Bierdiajew. i inni. W kregu mysli rosyjskiego renesansu religijno- -filozoficznego

Transkrypt

1 Bierdiajew i inni W kregu mysli rosyjskiego renesansu religijno- -filozoficznego

2 Seria wydawnicza: Filozofia Rosyjska Redaktorzy serii: Lilianna Kiejzik, Jacek Uglik TOM IV Seria książkowa Filozofia Rosyjska, powstała w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Zielonogórskiego, mieści w sobie prace badaczy polskich studiujących myśl rosyjską XIX i XX stulecia. Naukowcy, skupieni wokół internetowego serwisu upowszechniają omówienia klasycznych dzieł w postaci monografii, opracowań zbiorowych oraz translacji. Zasadniczy cel naszych poczynań sprowadza się do propagowania bogatych w treść idei, zrodzonych w umysłach wschodnich filozofów. W serii ukazały się Tom I Lilianna Kiejzik, Sergiusza Bułgakowa filozofia wszechjedności Tom II Lilianna Kiejzik (red.), Palamas, Bułgakow, Łosiew. Rozważania o religii, imieniu Bożym, tragedii filozofii, wojnie i prawach człowieka Tom III Jacek Uglik, Elena Tacho-Godi, Lilianna Kiejzik (red.), Aleksy Łosiew, czyli rzecz o tytanizmie XX wieku W przygotowaniu Tom V Jacek Uglik, Dostojewski, czyli rzecz o dramacie człowieka

3 Jan Krasicki Bierdiajew i inni W kregu mysli rosyjskiego renesansu religijno- -filozoficznego

4 Recenzent: prof. dr hab. Lilianna Kiejzik Redaktor prowadzący: Agnieszka Szopińska Redakcja i korekta: Anna Kaniewska Projekt okładki: Małgorzata Lichota Copyright 2012 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o., Warszawa ISBN Wydanie publikacji zostało dofinansowane przez Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego Wydawnictwo Naukowe Scholar ul. Krakowskie Przedmieście 62, Warszawa tel./fax (22) ; (22) ; (22) ; dział handlowy: jak wyżej wew. 105, info@scholar.com.pl Skład i łamanie: WN Scholar (Stanisław Beczek) Druk i oprawa: Wrocławska Drukarnia Naukowa PAN

5 Spis treści Wstęp Część pierwsza. W szkole Sołowjowa II. Dobro a humanizm Apologeta Dobra Zagadka Nadczłowieka Nihilizm a Dobro Dobro od góry i od dołu widziane Dwie drogi II. Tragedia filozofii Zdanie (sąd) a byt Hipostaza (osoba, podmiot) a byt Ja i nie-ja Filozoficzna chłystowszczyzna Filozofia i dogmat Rosyjski personalizm a monizm filozofii niemieckiej Część druga. Z badań nad filozofią Bierdiajewa II. Filozofia rzekomego marksizmu W szkole Marksa Walka o idealizm Filozoficzna prawda i inteligencka racja II. Bierdiajew i Boehme Filozofia i bóstwo bytu W szkole oświeconej Głupoty Absolut, świat i człowiek Wolność: pro et contra Dekonstrukcja bytu i Bóg

6 6 IIIII. Ontologia i egzystencja Wobec egzystencjalizmu Wolność i egzystencja Wolność a Upadek Wolność a przyczynowość Wolność a egzystencjalna dialektyka Boga i człowieka Wolność, egzystencja i fenomenologia Byt i wolność Wolność, czas i Wieczność Wolność a tzw. wolność wyboru (liberum arbitrium) IIIV. Egzystencja i zło IIIV. Bierdiajew i Kant Kant w Rosji Kant i metafizyka egzystencjalna Kant a metafizyka wolności i twórczości Kant a obiektywacja Iluzjonizm czy twórczość? Kant i tragedia poznania Kant a obrzydzenie bytem Re-fleksja i życie IIVI. Bierdiajew a neokantyzm Między Kantem a neokantyzmem Myśl i byt Grzech i poznanie IVII. Filozof i anemia bytu Walka o filozofię Rozprawa o metodzie i rozprawa z metodą Filozofia człowiecza czy bezczłowiecza? Filozofia jako walka Postscriptum. Bierdiajew i Husserl VIII. Symbolizm filozoficzny Egzystencja a symbol. Symbolizm egzystencjalny Dwa symbolizmy Dwa światopoglądy. Oświecenie symboliczne Symbol, mit i chrześcijaństwo Symbol kenotyczny Modernizm katolicki a symbolizm Symbolizm historii

7 IX. Problem człowieka Całe życie pisałem jedną książkę Kim jest człowiek? Jedyna ostateczna rzecz Wszystko zamienić na człowieka IX. Problem apokatastazy Prawda prawosławia i powszechne zbawienie Pamięć raju i problem piekła Wolność i ocalenie wolności Wolność i piekło Piekło, diabeł i czas Zbawienie bez resentymentu ( Poza dobrem i złem ) Zbawienie jako rozkwit wolności Raj, czyli wolność poza dobrem i złem Problem powszechnego zbawienia a zasada odpowiedzialności Bierdiajew i rzeczy ostateczne (zamiast podsumowania) Bibliografia (wybór) Nota bibliograficzna Summary Indeks osobowy Indeks pojęć

8 Mikołaj Bierdiajew