U S T AWA. z dnia. ratyfikacji Umowy mi dzy Rzecz pospolit Polsk a Baliwatem Guernsey w sprawie

Transkrypt

1

2 U S T AWA Projekt z dnia o ratyfikacji Umowy mi dzy Rzecz pospolit Polsk a Baliwatem Guernsey w sprawie unikania podwójnego opodatkowania niektórych kategorii dochodów osób fizycznych, podpisanej w Londynie dnia 8 pa dziernika 2013 r. Art. 1. Wyra a si zgod na dokonanie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji Umowy mi dzy Rzecz pospolit Polsk a Baliwatem Guernsey w sprawie unikania podwójnego opodatkowania niektórych kategorii dochodów osób fizycznych, podpisanej w Londynie dnia 8 pa dziernika 2013 r. Art. 2. Ustawa wchodzi w ycie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

3 UZASADNIENIE I. Potrzeba i cel zawarcia Umowy Wej cie w ycie niniejszej umowy umo liwi wprowadzenie efektywnych mechanizmów unikania podwójnego opodatkowania dochodów z pracy najemnej oraz emerytur i rent, uzyskiwanych przez osoby fizyczne pracuj ce w relacjach Polska Guernsey. Przedmiotowa umowa jest jedn z trzech umów, jakie zostały podpisane z Guernsey. Pozostałymi s : Umowa mi dzy Rzecz pospolit Polsk a Baliwatem Guernsey w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w odniesieniu do przedsi biorstw eksploatuj cych statki morskie lub statki powietrzne w transporcie mi dzynarodowym (Umowa nie weszła jeszcze w ycie), Umowa mi dzy Rzecz pospolit Polsk a Baliwatem Guernsey o wymianie informacji w sprawach podatkowych (niniejsza Umowa weszła w ycie 1 listopada 2012 r., została ogłoszona w Dz. U. z 2012 r. poz. 1050). II. Informacje ogólne Charakterystyka Guernsey Baliwat Guernsey to terytorium zale ne Wielkiej Brytanii. Obejmuje Guernsey i pozostałe Wyspy Normandzkie z wyj tkiem Wyspy Jersey. Kwesti obrony oraz spraw zagranicznych zajmuje si Wielka Brytania, a sprawami administracyjnymi, s downictwem, gospodark oraz finansami lokalne władze. Guernsey nie nale y do Unii Europejskiej. Gospodarka Guernsey PKB w 2009 r. w przeliczeniu na jednego mieszka ca wyniósł GBP. Struktura PKB: % sektor usług finansowych 39,9 administracja publiczna, słu ba zdrowia i edukacja 14,1 handel detaliczny 6,8 budownictwo 6,6 obsługa prawna 4,8 usługi informacyjne 4,8

4 hotelarstwo 4,7 przemysł lekki 4,5 pozostałe 13,8 W pierwszym kwartale 2011 r. inflacja wyniosła 2,9%. Na rynku pracy aktywnych jest ponad 70% mieszka ców Guernsey, w tym 9,5% prowadzi działalno gospodarcz (dane z marca 2010 r.). W 2010 r. najwi kszym pracodawc był sektor usług finansowych (w I kwartale 2010 r. 21,1%) i administracja publiczna. W grudniu 2010 r. zanotowano 0,9% bezrobocie. System podatkowy Podatek od dochodu osób fizycznych wynosi 20%. Natomiast osoby prawne podlegaj trzem stawkom podatku dochodowego: 20% od dochodu osi ganego z posiadanych nieruchomo ci (obrót, najem, hotelarstwo itp.) oraz od dochodu z działalno ci handlowej regulowanej przez władze, 10% od dochodu instytucji finansowych, 0% od dochodu z pozostałej działalno ci gospodarczej (głównie usługi). W Guernsey nie wyst puj podatki od maj tku, kapitału, nieruchomo ci ani podatek VAT. Podatek u ródła od dywidend, odsetek, nale no ci licencyjnych, opłat za usługi techniczne oraz usługi zarz dcze wynosi 0%. Współpraca Polski z Guernsey Z danych Narodowego Banku Polskiego wynika, e dochody inwestorów z Guernsey z tytułu zainwestowanego w Polsce kapitału w postaci inwestycji bezpo rednich w 2011 r. wyniosły 3,6 mln zł (dotycz w cało ci dochodów od wierzytelno ci odsetek). Warto zagranicznych inwestycji bezpo rednich z Guernsey na koniec 2011 r. wyniosła 46,4 mln zł. Jednocze nie, wg NBP, ł czna warto polskich inwestycji bezpo rednich w Guernsey wyniosła na koniec 2011 r. 1,6 mln zł. Nie odnotowano natomiast dochodów polskich rezydentów z tytułu inwestycji bezpo rednich. 2

