna i rozumie większość pojęć, faktów i postaci historycznych przewidzianych programem dla danej klasy. Jest aktywny na lekcjach. Dostrzega przyczyny i skutki wydarzeń, potrafi uporządkować je chronologicznie i przestrzennie. Podejmuje się samodzielnego wykonania prac o niewielkiej skali trudności. Dostateczny: Potrafi pod kierunkiem nauczyciela skorzystać z podstawowych źródeł informacji i pomocy naukowych. Z pomocą nauczyciela wykonuje proste zadania. W trakcie lekcji wykazuje zadowalającą aktywność. Opanował podstawowe elementy wiadomości programowych pozwalające na rozumienie najważniejszych zagadnień. Dopuszczający: Przy pomocy nauczyciela wykonuje bardzo proste zadania wymagające Podstawowych wiadomości i umiejętności. Konstruuje bardzo krótkie i proste wypowiedzi. Poznał niektóre elementy wiadomości programowych i podstawowych zagadnień. Niedostateczny: Nie opanował podstawowych wiadomości ( pojęć, faktów, postaci historycznych ) i nie rokuje nadziei na ich uzupełnienie. Nie potrafi nawet pod kierunkiem nauczyciela korzystać ze źródeł informacji i pomocy naukowych ani wykonać najprostszych zadań. Odznacza się brakiem systematyczności i chęci do nauki oraz biernością na lekcji.

4 Temat lekcji Zagadnienia, materiał nauczania Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca 1. Kongres wiedeński Tajemnice sprzed wieków Jak obradował kongres w Wiedniu? 1. Początek kongresu 2. Sto dni Napoleona 3. Postanowienia kongresu 4. Zmiany granic w Europie 5. Święte Przymierze 1. Dlaczego Wiedeń? 2. Przebieg obrad 3. Główni bohaterowie wiedeńscy terminów: restauracja, legitymizm, równowaga europejska zna daty obrad kongresu wiedeńskiego ( ) państwa decydujące na kongresie wiedeńskim podaje przyczyny zwołania kongresu wiedeńskiego ROZDZIAŁ I: EUROPA PO KONGRESIE WIEDEŃSKIM terminów: abdykacja, Święte Przymierze zna daty: bitwy pod Waterloo (18 VI 1815), podpisania aktu Świętego Przymierza (IX 1815) prezentuje główne założenia ładu wiedeńskiego decyzje kongresu dotyczące ziem polskich wyjaśnia, dlaczego Wiedeń stał się miejscem obrad kongresu zna datę stu dni Napoleona (III VI 1815) postacie: Aleksandra I, Charles a Talleyranda, Klemensa von Metternicha omawia przebieg stu dni Napoleona okoliczności Świętego Przymierza opisuje przebieg obrad kongresu wiedeńskiego głównych uczestników kongresu postacie: Roberta Stewarta Castlereagha, Franciszka I, Fryderyka Wilhelma III zmiany terytorialne w Europie po kongresie wiedeńskim oraz państwa Świętego Przymierza cele i działalność Świętego Przymierza znaczenie regulaminu dyplomatycznego wyjaśnia rolę kongresu wiedeńskiego w procesie likwidacji ocenia postawę Napoleona i Francuzów w okresie jego powrotu do kraju ocenia zasady, w oparciu o które stworzono ład wiedeński ocenia działalność Świętego Przymierza ocenia rolę kongresu wiedeńskiego w dziejach Europy

5 2. Rewolucja przemysłowa 3. Nowe idee polityczne 1. Narodziny przemysłu 2. Rewolucja przemysłowa na świecie 3. Maszyna parowa i jej zastosowanie 4. Narodziny elektrotechniki 5. Skutki rewolucji przemysłowej 1. Liberalizm 2. Konserwatyzm 3. Idee narodowe 4. Początki ruchu robotniczego 5. Czartyzm 6. Socjalizm i komunizm terminów: industrializacja, rewolucja przemysłowa, maszyna parowa zna datę udoskonalenia maszyny parowej (1763) postać Jamesa Watta wymienia przyczyny rewolucji przemysłowej terminów: ideologia, proletariat, ruch robotniczy, strajk, związek zawodowy postać Adama Smitha terminów: manufaktura, fabryka, urbanizacja, kapitał, kapitaliści, robotnicy, proletariat postacie: Samuela Morse a, George a Stephensona wymienia gałęzie przemysłu, które rozwinęły się dzięki zastosowaniu maszyny parowej omawia wpływ zastosowania maszyny parowej na rozwój komunikacji terminów: liberalizm, konserwatyzm, socjalizm postacie: Edmunda Burke a, Karola Marksa zna daty: skonstruowania silnika elektrycznego (1831), skonstruowania telegrafu (1837) postać Michaela Faradaya państwa, na których terenie rozwinęły się w XIX w. najważniejsze zagłębia przemysłowe Europy wyjaśnia okoliczności narodzin przemysłu w XIX w. konsekwencje zastosowania maszyny parowej dla rozwoju przemysłu terminów: wolna konkurencja, komunizm, idee narodowe postacie: Giuseppe Mazziniego, niewolnictwa terminów: cywilizacja przemysłowa, metropolia zna datę pierwszego telegraficznego połączenia kablowego między Ameryką i Europą (1866) gospodarcze i społeczne skutki industrializacji wynalezienia elektryczności dla rozwoju przemysłu i komunikacji zna datę wydania Manifestu komunistycznego (1848) okoliczności narodzin liberalizmu, konserwatyzmu postacie: Thomasa Newcomena, Charlesa Wheatsone a, Thomasa Davenporta wyjaśnia okoliczności narodzin przemysłu w XIX w. opisuje sposób działania maszyny parowej ocenia gospodarcze i społeczne skutki rozwoju przemysłu w XIX w. terminów: czartyzm, falanster zna daty: ruchu czartystów ( ) opisuje narodziny ruchu czartystów, ich

