Prowadzenie działalności za granicą - podatkowe pułapki cz. I Agnieszka Sękowska WARSZTATY RADY PODATKOWEJ WIOSNA 2017

Transkrypt

1 Prowadzenie działalności za granicą - podatkowe pułapki cz. I Agnieszka Sękowska WARSZTATY RADY PODATKOWEJ WIOSNA 2017

2 Prowadzenie działalności za granicą - podatkowe pułapki - 2

3 AGENDA I. Zagraniczny zakład II. Opodatkowanie zagranicznych spółek kontrolowanych CFC III. Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania IV. Ceny transferowe 3

4 AGENDA Zagraniczny zakład Definicje Przykłady Czym jest zagraniczny zakład? Oddział, biuro, zależny agent, plac budowy, zagraniczny serwer, spółka transparentna podatkowo Planowane zmiany Tendencje wynikające z prac OECD (Działanie 7 BEPS) - rozszerzenie definicji zagranicznego zakładu Konsekwencje posiadania zagranicznego zakładu Opodatkowanie części zysków przedsiębiorstwa w kraju położenia zakładu Problem przypisania zysków do zakładu Metody unikania podwójnego opodatkowania 4

5 Czym jest zagraniczny zakład? Definicja zakładu (Ustawa o PIT/CIT) Zagraniczny zakład oznacza: 1. stałą placówkę, poprzez którą podmiot z jednego kraju wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego kraju, a w szczególności: oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabrykę, warsztat albo miejsce wydobywania bogactw naturalnych, 2. plac budowy, budowę, montaż lub instalację, prowadzone na terytorium jednego kraju przez podmiot z innego kraju, 3. osobę, która w imieniu i na rzecz podmiotu z jednego kraju działa na terytorium innego kraju, jeżeli osoba ta ma pełnomocnictwo do zawierania w imieniu tego podmiotu umów i pełnomocnictwo to faktycznie wykonuje, chyba że umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Polska, stanowi inaczej (pierwszeństwo mają definicje zakładu określone w poszczególnych umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania). 5

6 Czym jest zagraniczny zakład? Definicja zakładu (Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) Zakład 1. W rozumieniu umowy określenie "zakład" oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa. 2. Określenie "zakład" obejmuje w szczególności: a. miejsce zarządu, b. filię, c. biuro, d. fabrykę, e. warsztat i f. kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu ziemnego, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych. 3. Plac budowy lub prace budowlane albo instalacyjne stanowią zakład tylko wtedy, jeżeli trwają one dłużej niż np. 12 miesięcy. 6

7 Czym jest zagraniczny zakład? Definicja zakładu (Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) Zakład 4. Określenie "zakład" nie obejmuje: a. placówek, które służą wyłącznie do składowania, wystawiania lub dostarczania dóbr/towarów należących do przedsiębiorstwa; b. utrzymywania zapasów dóbr/towarów należących do przedsiębiorstwa wyłącznie w celu składowania, wystawiania lub dostarczania; c. utrzymywania zapasów dóbr/towarów należących do przedsiębiorstwa wyłącznie w celu obróbki lub przerobu przez inne przedsiębiorstwo; d. utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu zakupu dóbr/towarów albo zbierania informacji dla przedsiębiorstwa; e. utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu prowadzenia dla przedsiębiorstwa jakiejkolwiek innej działalności o charakterze przygotowawczym lub pomocniczym; f. utrzymywania stałej placówki wyłącznie w celu prowadzenia któregokolwiek rodzaju działalności, o których mowa pod literami od a) do e), pod warunkiem, że całkowita działalność tej placówki ma charakter przygotowawczy lub pomocniczy. 7

