Prezydencja przedłożyła projekt konkluzji Rady pt.: Odpowiedź na dokument Komisji na temat strategicznego zaangażowania na rzecz równości płci.

Transkrypt

1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 3 marca 2016 r. (04.03) (OR. en) 6254/16 SOC 80 GENDER 12 ANTIDISCRIM 12 FREMP 33 NOTA Od: Komitet Stałych Przedstawicieli Do: Rada Nr poprz. dok.: 6229/16 SOC 76 GENDER 10 ANTIDISCRIM 10 FREMP 30 Dotyczy: Odpowiedź na dokument Komisji na temat strategicznego zaangażowania na rzecz równości płci Projekt konkluzji Rady Prezydencja przedłożyła projekt konkluzji Rady pt.: Odpowiedź na dokument Komisji na temat strategicznego zaangażowania na rzecz równości płci. Na posiedzeniu 26 lutego 2016 r. Komitet Stałych Przedstawicieli osiągnął porozumienie w sprawie załączonego tekstu. Rada jest proszona o przyjęcie załączonego projektu konkluzji na posiedzeniu 7 marca 2016 r. 6254/16 mi/bc/mak 1

2 Odpowiedź na dokument Komisji na temat strategicznego zaangażowania na rzecz równości płci Projekt konkluzji Rady MAJĄC NA UWADZE, CO NASTĘPUJE: 1. Poszanowanie praw człowieka oraz poszanowanie równości kobiet i mężczyzn to podstawowe wartości Unii, jak określono w Traktacie o Unii Europejskiej oraz w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. 2. Ważne jest, by promować wspólne wartości, takie jak poszanowanie praw człowieka i równości kobiet i mężczyzn, oraz powszechne zrozumienie, że prawa człowieka są uniwersalne i mają zastosowanie do wszystkich, bez względu na, między innymi, płeć. 3. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi, że Unia we wszystkich swoich działaniach zmierza do zniesienia nierówności oraz wspierania równości kobiet i mężczyzn, a także dąży do zwalczania dyskryminacji z różnych względów, w tym ze względu na płeć, przy określaniu i realizacji swoich polityk i działań 1, oraz upoważnia Radę do podejmowania środków w celu zwalczania dyskryminacji ze wspomnianych względów Niniejsze konkluzje opierają się na wcześniejszych pracach i zobowiązaniach politycznych podjętych przez Parlament Europejski, Radę, Komisję i inne zainteresowane podmioty, w tym na dokumentach wymienionych w załączniku I. 5. Równość kobiet i mężczyzn jest jedną z podstawowych zasad Unii Europejskiej zapisaną w Traktatach, a zarazem jednym z jej celów i zadań, zaś uwzględnianie tej zasady we wszystkich działaniach jest jedną ze szczególnych misji Unii Art. 8 i 10 TFUE. Art. 19 TFUE. Art. 2 i art. 3 ust. 3 TUE oraz art. 8 TFUE. 6254/16 mi/bc/mak 2

3 6. Równość kobiet i mężczyzn jest zapisana w art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. 7. Zarówno Parlament Europejski jak i Rada zwróciły się do Komisji o przyjęcie strategii na rzecz równości płci na okres po roku 2015 mającej ten sam formalny status jak poprzednie strategie. 8. W swoim programie prac na rok 2016 Komisja ponownie potwierdziła swoje zobowiązanie do prowadzenia dalszych prac w celu promowania równości kobiet i mężczyzn. 9. Komisja przedstawiła niedawno dokument na temat strategicznego zaangażowania na rzecz równości płci na lata , który określa pięć priorytetowych obszarów działań: zwiększenie współczynnika aktywności zawodowej kobiet i równa niezależność ekonomiczna kobiet i mężczyzn; zmniejszenie zróżnicowania płac, przychodów i emerytur ze względu na płeć, a co za tym idzie walka z ubóstwem kobiet; promowanie równości kobiet i mężczyzn w procesie decyzyjnym; zwalczanie przemocy uwarunkowanej płcią oraz ochrona i wspieranie ofiar; oraz promowanie równości płci i praw kobiet na całym świecie. 10. Unia Europejska posiada znaczący dorobek ustawodawczy promujący przestrzeganie zasady równego traktowania mężczyzn i kobiet w dziedzinie zatrudnienia oraz dostępu do towarów i usług. 11. UE odgrywa na świecie istotną rolę w promowaniu równości płci i zobowiązała się między innymi do pełnej i skutecznej realizacji oenzetowskiej pekińskiej platformy działania. Od 1999 r. Rada przyjmuje konkluzje odnoszące się do zestawu ilościowych i jakościowych wskaźników dotyczących kluczowych obszarów zainteresowania. 6254/16 mi/bc/mak 3