6 4. Przeciwko Świętemu Przymierzu 1. Walka z ładem wiedeńskim 2. Niepodległość Grecji 3. Początek Wiosny Ludów 4. Wystąpienia w Niemczech i Austrii 5. Parlament frankfurcki 6. Powstanie węgierskie 7. Wiosna Ludów we Włoszech 8. Wojna krymska terminu Wiosna Ludów zna datę Wiosny Ludów ( ) państwa, w których wybuchła Wiosna Ludów; wymienia przyczyny Wiosny Ludów okoliczności narodzin liberalizmu, konserwatyzmu i ruchu robotniczego terminów: rewolucja lipcowa, rewolucja lutowa, parlament frankfurcki zna daty: rewolucji lipcowej we Francji (1830), wybuchu Wiosny Ludów we Francji (II 1848) postacie: Mikołaja I, Ludwika Napoleona Bonapartego, Franciszka Józefa I państwa, które uzyskały niepodległość w pierwszej połowie XIX w. Henriego de Saint Simona, Roberta Owena, Fryderyka Engelsa założenia liberalizmu, konserwatyzmu, socjalizmu i komunizmu zna daty: uzyskania niepodległości przez Grecję (1829), w Belgii (1830), zwołania parlamentu frankfurckiego (V 1848), wybrania Ludwika Napoleona Bonapartego prezydentem Francji (XII 1848), stłumienia węgierskiego (1849), wojny krymskiej ( ) postacie: Klemensa von Metternicha, Aleksandra II i ruchu robotniczego wyjaśnia różnice między socjalistami i komunistami wyjaśnia rolę związków zawodowych w rozwoju ruchu robotniczego terminów: dekabryści, bankiety zna daty: wybuchu antytureckiego w Grecji ( ), dekabrystów (XII 1825), uznania niepodległości Belgii (1831), wybuchu Wiosny Ludów w Prusach, Austrii na Węgrzech i we Włoszech (III 1848), robotniczego w Paryżu (VI 1848) postacie: Karola X, Ludwika Filipa, postulaty oraz skutki działalności ocenia wpływ nowych ideologii na życie społeczne i polityczne w pierwszej połowie XIX w. przebieg i skutki walki Greków o niepodległość ocenia znaczenie Wiosny Ludów dla państw i narodów europejskich omawia rolę parlamentu frankfurckiego w procesie jednoczenia Niemiec

7 1. Po upadku Księstwa Warszawskiego 1. Podział ziem polskich 2. Rzeczpospolita Krakowska 3. Wielkie Księstwo Poznańskie 4. Sytuacja gospodarcza w zaborze pruskim podstawy nowoczesności 5. Sytuacja gospodarcza w zaborze przyczyny i przejawy walki z ładem wiedeńskim skutki Wiosny Ludów we Francji, Prusach, Austrii, na Węgrzech i w państwach włoskich państwa, w których w latach wybuchły rewolucje i narodowe oraz państwa zaangażowane w wojnę krymską omawia przyczyny, przebieg i skutki rewolucji lipcowej we Francji wymienia przyczyny i skutki wojny krymskiej POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU I ROZDZIAŁ II: ZIEMIE POLSKIE PO KONGRESIE WIEDEŃSKIM terminu uwłaszczenie zna datę Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Poznańskiego i Wolnego Miasta Krakowa (1815) podział ziem polskich po kongresie wiedeńskim terminu ziemie zabrane zna daty: reformy uwłaszczeniowej w Wielkim Księstwie Poznańskim (1823), zniesienia pańszczyzny w zaborze austriackim (1848) ustrój Wielkiego Księstwa Poznańskiego opisuje ustrój Rzeczypospolitej terminu protektorat zna daty: nadania wolności osobistej chłopom w zaborze pruskim (1807), powołania sejmu prowincjonalnego w Wielkim Księstwie Poznańskim (1824) postacie: Antoniego Radziwiłła, Edwarda Raczyńskiego, Tytusa Działyńskiego, Józefa Lajosa Kossutha, Józefa Bema Karola Alberta cele, przebieg i skutki dekabrystów opisuje przebieg Wiosny Ludów we Francji, Prusach, Austrii, na Węgrzech i w państwach włoskich zna datę otwarcia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie (1817) wyjaśnia, jaką rolę pełniła Rzeczpospolita Krakowska w utrzymaniu polskości porównuje sytuację gospodarczą ziem polskich pod zaborami warunki rozwoju polskiej kultury i oświaty w zaborze Uczeń zna datę wprowadzenia obowiązku szkolnego w zaborze pruskim (1825) ocenia skutki reformy uwłaszczeniowej w zaborze pruskim ocenia politykę władz zaborczych wobec Polaków w zaborze pruskim i austriackim

8 2. W Królestwie Polskim austriackim 6. Kultura i oświata 1. Konstytucja Królestwa Polskiego 2. Namiestnik i wielki książę 3. Gospodarka Królestwa Polskiego 4. Kultura i edukacja pod zaborem rosyjskim 5. Opozycja legalna w Królestwie Polskim 6. Tajne spiski i organizacje zna datę nadania konstytucji Królestwu Polskiemu (1815) postacie: Adama Mickiewicza, Piotra Wysockiego zasięg Królestwa Polskiego wymienia organy władzy określone w konstytucji Królestwa Polskiego Krakowskiej rozwój gospodarczy zaboru pruskiego opisuje sytuację gospodarczą w zaborze austriackim terminów: kaliszanie, konspiracja zna daty: objęcia władzy przez Mikołaja I (1825), zawiązania Sprzysiężenia Podchorążych (1828) postacie: Aleksandra I, wielkiego księcia Konstantego, Mikołaja I, Franciszka Ksawerego Druckiego Lubeckiego, Stanisława Staszica, Waleriana Łukasińskiego ustrój Królestwa Polskiego opisuje rozwój przemysłu w Królestwie Polskim omawia rozwój Maksymiliana Ossolińskiego omawia proces uwłaszczania chłopów w zaborze pruskim zna daty: otwarcia uniwersytetu w Warszawie (1816), działalności Towarzystwa Filomatów ( ), wprowadzenia cenzury w Królestwie Polskim (1819), założenia Banku Polskiego (1828) postacie: Józefa Zajączka, Juliana Ursyna Niemcewicza, Adama Jerzego Czartoryskiego, Wincentego i Bonawentury Niemojowskich najważniejsze okręgi przemysłowe pruskim i Galicji zna daty: Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego (1825), wystąpienia kaliszan (1820) postacie: Stanisława Kostki Potockiego, Tadeusza Czackiego, Tomasza Zana Kanał Augustowski wyjaśnia, jaką rolę w życiu Królestwa Polskiego pełnił wielki książę Konstanty działalność kulturalno oświatową Polaków na ziemiach zabranych wymienia wady i zalety ustroju Królestwa Polskiego ocenia rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego omawia różnice pomiędzy opozycją legalną i nielegalną w Królestwie Polskim ocenia stosunek władz carskich do opozycji legalnej i nielegalnej