8 Czym jest zagraniczny zakład? Definicja zakładu (Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) Zakład 5. Jeżeli osoba (fizyczna lub prawna) działa w imieniu przedsiębiorstwa oraz posiada i wykonuje pełnomocnictwo do zawierania umów w innym kraju w imieniu tego przedsiębiorstwa, to uważa się, że przedsiębiorstwo to posiada zakład w tym kraju, chyba że czynności wykonywane przez tę osobę mają jedynie charakter przygotowawczy lub pomocniczy. 6. Nie uważa się, że przedsiębiorstwo posiada zakład w drugim kraju tylko z tego powodu, że prowadzi ono w tym kraju działalność poprzez maklera, komisanta albo innego niezależnego przedstawiciela pod warunkiem, że takie osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności (są niezależne ekonomicznie). 8

9 Czym jest zagraniczny zakład? Definicja zakładu (Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania) Zakład 7. Fakt, że spółka mająca siedzibę w jednym kraju kontroluje lub jest kontrolowana przez spółkę, która ma siedzibę w drugim kraju, nie wystarcza, aby którąkolwiek z tych spółek uważać za zakład drugiej spółki. 9

10 Czym jest zagraniczny zakład? Zakład: inne przykłady Uczestniczenie w spółce osobowej (transparentnej podatkowo) Działalność elektroniczna serwer za granicą: - czy ma wpływ na wytworzenie wartości dodanej czy spełnia jedynie funkcje pomocnicze (np. strona internetowa, przez którą prowadzona jest sprzedaż, dostawcy usług internetowych)? 10

11 Tendencje wynikające z prac OECD i G20 BEPS (Base Erosion and Profit Shifting) - Erozja podstawy opodatkowania i transfer zysków Działanie 7 BEPS (Preventing the Artificial Avoidance of Permanent Establishment Status) - Zapobieżenie sztucznym działaniom w celu uniknięcia utworzenia zagranicznego zakładu cel działania: opodatkowanie dochodu w miejscu, w którym wykonywana jest działalność generująca ten dochód i tworzona jest wartość dodana skutek: rozszerzenie definicji zagranicznego zakładu sposób wdrożenia zmian: zawarcie umowy wielostronnej 11

12 Zidentyfikowane przez OECD sposoby unikania statusu zagranicznego zakładu 1. Zależny agent umowy komisu (sprzedaż towaru przez lokalny podmiot w imieniu własnym lecz na rzecz właściciela towaru, za wynagrodzeniem w postaci prowizji); opodatkowaniu w kraju sprzedaży podlega tylko prowizja komisanta, a nie cały zysk komitenta ze sprzedaży towaru formalne zawarcie umowy poza krajem, do którego ma trafić towar i w którym w znacznej części odbywały się negocjacje 2. Charakter przygotowawczy lub pomocniczy fragmentacja czynności powodująca, że można podzielonym czynnościom przypisać jedynie charakter przygotowawczy lub pomocniczy 3. Prace budowlane dzielenie kontraktów pomiędzy podmiotami powiązanymi tak aby żaden nie przekroczył okresu wymaganego dla utworzenia zagranicznego zakładu (np. 12 miesięcy) 12

13 Konsekwencje utworzenia i prowadzenia działalności za granicą poprzez zakład Opodatkowanie dochodu uzyskanego poprzez zagraniczny zakład w kraju położenia tego zakładu. Obowiązki wynikające z lokalnych przepisów podatkowych (np. rejestracja jako podatnik, rozliczenia w przewidzianej formie, prowadzenie ksiąg rachunkowych). Odpowiednia alokacja funkcji, aktywów, ryzyk, kapitału oraz zysków (przychodów i kosztów) do zagranicznego zakładu (przyjmuje się fikcję samodzielności i niezależności zakładu). Problem rynkowej wyceny transakcji pomiędzy centralą a zakładem (konieczność nałożenia marży). Obowiązek przygotowania dokumentacji cen transferowych w odniesieniu do "transakcji" przeprowadzanych pomiędzy centralą a zakładem. 13

