FIZYKA KLASA III GIMNAZJUM

Transkrypt

1 FIZYKA KLASA III GIMNAZJUM SZKOŁY BENEDYKTA

2 Treści nauczania Tom III podręcznika Tom trzeci obejmuje następujące punkty podstawy programowej: 5. Magnetyzm 6. Ruch drgający i fale 7. Fale elektromagnetyczne i optyka. Treści i cele nauczania I. Elektromagnetyzm 1. Pole magnetyczne magnesu. 2. Pole magnetyczne prądu. Doświadczenie Oersteda. 3. Działanie pola magnetycznego na przewodnik z prądem. 4. Zasada działania silnika elektrycznego. 5. Wzbudzanie prądu indukcyjnego. 6. Prąd przemienny. 7. Przesyłanie energii elektrycznej. Transformatory. 8. Fale elektromagnetyczne. 9. Właściwości fal elektromagnetycznych. 1. Poznanie związku pomiędzy prądem elektrycznym a polem magnetycznym. 2. Ukazanie doniosłości odkrycia Faradaya. 1. Uczeńzna rodzaje magnesów i określenie pola magnetycznego. Potrafi pokazaćistnieniepola magnetycznego i linii pola magnetycznego. Potrafi określaćzwrot linii pola magnetycznego.wie, że nie da sięwyodrębnićbieguna magnetycznego. 2. Umie pokazaćistnienie pola magnetycznego wokół przewodnika z prądem. Umie stosowaćreguły określające zwrot linii pola magnetycznego. Wie, jak zmienićpole magnetyczne wzwojnicy. Potrafi zbudowaćelektromagnes. 3. Wie, że na przewodnik z prądem w polu magnetycznym działa siła magnetyczna. Potrafi zastosowaćregułęlewej dłoni. Umie obliczyćwartośćsiły magnetycznej, natężenie prądu wprzewodniku i wartośćindukcji magnetycznej.

3 4. Zna zasadędziałania silnika elektrycznego na prąd stały. Potrafi wyjaśnićzasadębudowy idziałania silnika, odwołując siędopraw fizyki. 5. Potrafi wymienići zastosowaćsposoby wzbudzania prądu indukcyjnego. Na podstawie regułylenza potrafi wskazaćkierunek prądu indukcyjnego. 6. Wie, jak powstaje prąd przemienny. Wie, czym różniąsięprądnica prądu zmiennego i prądnicaprądu stałego. Zna i rozumie pojęcia częstotliwości i okresu prądu przemiennego. 7. Wie, z czego składa siętransformator. Potrafi obliczyćnapięcie i natężenie prądu w uzwojeniuwtórnym transformatora. 8. Wie, jak powstaje i jak rozchodzi sięfala elektromagnetyczna. Potrafi obliczyćdługość iwartośćprędkości rozchodzenia sięfali elektromagnetycznej w próżni. 9. Zna nazwy poszczególnych rodzajów fal elektromagnetycznych. Potrafi wyjaśnićwłaściwościfal elektromagnetycznych. II. Drgania i fale mechaniczne 1. Ruch drgający. 2. Wahadło matematyczne. 3. Rezonans mechaniczny. 4. Ruch falowy. 5. Zjawisko odbicia, załamania i ugięcia fali. 6. Źródła i cechy dźwięków. 7. Zjawisko odbicia i załamania fal dźwiękowych. 1. Przedstawienie uczniom przykładów ruchu harmonicznego i falowego. 2. Ukazanie fal dźwiękowych jako efektywnego nośnika informacji. 1. Uczeńpotrafi rozpoznaćw otoczeniu ruchy drgające. Wie, jaki ruch nazywa sięruchemharmonicznym. Zna pojęcia amplitudy, częstotliwości i okresu drgań. 2. Wie, od czego zależy okres wahańwahadła matematycznego. Wie na czym polega izochronizmwahań. 3. Wie, na czym polega rezonans mechaniczny. Potrafi opisaćzmiany szybkości podczas ruchudrgającego.