5 III. Krótka charakterystyka przepisów Umowy Projekt Umowy mi dzy Rzecz pospolit Polsk a Guernsey został przygotowany w oparciu o wybrane postanowienia Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i maj tku. Podatki, których dotyczy Umowa W przypadku Polski jest to podatek dochodowy od osób fizycznych, a w przypadku Guernsey jest to podatek dochodowy. Odesłanie do przepisów wewn trznych Umawiaj cych si Stron Tre art. 3 ust. 2 jest uregulowaniem funkcjonuj cym zarówno w Modelowej Umowie OECD o wymianie informacji w sprawach podatkowych, jak i Modelowej Konwencji OECD w sprawie dochodu i maj tku (odpowiednik art. 3 ust. 2), a tak e jest zamieszczany w zdecydowanej wi kszo ci zawieranych przez Polsk umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Powy sze uregulowanie odnosi si do ogólnych zasad interpretacji okre le stosowanych w Umowie, które nie s w niej zdefiniowane. Z uwagi na fakt, e umowy podatkowe zawierane s przez jurysdykcje o ró nych systemach podatkowych, ich tre jest swoistym kompromisem, zawieranym przy uwzgl dnieniu do du ego stopnia uogólnienia. Konieczno uwzgl dnienia w umowie podatkowej definicji ka dego z terminów w niej wyst puj cych, doprowadziłaby prawdopodobnie do braku mo liwo ci jej zawarcia, wła nie z uwagi na du e ró nice w systemach prawnych obu stron umowy. Z tego wzgl du, umowy podatkowe deleguj definiowanie wi kszo ci poj do prawa wewn trznego, gdy jest to jedyna mo liwo uwzgl dnienia jego specyfiki. Nale y równie wspomnie, e odesłanie w zakresie definicji poj do prawa wewn trznego obu stron jest uzasadniona długotrwał procedur zmiany umowy mi dzynarodowej. redni okres funkcjonowania takiej umowy wynosi ok. 30 lat. Przy ci głej ewolucji systemów podatkowych, zmiany w prawie wewn trznym mogłyby spowodowa brak mo liwo ci efektywnego stosowania umowy mi dzynarodowej, z uwagi na funkcjonowanie sprzecznych lub ró nych definicji w obu aktach prawnych. Mimo prymatu umowy nad prawem wewn trznym, definicja zawarta w umowie, odnosz ca si do nieistniej cych ju w praktyce rozwi za, nie spełniłaby zamierzonej funkcji. Zatem mi dzynarodowe umowy podatkowe definiuj wył cznie poj cia o charakterze fundamentalnym, niezb dne do ich funkcjonowania i zachowania intencji umawiaj cych si stron. 3

6 Miejsce zamieszkania lub siedziba (rezydencja podatkowa) Okre lenie osoba maj ca miejsce zamieszkania lub siedzib w Umawiaj cym si Pa stwie oznacza ka d osob, która wg prawa tego Pa stwa podlega tam opodatkowaniu ze wzgl du na: jej siedzib lub miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzib zarz du lub inne kryterium o podobnym charakterze. Termin ten powinien obejmowa tak e to Pa stwo oraz ka d jednostk jego podziału terytorialnego lub organ władzy lokalnej. Praca najemna Uposa enia pracowników najemnych maj cych miejsce zamieszkania w jednym Pa stwie i zatrudnionych w drugim Pa stwie mog by opodatkowane w tym drugim Pa stwie, m.in. w sytuacji, w której zatrudnienie trwa dłu ej ni 183 dni w okresie 12 miesi cy rozpoczynaj cym si lub ko cz cym w danym roku podatkowym. Wynagrodzenie uzyskane przez osob maj c miejsce zamieszkania w Umawiaj cym si Pa stwie w zwi zku z wykonywaniem pracy na pokładzie statku morskiego lub statku powietrznego, eksploatowanego w transporcie mi dzynarodowym, mo e by opodatkowane na terytorium tej Umawiaj cej si Strony, na którym znajduje si miejsce faktycznego zarz du przedsi biorstwa. Okre lenie transport mi dzynarodowy oznacza wszelki transport statkiem morskim lub statkiem powietrznym, eksploatowanym przez przedsi biorstwo, którego faktyczny zarz d znajduje si na terytorium Umawiaj cej si Strony, z wyj tkiem przypadku, gdy taki statek morski lub statek powietrzny jest eksploatowany wył cznie mi dzy miejscami poło onymi na terytorium drugiej Umawiaj cej si Strony. Wynagrodzenie dyrektorów Umowa okre la, e wynagrodzenia dyrektorów i inne podobne nale no ci, które osoba maj ca miejsce zamieszkania lub siedzib w Umawiaj cym si Pa stwie osi ga z tytułu członkostwa w zarz dzie lub radzie nadzorczej lub jakimkolwiek innym podobnym organie spółki maj cej siedzib w drugim Umawiaj cym si Pa stwie, podlegaj opodatkowaniu wył cznie w pierwszym wymienionym Pa stwie. Powy sze oznacza, e osoba maj ca miejsce zamieszkania w Polsce, osi gaj ca dochód z tytułu członkostwa w zarz dzie spółki z siedzib na Guernsey, podlega opodatkowaniu wył cznie w Polsce. Analogiczna zasada znajduje zastosowanie w odniesieniu do rezydentów Guernsey. 4

