System zarządzania środowiskowego jako narzędzie zapewnienia zgodności z wymaganiami prawnymi

Transkrypt

1 System zarządzania środowiskowego jako narzędzie zapewnienia zgodności z wymaganiami prawnymi Seminarium internetowe 23 czerwca 2010 r. Polskie Forum ISO INEM Polska

2 Utrzymanie zgodności z wymaganiami prawnymi jest miarą skuteczności SZŚ Dlaczego nie wszystkie spośród ok organizacji certyfikowanych na zgodność z normą ISO traktuje poważnie tę tezę?

3 Interpretacja wymagań punktu normy ISO : 2004 Norma wymaga aby: 1) Organizacja rozumiała wszystkie swoje zobowiązania prawne i inne 2) Umiała je powiązać ze swymi zidentyfikowanymi aspektami środowiskowymi Przy czym nie chodzi tu o stworzenie listy obowiązujących ustaw i rozporządzeń, inaczej mówiąc o dublowanie programów umożliwiających dostęp do odpowiednich wymagań prawnych, ale o rozumienie co winna praktycznie zademonstrować organizacja, aby udowodnić swą zgodność z wymaganiami prawnymi i innymi, za które często można uznać wymagania korporacyjne oraz wymagania ubezpieczyciela.

4 Rejestr wymagań, w powiązaniu z aspektami i oceną zgodności tworzy wymagany w punkcie zapis i może wyglądać chociażby tak : OCENA ZGODNOŚCI ZA ROK 2009 War unki Interpretacja wymagań punktu normy ISO : 2004 El. środ. Aspekt / Ilość Operacja Okreso wość Oddzi aływanie wpływ Sposób redukcji zagrożeń środowisk a Sposób sterowania operacyjneg o Sposób pomiaru/ monitorowa nia Wymagania prawne lub inne Wynik monitorowania /zgodny / niezgodny Zobowi ąza nie polityki Szcze gólna szkod Znacz liwoś ący ć S N Odpa dy Ś osady z oczyszc zalni ścieków ścieki z terenu Bazy czyszczenie osadników, komory krat, komory pompowni, wymiana filtrów koksowych odprowadze nie wód okreso wo ciągłe b,u i, j przekazan ie do utylizacji instrukcja eksploatacji rejestracja oczyszczaln ilości i ścieków odprowad zenie do oczyszcza lni instrukcja ścieków, gospodarki przeglądy wodnościekowej stanu techniczn ego kanalizacj i rejestracja ilości oraz ocena jakościowa ścieków z poszczególn ych obiektów TAK, Decyzja odpadowa 20 Mg TAK, Decyzja Wodnościekowa stęż.. zawiesiny 100 mg/dm3 stęż. substancji ropopochodny ch 15 mg/dm3 18, 23 Mg Zgodny Zgodny Ścieki z obiektu nr 1 zaw. 10mg/l sub. ropop. 8 mg/l NIE TAK TAK TAK NIE TAK

5 Interpretacja wymagań punktu normy ISO : 2004 Tworząc taki zapis zgodności, należy pamiętać o obszarach prawa około środowiskowego, tzn: 1) Budowlanego np. zobowiązanie do oceny stanu technicznego elementów obiektów zawierających azbest ; 2) Pożarowego np. badanie sprawności hydrantów 3) BHP np. dotyczącego sposobu przechowywania i charakteryzowania substancji niebezpiecznych Nie jest potwierdzeniem realizacji wymogów normy tworzenie następujących zapisów : Ja kierownik Wydziału XYZ swoim podpisem zaświadczam, iż wszystkie nasze działania i produkty są zgodne z prawem.

6 EA-7/04 Zgodność z prawem jako część akredytowanej certyfikacji w odniesieniu do ISO 14001:2004 Zatwierdzony w lutym 2007 r. przez W sposób następujący definiuje zgodność z prawem: Zgodność ma miejsce wtedy, gdy są spełnione wymagania i osiągnięto oczekiwane zmiany. Pełne wdrożenie mającego zastosowanie prawodawstwa środowiskowego.

7 EA-7/04 Zgodność z prawem na styku pomiędzy organizacją a władzami środowiskowymi może być również rozumiana jako sytuacja, w której nie podjęto wobec organizacji żadnych działań przymusowych, ani też organizacja nie spodziewa się takich działań. Do takich przymusowych działań mogą należeć: upomnienia, ostrzeżenia o niezgodności lub zakazy oraz działania administracyjne, postępowanie karne lub cywilne.

