ZAGADNIENIA DO EGZAMINU LICENCJACKIEGO NA KIERUNKU SOCJOLOGIA STUDIA DZIENNE

Transkrypt

1 ZAGADNIENIA DO EGZAMINU LICENCJACKIEGO NA KIERUNKU SOCJOLOGIA STUDIA DZIENNE I. Przedmioty ogólne i podstawowe 1. Swoistość egzystencji człowieka według interpretacji współczesnych filozofów i kierunków filozoficznych. 2. Filozoficzne dylematy relacji między jednostką a strukturami społecznymi. 3. Podmiotowe mechanizmy zachowań prospołecznych człowieka. 4. Etyczne i społeczne problemy działalności związków zawodowych. 5. Psychologia społeczna a socjologia. 6. Konformizm jako postawa społeczna. 7. Różne znaczenia terminu antropologia. a inne nauki społeczne. 8. Antropologia społeczna i kulturowa a inne nauki społeczne. 9. Sposób widzenia społeczności kultur pierwotnych wg B. Malinowskiego i A. R. Radcliffa - Browna. 10. Mobilność społeczna - "otwarte" i "zamknięte" struktury społeczne. 11. Konflikty społeczne rodzaje, przyczyny, przebieg i konsekwencje. 12. Źródła i teorie zmiany społecznej. 13. Różnorodność kulturowa, konflikty i sprzeczności kulturowe. 14. Subkultury geneza, istota i funkcje. 15. Interakcjonizm symboliczny. 16. Teoria wymiany G. Homansa i jej współczesne wersje. 17. Funkcjonalizm socjologiczny. 18. Teorie konfliktu społecznego. 1

2 19. Socjologia fenomenologiczna. 20. Etnometodologia. 20. Pragmatyzm społeczny. 21. Opisowa socjologia amerykańska. 22. Rozumienie makrostruktury społecznej. Różnice między mikro i makrostrukturą społeczną. 23. Społeczeństwo. Typy społeczeństw: od społeczeństwa pierwotnego do postindustrialnego. 24. Społeczeństwo informacyjne. 25. Zbiorowość terytorialna i społeczność lokalna. 26. Rola społeczności lokalnych w pluralistycznym porządku społecznym. 27. Typ idealny jako kategoria socjologiczna. 28. Teorie organizacji. 29. Socjologiczne koncepcje dewiacji. 30. Pozycja i rola społeczna. 31. Społeczne konsekwencje polskiej transformacji. 32. Polska religijność kierunki zmian. 33. Przemiany struktury społecznej w Polsce. 34. Nierówności społeczne. Podstawowe teorie i wymiary nierówności społecznych. 35. Klasy i warstwy społeczne. 36. Marginalizacja społeczna. 37. Stereotypy i ich społeczne funkcje. 38. Ruchy społeczne. 39. Państwo narodowe. Ponadpaństwowe struktury społeczne. 40. Koncepcje globalizacji. 2

3 41. Główne orientacje teoretyczne w badaniu mikrostruktur. 42. Socjalizacja. 43. Społeczne uwarunkowania tożsamości jednostki. 44. Koncepcja działania społecznego. 45. Socjologiczne koncepcje roli społecznej. 46. Struktura społeczna małych grup. 47. Koncepcje i style przywództwa. 48. Typy i funkcje grup społecznych. 49. Koncepcje grup odniesienia. 50. Różne rozumienia metodologii nauk społecznych. 51. Konceptualizacja i operacjonalizacja w badaniach socjologicznych. 52. Zmienne zależne i niezależne. 53. Kryteria jakości pomiaru. 54. Istota, funkcje i empiryczna weryfikacja hipotez. 55. Wyjaśnianie i przewidywanie. 56. Etapy procesu badawczego. 57. Funkcje i struktura teorii naukowej. 58. Problemy etyczne badań w naukach społecznych. 59. Podstawowe błędy w rozumowaniu na temat związków przyczynowych. 60. Podstawowe kryteria pomiaru stosowane w ramach operacjonalizacji. 61. Badania ilościowe i jakościowe - funkcje, podobieństwa i różnice obu podejść. 62. Klasyfikacje i typologie. 63. Podstawowe rodzaje badań kwestionariuszowych. 3