4 12. Podczas szczytu ONZ w dniach września 2015 r. przyjęto program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030, zawierający m.in. odrębny cel Osiągnięcie równości płci i wzmocnienie pozycji wszystkich kobiet i dziewcząt, jak również zobowiązanie do uwzględniania problematyki równości płci w ramach realizacji innych celów. Ten powszechny program przewiduje nowe obowiązki i możliwości w sferze pełnego uwzględniania aspektu płci we wszystkich stosownych unijnych i krajowych strategiach, politykach i programach finansowania, a także w sferze systematycznego promowania i wdrażania ocen wpływu w aspekcie płci i sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci, oraz w sferze monitorowania i oceny polityk w tym poprzez gromadzenie rzetelnych i porównywalnych danych segregowanych według kryterium płci i wieku, z wykorzystaniem w miarę możliwości wszelkich dostępnych danych, w celu osiągnięcia równości płci, nie tylko w kontekście działań zewnętrznych, ale również na terytorium Unii. 13. Chociaż w ostatnich dziesięcioleciach zmniejszyły się różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn, w kilku kluczowych obszarach wciąż mamy do czynienia z nierównościami i wyzwaniami. Nadal istnieje znaczne zróżnicowanie sytuacji kobiet i mężczyzn w zakresie zatrudnienia, samozatrudnienia, pracy w niepełnym wymiarze czasu, przedsiębiorczości i w procesie decyzyjnym, jak również w dziedzinie płac i emerytur, w związku z czym kobiety są również bardziej zagrożone ubóstwem niż mężczyźni. Kobiety częściej posiadają wyższe wykształcenie, ale są wyraźnie niedostatecznie reprezentowane na przykład na studiach i w zawodach z dziedziny STEM 4, w badaniach i na wyższych stanowiskach na wszystkich szczeblach szkolnictwa. Ponadto mężczyźni są nadal niedostatecznie reprezentowani w dziedzinach, takich jak opieka nad dziećmi i osobami starszymi, wczesna edukacja, sektor opieki zdrowotnej i pracy niezarobkowej. Jednocześnie przemoc uwarunkowana płcią oraz stereotypy płci pozostają powszechnym problemem. 14. Mężczyźni mają do odegrania istotną rolę w zapewnianiu postępów w dążeniu do równości płci, w tym poprzez równy podział obowiązków opiekuńczych w odniesieniu do osób pozostających na ich utrzymaniu, co jest jednym z warunków wstępnych równego udziału kobiet w rynku pracy. Tworzenie ram instytucjonalnych i, w stosownych przypadkach, ram prawnych zapewniających zarówno kobietom, jak i mężczyznom prawdziwą swobodę wyboru w zakresie godzenia życia zawodowego z życiem rodzinnym i prywatnym przynosi korzyści obu płciom oraz jest sposobem na przyspieszenie praktycznego urzeczywistnienia faktycznej równości kobiet i mężczyzn. 4 Nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka. 6254/16 mi/bc/mak 4

