Jak dobrze przygotować dziecko do nauki w klasie pierwszej? - opracowała Katarzyna Kozielska

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Jak dobrze przygotować dziecko do nauki w klasie pierwszej? - opracowała Katarzyna Kozielska"

Karol Wilk
7 lat temu
Przeglądów:

1 Jak dobrze przygotować dziecko do nauki w klasie pierwszej? - opracowała Katarzyna Kozielska Aby dobrze przygotować dziecko 6-letnie do szkoły rodzic powinien zadbać o wszechstronny rozwój swojego przyszłego pierwszoklasisty. Rozwój ten powinien przebiegać na wielu płaszczyznach. Zacznijmy więc od rozwoju motorycznego i manualnego. 5 i 6 rok życia dziecka to czas dużej aktywności ruchowej i rozszerzanie całego spectrum nowych umiejętności. Dzieci w tym czasie uczą się jeździć na nartach lub łyżwach, tańczyć, pływać, jeździć na dwukołowym rowerze. Sprzyja temu znaczny wzrost koordynacji ruchowej oraz siły. Zdolność powtarzania sekwencji ruchowych, która rozwija się w trakcie nabywania tych umiejętności ma zdecydowany wpływ na dalszy rozwój językowy i poznawczy. Dziecko potrafi wchodzić po schodach krokiem naprzemiennym, bez przytrzymywania się poręczy, potrafi po nich też wbiegać. Potrafi stać na jednej nodze oraz skakać na jednej nodze. Stopniowo też kształtuje się zmysł równowagi, który pozwala stać na jednej nodze z zamkniętymi oczami. 6-latek sprawnie potrafi zeskakiwać z krzeseł, przeskakiwać przez przeszkody, skakać ze skakanką. Propozycje ćwiczeń w formie zabawy dla rodziców i dzieci: - dziecko skacze ze skakanką i jednocześnie wypowiada ciągi zautomatyzowane, na przykład dni tygodnia, liczy od 1 do 10, - rodzic pokazuje proste układy choreograficzne do rytmicznej muzyki, a dziecko je naśladuje, - dziecko skacze na jednej nodze (około sekund) z zamkniętymi oczami, - dziecko łapie piłkę, którą rzuca rodzic. Rozwijanie małej motoryki. W tym wieku następuje już pełna samoobsługa, a więc dziecko potrafi zapinać i rozpinać guziki, sznurować buty, potrafi samodzielnie się umyć, wytrzeć ręcznikiem, uczesać włosy, ubrać się i rozebrać ze wszystkich części garderoby. Wykonuje pierwsze rysunki tematyczne, dzięki którym uruchamia nadgarstek. Ćwiczy precyzyjne ruchy dłoni lepiąc w plastelinie, modelinie. - dziecko bawi się w zabawy tematyczne, jak karmienie lalki, czesanie lalki, zamiatanie śmieci, naprawa samochodzików, spinanie spinaczami kartek, używanie dziurkacza, robienie pieczątek, - dziecko koloruje figury według zasad ustnych, na przykład koła na czerwono, 1