4 64. Zasady budowy pytań kwestionariusza i typowe błędy popełniane przy budowie tego narzędzia. 65. "Efekt ankieterski" i "efekt respondencki" oraz ich konsekwencje. 66. Podstawowe metody badań jakościowych. 67. Zasady analizy danych jakościowych. 68. Badania dynamiczne i badania przekrojowe. 69. Badania ewaluacyjne 70. Indeksy i skale 71. Dobór próby próby nieprobalistyczne i probabilistyczne. 72. Platońska teoria życia społecznego 73. Arystotelesowska koncepcja człowieka i klasyfikacja ustrojów politycznych według Arystotelesa. 74. Stoicyzm: relacja między prawem naturalnym i stanowionym. 75. Dwa typy wspólnot w ujęciu św. Augustyna 76. Średniowieczny organicyzm w myśli św. Tomasza z Akwinu. 77. Historyzm w naukach społecznych XIX wieku 78. Koncepcje prawa naturalnego i umowy społecznej w XVII wieku. 79. Podobieństwa i różnice między nurtami myśli oświeceniowej francuskiej, szkockiej, niemieckiej i polskiej. 80. Koncepcje ładu społecznego przedstawiane w utopiach. 81. Teorie cywilizacji XX wieku. 82. Dwie strategie poznawcze w naukach społecznych: naturalizm i podejście humanistyczne. 83. Klasycy socjologii religii. 84. Socjologia wiedzy w ujęciu jej twórców (Max Scheler, K. Mannheim). 85. Horyzont teoretyczny demografii społecznej. Teoria przejścia demograficznego 4

5 Specjalność I. Komunikowanie społeczne i doradztwo 1. Wybrana teoria komunikacji społecznej. 2. Społeczeństwo masowe w literaturze socjologicznej. 3. Definicje i modele procesu komunikacji społecznej. 4. Pojęcie zapośredniczenia w mediach masowych. 5. Główne cele komunikowania interpersonalnego. 6. Rodzaje sytuacji komunikacyjnych. 7. Podstawowe źródła zakłóceń w procesie komunikowania interpersonalnego. 8. Znaczenie informacji zwrotnej dla skutecznego porozumiewania się. 9. Podstawowe funkcje zachowań niewerbalnych. 10. Kadrowanie (ang. framing, fr. cadrage) w naukach społecznych. 11. Zalety i wady pracy w grupie. 12. Charakterystyka komunikowania masowego. 13. Public relations jako forma komunikowania masowego. 14. Proces podejmowania decyzji i jego uwarunkowania. 15. Proces adaptacji innowacji i czynniki wpływające na jego przebieg. 16. Wpływ środowiska lokalnego na przebieg procesu adaptowania innowacji. 17. Organizacja systemu pomocy społecznej w Polsce. 18. Wyjaśnić relacje człowiek przyroda. 19. Świadomość ekologiczna - istota i czynniki ją kształtujące. 20. Promocja w działalności agroturystycznej. 21. Metody i techniki negocjacji. 22. Socjotechnika. 23. Składniki procesu słuchania. 24. Rodzaje reakcji słuchającego. 5

6 25. Sposoby parafrazowania. 26. Funkcje zachowań wzrokowych. 27. Zachowania niewerbalne, świadczące o sympatii i antypatii oraz asertywności i nieasertywności. 28. Rodzaje szumów informacyjnych. 29. Potrzeby jakie spełnia proces komunikacji. 30. Teoria odzwierciedlonej oceny i teoria porównań społecznych. 31. Reguły językowe. 32. Hipoteza Sapira-Whorfa. 33. Funkcje języka. 34. Komunikacja etnocentryczna i kosmopolityczna. 35. Typy obrazów malarskich. 36. Formy propagandy za pośrednictwem rzeźb. 37. Rodzaje przestrzennego dystansu. 38. Komunikacyjne funkcje proksemiki. 6