8 EA-7/04 Rozmyślna lub trwała niezgodność powinna być uważana za poważne naruszenie zawartego w polityce zobowiązania do osiągnięcia zgodności z prawem oraz zaleca się, aby uniemożliwiło to certyfikację lub stało się powodem do zawieszenia lub cofnięcia certyfikacji według ISO Auditorzy jednostki certyfikującej powinni zweryfikować zarządzanie zgodnością z prawem na podstawie: wdrożenia systemu, i nie polegać tylko na wynikach planowanych lub oczekiwanych.

9 EA-7/04 Zgodnie z punktem zaleca się, aby jednostka certyfikująca ustaliła, czy organizacja ustanowiła niezbędne procedury i dokonała pełnej oceny swojej zgodności z każdym mającym zastosowanie wymaganiem prawnym. Za spełnienie zawartego w polityce środowiskowej zobowiązania organizacji do zgodności z wymaganiami prawnymi jednostka certyfikująca może uznać udokumentowaną zgodę władz środowiskowych na wdrożenie uzgodnionego planu działań korygujących. 4.4 W wyjątkowych przypadkach jednostka certyfikująca może udzielić certyfikacji, lecz powinna zażądać obiektywnego dowodu dla potwierdzenia, że EMS jest zdolny osiągnąć wymaganą zgodność w wyniku pełnej realizacji wyżej wymienionego porozumienia.

10 Zgodnie z artykułem 2 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS). Zgodność z prawem została określona jako: pełne wdrożenie mających zastosowanie wymagań prawnych, w tym warunków zezwoleń, dotyczących środowiska W przypadku braku zgodności z przepisami niniejszego rozporządzenia działanie akredytowanego weryfikatora EMAS jest / musi być analogiczne jak w przypadku certyfikacji na zgodność z ISO

11 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS). Weryfikator w przypadku potwierdzenia w oparciu o uzyskaną próbkę weryfikacyjną niezgodności z prawem, nie może wydawać pozytywnego oświadczenia weryfikacyjnego. W konsekwencji uniemożliwia, to organizacji zarejestrowanie się w rejestrze EMAS.

12 Podsumowanie Zarówno akredytowany audytor SZS jak i weryfikator EMAS nie może zakończyć z wynikiem pozytywnym oceny organizacji, jeśli w jej wyniku nie potwierdzi, że organizacja : spełnia wymagania prawne, w tym warunki zawartych w zezwoleniach dotyczących środowiska, oraz nie uzyskał pewności, że organizacja potrafi w przypadku wykrycia niezgodności z wymaganiami prawnymi podjąć natychmiastowe działania korygujące (w tym analizę przyczyn źródłowych, korekcję oraz działania zapobiegające jej powtórzeniu).

13 Ocena zgodności z prawem Ocena zgodności z prawem powinna być kompleksowa, czyli obejmować nie tylko przepisy prawne z obszaru ochrony środowiska, ale również: przepisy wynikające z innych rodzajów prawa, np. budowlanego, geologiczno-górniczego, ppoż. lub bhp, wymagania, do których spełnienia organizacja się zobowiązała, np. wynikające z zawartych umów, porozumień, przyjętych zasad i kodeksów postępowania, inne wymagania, np. standardy korporacyjne, wytyczne branżowe, prawo zwyczajowe, itp. Ocena musi być spójna z rejestrem wymagań prawnych i z niego wynikać.

14 Ocena zgodności z prawem Ocena powinna oczywiście zawierać porównanie do limitów prawnych, ale także potwierdzenie wykonania czynności wymaganych prawem, dotrzymania parametrów i terminów, ważność decyzji, itp. Przykłady oceny: Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe limit w decyzji 8 Mg, wytworzono 2,9 Mg (36%). Pobór wody maks. pobór wg decyzji 40 m 3 /h, pobór w miesiącu sierpniu m 3, tj. 35 m 3 /h. Emisja SO2 (stężenie średnioroczne): 260 mg/nm 3, obowiązujący standard: 400 mg/nm 3 Wykonywanie pomiarów ścieków przemysłowych zgodnie z decyzją: 1 raz na dobę wykonywano. Zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów termin przekazania 31 III, przekazano w terminie.

15 Ocena zgodności z prawem Dane do oceny możemy pozyskiwać m.in. z: monitorowania i pomiarów, przeglądu dokumentacji, analiz próbek, wizji lokalnych oraz inspekcji, obserwacji i rozmów, itp. Kierownictwu przedstawiamy ocenę w postaci zagregowanej. Ocena okresowa zgodności nie wystarczy organizacja musi być pewna, że spełnia wymagania w sposób ciągły. Ocenę zgodności z prawem wykonywać można także wykorzystując audyty wewnętrzne (wymóg EMAS-u).