ŁAD PRZESTRZENI MIEJSKIEJ W KONTEKŚCIE NOWOCZESNEJ TECHNIKI

Transkrypt

1 ŁAD PRZESTRZENI MIEJSKIEJ W KONTEKŚCIE NOWOCZESNEJ TECHNIKI Współczesne uwarunkowania gospodarowania przestrzenią szanse i zagrożenia dla zrównoważonego rozwoju Politechnika Warszawska czerwca 2014 Dr inż. Jolanta Niedzielko

2 Zapis o rozwoju zrównoważonym ze środowiskiem* zobowiązuje włodarzy miast do takiego rozwoju społecznogospodarczego, w którym następuje proces integrowania działao ( ) z zachowaniem równowagi przyrodniczej ( ) w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleo. Jednocześnie ustawa** zakłada w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wymagania, między innymi, ładu przestrzennego. * art. 5 konstytucji RP, art. 3 pkt 50 ustawy z dnia 27 kwietnia 2011r. Prawo ochrony środowiska **Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z dnia 10 maja 2003 r.) W myśl powyższych zapisów współcześnie kształtowana przestrzeo miejska, w skład której wchodzi nowoczesna architektura i urbanistyka z równie nowoczesną techniką instalacyjną, powinna tworzyć spójną całość.

3 Budynki projektowane w XXI wieku zgodnie z rozwojem zrównoważonym ze środowiskiem powinny byd obiektami niskoenergochłonnymi, a w myśl dyrektywy unijnej budynkami o niemal zerowym zużyciu energii. Z tym wiąże się, w wielu przypadkach niemal obligatoryjnie, projektowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła.

4 Projekt wentylacji mechanicznej niejednokrotnie wkracza w obszar przestrzeni publicznej poprzez obecnośd czerpni i wyrzutni powietrza. O ile urządzenia te umiejscowione w elewacji budynku są z punktu widzenia architekta najmniej problematyczne, o tyle czerpnie i wyrzutnie dachowe oraz terenowe wymagają przemyślanego zaprojektowania i wykonania. W innym przypadku mogą stanowid zgrzyt w przestrzeni. Na rysunku obok przedstawiona jest czerpnia powietrza (wybudowana na początku XXI wieku) wkomponowana w plac zabaw dla dzieci na jednym z białostockich osiedli. Zieleo wokół czerpni nie została zaprojektowana, mimo, iż z wielu względów byłaby tam pożądana.

5 Odrębne zagadnienie zajmują dachowe centrale wentylacyjne posadowione w przestrzeni będącej pod opieką konserwatora zabytków. Projektowana w budynku wentylacja mechaniczna była sprawą wtórną w stosunku do projektu i budowy obiektu. Budynki o charakterze historycznym stanowią same w sobie wartośd, a dodatkowe elementy (doprojektowane i wykonane współcześnie) konieczne z punktu wentylacji, naruszają geometrię dachu i kolorem konkurują z nim.

6

7 Pozytywnym przykładem jest zaprojektowany i wybudowany na początku XXI wieku Wydział Elektryczny Politechniki Białostockiej, który harmonijnie łączy nowoczesną infrastrukturę techniczną z nowoczesną strukturą urbanistyczną. Dachowa centrala wentylacyjna (zaprojektowana równolegle z budynkiem) stanowi w jakimś sensie wartośd dodaną i nie stanowi konkurencji do obiektu.

8

9

10

11 UWAGI KOŃCOWE Nowoczesne urządzenia infrastruktury technicznej, których pojawia się coraz więcej w przestrzeni miejskiej, powinny z nią współgrać, stanowić nowoczesną wartość dodaną. W przypadku większych urządzeń technicznych wskazana mogłaby być obowiązkowa wizualizacja, poddana akceptacji miejskiego plastyka i w razie potrzeby - konserwatora zabytków. Proponuje się, aby w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego znalazły się szczegółowe zapisy porządkujące rozmieszczenie urządzeń technicznych w przestrzeni, gdyż za czas jakiś może być problem podobny do tego jaki mamy dziś w Polsce z reklamami.

12 Chaosu w krajobrazie nie da się wyeliminowad jedynie za pomocą legislacji w planowaniu przestrzennym. Należałoby zadbad o przywrócenie w programach szkolnych przedmiotów kształtujących poczucie estetyki tj. wychowania plastycznego z elementami historii sztuki, wychowania muzycznego. Pożądane byłoby, gdyby w ramach nauczania etyki wpojono młodzieży ideę poszanowania przestrzeni publicznej. Wskazane byłoby, aby od lat najmłodszych uczyd harmonii, uwrażliwiad na piękno, na otaczający krajobraz. Potrzeba przebywania w dobrze zaprojektowanych przestrzeniach powinna wynikad z potrzeby serca.

13 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