Wpływ światowego kryzysu finansowego na prowadzenie działalności bankowej w Europie Zachodniej i Europie Środkowej

Transkrypt

1 Wpływ światowego kryzysu finansowego na prowadzenie działalności bankowej w Europie Zachodniej i Europie Środkowej Wojciech Kwaśniak Narodowy Bank Polski

2 Źródła kryzysu Strategie instytucji finansowych nakierowane na krótkoterminowe maksymalizowanie zysku i wzrost wartości spółek Wysoka skłonność do akceptacji wysokiego ryzyka wzmacniana systemem bonusów Wiara w zaawansowane modele szacowania ryzyka i pozytywne scenariusze postrzegania przyszłych warunków rynkowych Stosowanie wysokiej dźwigni finansowej w prowadzonej działalności

3 Błędy w zarządzaniu płynnością płatniczą z uwagi na chęć obniŝenia kosztów oraz z uwagi na łatwy dostęp do okresowo tanich rynkowych źródeł finansowania Wadliwie przeprowadzone programy sekurytyzacji aktywów zaraŝające ukrytym ryzykiem cały system finansowy oraz podwaŝające dobrą reputację instytucji finansowych Dynamiczny rozwój instrumentów pochodnych Stosowanie arbitraŝu regulacyjnego w działalności Bezgraniczna wiara w oceny agencji ratingowych

4 Błędy audytorów w wycenie ryzyka Błędy nadzorów w nadzorze ostroŝnościowym nad instytucjami finansowymi i nacisk na nadzór konsumencki Osłabienie pozycji banków centralnych w nadzorze nad rynkiem finansowym Błędne rozwiązania rachunkowe, sprawozdawcze i ostroŝnościowe Wiara w samoregulację instytucji finansowych Presja polityków na banki centralne i nadzorców

5 Globalne rynki i Europa Zachodnia Globalne spowolnienie gospodarcze Spadek inflacji i oczekiwań inflacyjnych Spadek zaufania inwestorów giełdowych Spadek zaufania przedsiębiorstw i konsumentów Problemy z płynnością instytucji finansowych

6 Gwałtowny wzrost awersji banków do ryzyka Problemy z adekwatnością kapitałową wybranych instytucji finansowych Pakiety ratunkowe dla instytucji finansowych DuŜa zmienność cen na rynkach walut, akcji i obligacji

7 Europa Środkowa Mały rynek finansowy poniŝej 2% rynku finansowego UE Postrzeganie Europy Środkowej jako rynku wschodzącego Przeniesienie się kryzysowej sytuacji na rynki wschodzące DuŜa zmienność cen walut, akcji i obligacji Wzajemna utrata zaufania uczestników rynku finansowego wynikająca ze znaczącej zaleŝności systemów finansowych od międzynarodowych instytucji finansowych

8 Wzrost ryzyka płynności i ryzyka kredytowego w systemach bankowych potęgowany poziomem finansowania zewnętrznego i kredytowania w obcych walutach Zaostrzenie standardów kredytowych przez banki PowaŜne obniŝenie prognoz wzrostu gospodarczego i poziomu inflacji Spadek prognozowanych inwestycji i poziomu konsumpcji

9 Działania banków centralnych i rządów Wsparcie płynności banków ObniŜenie stóp procentowych Wsparcie kapitałowe instytucji finansowych (rządowe pakiety ratunkowe) Podniesienie gwarancji dla depozytów Działania na rzecz nowej architektury rynków finansowych i jego nadzoru

10 Postulowane zmiany globalnie Zapewnić większą przejrzystość rynków finansowych Zapewnić nadzór nad wszystkimi znaczącymi rynkami finansowymi i uczestnikami rynku finansowego oraz produktami finansowymi Zapewnić lepszy nadzór w ocenie ryzyka instytucji finansowych Zapewnić nadzór nad agencjami ratingowymi Kontrolować międzynarodowe standardy księgowe Zwiększyć rezerwy kapitałowe banków

11 Wzmocnić trans graniczną współpracę nadzorczą nad największymi bankami Wzmocnić system nadzoru nad płynnością międzynarodowych rynków finansowych Wzmocnić zarządzanie płynnością przez banki Wzmocnić systemy zarządzania ryzykiem produktów strukturyzowanych Ustanowić MFW globalną instytucją wczesnego ostrzegania

12 Kierunek zmian w UE Interwencje państw narodowych powinny być czasowe, a pomoc jedynie przejściowa Interesy podatników będą uwzględniane zawsze w pierwszej kolejności Rządy będą miały prawo zmieniać zarządy zagroŝonych banków Zarządy banków nie będą mogły zachować nieuprawnione korzyści, a rządy będą mogły ingerować w sprawie nadmiernych wynagrodzeń

13 Nacisk na lepsze zarządzanie ryzykiem przez banki, a w szczególności ryzykiem płynności Nacisk na redukowanie pro-cyklicznych finansowych regulacji i polityk Zbudowanie jednolitych i adekwatnych standardów ubezpieczenia depozytów Wzmocnić współpracę z bankami centralnymi w obszarze stabilności finansowej Wzmocnić efektywność funkcjonowania kolegiów nadzorczych i wprowadzić instytucję cross-border coordinatora (nadzorca wiodący) oraz ustanowić crossborder stability groups (nadzór grupowy)

14 Zwiększyć presję na obowiązek stosowania stres testów Zmniejszyć ryzyko związane z duŝymi zaangaŝowaniami banków na rynku między bankowym Zwiększyć kontrolę ryzyk związanych z sekurytyzacją aktywów Dopuścić transfer płynności i zabezpieczeń w grupach finansowych

15 Przygotowanie załoŝeń do nowej organizacji nadzoru bankowego w UE przez grupę ekspertów pod przewodnictwem Jacquesa de Larosiere

16 Europa Zachodnia i Europa Środkowa - dylematy Większa integracja czy dezintegracja w UE? Wzrost solidarności czy wzrost nacjonalizmów? Czy internacjonalizować korzyści w okresie koniunktury, a nacjonalizować straty w okresie kryzysu? Czy więcej rynku czy większa rola państwa w gospodarce? Szybki powrót do wzrostu gospodarczego czy długa recesja?

17 Dziękuję za uwagę Pytania?