5 15. Według sprawozdania Komisji za rok 2014 w sprawie równości kobiet i mężczyzn, przy obecnym tempie zmian osiągnięcie równości płci zajęłoby kolejne 70 lat. Konieczne są zatem formalne zaangażowanie polityczne i aktywne inicjatywy polityczne, by przyspieszyć postępy i sprostać oczekiwaniom obywateli. Równość płci jest też koniecznym warunkiem wzrostu gospodarczego, dobrobytu i konkurencyjności, a zatem warunkiem trwałości i dobrostanu naszych społeczeństw. 16. W deklaracji tria prezydencji, podpisanej w Brukseli w dniu 7 grudnia 2015 r., prezydencje niderlandzka, słowacka i maltańska ponowiły apel o nową inicjatywę Komisji dotyczącą ustanowienia strategii na rzecz równości kobiet i mężczyzn na lata , która powinna ściśle wiązać się ze strategią Europa 2020 i uwzględniać również program działań Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku RADA UNII EUROPEJSKIEJ 17. PONAWIA SWÓJ APEL DO KOMISJI EUROPEJSKIEJ o podniesienie rangi jej dokumentu na temat strategicznego zaangażowania na rzecz równości płci na lata poprzez przyjęcie go w postaci komunikatu, w myśl strategii na rzecz równości kobiet i mężczyzn na lata , i tym samym potwierdzenie jej zaangażowania na rzecz promowania równości kobiet i mężczyzn oraz większe uwypuklenie kwestii równości płci we wszystkich obszarach polityki i podnoszenie świadomości w tym zakresie. Dokument na temat strategicznego zaangażowanie Komisji powinien być ściśle powiązany ze strategią Europa 2020 oraz powinien uwzględniać program działań Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE 18. Zobowiązanie Komisji do zapewnienia spójności między pięcioma kluczowymi obszarami działań, nakreślonymi w dokumencie na temat strategicznego zaangażowania na rzecz równości płci na lata , a polityką zewnętrzną UE. 19. Pięć priorytetowych obszarów działań i kwestie horyzontalne przedstawione przez Komisję w dokumencie na temat strategicznego zaangażowania na rzecz równości płci na lata /16 mi/bc/mak 5

6 20. POTWIERDZA znaczenie zapewnienia równej niezależności ekonomicznej kobiet i mężczyzn, w tym poprzez działania zmierzające do osiągnięcia wskaźnika zatrudnienia na poziomie 75% wśród kobiet i mężczyzn w wieku lat, zgodnie z głównym celem wyznaczonym w strategii Europa 2020, i poprzez podejmowanie szczególnych środków do osiągnięcia tego celu. 21. PODKREŚLA, że instytucje UE, Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE), państwa członkowskie, partnerzy społeczni, organy promujące równouprawnienie płci oraz społeczeństwo obywatelskie mają do odegrania kluczową rolę w przyspieszaniu postępów w zakresie równości kobiet i mężczyzn oraz w zapewnianiu, by cele określone w dokumencie Komisji na temat strategicznego zaangażowanie na rzecz równości płci na lata zostały osiągnięte. 22. PODKREŚLA, że równość praw i szans oraz równy dostęp do zasobów, a także równy podział obowiązków opiekuńczych i rodzinnych między mężczyznami i kobietami wspierają zapewnienie różnorodności ról, w jakich mogą występować kobiety i mężczyźni, oraz mają decydujące znaczenie dla ich dobrostanu i dobrostanu ich rodzin. Społeczne znaczenie roli rodziców w procesie wychowywania dzieci oraz sprawowania opieki nad innymi osobami pozostającymi na utrzymaniu powinno również zostać dostrzeżone. Należy zatem zwiększyć wysiłki na rzecz wzmocnienia równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, by wspierać zarówno kobiety, jak i mężczyzn przez całe ich życie, pamiętając, że dla osiągnięcia równości płci kluczowy jest dostęp do wysokiej jakości usług opieki. 23. WZYWA KOMISJĘ EUROPEJSKĄ do: realizacji działań nakreślonych w jej dokumencie na temat strategicznego zaangażowania bez zwłoki i zgodnie z określonym w nim harmonogramem; przedstawienia nowych inicjatyw dotyczących wyzwań w osiąganiu równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, z jakimi borykają się pracujący rodzice i opiekunowie w celu czynienia postępów w zakresie równości płci, w tym poprzez zachęcanie do równego podziału obowiązków opiekuńczych; do podjęcia działań na rzecz ograniczenie poważnych zagrożeń i ryzyk, na które narażone są zwłaszcza uchodźczynie; zintensyfikowania wysiłków w zwalczaniu stereotypów płci i stereotypów innego typu; zmniejszenia zróżnicowania sytuacji kobiet i mężczyzn w zakresie zatrudnienia, płac, przychodów i emerytur; promowania równości płci w procesie decyzyjnym; wzmocnienia wysiłków w zwalczaniu przemocy uwarunkowanej płcią. 6254/16 mi/bc/mak 6