2 kwadraty na zielono, trójkąty na żółto, itp. - dziecko rysuje w konturach, w labiryntach - dziecko nawleka na sznurek sekwencje klocków, korali rodzic podaje wzór. - dziecko smaruje kromki chleba, - dziecko zapina guziki, - dziecko sznuruje buty - dziecko dorysowuje element do zbioru. Rozwijanie równowagi, będącej pierwotnym zmysłem. Zadaniem zmysłu równowagi jest ułatwianie orientacji w przestrzeni oraz zachowań związanych z zachowaniem postawy. Jest to zdolność do używania ciała w polu działania siły grawitacji i do ustalania własnego położenia w przestrzeni. Określone typy ruchu, związane ze zmianą pozycji w przestrzeni, pomagają trenować zmysł równowagi. Są to: - ruchy do góry i do dołu, jak skakanie, odbijanie się do góry, zabawa na dmuchanych zamkach, zjeżdżanie na dół - ruchy do przodu i do tyłu bieganie, startowanie i zatrzymywanie się, bujanie się - ruchy okrężne, odśrodkowe jak na karuzeli - ruchy obrotowe ciała wirowanie, tańczenie, obracanie się, przewroty, salta - ruchy posuwiste jazda na hulajnodze. Nauka przez zmysły uczenie się przez ciało, treningiem obu półkul. Propozycje ćwiczeń dla rodzica i dziecka: - podczas czytania rodzic dostraja uszy dziecka do prostych melodii (prawa półkula), - rodzic zachęca dziecko do głośnego opowiadania znanych mu historii po tym, jak je przeczyta (lewa półkula), - rodzic wprowadza gry ruchowe, piosenki i melodie, aby pomóc w zapamiętywaniu sekwencyjnych informacji - nazwy dni tygodnia, nazwy miesięcy (prawa półkula), - rodzic wykonuje z dzieckiem zabawy ruchowe, jak sięganie do góry, skłony do dołu, dotykanie palców stóp, swobodne poruszanie się w przestrzeni, staczanie się ze wzgórza, wspinaczka (obie półkule) - dziecko używa sprzęty, takie jak trampoliny, skaczące piłki, deski do bujania się, hulajnogi, jeździ na rowerze. Rozwijanie mowy. To czas ostatecznego kształtowania się mowy. Dziecko poprawnie wymawia już większość dźwięków polszczyzny, jedynie głoska r (wymagająca szybkiej wibracji końca języka) często jest jeszcze wymawiana jako głoska l. Należy pamiętać, że dziecko musi poprawnie wypowiadać wszystkie dźwięki języka ojczystego przed rozpoczęciem nauki w szkole, aby uniknąć trudności w czytaniu i pisaniu. Dziecko potrafi samodzielnie opowiedzieć, co działo się w niedalekiej przeszłości, a także co 2

3 nastąpi w bliskiej przyszłości. Każde pytanie jest dla dziecka tak samo ważne, więc pozostawione bez odpowiedzi, negatywnie wpłynie na jego motywację do szukania rozwiązań problemów oraz na jakość jego relacji z rodzicami. W tym wieku dziecko ma ogromną potrzebę posiadania autorytetu, prawdziwe poczucie bezpieczeństwa dają mu właściwe relacje z opiekunami. Koniec wieku przedszkolnego to czas, na który przypada początek twórczego posługiwania się językiem. Dziecko zaczyna bawić się słowami, potrafi rymować, dostrzegać różnego rodzaju niuanse językowe, zauważać wieloznaczność wyrazów oraz fakt, że istnieją języki obce. W wypowiedziach 6-latków pojawiają się również porównania i coraz liczniejsze określenia. 6-latek ma już do dyspozycji wszystkie części mowy, kategorie gramatyczne oraz schematy składniowe. W rozwoju i nabywaniu mowy istotną rolę odgrywa zabawa. W rozwoju twórczej zabawy tkwią korzenie rozwoju mowy i wszystkich przyszłych intelektualnych osiągnięć dziecka. Rozwój zabawy jest ściśle uzależniony od osiągnięć w sferze motorycznej, percepcji wzrokowej i słuchowej. Zabawy tematyczne dają możliwość wzbogacania słownictwa, uczenia się ról społecznych, zdobywania wiedzy o świecie. - rodzic pokazuje ilustracje tematyczne, na przykład u lekarza, w sklepie, w piaskownicy, w autobusie, w przedszkolu, w domu, w łazience, na wakacjach i opowiada, co dana ilustracja przedstawia, - dziecko odpowiada na zadane przez rodzica pytania, dotyczące danej ilustracji. - zabawy z regułami, na przykład gra w Piotrusia, dobieranie par, domino obrazkowe, gra w warcaby, gry planszowe, gry w odgadywanie, na przykład jaką czynność pokazałam - raz pokazuje rodzic, a raz dziecko, - gry w układanie zagadek typu: Co to jest, ma dwa koła, można na nim jeździć, ma kierownicę, Co to jest, okrągła, pomarańczowa, do jedzenia Co to jest, długi, drewniany, często się łamie. Ćwiczenia te rozwijają rozumienie i tworzenie definicji. Rozwijanie umiejętności naśladowania. Naśladowanie czynności wykonywanych przez dorosłego jest ważnym etapem w przygotowaniu do naśladowania artykulacji, ma też znaczenie w lokalizowaniu własnej osoby w przestrzeni. To z kolei pozwala na kształtowanie świadomości własnego ciała. Powtarzanie ciągu ruchów uczy rozumienia i zapamiętywania kolejności przestrzennej i czasowej, która jest niezbędna do nauki języka i czytania. - naśladowanie ruchów ciała, dłoni, palców, - naśladowanie ruchów warg, języka i żuchwy, 3