14 Alokacja zysków do zagranicznego zakładu Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania: Zyski przedsiębiorstw 1. Zyski przedsiębiorstwa jednego kraju podlegają opodatkowaniu tylko w tym kraju, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność gospodarczą w drugim kraju poprzez położony tam zakład. W takim przypadku zyski mogą być opodatkowane w kraju położenia zakładu, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi (uwaga: przyciągająca moc zakładu ). 2. Jeżeli przedsiębiorstwo jednego kraju wykonuje działalność w drugim kraju poprzez położony tam zakład, to należy przypisać temu zakładowi takie zyski, które mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem (fikcja niezależności i samodzielności zakładu). 14

15 Alokacja zysków do zagranicznego zakładu Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania: Zyski przedsiębiorstw 3. Przy ustalaniu zysków zakładu dopuszcza się odliczanie nakładów ponoszonych dla tego zakładu włącznie z kosztami zarządzania i ogólnymi kosztami administracyjnymi. (tendencja: rozliczenia pomiędzy częściami przedsiębiorstwa powinny bazować nie na podziale kosztów, a na wykonywaniu wewnętrznych świadczeń z założeniem zysku -> wzmocnienie fikcji niezależnego przedsiębiorstwa). 4. Zakładowi nie można przypisać zysku tylko z tytułu samego zakupu dóbr lub towarów dla przedsiębiorstwa. (nowsze umowy: brak) 5. Ustalanie zysków zakładu powinno być dokonywane każdego roku w taki sam sposób, chyba że istnieją uzasadnione powody, aby zmienić zasady alokacji. 15

16 Alokacja zysków do zagranicznego zakładu Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania: Dywidendy, odsetki, należności licencyjne Jeżeli dochody pochodzą z udziałów (akcji), wierzytelności lub innych praw majątkowych przypisanych do zakładu, stanowią one dochód, który należy alokować do tego zakładu. 16

17 Alokacja zysków do zagranicznego zakładu Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania: Zyski z przeniesienia własności majątku Zyski z przeniesienia własności majątku ruchomego stanowiącego majątek zakładu, który przedsiębiorstwo posiada w drugim kraju, łącznie z zyskami, które pochodzą z przeniesienia własności takiego zakładu (odrębnie albo z całym przedsiębiorstwem) mogą być opodatkowane w kraju położenia zakładu. Szczegółowe zalecenia dotyczące alokacji: Rekomendacje OECD zawarte w Raporcie o alokacji zysków do zakładu (2010) 17

18 Jak uniknąć podwójnego opodatkowania? 1. Przy braku umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania: Stosuje się metodę zaliczenia proporcjonalnego 2. W przypadku gdy została zawarta umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania: Metoda zaliczenia proporcjonalnego albo metoda zwolnienia z progresją 18

19 Opodatkowanie zagranicznych spółek kontrolowanych CFC (ang. controlled foreign corporation) Obowiązek złożenia deklaracji i zapłaty podatku od CFC ciąży na polskich podatnikach (osoby prawne i fizyczne) posiadających udziały w kapitale / prawo głosu / prawo udziału w zyskach CFC (od 1 stycznia 2015 r.) Definicja CFC: osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, spółka osobowa, która jest podatnikiem podatku dochodowego w kraju rezydencji (np. odpowiednik polskiej SKA), która nie posiada siedziby lub zarządu w Polsce oraz 19

20 Opodatkowanie zagranicznych spółek kontrolowanych CFC (ang. controlled foreign corporation) - która jest zlokalizowana w tzw. raju podatkowym, albo - która jest zlokalizowana w kraju, z którym nie ma podstawy prawnej do wymiany informacji podatkowych (chyba, że nie jest spełniona jedna z poniższych trzech przesłanek), albo - w której: 1. polski podatnik posiada, nieprzerwanie przez okres min. 30 dni, bezpośrednio lub pośrednio, udział w kapitale lub udział związany z prawem do uczestniczenia w zysku albo prawa głosu na poziomie min. 25%, oraz 2. min. 50% dochodów tej spółki to tzw. dochody pasywne (np. dywidendy, zyski kapitałowe, odsetki, przychody z praw autorskich, przychody z realizacji instrumentów finansowych), oraz 3. stawka podatku dochodowego w kraju siedziby tej spółki jest niższej o co najmniej 25% od stawki polskiej (19%). 20