7 24. WZYWA KOMISJĘ EUROPEJSKĄ I PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE, by zgodnie ze swoimi kompetencjami zwiększały tam gdzie to konieczne wysiłki i środki finansowe w celu wspierania istniejących lub nowych środków i strategii służących zwalczaniu wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewcząt poprzez stosowanie kompleksowej polityki obejmującej zapobieganie, ochronę i karanie, która to polityka odnosi się również do nowych form przemocy; oraz by angażowały mężczyzn i chłopców w zapobieganie przemocy wobec kobiet i dziewcząt i zwalczanie jej. 25. WZYWA, w przedmiotowym kontekście, PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE, by zgodnie ze swoimi kompetencjami rozważyły podpisanie, ratyfikację i wdrożenie Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, a KOMISJĘ EUROPEJSKĄ, by zgodnie z jej kompetencjami rozważyła przyjęcie odpowiednich wniosków w sprawie podpisania i ratyfikacji tej konwencji w imieniu Unii. 26. WZYWA KOMISJĘ EUROPEJSKĄ I PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE, by zgodnie ze swoimi kompetencjami zajęły się aspektem równości płci w ramach polityk dotyczących migracji, azylu, uchodźców oraz integracji społecznej i gospodarczej, w tym poprzez zapewnienie pełnego korzystania z praw człowieka. 27. WZYWA KOMISJĘ EUROPEJSKĄ, by zintensyfikowała swoje prace w zakresie równości płci oraz by włączyła w nie konkretny plan działania na rzecz stosowania systematycznej i widocznej perspektywy równości płci we wszystkich działaniach i politykach UE; by umieściła równość płci w jej planie działania i by przyjęła w formie komunikatu nową strategię wysokiej rangi na rzecz równości kobiet i mężczyzn przed wygaśnięciem jej dokumentu na temat strategicznego zaangażowania na rzecz równości płci na lata WZYWA KOMISJĘ EUROPEJSKĄ I PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE, by wdrażały i monitorowały, podjęte na szczeblu światowym, zobowiązania dotyczące równości płci, korzystając z prac grupy wysokiego szczebla ds. uwzględniania aspektu płci w celu poszukiwania nowych sposobów realizowania tych zobowiązań i rozwijając synergie między unijnymi działaniami następczymi służącymi realizacji pekińskiej platformy działania oraz przyszłymi działaniami następczymi na szczeblu UE w odniesieniu do programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku /16 mi/bc/mak 7

8 29. WZYWA KOMISJĘ EUROPEJSKĄ I PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE, by wzmocniły i nadal wspierały działania krajowych mechanizmów instytucjonalnych na rzecz awansu kobiet i równości płci, w tym organów ds. równości, które to działania mają kluczowe znaczenie dla postępów w zakresie formalnej i faktycznej równości płci, oraz by wzmocniły i wspierały działania europejskiej sieci krajowych organów ds. równości (Equinet). 30. WZYWA KOMISJĘ EUROPEJSKĄ I PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE, by nadal rozwijały, w stosownych przypadkach, gromadzenie, zestawianie, analizowanie i rozpowszechnianie terminowych, rzetelnych i porównywalnych danych segregowanych według kryterium płci i wieku, we współpracy z unijnymi i krajowymi urzędami statystycznymi i przy pełnym wykorzystaniu potencjału i wiedzy fachowej EIGE, w celu ułatwienia osiągnięcia faktycznej równości płci. 31. WZYWA KOMISJĘ EUROPEJSKĄ, by monitorowała postępy w dziedzinie równości płci w ramach jej sprawozdań rocznych na temat równości kobiet i mężczyzn, przyjmowała te sprawozdania w oficjalnym formacie i wykorzystywała je w kontekście europejskiego semestru, aby poprawić uwzględnianie aspektu płci. 32. WZYWA KOMISJĘ EUROPEJSKĄ, by zgodnie z jej zobowiązaniami wynikającymi z Traktatu stosowała perspektywę równości płci przy opracowywaniu programów finansowania UE na okres po roku ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH, BY 33. W celu przyspieszenia postępów w zakresie równości kobiet i mężczyzn oraz osiągnięcia faktycznego równouprawnienia płci, przy uwzględnieniu specyficznych krajowych uwarunkowań: a) współpracowały z Komisją Europejską, aby promować równość kobiet i mężczyzn zgodnie z dokumentem Komisji na temat strategicznego zaangażowania na rzecz równości płci na lata ; b) zapewniły skuteczne realizowanie ich krajowych strategii na rzecz równości płci; 6254/16 mi/bc/mak 8