9 3. Powstanie listopadowe 1. Wybuch 2. Od negocjacji do detronizacji 3. Wojna polsko rosyjska 4. Wodzowie listopadowego 5. Walki poza Królestwem terminu noc listopadowa zna daty: wybuchu listopadowego (29/30 XI 1830), bitwy pod Olszynką Grochowską (II 1831), wojny polsko rosyjskiej (II X 1831) postacie: Piotra Wysockiego, Józefa Chłopickiego wymienia przyczyny listopadowego kultury i edukacji w Królestwie Polskim wymienia przykłady organizacji spiskowych i ich cele terminów: dyktator, detronizacja zna daty: detronizacji Mikołaja I i zerwania unii z Rosją (25 I 1831), bitwy pod Ostrołęką (V 1831), bitwy o Warszawę (6 7 IX 1831) postacie: wielkiego księcia Konstantego, Adama Jerzego Czartoryskiego miejsca najważniejszych bitew listopadowego wyjaśnia, jakie znaczenie dla w Królestwie Polskim reformy gospodarcze Franciszka Ksawerego Druckiego Lubeckiego sytuację na wsi w Królestwie Polskim zna daty: przejęcia dyktatury przez Józefa Chłopickiego (XII 1830), postacie: Ignacego Prądzyńskiego, Emilii Plater, Józefa Bema, Iwana Dybicza, Iwana Paskiewicza tereny poza Królestwem Polskim, na których toczyły się walki podczas w latach opisuje przebieg nocy listopadowej poczynania władz powstańczych do okoliczności opozycji legalnej i cele jej działalności opisuje okoliczności organizacji spiskowych zna daty: bitwy pod Stoczkiem (II 1831), bitew pod Wawrem i Dębem Wielkim (III 1831), bitew pod Iganiami i Boremlem (IV 1831) postacie: Józefa Sowińskiego, Jana Skrzyneckiego, Jana Krukowieckiego, Józefa Dwernickiego przebieg walk powstańczych poza Królestwem Polskim postacie: Michała Radziwiłła, Macieja Rybińskiego, Antoniego Giełguda ocenia postawy wodzów listopadowego ocenia, czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia

10 Tajemnice sprzed wieków Czy powstanie listopadowe mogło zakończyć się sukcesem? 4. Wielka Emigracja 1. Dlaczego Polacy byli bez szans? 2. Wydarzenia w Belwederze 3. Co zmieniłaby śmierć wielkiego księcia Konstantego? 4. Jaką liczbę żołnierzy mogli wystawić Rosjanie? 5. Jakie błędy popełnili dowódcy? 1. Ucieczka przed represjami 2. Stronnictwa polityczne na emigracji terminów: emigracja, Wielka Emigracja postacie: Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza, Juliusza listopadowego miała detronizacja cara Mikołaja I omawia przyczyny klęski listopadowego oceny historyków dotyczące szans listopadowego terminów: zsyłka, emisariusz postacie: Zygmunta Krasińskiego, Joachima Lelewela, wybuchy wojny polsko rosyjskiej opisuje przebieg wojny polsko rosyjskiej opisuje zamach na wielkiego księcia Konstantego porównuje siły militarne Rosji i powstańców wskazuje błędy dowódców terminów: katorga, amnestia zna daty: Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (1832) podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy powstanie listopadowe mogło zakończyć się sukcesem zna daty: Komitetu Narodowego Polskiego (1831), Gromad Ludu Polskiego (1835) ocenia skutki zamachu na wielkiego księcia Konstantego opisuje działalność kulturalną Polaków na emigracji ocenia działalność Polaków na emigracji

11 5. Ziemie polskie po powstaniu listopadowym 1. Represje po upadku listopadowego 2. Królestwo Polskie w cieniu Cytadeli 3. Represje w zaborze pruskim 4. Działalność spiskowa 5. Powstanie krakowskie 6. Rabacja galicyjska Słowackiego wymienia przyczyny Wielkiej Emigracji główne kraje, do których emigrowali Polacy po upadku listopadowego terminu rusyfikacja zna datę wybuchu krakowskiego (21/21 II 1846) wymienia represje wobec uczestników listopadowego wskazuje przykłady polityki rusyfikacji w Królestwie Polskim po upadku listopadowego Adama Jerzego Czartoryskiego wymienia główne obozy polityczne powstałe na emigracji wymienia formy działalności Polaków na emigracji terminów: rabacja, kontrybucja zna daty: wybuchu rabacji galicyjskiej (II 1846) postacie: Iwana Paskiewicza, Edwarda Dembowskiego, Jakuba Szeli politykę władz rosyjskich wobec Królestwa Polskiego omawia przebieg i Hôtel Lambert (1833) stosunek władz i społeczeństw Europy do polskich emigrantów program Towarzystwa Demokratycznego Polskiego poglądy środowisk konserwatywnych z Hôtel Lambert terminów: noc paskiewiczowska, Statut organiczny, zna daty: wprowadzenia Statutu organicznego (1832), ogłoszenia stanu wojennego w Królestwie Polskim (1833), likwidacji Rzeczpospolitej Krakowskiej (XI 1846) postacie: Szymona Konarskiego, Piotra postacie: Ludwika Mierosławskiego, Wiktora Heltmana trasy, które przemierzali polscy emigranci program Komitetu Narodowego Polskiego omawia poglądy Gromad Ludu Polskiego zna daty: Stowarzyszenia Ludu Polskiego (1835), wprowadzenia rosyjskiego kodeksu karnego w Królestwie Polskim (1847) postacie: Edwarda Flottwella, Karola Libelta, Henryka Kamieńskiego omawia represje popowstaniowe w zaborze pruskim ocenia politykę władz zaborczych wobec Polaków po upadku listopadowego ocenia postawę chłopów galicyjskich wobec szlachty i krakowskiego

12 6. Wiosna Ludów na ziemiach polskich 7. Kultura polska doby romantyzmu 1. Nastroje w Wielkopolsce na początku 1848 roku 2. Powstanie w Wielkopolsce 3. W obronie polskości na Warmii, Mazurach i Śląsku 4. Sytuacja w Galicji 5. Ukraiński ruch narodowy 6. Za waszą i naszą wolność 1. Kultura polska 2. po utracie niepodległości 3. Narodziny romantyzmu 4. Polski mesjanizm tereny objęte powstaniem krakowskim postacie: Józefa Bema, Adama Mickiewicza wyjaśnia przyczyny wybuchu Wiosny Ludów na ziemiach polskich pod zaborami zabory, w których doszło do wystąpień w 1848 r. terminu romantyzm postacie: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, i skutki krakowskiego przyczyny, przebieg i skutki rabacji galicyjskiej zna daty: wielkopolskiego (IV V 1848), uwłaszczenia chłopów w Galicji (1848) postać Ludwika Mierosławskiego opisuje przebieg Wiosny Ludów w Wielkim Księstwie Poznańskim omawia przebieg Wiosny Ludów w Galicji terminu racjonalizm postać Joachima Lelewela wyjaśnia, na czym polegał konflikt Ściegiennego tereny objęte rabacją galicyjską wyjaśnia, w jakich okolicznościach wybuchło powstanie krakowskie zna daty: porozumienia w Jarosławcu (IV 1848), bitwy pod Miłosławiem (IV 1848), postacie: Franza von Stadiona, Wojciecha Chrzanowskiego, Józefa Wysockiego, Henryka Dembińskiego wkład Polaków w wydarzenia Wiosny Ludów w Europie terminów: mesjanizm, salon artystyczny warunki, w jakich ukształtował się działalność spiskową na ziemiach polskich w latach 30. i 40. XIX w. przyczyny niepowodzenia krakowskiego terminu serwituty zna datę Komitetu Narodowego w Poznaniu (III 1848) postacie: Józefa Lompy, Emanuela Smołki, Gustawa Gizewiusza, Krzysztofa Mrongowiusza działalność polskich społeczników na Warmii, Mazurach i Śląsku zna datę opublikowania ballady Romantyczność Adama Mickiewicza postać wyjaśnia, jakie znaczenie dla polskiego ruchu niepodległościowego w Galicji miał wzrost świadomości narodowościowej wśród Rusinów ocenia skutki Wiosny Ludów na ziemiach polskich ocenia decyzję władz austriackich o uwłaszczeniu ocenia wpływ romantyzmu na niepodległościowe postawy Polaków