7 Specjalność II. Socjologia wsi, kultury i turystyki 1. Tradycje polskiej socjologii wsi i ich główni reprezentanci. 2. Kwestia chłopska w historii ruchów społecznych. 3. Przyczyny endogeniczne kwestii społecznych obszarów wiejskich. 4. Uwarunkowania sytuacji społeczno-demograficznej obszarów wiejskich w Polsce. 5. Zróżnicowanie obszarów wiejskich w Polsce. 6. Zróżnicowanie społeczno-zawodowe mieszkańców wsi polskiej. 7. Rodzinne gospodarstwo rolne - specyfika i cechy modelowe. 8. Przemiany procesu pracy w rolnictwie w warunkach gospodarki rynkowej. 9. Racjonalność gospodarowania chłopa i farmera. 10. Tradycyjna mentalność chłopska, źródła przemian. 11. Społeczne i kulturowe uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości wiejskiej. 12. Rola przedsiębiorczości wiejskiej w przemianach wsi w Polsce. 13. Reprezentanci interesów rolniczych na forum państwa. 14. Wiejska społeczność lokalna - społeczne, kulturowe i polityczne uwarunkowania aktywności lokalnej w Polsce 15. Społeczne konsekwencje transformacji na polskiej wsi. 16. Ewolucja stosunku rolników do akcesji do UE. 17. Termin kultura w etnografii, antropologii kulturowej i socjologii. 18. Sposoby definiowania i rozumienia pojęcia kultura. 19. Relatywizm kulturowy. 20. Znaczenie terminu wzór kulturowy. 21. Subkultura - kontrkultura - kultura alternatywna. 22. Wielowymiarowość zjawiska kultury. 7

8 23. Koncepcja wielofunkcyjnego rozwoju wsi i rolnictwa 24. Kim był i jaką rolę w polskiej etnografii odegrał Oskar Kolberg? 25. Tradycyjna kultura ludowa i jej funkcje. 26. Czynniki mające bezpośredni wpływ na kształtowanie się polskiej kultury ludowej w XIX wieku. 27. Folklor i folkloryzm. 28. Grupy etnograficzne w Polsce. 29. Region i regionalizm. 30. Tożsamość kulturowa i jej wyróżniki. 31. Czynniki rozwoju turystyki. 32. Związki turystyki z kulturą. 33. Rodzaje turystyki i kryteria ich wyodrębniania. 34. Turystyka alternatywna. 35. Funkcje i dysfunkcje turystyki. 36. Produkt turystyczny i jego specyfika 37. Aktualne trendy na rynku turystycznym 38. Rynek turystyczny - rodzaje i kryteria wyodrębniania 8

9 Specjalność III. Socjologia polityki i stosunków międzynarodowych 1. Mniejszości narodowe w Polsce w okresie międzywojennym. 2. System sojuszy II Rzeczypospolitej. 3. Geneza i skład polityczny Rządu RP na emigracji. 4. Budowa stalinowskiego modelu władzy w Polsce ( ). 5. Przemiany październikowe 1956 roku (nadzieje i rozczarowania). 6. Kryzys społeczno-polityczny w grudniu 1970 roku i jego następstwa. 7. Opozycja demokratyczna w Polsce (geneza, struktura, cele). 8.Przemiany społeczno-polityczne w Polsce w okresie pierwszej Solidarności. 9. Przygotowania i wprowadzenie stanu wojennego. 10. Geneza, obrady i postanowienia okrągłego stołu. 11. Wybory parlamentarne w 1989 r. i ich następstwa. 12. Polistrategia, prognostyka międzynarodowa a polityka państwa. 13. Międzynarodowa ochrona praw człowieka. 14. Pojęcie, zakres i modele integracji euro-atlantyckiej. 15. Koncepcje integracji w Europie po II wojnie światowej. 16. Regionalizm polityczny i ekonomiczny w stosunkach międzynarodowych. 17. Charakter prawny i struktura Unii Europejskiej. 18. System instytucjonalny i mechanizm podejmowania decyzji w Unii Europejskiej. 19. Geneza, cele, członkostwo i filary Unii Europejskiej. 20. Oblicza globalizacji: problemy demograficzne, technotronizm, ekologia, dysproporcje. 21. Metody rozstrzygania sporów międzynarodowych. 22. Wymiar zależności i współzależności międzynarodowych. 23. Funkcje partii politycznych we współczesnych systemach politycznych. 9