9 c) zapewniły urzeczywistnianie równości kobiet i mężczyzn w ich politykach krajowych oraz w ich krajowych programach reform w kontekście wdrażania strategii Europa 2020 ; d) skuteczniej realizowały działania następcze europejskiego paktu na rzecz równości płci poprzez pełne wykorzystanie istniejących mechanizmów, struktur i wskaźników; e) podjęły kroki, aby ułatwić godzenie życia zawodowego z życiem rodzinnym i prywatnym i równy podział obowiązków opiekuńczych, oraz promowały pełne uczestnictwo kobiet w rynku pracy, w tym poprzez zapewnienie dostępu do odpowiedniej, przystępnej cenowo, wysokiej jakości opieki nad dziećmi zgodnie z celami określonymi na posiedzeniu Rady Europejskiej w Barcelonie w marcu 2002 r.; oraz f) prowadziły kampanie uświadamiające na temat równości kobiet i mężczyzn. 6254/16 mi/bc/mak 9

10 ZAŁĄCZNIK Dokumenty źródłowe 1) Parlament Europejski Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 3 lutego 2016 r. w sprawie nowej strategii na rzecz praw kobiet i równouprawnienia płci w Europie po roku 2015 (2016/2526(RSP)) Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 czerwca 2015 r. w sprawie strategii UE na rzecz równości kobiet i mężczyzn w okresie po 2015 r. (2014/2152(INI)) 2) Rada Wszystkie konkluzje Rady przyjęte w związku z przeglądem pekińskiej platformy działania 5, a w szczególności te wymienione poniżej: Konkluzje Rady Równość kobiet i mężczyzn w procesie decyzyjnym (14327/15). Konkluzje Rady z dnia 11 grudnia 2014 r. Równość kobiet i mężczyzn w UE: droga naprzód po 2015 r. Podsumowanie 20 lat realizacji pekińskiej platformy działania (16891/14). Konkluzje Rady z dnia 7 marca 2011 r. Europejski pakt na rzecz równości płci ( ) (Dz.U. C 155 z , s. 10) Konkluzje Rady Zapobieganie wszelkim formom przemocy wobec kobiet i dziewcząt, w tym okaleczaniu żeńskich narządów płciowych, i zwalczanie takiej przemocy (9543/14). 3) Rada Europejska Konkluzje Rady Europejskiej (25 26 czerwca 2014 r.) (EUCO 22/15) /16 mi/bc/mak 10 ZAŁĄCZNIK

11 4) Komisja Dokument roboczy służb Komisji na temat strategicznego zaangażowania na rzecz równości płci na lata (14746/15) Wspólny dokument roboczy Komisji i ESDZ na temat równości płci i wzmocnienia pozycji kobiet: odmiana losu dziewcząt i kobiet w kontekście stosunków zewnętrznych UE w latach (12249/15). Dokument roboczy służb Komisji: sprawozdanie za 2014 r. dotyczące równości kobiet i mężczyzn (6786/15). Strategia Komisji na rzecz równości kobiet i mężczyzn (13767/10) Plan działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn (COM(2006) 92 final). 5) Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn: Wskaźnik równouprawnienia płci: /16 mi/bc/mak 11 ZAŁĄCZNIK