13 5. Początki badań historii Polski Fryderyka Chopina wymienia poglądy romantyków romantyków z klasykami najwybitniejszych polskich twórców epoki romantyzmu polski romantyzm wyjaśnia, czym był polski mesjanizm POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU II Andrzeja Towiańskiego, Artura Grottgera sytuację kultury polskiej po utracie niepodległości 1. Stany Zjednoczone w XIX wieku 1. Rozwój Stanów Zjednoczonych 2. Podział na Północ i Południe 3. Przyczyny wojny secesyjnej 4. Wojna secesyjna 5. Stany Zjednoczone po wojnie secesyjnej terminów: wojna secesyjna, Północ, Południe zna datę wojny secesyjnej ( ) postać Abrahama Lincolna wymienia przyczyny i skutki wojny secesyjnej ROZDZIAŁ III: EUROPA I ŚWIAT PO WIOŚNIE LUDÓW terminów: secesja, Konfederacja, Unia, wojna totalna zna datę wydania dekretu o zniesieniu niewolnictwa (1863) postacie: Roberta Lee, Ulyssesa Granta sytuację gospodarczą, społeczną i polityczną Północy i Południa omawia społeczne, polityczne i gospodarcze skutki wojny secesyjnej terminów: taktyka spalonej ziemi, abolicjonizm, demokraci, republikanie zna daty: wyboru Abrahama Lincolna na prezydenta USA (1860), secesji Karoliny Południowej (1860), Skonfederowanych Stanów Ameryki (1861) omawia przyczyny podziału Stanów Zjednoczonych na Północ i Południe opisuje przebieg wojny secesyjnej wyjaśnia, jakie konsekwencje dla zna daty: wprowadzenia zakazu przywozu niewolników do Stanów Zjednoczonych (1808), bitwy pod Gettysburgiem (VII 1863), kapitulacji wojsk Konfederacji (VI 1865), ataku na Fort Sumter (IV 1861) etapy rozwoju terytorialnego Stanów Zjednoczonych w XIX w. przyczyny i skutki rozwoju terytorialnego Stanów Zjednoczonych w XIX w. porównuje sytuację ocenia znaczenie zniesienia niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych ocenia skutki wojny secesyjnej

14 2. Zjednoczenie Włoch i Niemiec 1. Dwie koncepcje zjednoczenia Włoch 2. Piemont 3. Zjednoczenie Włoch 4. Powstanie Królestwa Włoskiego 5. Polityka Prus 6. Wojny Prus z Danią i Austrią 7. Wojna z Francją 8. Komuna Paryska 9. Polacy w Komunie Paryskiej zna daty: Królestwa Włoch (1861), ogłoszenia II Rzeszy Niemieckiej (18 I 1871) postacie: Giuseppe Garibaldiego, Ottona von Bismarcka wymienia etapy jednoczenia Włoch i Niemiec skutki zjednoczenia Włoch i Niemiec dla Europy terminów: wyprawa tysiąca czerwonych koszul, risorgimento zna daty: wojny Prus z Austrią (1866), wojny francusko pruskiej ( ) postacie: Camilla Cavoura, Wilhelma I, Napoleona III wyjaśnia, jaką rolę w jednoczeniu Włoch odegrał Giuseppe Garibaldi omawia etapy jednoczenia Niemiec przyczyny, przebieg i skutki wojny francusko pruskiej wyjaśnia, jaką rolę w jednoczeniu Niemiec odegrał Otto von Bismarck dalszego przebiegu wojny miał dekret o zniesieniu niewolnictwa terminu komunardzi zna daty: bitew pod Magentą i Solferino (1859), wojny Prus i Austrii z Danią (1864), pokoju we Frankfurcie nad Menem (1871), bitwy pod Sadową (1866), Związku Północno niemieckiego (1867), bitwy pod Sedanem (1870), Komuny Paryskiej (III V 1871) etapy jednoczenia Włoch i Niemiec omawia koncepcje zjednoczenia Włoch opisuje przebieg procesu jednoczenia Włoch wyjaśnia, dlaczego Piemont stał się ośrodkiem jednoczenia gospodarczą, społeczną i polityczną Północy i Południa zna daty: Niemieckiego Związku Celnego (1834), zawarcia sojuszu Piemontu z Francją (1858), wojny Piemontu z Austrią (1859), wybuchu w Królestwie Obojga Sycylii (1860), objęcia tronu w Prusach przez Wilhelma I (1861), Czerwonego Krzyża (1863), zajęcia Wenecji przez Królestwo Włoch (1866), Austro Węgier (1867), zajęcia Państwa Kościelnego przez Królestwo Włoskie (1870) postacie: Wiktora Emanuela II, Jarosława ocenia rolę Ottona von Bismarcka w procesie jednoczenia Niemiec ocenia metody stosowane przez Ottona Bismarcka, Camilla Cavoura i Giuseppe Garibaldiego w procesie jednoczenia swoich państw dostrzega najważniejsze podobieństwa i różnice w procesie zjednoczenia Włoch i Niemiec

15 3. Kolonializm w XIX wieku 1. Przyczyny ekspansji kolonialnej 2. Kolonizacja Afryki 3. Polityka kolonialna w Azji 4. Skutki polityki kolonialnej 5. Brytyjskie imperium kolonialne 6. Konflikty kolonialne terminu kolonializm postać królowej Wiktorii wymienia przyczyny i skutki ekspansji kolonialnej terminów: faktoria handlowa, Kompania Wschodnioindyjska zna datę otwarcia Japonii na świat (1854) postać Cecila Johna Rhodesa posiadłości kolonialne Wielkiej Brytanii wymienia państwa, które uczestniczyły w kolonizacji Afryki i Azji skutki ekspansji kolonialnej dla państw europejskich Włoch koncepcje zjednoczenia Niemiec omawia skutki wojen Prus z Danią i Austrią dla procesu jednoczenia Niemiec przyczyny, przebieg i skutki Komuny Paryskiej terminów: powstanie sipajów, powstanie Mahdiego, wojny opiumowe, wojny burskie, powstanie bokserów tereny świata, które podlegały kolonizacji pod koniec XIX w. proces kolonizacji Afryki i Azji wymienia przyczyny konfliktów kolonialnych wskazuje przykłady konfliktów Dąbrowskiego, Walerego Wróblewskiego wskazuje okoliczności Czerwonego Krzyża wyjaśnia okoliczności Austro Węgier rolę Polaków w Komunie Paryskiej zna daty: wybuchu pierwszej wojny opiumowej (1839), wybuchu Mahdiego (1881) porównuje proces kolonizacji Afryki i Azji stosunek państw azjatyckich do ekspansji europejskiej kolonialne imperium Wielkiej Brytanii ocenia politykę mocarstw kolonialnych wobec podbitych ludów i państw