4 - naśladowanie mimiki twarzy, - naśladowanie wydawanych dźwięków, - naśladowanie sposobów użycia narzędzi, - naśladowanie czynności samoobsługowych, - naśladowanie czynności wykonywanych przez osoby przedstawione na obrazku, - naśladowanie czynności osób dorosłych, - naśladowanie sekwencji czynności na polecenie słowne. Rozwijanie percepcji słuchowej. Jest to umiejętność wysłuchiwania, odbioru i interpretowania dźwięków z otoczenia. Odgrywa znaczącą rolę w nabywaniu umiejętności analizy i syntezy słuchowej. Należy uświadomić dziecku, że mowa składa się z wielu istotnych elementów. Aby usłyszeć i wymówić wyrazy, trzeba najpierw odebrać bodźce, następnie rozłożyć je na proste elementy (analiza), a dopiero potem złożyć w jedną całość (synteza). Analiza i synteza słuchowa jest dla dziecka znacznie trudniejsza, gdyż dźwięki mowy są ulotne, nie można ich zobaczyć, trzeba więc zapamiętać ich brzmienie i kolejność. - opisywanie ilustracji zdaniami dwuwyrazowymi, np. pada deszcz, dziecko liczy wyrazy w zdaniu, - tworzenie zdań ze słów podanych przez rodzica, układanie ich we właściwej kolejności, np.: kopie piłkę Bartek czerwoną, dziecko układa zdanie Bartek kopie czerwoną piłkę, - wyodrębnianie sylab w wyrazie, np. dzielenie na sylaby wyrazów krótkich, np. ma-ma, O-la, później trudniejszych, jak np. lam-pa, mo-tyl, - łączenie wyrazów z sylab, rodzic zadaje zagadkę, jaki to wyraz: ka-pu-sta, o-ku-la-ry, dziecko odgaduje (łączy sylaby), - wyszukiwanie przedmiotów lub obrazków na podaną sylabę, np. ko-(-tek, -za, -rek), - wyszukiwanie wyrazów kończących się na tę samą sylabę, np. wa (kro-, zaba-, so-), - rozpoznawanie i wyodrębnianie głosek na początku wyrazu, np. pokaż obrazek zaczynający się od głoski t, s, - wymyślanie wyrazów zaczynających się na określoną głoskę, np. na głoskę k kot, krokodyl, kasza, - wybieranie obrazków, których nazwy kończą się taką samą głoską, np. kosz, mysz, - łączenie w pary obrazków, których nazwy łączą się zbiegiem głosek, np. las sowa, - odgadywanie wyrazów rozłożonych na głoski, np. rodzic głoskuje K-O-T, - P-A-S-E-K, dziecko składa wyraz w całość, - odnajdywanie przedmiotów, obrazków, których nazwa została wypowiedziana głoskami przez rodzica, - różnicowanie głosek w wyrazach, np. grupowanie obrazków zaczynających się od głoski s i sz, c i cz, - różnicowanie słów i sylab o podobnym brzmieniu, wskazywanie przez dziecko 4

5 obrazków po usłyszeniu nazwy, np. las-lis, czapka-żabka, kura-góra. Artykuł opracowała Katarzyna Kozielska logopeda z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Luboniu Filia Suchy Las. Literatura: J.Cieszyńska, M.Korendo Wczesna interwencja terapeutyczna 5

Podobne dokumenty

Wielu rodziców zastanawia się, czy ich dziecko jest w pełni gotowe, by sprostać wymaganiom jakie niesie za sobą szkoła.

Wielu rodziców zastanawia się, czy ich dziecko jest w pełni gotowe, by sprostać wymaganiom jakie niesie za sobą szkoła. O GOTOWOŚCI SZKOLNEJ Rozpoczęcie nauki szkolnej to bardzo ważny moment w życiu każdego dziecka. Pójście do szkoły poprzedzone jest rocznym obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym, któremu podlegają wszystkie