7 Arty ci i sportowcy Umowa zawiera odr bny przepis adresowany do tej grupy zawodowej. Zasad ogóln jest, e dochód z pracy wykonywanej przez artyst lub sportowca na terytorium drugiej Umawiaj cej si Strony mo e by tam opodatkowany zgodnie z jej prawem wewn trznym. Kraj rezydencji zobowi zany jest natomiast do usuni cia podwójnego opodatkowania przy zastosowaniu metody unikania podwójnego opodatkowania (metody odliczenia proporcjonalnego). Emerytury i renty Emerytury, renty i inne podobne wiadczenia wypłacane osobie maj cej miejsce zamieszkania na terytorium Umawiaj cej si Strony ze wzgl du na uprzednie zatrudnienie podlegaj opodatkowaniu na terytorium tej Strony, jednak e mog by tak e opodatkowane w pa stwie, w którym powstaj. Metoda unikania podwójnego opodatkowania Umowa wprowadza, dla rezydentów obu Umawiaj cych si Pa stw, jako metod ogóln unikania podwójnego opodatkowania, metod zaliczenia proporcjonalnego. Modelowa Konwencja OECD w sprawie podatków od dochodu i maj tku przewiduje dwie alternatywne metody unikania podwójnego opodatkowania proporcjonalnego zaliczenia oraz wył czenia z progresj. Metoda proporcjonalnego zaliczenia polega na tym, e podatek zapłacony od dochodu osi gni tego za granic jest zaliczany na poczet podatku nale nego w kraju rezydencji podatkowej, obliczonego od cało ci dochodów w takiej proporcji, w jakiej dochód ze ródeł zagranicznych pozostaje w stosunku do cało ci dochodu podatnika. Metoda wył czenia z progresj polega na tym, e dochód osi gni ty za granic jest zwolniony z podatku w kraju rezydencji podatkowej, natomiast jest brany pod uwag jedynie przy obliczaniu stawki podatkowej, według której podatnik b dzie zobowi zany rozliczy podatek od dochodów uzyskanych w kraju rezydencji podatkowej. Powszechnie w praktyce mi dzynarodowej (równie w Komentarzu do Modelowej Konwencji OECD) prezentowany jest pogl d, e obie metody w równym stopniu prowadz do usuni cia podwójnego opodatkowania. Procedura Wzajemnego Porozumiewania si W przypadku powstania problemów lub w tpliwo ci mi dzy Umawiaj cymi si Stronami dotycz cych stosowania lub interpretacji niniejszej Umowy wła ciwe organy 5