16 4. Rozwój nowych ruchów politycznych 5. Postęp techniczny i zmiany cywilizacyjne 1. W stronę demokracji 2. Socjaliści i anarchiści 3. Nowe ideologie 4. Emancypacja kobiet 5. Prawa wyborcze dla kobiet 1. Rozwój nauk przyrodniczych 2. Rozwój medycyny terminów: system republikański, partia polityczna, monarchia parlamentarna, demokratyzacja wyjaśnia, na czym polegał proces demokratyzacji wymienia nowe ruchy polityczne w Europie drugiej połowie XIX w. terminu teoria ewolucji i mieszkańców kolonialnych terenów podbitych terminów: socjaliści, terminów: rewolucja socjaldemokracja, proletariacka, komuniści, społeczeństwo chrześcijańska industrialne, demokracja (chadecja), Międzynarodówka, nacjonalizm, anarchizm, terror emancypantki, indywidualny, sufrażystki szowinizm, syjonizm zna daty: postacie: Karola I Międzynarodówki Marksa, Leona XIII (1864), ogłoszenia encykliki Rerum założenia programowe novarum (1891) socjalistów cele i metody działania założenia programowe anarchistów chrześcijańskiej omawia różnice demokracji między zwolennikami wyjaśnia, na czym socjaldemokracji polegał nowoczesny a komunistami nacjonalizm wyjaśnia, jakie wymienia postulaty okoliczności wpłynęły emancypantek na narodziny ruchu i sufrażystek emancypacji kobiet terminu pasteryzacja terminu promieniotwórczość zna daty: terminów: solidaryzm społeczny, reformiści/ rewizjoniści zna datę ustanowienia 1 maja Świętem Pracy (1889) wpływ ideologii nacjonalizmu na kształtowanie się rożnych postaw wobec narodu i mniejszości narodowych okoliczności kształtowania się syjonizmu i jego założenia zna daty: wynalezienia szczepionki przeciwko wściekliźnie (1885), porównuje systemy ustrojowe w XIX wiecznej Europie ocenia następstwa procesu demokratyzacji życia politycznego ocenia metody stosowane przez anarchistów ocenia poglądy emancypantek i sufrażystek oraz metody i skutki ich działalności ocenia znaczenie rozpowszechnienia nowych środków

17 6. Kultura przełomu XIX i XX wieku i higieny 3. Rozwój komunikacji i transportu 4. Nowe środki transportu 5. Życie codzienne 1. Literatura i prasa 2. Sztuka i architektura 3. Kultura postacie: Karola Darwina, Marii Skłodowskiej Curie wymienia odkrycia naukowe, które wpłynęły na rozwój nauk przyrodniczych i medycznych wskazuje wynalazki, które miały wpływ na życie codzienne terminów: kultura masowa, pozytywizm, impresjonizm ogłoszenia teorii ewolucji przez Karola Darwina (1859), przyznania Nagród Nobla dla Marii Skłodowskiej Curie (1903 i 1911), pierwszego lotu samolotem (1903), wynalezienia telefonu (1876) postacie: Ludwika Pasteura, Orville a i Wilbura Wright, Thomasa Alvę Edisona, Alexandra Grahama Bella założenia teorii ewolucji omawia kierunki rozwoju medycyny i higieny rozwój komunikacji i transportu terminów: realizm, naturalizm, secesja zna daty: odkrycia promieni X (1895), budowy Kanału Sueskiego ( ), budowy Kanału Panamskiego ( ), pierwszego lotu sterowcem (1900), opatentowania fonografu (1878), wynalezienia gramofonu (1887) postacie: Dmitrija Mendelejewa, Pierre a Curie, Wilhelma Roentgena, Guglielma Marconiego wyjaśnia, jakie znaczenie miała budowa wielkich kanałów morskich wyjaśnia, w jaki sposób wynalazki zmieniły życie codzienne w XIX w. terminu historyzm zna daty: początków kina (1895), pierwszych odkrycia bakterii gruźlicy i cholery (1903) postacie: Roberta Kocha, Karla Benza, Johna Dunlopa, Gottlieba Daimlera, Rudolfa Diesela, Ferdynanda Zeppelina, Josepha Swana wyjaśnia, jakie czynniki miały wpływ na spadek liczby zachorowań i śmiertelności w XIX w. zna datę pierwszej wystawy impresjonistów (1874) transportu ocenia znaczenie budowy Kanału Sueskiego i Kanału Panamskiego dla rozwoju komunikacji ocenia znaczenie kina dla rozwoju kultury masowej ocenia zjawisko

18 Tajemnice sprzed wieków Kim byli impresjoniści? masowa 4. Upowszechnie nie sportu 1. Salon Odrzuconych 2. Impresjoniści na dworcu kolejowym 3. Impresja wschód słońca cechy charakterystyczne kultury masowej postacie: Auguste a Comte a, Charlesa Dickensa, Juliusza Verne a, Lwa Tołstoja, Auguste a Renoira, Auguste a i Louisa Lumière nowe kierunki w sztuce i architekturze wyjaśnia, czym charakteryzowało się malarstwo impresjonistów wymienia idee, które miały rozwijać wśród młodych pokoleń igrzyska olimpijskie wymienia cechy malarstwa impresjonistycznego nowożytnych igrzysk olimpijskich (1896) postacie: Émile a Zoli, Fiodora Dostojewskiego, Josepha Conrada, Edgara Degasa, Pierre a de Coubertina wyjaśnia, jakie cele społeczne przyświecały literaturze i sztuce przełomu wieków okoliczności upowszechnienia sportu w drugiej połowie XIX w. wyjaśnia, w jakich okolicznościach powstało określenie impresjoniści określa tematykę dzieł impresjonistów POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU III terminu symbolizm, ekspresjonizm, futuryzm wyjaśnia, w jaki sposób podglądy pozytywistów wpłynęły na literaturę i sztukę przełomu XIX i XX w. okoliczności, w jakich powstał Salon Odrzuconych upowszechnienia sportu w drugiej połowie XIX w. wyjaśnia, jaką rolę pełnił Salon w życiu kulturalnym Francji w XIX w. ROZDZIAŁ IV: ZIEMIE POLSKIE PO WIOŚNIE LUDÓW 1. Ziemie polskie przed 1. Praca organiczna ocenia postawy