21 Opodatkowanie zagranicznych spółek kontrolowanych CFC (ang. controlled foreign corporation) Wyłączenia - dla spółek z siedzibą w UE/EOG, które prowadzą rzeczywistą działalność gospodarczą (brak obowiązku prowadzenia rejestrów), - dla spółek z siedzibą poza UE/EOG, które prowadzą rzeczywistą działalność gospodarczą poza UE/EOG i ich dochód nie przekracza 10% przychodów z rzeczywistej działalności oraz istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych (utrzymany obowiązek prowadzenia rejestrów), - gdy przychody CFC w roku podatkowym nie przekraczają EUR (utrzymany obowiązek prowadzenia rejestrów). 21

22 Opodatkowanie zagranicznych spółek kontrolowanych CFC (ang. controlled foreign corporation) Pojęcie rzeczywistej działalności gospodarczej (nieostre kryteria) - faktyczne i samodzielne działanie, odpowiednie zasoby (kadry, lokale, wyposażenie). Obowiązki podatnika - ewidencyjne (rejestr CFC i odrębna ewidencja zdarzeń, ewidencja ŚT i WNiP, prowadzone wg polskich przepisów podatkowych), - rozliczenie, złożenie zeznania (PIT-CFC/CIT-CFC) i zapłata podatku. 22

23 Opodatkowanie zagranicznych spółek kontrolowanych CFC (ang. controlled foreign corporation) Obliczenie podatku - podstawa opodatkowania: dochód CFC za okres posiadania kwalifikowanego udziału, w części jaka odpowiada prawie do udziału w zyskach CFC, - ustalenie dochodu (kosztów i przychodów) CFC zgodnie z polskimi przepisami, - uwzględnienie wszystkich źródeł przychodów CFC (dochód pasywny i aktywny), - odliczenia od podstawy: otrzymane dywidendy i kwoty z odpłatnego zbycia udziałów w CFC, - nie odlicza się strat CFC z poprzednich lat, nie kompensuje się strat z dochodami różnych CFC (odrębne ewidencjonowanie i raportowanie każdej CFC), - stawka podatku: 19%, - odliczenia od podatku: podatek zapłacony przez CFC w części odpowiadającej udziałowi podatnika w dochodzie CFC (z pewnymi wyjątkami). 23

24 Opodatkowanie zagranicznych spółek kontrolowanych CFC (ang. controlled foreign corporation) Termin na złożenie zeznania i zapłatę podatku - do końca 9. miesiąca od zakończenia roku podatkowego CFC, - po raz pierwszy: 30 września Odpowiednie stosowanie do zagranicznego zakładu - gdy umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewiduje zwolnienie dochodów zakładu w państwie rezydencji podatnika. 24

25 ANNA SĘKOWSKA Senior Associate T anna.sekowska@wolftheiss.com Senior Associate and a member of the tax practice group of Wolf Theiss in Poland, Anna Sękowska specialises in advising on national and international accounting and tax issues arising out of a variety of commercial transactions, including those related to international tax planning. She has also dealt with tax control proceedings and tax litigation at the trial and appellate levels. Anna s litigation activities include the representation of taxpayers in VAT and CIT matters and capital duty disputes. Anna supports the corporate and M&A team on the tax and accounting aspects of numerous share and asset acquisition deals. She studied economics at the University of Economics in Wrocław and has completed courses in accounting, tax and corporate law. In addition to being a tax adviser, Anna has years of experience as a certified accountant. The Leading Law Firm in the CEE/SEE Region 25

26 26