4 4. Wie, że fale mechaniczne mogąrozchodzićsiętylko w ośrodkach sprężystych, że szybkośćrozchodzenia sięfal mechanicznych zależy od rodzaju ośrodka, a nie od długości fali. Potrafiobliczyćszybkośćrozchodzenia sięfali. Zna i rozumie pojęcia długości fali, grzbietu i dolinyfali oraz wie, czym różni sięfala poprzeczna od podłużnej. 5. Wie, że fala może byćodbita od przeszkody lub pochłonięta. Wie, że dyfrakcja i interferencjafali dotyczątylko ruchu falowego. Zna prawo odbicia fal. 6. Wie, że źródłem dźwięków sąciała drgające z częstotliwościąod 16 Hz do 20 khz. Wie, coto sąinfradźwięki i ultradźwięki. Wie, że dźwięki różniąsięwysokością, natężeniem i barwą.wie, że dźwięki rozchodząsiętylko w ośrodkach sprężystych. 7. Wie, kiedy powstaje echo, a kiedy pogłos. Potrafi wskazaćzastosowania ultradźwięków. III. Optyka 1. Rozchodzenie sięświatła. 2. Odbicie światła. Zwierciadła płaskie. 3. Zwierciadła kuliste. 4. Konstrukcja obrazów w zwierciadłach kulistych. 5. Załamanie światła. Prawo załamania światła. 6. Przejście światła przez pryzmat. 7. Soczewki i ich właściwości. 8. Konstrukcyjne wykreślanie obrazów w soczewkach. 9. Przyrządy optyczne. 1. Pokazanie uczniom, Ŝeświatło jest niewielkim wycinkiem fal elektromagnetycznych. 2. Zapoznanie uczniów z falowymi własnościami światła. 3. Poznanie podstawowych praw optyki geometrycznej. 1. Uczeńpotrafi wymienićnaturalne i sztuczne źródła światła. Wie, że światło w danymośrodku rozchodzi siępo liniach prostych. Potrafi podaćprzykłady potwierdzające prostoliniowerozchodzenie sięświatła. Umie wyjaśnićpowstawanie cienia i półcienia. Wie, żeświatło przenosi energię. 2. Wie, że światło odbija sięod powierzchni gładkich, a rozprasza sięna powierzchniach chropowatych.potrafi zilustrowaćgraficznie prawo odbicia. Potrafi wymienićzastosowaniezwierciadeł płaskich. Potrafi przedstawićkonstrukcyjny obraz dowolnej figury w zwierciadlepłaskim.

5 3. Wie, czym różni sięzwierciadło kuliste wklęsłe od wypukłego. Potrafi podaćokreślenieogniska, ogniskowej i promienia krzywizny zwierciadła. Umie narysowaćbieg wiązki równoległejdo osi optycznej po odbiciu od zwierciadła kulistego. 4. Potrafi przedstawićkonstrukcjęobrazów otrzymanych za pomocązwierciadeł kulistych. Potrafiwskazaćzastosowanie zwierciadeł kulistych. Potrafi obliczyćogniskowązwierciadła,jeżeli zna odległośćobrazu i przedmiotu od zwierciadła. 5. Wie, że na granicy dwóch ośrodków przezroczystych światło zmienia kierunek, załamujesię. Potrafi wskazaćna rysunku kąt padania i kąt załamania. Potrafi narysowaćbieg promieniaświetlnego w różnych ośrodkach. Wie, że szybkośćrozchodzenia sięświatła zależy odrodzaju ośrodka. Wie, na czym polega całkowite wewnętrzne odbicie i gdzie znalazło zastosowanie. 6. Potrafi narysowaćbieg promienia jednobarwnego przez pryzmat. Wie, dlaczego światło białe, przechodząc przez pryzmat, ulega rozszczepieniu. Wie, na czym polega widzenie barwne. 7. Potrafi wymienićrodzaje soczewek. Zna pojęcia: ognisko, ogniskowa, główna ośoptyczna.potrafi: narysowaćbieg wiązki równoległej światła po przejściu przez soczewkę, obliczyćzdolnośćskupiającąsoczewki, wyznaczyćdoświadczalnie ogniskowąsoczewki skupiającej. 8. Potrafi wykreślaćobrazy otrzymywane za pomocąsoczewek. Wie, jakie obrazy otrzymujesięw soczewkach. 9. Potrafi objaśnićzasadędziałania oka, aparatu fotograficznego, lupy i mikroskopu. Wie, jakusunąćwady wzroku: krótkowzrocznośći dalekowzroczność