19 powstaniem styczniowym 2. Powstanie styczniowe 2. Zabór austriacki po Wiośnie Ludów 3. Odwilż posewastopolska 4. Czerwoni i biali 5. Przyczyny styczniowego 6. Rewolucja moralna w Królestwie Polskim 1. Wybuch 2. Przebieg 3. Powstańcy terminów: praca organiczna zna datę manifestacji patriotycznych w Królestwie Polskim (1861) postacie: Karola Marcinkowskiego, Hipolita Cegielskiego wymienia założenia pracy organicznej określa przyczyny styczniowego terminów: branka, wojna partyzancka zna daty: wybuchu terminów: czerwoni, biali, autonomia, modernizacja zna datę mianowania Aleksandra Wielopolskiego dyrektorem Komisji Wyznań i Oświecenia Publicznego (1861) postacie: Dezyderego Chłapowskiego, Aleksandra II, Jarosława Dąbrowskiego, Aleksandra Wielopolskiego wymienia przykłady realizacji programu pracy organicznej wyjaśnia, na czym polegała autonomia galicyjska programy polityczne białych i czerwonych terminów: kosynierzy, Tymczasowy Rząd Narodowy terminów: Bazar, odwilż (wiosna) posewastopolska zna datę wprowadzenia stanu wojennego w Królestwie Polskim (1861) postać Andrzeja Zamoyskiego proces polonizacji urzędów w Galicji odwilż posewastopolską w Królestwie Polskim wyjaśnia, jaki cel stawiali sobie organizatorzy manifestacji patriotycznych wskazuje różnicę w stosunku do zbrojnego między czerwonymi i białymi terminu Komitet Centralny Narodowy zna datę terminu rewolucja moralna zna daty: Bazaru (1841), założenia Towarzystwa Rolniczego (1858) postacie: Leopolda Kronenberga, Agenora Gołuchowskiego wyjaśnia, jaką rolę pełniły manifestacje patriotyczne w przededniu wybuchu porównuje programy polityczne czerwonych i białych terminu: żuawi śmierci, państwo podziemne społeczeństwa polskiego wobec polityki zaborców ocenia politykę Aleksandra Wielopolskiego ocenia stosunek Aleksandra Wielopolskiego do konspiracji

20 3. Represje po powstaniu styczniowym styczniowi 4. Upadek 1. Represje po upadku styczniowego 2. Rusyfikacja 3. Walka z polskim (22 I 1863), ukazu o uwłaszczeniu w Królestwie Polskim (III 1864) postać Romualda Traugutta wymienia przyczyny i okoliczności wybuchu styczniowego omawia rolę Romualda Traugutta w powstaniu styczniowym wskazuje przyczyny upadku styczniowego terminów: rusyfikacja, pozytywiści wymienia bezpośrednie represje wobec zna daty: ogłoszenia manifestu Tymczasowego Rządu Narodowego (22 I 1863), stracenia Romualda Traugutta (VIII 1864) reformy Aleksandra Wielopolskiego przebieg walk powstańczych omawia okoliczności i skutki wprowadzenia dekretu o uwłaszczeniu w Królestwie Polskim terminów: lojalizm, Kraj Przywiślański, noc apuchtinowska postać Aleksandra Apuchtina aresztowania Romualda Traugutta (IV 1864) postacie: Ludwika Mierosławskiego, Mariana Langiewicza Teodora Berga zasięg działań powstańczych, tereny objęte działaniami dużych grup powstańczych omawia cele programowe Tymczasowego Rządu Narodowego politykę władz powstańczych wyjaśnia, jaką rolę w upadku odegrała kwestia chłopska terminów: kibitka, tajne komplety, trójlojalizm zna datę Szkoły Głównej zna daty: mianowania Aleksandra Wielopolskiego naczelnikiem Rządu Cywilnego (1862), objęcia dyktatury przez Mariana Langiewicza (III 1863) postacie Zygmunta Sierakowskiego, Józefa Hauke Bosaka, Stanisława Brzóski sposób organizacji konspiracyjnego państwa polskiego w czasie styczniowego terminów: Uniwersytet Latający, Towarzystwo Oświaty Narodowej, generał gubernator zna datę niepodległościowej ocenia postawy dyktatorów styczniowego ocenia politykę caratu wobec ludności polskiej na ziemiach zabranych ocenia postawy

21 4. W zaborze pruskim i austriackim Kościołem 4. Polacy na zesłaniu 5. Powstanie zabajkalskie 6. Postawy wobec rusyfikacji 1. Germanizacja i kulturkampf 2. Antypolska polityka władz 3. Walka Polaków z germanizacją 4. Autonomia galicyjska 5. Stańczycy uczestników styczniowego postawy Polaków w Królestwie Polskim wobec rusyfikacji terminu germanizacja zna datę protestu dzieci we Wrześni (1901) postacie: Ottona von Bismarcka, Michała Drzymały politykę germanizacji postawy Polaków wobec germanizacji politykę władz carskich wobec Królestwa Polskiego proces rusyfikacji w Królestwie Polskim terminów: autonomia kulturkampf, strajk szkolny, rugi pruskie, zna daty: rozpoczęcia rugów pruskich (1885), strajku szkolnego w Wielkopolsce (1906) postać Marii Konopnickiej wyjaśnia, na czym polegała polityka kulturkampfu opisuje przejawy polityki germanizacyjnej w gospodarce i oświacie wymienia instytucje autonomiczne w Galicji Warszawskiej (1862) postać Michaiła Murawjowa omawia walkę władz carskich z polskim Kościołem proces rusyfikacji na ziemiach zabranych terminów: Komisja Kolonizacyjna, Hakata zna daty: wprowadzenia języka niemieckiego jako jedynego języka państwowego w Wielkopolsce (1876), Komisji Kolonizacyjnej (1886), postacie: Mieczysława Ledóchowskiego, Józefa Szujskiego postawę polskiego Kościoła wobec kulturkampfu omawia działalność instytucji prowadzących zabajkalskiego (1866) omawia rolę i postawy Polaków na zesłaniu terminu stańczycy zna daty: ogłoszenia tzw. noweli osadniczej (1904), wprowadzenia tzw. ustawy kagańcowej (1908) postacie: Agenora Gołuchowskiego, Kazimierza Badeniego, Piotra Wawrzyniaka okoliczności nadania Galicji autonomii przez władze austriackie wyjaśnia, jaką rolę w życiu Galicji odgrywali stańczycy Polaków w Królestwie Polskim wobec rusyfikacji ocenia postawy Polaków wobec polityki germanizacyjnej władz pruskich ocenia znaczenie autonomii galicyjskiej dla rozwoju polskiego życia narodowego ocenia poglądy stańczyków na problem polskich powstań narodowych