8 doło wszelkich stara, aby rozwi za problem w drodze wzajemnego porozumienia. Analogiczna procedura przewidziana jest w przypadku, je eli osoba fizyczna jest zdania, e działania jednej lub obu Umawiaj cych si Stron powoduj lub spowoduj jej opodatkowanie niezgodne z postanowieniami niniejszej Umowy. Moc obowi zuj ca Umowy Umowa zawiera przepisy dotycz ce procedury jej wej cia w ycie i wypowiedzenia. W celu zawarcia przez Rzeczpospolit Polsk niniejszej Umowy przyj to konstrukcj prawn, zgodnie z któr w artykułach dotycz cych obowi zywania i wypowiedzenia wprowadzono przepisy uzale niaj ce obowi zywanie niniejszej Umowy i jej wypowiedzenie od wypowiedzenia Umowy o wymianie informacji w sprawach podatkowych (umowa o wymianie informacji weszła w ycie dnia 1 listopada 2012 r., została ogłoszona w Dz. U. z 2012 r. poz. 1050). V. Skutki wej cia w ycie Umowy Skutki finansowe Wej cie w ycie Umowy nie b dzie miało ujemnego skutku dla dochodów sektora finansów publicznych. Umowa w znacznej cz ci jest odzwierciedleniem jednostronnych mechanizmów przewidzianych przez polskie prawo wewn trzne dla celów unikania podwójnego opodatkowania. Skutki społeczne i gospodarcze Umowa, ze wzgl du na uregulowania niektórych kwestii dotycz cych unikania podwójnego opodatkowania, powinna zosta pozytywnie przyj ta przez polskich obywateli pracuj cych na terytorium Guernsey. Skutki prawne wej cia w ycie umowy Umowa stanie si cz ci funkcjonuj cych ju w Polsce mechanizmów usuwania podwójnego opodatkowania dochodów osób fizycznych. Po jej wej ciu w ycie rozszerzeniu ulegnie zakres terytorialny jurysdykcji, z którymi Polska zawarła umowy mi dzynarodowe wyra nie rozgraniczaj ce prawa do opodatkowania danych kategorii dochodów. Postanowienia projektu Umowy nie s sprzeczne z obowi zuj cym w Polsce ustawodawstwem ani z prawem Unii Europejskiej. 6

9 Skutki polityczne Zawarcie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania niektórych kategorii dochodów osób fizycznych z Guernsey mo e by wa nym krokiem w kierunku rozwoju dwustronnej współpracy podatkowej. Efektywne funkcjonowanie takiej Umowy, w powi zaniu z Umow o wymianie informacji podatkowych, w nast pnych latach mo e stanowi podstaw podj cia rozmów zmierzaj cych do zawarcia pełnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Guernsey. IV. Tryb zwi zania si przez Rzeczpospolit Polsk Umow Umowa ma rang umowy mi dzypa stwowej. Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach mi dzynarodowych (Dz. U. Nr 39, poz. 443, z 2002 r. Nr 216, poz. 1824, z 2010 r. Nr 213, poz oraz z 2011 r. Nr 117, poz. 676) zwi zanie Umow nast pi w drodze ratyfikacji za uprzedni zgod wyra on w ustawie, poniewa Umowa ta spełnia b dzie przesłanki okre lone w art. 89 ust. 1 pkt 5 oraz w art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z 2001 r. Nr 28, poz. 319, z 2006 r. Nr 200, poz oraz z 2009 r. Nr 114, poz. 946). V. Podmioty prawa krajowego, których dotyczy Umowa Minister Finansów b dzie sprawował nadzór nad realizacj Umowy. Przepisy Umowy b d miały zastosowanie do organów polskiej administracji podatkowej stosuj cych postanowienia Umowy w stosunkach gospodarczych mi dzy Rzecz pospolit Polsk a Guernsey. VI. Sposób, w jaki Umowa dotyczy spraw uregulowanych w prawie wewn trznym Umowa słu y prawidłowej realizacji poni szych ustaw: ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych podmiot i przedmiot opodatkowania, ródła przychodów, zwolnienia przedmiotowe, podstawa obliczenia i wysoko podatku, pobór podatku lub zaliczek na podatek przez płatników, szczególne zasady ustalania dochodu, ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych podmiot i przedmiot opodatkowania, przychody, koszty uzyskania przychodów, zwolnienia przedmiotowe, podstawa opodatkowania i wysoko podatku, pobór podatku. 7

10 Ponadto, nast puj ce akty prawne s zwi zane z Umow : ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa informacje podatkowe, kontrola podatkowa, tajemnica skarbowa, wymiana informacji z innymi pa stwami, ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o post powaniu egzekucyjnym w administracji udzielanie pomocy obcemu pa stwu oraz korzystanie z jego pomocy przy dochodzeniu nale no ci pieni nych, ustawa z dnia 28 wrze nia 1991 r. o kontroli skarbowej post powanie kontrolne, ustawa z dnia 10 wrze nia 1999 r. Kodeks karny skarbowy przest pstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe przeciwko obowi zkom podatkowym. VII. rodki prawne, jakie powinny zosta przyj te w celu wykonania Umowy Wej cie w ycie Umowy nie spowoduje konieczno ci dokonania zmian w ustawodawstwie wewn trznym. 43/12/EP 8

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24