10 24. Rola organizacji międzynarodowych we współczesnym świecie. 25. Cele, zasady i rozwój Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. 26. System rządów państw demokratycznych. 27. Pojęcie i zakres stosunków międzynarodowych. 28. Podmiotowość uczestników stosunków międzynarodowych - charakterystyka głównych grup. 29. Cezury czasowe czterech etapów rozwojowych relacji międzynarodowych. 30. Czynniki oddziałujące na stosunki między państwami - ich klasyfikacja. 31. Geneza, cele i zasady systemu Narodów Zjednoczonych w kontekście potrzeb reformy. 32. Problemy nowego ładu politycznego i gospodarczego w stosunkach międzynarodowych. 33. Reorientacja polskiej polityki zagranicznej. Nowa jakość w stosunkach z Niemcami i Rosją. 34. Polityka wewnętrzna państwa i aktywność międzynarodowa w systemie naczyń połączonych. 35. Znaczenie Polski w aktualnych stosunkach międzynarodowych - próba konceptualizacji. 36. Ewolucja i ciągłość znaczenia architektury bezpieczeństwa zbiorowego na progu XXI wieku. 37. Miejsce i rola Polski i Czech w koncepcji tzw. tarczy antyrakietowej 38. Próby redefinicji roli Unii Europejskiej w procesie przeciwdziałania zagrożeniom międzynarodowym 10

11 Specjalność IV. Socjologia wychowania i pedagogika resocjalizacyjna 1. Wpływ kultury na życie społeczne na wybranym przykładzie polskiej tradycji wychowania. 2. Różnice między środowiskiem wychowania pośredniego i bezpośredniego. 3. Rodzaje wychowawczych problemów i psychospołecznych zaburzeń w rozwoju dzieci i młodzieży. 4. Kompetencje nauczyciela wychowawcy: teorie i praktyka. 5. Relacyjne i fenomenologiczno-poznawcze ujęcie stresu. 6. Mechanizmy obronne i ich funkcje. 7. Psychologiczne uwarunkowania powstawania i rozwoju chorób somatycznych. 8. Rodzaje zaburzeń psychicznych. 9. Podejście systemowe w klinicznej pomocy psychologicznej. 10. Rola psychologia klinicznego w diagnozie i terapii psychopatologii zjawisk społecznych. 11. Terapia grupowa i rodzinna. 12. Pojęcie i funkcje rodziny. 13. Rodzina jako przedmiot badań socjologicznych. 14. Cykle życia małżeńsko-rodzinnego. 15. Typologie małżeństwa i rodziny. 16. Trwałość życia małżeńsko-rodzinnego. 17. Sytuacja bytowa rodzin polskich. 18. Dezorganizacja rodziny. 19. Kryteria wyróżniania zjawisk patologicznych na poziomie mikro i makrospołecznym. 20. Koncepcje ujmowania zjawisk patologicznych. 21. Skala i dynamika przestępczości w Polsce. 22. Uwarunkowania przestępczości. 11

12 23. Teorie zachowań przestępczych i dewiacyjnych. 24. Patologia społeczna a kryminologia. 25. Pijaństwo i alkoholizm jako problem społeczny. 26. Narkomania jako problem społeczny. 27. Bezrobocie jako problem społeczny. 28. Zjawisko ubóstwa w Polsce. 29. Historia myśli andragogicznej. 30. Pracujący i bezrobotni a proces rekonwersji zawodowej. 31. Polska szkoła andragogiki rolniczej. 32. Resocjalizacja. 33. Strategie rozwiązywania problemów społecznych. 34. Kontrola społeczna. 35. Marginalizacja i wykluczenie społeczne. 36. Społeczne konstruowanie problemów społecznych. 37. Teoria naznaczania społecznego. 38. Zmiany w polskim systemie edukacji i ich społeczne konsekwencje. 12