22 5. Rozwój gospodarczy ziem polskich 1. Przemiany gospodarcze ziem zaboru rosyjskiego 2. Pod panowaniem pruskim 3. Gospodarka Galicji 4. Łódź wielko przemysłowa 5. Przemiany społeczne na ziemiach polskich 6. Asymilacja Żydów 7. Przemiany cywilizacyjne na ziemiach polskich terminu emigracja zarobkowa zna datę uwłaszczenia chłopów w zaborze rosyjskim (1864) postać Hipolita Cegielskiego wyjaśnia przyczyny i wskazuje kierunki emigracji zarobkowej Polaków pod koniec XIX w. okręgi przemysłowe w Królestwie Polskim i na ziemiach zabranych terminów: burżuazja, inteligencja, ziemieństwo zna datę zniesienia granicy celnej z Rosją (1851) postać Ignacego Łukasiewicza wymienia grupy społeczne, które wykształciły się w społeczeństwie polskim w XIX w. opisuje okręgi przemysłowe w Królestwie Polskim i na ziemiach zabranych omawia rozwój przedsiębiorczości Polaków w zaborze pruskim i wymienia jej przykłady rozwój gospodarczy Galicji omawia przykłady przemian cywilizacyjnych na ziemiach polskich politykę germanizacji terminów: asymilacja, spółdzielnie oszczędnościowo pożyczkowe zna datę zakończenia budowy kolei warszawsko wiedeńskiej (1848) postać Franciszka Stefczyka uwarunkowania rozwoju przemysłu w Królestwie Polskim rozwój przemysłu i rolnictwa w zaborze pruskim omawia rozwój Łodzi jako miasta przemysłowego omawia rozwój spółdzielczości w Galicji przemiany społeczne na ziemiach polskich wyjaśnia, na czym polegał proces asymilacji Żydów i terminów: haskala serwituty, famuły zna datę pierwszego lotu samolotem na ziemiach polskich (1910) porównuje rozwój gospodarczy ziem polskich trzech zaborów ocenia postawy Polaków wobec różnych problemów związanych z rozwojem gospodarczym ziem polskich pod zaborami

23 6. Nowe ruchy polityczne na ziemiach polskich 7. Organizacje niepodległości 1. Ruch socjalistyczny na ziemiach polskich 2. Ruch narodowy 3. Rozwój ruchu ludowego 1. Rewolucja 1905 roku zna daty: Polskiej Partii Socjalistycznej (1892), Stronnictwa Narodowo Demokratycznego (1897), Polskiego Stronnictwa Ludowego (1903) postacie: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Wincentego Witosa wskazuje partie należące do ruchu socjalistycznego, narodowego i ludowego wymienia założenia programowe Polskiej Partii Socjalistycznej, Stronnictwa Narodowo Demokratycznego, Polskiego Stronnictwa Ludowego w XIX w. terminu solidaryzm narodowy zna daty: Wielkiego Proletariatu (1882), Polskiej Partii Socjaldemokratycznej Galicji i Śląska (1897) postacie: Ludwika Waryńskiego, Stanisława Wojciechowskiego, Ignacego Daszyńskiego cele ruchu robotniczego program nurtu niepodległościowego w polskim ruchu socjalistycznym omawia założenia programowe ruchu narodowego program ruchu ludowego jakie były jego skutki terminów: endencja, internacjonalizm postacie: Bolesława Limanowskiego, Róży Luksemburg, Juliana Marchlewskiego, Franciszka Stefczyka omawia okoliczności narodzin ruchu robotniczego na ziemiach polskich program nurtu rewolucyjnego w polskim ruchu socjalistycznym wyjaśnia, dlaczego polski ruch ludowy powstał i rozwinął się w Galicji terminów: program brukselski, program paryski zna daty Socjaldemokracji Królestwa Polskiego (1893), Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (1900), Ligi Narodowej (1893), Stronnictwa Ludowego (1895) postacie Stanisława Stojałowskiego, Marii i Bolesława Wysłouchów porównuje założenia programowe PPS i SDKPiL zna daty: podziału wyjaśnia, jaki wpływ miała działalność partii politycznych na postawy Polaków pod zaborami ocenia skalę realizacji haseł polskich partii politycznych w XIX i na początku XX w. ocenia stosunek

24 owe na początku XX wieku Tajemnice sprzed wieków Jak działała Organizacja na ziemiach polskich 2. Powstanie łódzkie 3. Działalność polskich partii politycznych 4. Skutki rewolucji 5. Działania organizacji Bojowej PPS 6. Orientacje polityczne Polaków na początku XX wieku 7. Organizacje niepodległościowe 1. Pierwsze wystąpienie zbrojne 2. Broń terminów: orientacja prorosyjska, orientacja proaustriacka, krwawa niedziela zna datę rewolucji postacie: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego omawia skutki rewolucji na ziemiach polskich orientację proaustriacką i prorosyjską terminu Organizacja Bojowa PPS terminów: strajk powszechny, Organizacja Bojowa PPS, organizacja paramilitarna zna daty krwawej niedzieli (22 I 1905), Związku Walki Czynnej (1908) postacie: Kazimierza Sosnkowskiego, Władysława Sikorskiego wymienia przyczyny rewolucji w Rosji i Królestwie Polskim przebieg rewolucji w Królestwie Polskim działania Organizacji Bojowej PPS wymienia polskie organizacje niepodległościowe działające pod zaborami zna datę Organizacji Bojowej PPS (1904) terminów: Duma Państwowa, Macierz Szkolna, strajk szkolny zna daty: łódzkiego (I VI 1905), Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych (1912) ośrodki wystąpień robotniczych w czasie rewolucji omawia przebieg łódzkiego opisuje działalność polskich partii politycznych w czasie rewolucji okoliczności ukształtowania się orientacji politycznych Polaków na początki XX w. terminów: akcje dynamitowe, na PPS Frakcję Rewolucyjną i PPS Lewicę (1906), utworzenia Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół (1867) postać Józefa Mireckiego porównuje założenia programowe orientacji niepodległościowych do 1914 r. zna daty: krwawej środy (1906), napadu na pociąg pod polskich partii politycznych do rewolucji ocenia postawy Polaków w przededniu nadciągającego konfliktu międzynarodowego omawia strukturę organizacyjną Organizacji Bojowej

25 Bojowa PPS? 8. Kultura polska na przełomie XIX i XX wieku 3. Rozwój Organizacji Bojowej PPS 4. Jak uwolniono więźniów politycznych? 5. Akcja czterech premierów 1. Kultura narodowa Polaków 2. Polski pozytywizm 3. Rola historii 4. Malarstwo historyczne 5. Kultura Młodej Polski 6. Początki kultury masowej 7. Sztuka polska przełomu XIX i XX w. postać Józefa Piłsudskiego wyjaśnia cele, dla których została powołana Organizacja Bojowa PPS terminów: pozytywizm, praca organiczna, praca u podstaw, Młoda Polska postacie: Henryka Sienkiewicza, Elizy Orzeszkowej, Bolesława Prusa, Władysława Reymonta, Marię Konopnicką, Jana Matejkę wyjaśnia, na czym polegała literatura i malarstwo tworzone ku pokrzepieniu serc podaje przykłady literatury i malarstwa tworzonego ku pokrzepieniu serc opisuje udział Organizacji Bojowej PPS w rewolucji w Królestwie Polskim terminów: modernizm, pozytywizm warszawski postacie: Juliusza i Wojciecha Kossaków, Artura Grottgera, Józefa Ignacego Kraszewskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Stefana Żeromskiego wyjaśnia, dlaczego Galicja stała się centrum polskiej nauki i kultury hasła pozytywistów warszawskich omawia realizację krwawa środa postacie: Walerego Sławka, Tomasza Arciszewskiego okoliczności pierwszego zbrojnego wystąpienia Organizacji Bojowej PPS terminów: literatura postyczniowa, skauting zna daty: otwarcia Polskiej Akademii Umiejętności (1873), powołania Towarzystwo Oświaty Ludowej (1872), utworzenia Polskiej Macierzy Szkolnej (1906) postacie: Aleksandra Świętochowskiego, Stanisława Przybyszewskiego, Jana Kasprowicza wyjaśnia wpływ poglądów Bezdanami (1908) postacie: Stefana Okrzei, Aleksandra Prystora omawia na wybranych przykładach działalność Organizacji Bojowej PPS terminów: cyganeria, ogródki jordanowskie, neoromantyzm postacie: Wojciecha Gersona, Artura Górskiego, Kazimierza Prószyńskiego, Henryka Jordana, Andrzeja Małkowskiego wyjaśnia, jaki wpływ na przemiany światopoglądowe miała klęska styczniowego PPS ocenia skuteczność działań Organizacji Bojowej PPS sztukę polską przełomu XIX i XX w. ocenia skuteczność tworzenia literatury i malarstwa ku pokrzepieniu serc

26 1. Świat na drodze ku wojnie światowej 1. Nowe mocarstwa 2. Konflikty między europejskimi mocarstwami 3. Konflikty kolonialne 4. Wyścig zbrojeń 5. Rywalizacja na morzach 6. Wojna rosyjsko japońska 7. Konflikty na Bałkanach haseł pracy u podstaw kulturę Młodej Polski wymienia cechy kultury masowej na ziemiach polskich przełomu XIX i XX w. pozytywistycznych na rozwój literatury wyjaśnia, jaką rolę miało popularyzowanie historii wśród Polaków pod zaborami POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI I SPRAWDZIAN Z ROZDZIAŁU IV terminów: trójprzymierze / państwa centralne, trójporozumienie / ententa, aneksja zna daty: zawarcia trójprzymierza (1882), trójporozumienia (1907) państwa należące do trójprzymierza i trójporozumienia, wskazuje cele trójprzymierza i trójporozumienia wyjaśnia, na czym polegał wyścig zbrojeń ROZDZIAŁ V: I WOJNA ŚWIATOWA terminów: pacyfizm, kocioł bałkański zna daty: wojny rosyjsko japońskiej ( ), I wojny bałkańskiej (1912), II wojny bałkańskiej (1913) państwa, które w wyniku wojen bałkańskich zdobyły największe tereny omawia przyczyny narastania konfliktów między europejskimi mocarstwami przejawy rywalizacji mocarstw na morzach zna daty: podpisania układu rosyjsko francuskiego (1892), podpisania porozumienia francusko brytyjskiego (1904), podpisania porozumienia rosyjsko brytyjskiego (1907), bitwy pod Cuszimą (1905) wyjaśnia, jaki wpływ na ład światowy miało powstanie nowych mocarstw w drugiej połowie XIX i na początku XX w. opisuje okoliczności zna daty: wojny rosyjsko tureckiej ( ), kongresu berlińskiego (1878), aneksji Bośni i Hercegowiny przez Austro Węgry (1908) wpływ konfliktów kolonialnych na sytuację w Europie opisuje sytuację na Bałkanach w drugiej połowie XIX w. ocenia wpływ konfliktów kolonialnych na sytuację w Europie ocenia wpływ konfliktów bałkańskich na zaostrzenie sytuacji międzynarodowej w Europie

27 2. Na frontach I wojny światowej 1. Wybuch I wojny światowej 2. Wojna na morzach 3. Walki na zachodzie Europy 4. Walki na Bałkanach i we Włoszech 5. Wojna pozycyjna 6. Koniec Wielkiej Wojny 7. Kapitulacja Niemiec terminów: Wielka Wojna, front zna daty: I wojny światowej ( ), podpisania kapitulacji przez Niemcy w Compiègne (11 XI 1918) wymienia cechy charakterystyczne prowadzenia i przebiegu działań wojennych w czasie I wojny światowej i oceanach wyjaśnia, jak doszło do wybuchu wojny rosyjsko japońskiej terminów: ultimatum, wojna błyskawiczna, wojna pozycyjna nieograniczona wojna podwodna, zna daty: zamachu w Sarajewie (28 VI 1914), przyłączenia się Włoch do ententy (1915), ogłoszenia nieograniczonej wojny podwodnej (1917), podpisania traktatu brzeskiego (3 III 1918) państwa europejskie walczące w Wielkiej Wojnie po stronie ententy i państw trójprzymierza i trójporozumienia omawia przebieg wojny rosyjsko japońskiej i jej skutki przyczyny i skutki wojen bałkańskich terminu U Boot zna daty: wypowiedzenia wojny Serbii przez Austro Węgry (28 VII 1914), bitwy nad Marną (IX 1914), bitwy pod Verdun (1916), bitwy pod Ypres (1915), ataku Niemiec na Belgię i Francję (VIII 1914), wypowiedzenia wojny Niemcom przez Stany Zjednoczone (IV 1917), kapitulacji Austro Węgier (XI 1918) postacie: Franciszka Ferdynanda Habsburga, Karola I Habsburga, zna daty: przyłączenia się Japonii do ententy (1914), przyłączenia się Turcji do państw centralnych (1914), bitwy o Gallipoli (1915), przyłączenia się Bułgarii do państw centralnych (1915), zatopienia Lusitanii (1915), bitwy nad Sommą (1916), bitwy jutlandzkiej (1916), przyłączenia się Grecji do ententy (1917), buntu marynarzy w Kilonii (XI 1918) wyjaśnia, jaki wpływ na losy wojny miała sytuacja ocenia skutki ogłoszenia przez Niemcy nieograniczonej wojny podwodnej omawia przebieg wojny na morzach i oceanach ocenia skutki zastosowania przez Niemcy gazów bojowych