Komentarz do matury z biologii rozszerzonej 2015

Transkrypt

1 Komentarz do matury z biologii rozszerzonej 2015 Zad. 1 dotyczyło analizy drzewa filogenetycznego i danych zamieszczonych w tabeli. Na zajęciach analizowaliśmy drzewka filogenetyczne ustalając np. stopień pokrewieństwa u zwierząt, więc myślę, że zadanie było bardzo łatwe dla kursantów. Zad. 2 należało się tu wykazać wiedzą na temat funkcji dwóch organelli komórkowych szorstkiej siateczki śródplazmatycznej i aparatu Golgiego. Na zajęciach z działu Komórka analizowaliśmy podobne zadania m.in. dot. wprowadzenia do komórek trzustki szczura radioaktywnej glukozy; w zadaniu maturalnym wprowadzono radioaktywne aminokwasy. Przykładowe zadanie z kursu:

2 Zad. 3 dot. procesów fizjologicznych zachodzących w organizmie człowieka podczas wysiłku fizycznego. Sporo takich zadań rozwiązywaliśmy, powtarzając wiadomości z działu Powłoki ciała i ruch. Z całą pewnością uczestnicy kursu dali radę! Zad. 4 z tym zadaniem kursanci także powinni sobie dobrze poradzić, ponieważ na zajęciach z działu Komórka analizowaliśmy kilka zadań dot. teorii endosymbiozy, o którą pytają w zadaniu 4. W tym też zadaniu należało się wykazać wiedzą na temat transportu protonów w mitochondriach i chloroplastach. Powtarzając zagadnienia z oddychania i fotosyntezy (dział Metabolizm, wyjaśnialiśmy dokładnie, na czym polega ten transport, więc myślę, że polecenie 4.5 też nie sprawiło najmniejszej trudności. W poleceniu 4.4 należało się wykazać wiedzą na temat wpływu wysokiej temperatury na aktywność enzymów oraz podać przykład powiązania procesów metabolicznych zachodzących w chloroplastach i mitochondriach tej samej komórki roślinnej. Prawie identyczne zadania rozwiązywaliśmy na zajęciach. Przykładowe zadania z kursu:

3

4 Przykładowe zadanie z kursu: Zad. 5 zadanie sprawdzało wiedzę dot. obiegu azotu w przyrodzie. Zadanie bardzo łatwe, 5.1 to zadanie zamknięte, na podstawie analizy schematu, zadanie typu prawda fałsz. Zadanie 5.2 wybór ze schematu jednej z grup bakterii i przedstawienie jej roli w przyswajaniu azotu przez rośliny. Na zajęciach, na których powtarzaliśmy wiadomości z metabolizmu, wirusów, bakterii, protistów, fizjologii roślin oraz ochrony środowiska wymienialiśmy zarówno bakterie nitryfikacyjne jak i denitryfikacyjne oraz bakterie azotowe glebowe oraz brodawkowe i omawialiśmy ich rolę w krążeniu azotu w przyrodzie. W związku z tym, zadanie 5.3 nie powinno nastręczyć problemów, bo tu wystarczyło wybrać grupę bakterii chemosyntezujących.

5 Przykładowe zadania z kursu:

6 Zad. 6 - z działu odporność. Mam nadzieję, że kursanci poradzili sobie z tym zadaniem, bo na zadania dot. nabywania odporności po dostaniu szczepionki lub kontaktu z antygenem poświęciliśmy sporo czasu na zajęciach. Zadanie 6.3 łatwe, na ostatniej maturze próbnej było zadanie dot. techniki PCR. Prawie wszyscy dobrze odpowiedzieli, więc mam nadzieję, że na maturze również. Zad. 7 dot. naświetlania komórek skrętnicy prawie identyczne zadanie rozwiązywaliśmy w dziale Fizjologia roślin. W związku z tym, jestem przekonana, że kursanci poprawnie wyjaśnili, dlaczego bakterie rozmieściły się w przedstawiony na rysunku sposób oraz poprawnie wybrali dwa problemy badawcze i dwa wnioski. W zadaniu 7.3 należało wykorzystać wiedzę dot. fototaksji dodatniej bardzo łatwe; przykłady ruchów wykonywanych przez proste organizmy jednokomórkowe omawialiśmy w dziale Fizjologia roślin.

7

8

9 Przykładowe zadanie z kursu: Zad. 8 prawie identyczne zadanie kursanci otrzymali wraz z pakietem zadań z działu Fizjologia roślin. Odpowiadaliśmy na to zadanie na zajęciach, więc sądzę, że zadanie okazało się bardzo łatwe.

10 Przykładowe zadanie z kursu:

11 Zad. 9 wykonanie diagramu słupkowego porównujące ciśnienie parcjalne tlenu i dwutlenku węgla w powietrzu pęcherzykowym oraz we krwi tętnicy i żyły płucnej. Myślę, że wykonywanie wykresów wraz z zachowaniem wszystkich zasad kursanci opanowali na 100%. Zadanie 9.2 dot. zaznaczania kierunku przepływy krwi w naczyniu włosowatym o ile mały obieg nie pomylił się z dużym obiegiem, to wszyscy powinni zaznaczyć poprawnie (dział Krążenie i odporność ). Zadania 9.3 i 9.4 bardzo łatwe, dot. warunków dyfuzji zachodzącej w płucach (dział Wymiana gazowa i wydalanie ). Zad. 10 kolejne zadanie z odporności; na zajęciach utrwalaliśmy wiadomości i rozwiązywaliśmy dużo zadań dot. rodzajów odporności, w związku z tym wpisanie, która z umieszczonych w tabeli to swoista, nieswoista, komórkowa, humoralna nie sprawiło uczestnikom kursu problemów.

12 Przykładowe zadania z kursu:

13 Zad. 11 antagonistyczne działania części współczulnej i przywspółczulnej AUN to zagadnienie, które omówiliśmy i przeanalizowaliśmy w zadaniach z działu Regulacja nerwowa i hormonalna. Rola części współczulnej w sytuacji zagrożenia i przywspółczulnej po jego ustąpieniu została szczegółowo omówiona na zajęciach wraz z przykładami. Przykładowe zadania z kursu:

14 Zad. 12 dziedziczenie grup krwi, a konkretnie czynnika Rh i prawdopodobieństwa wystąpienia konfliktu serologicznego. Zadania dot. konfliktu serologicznego były rozwiązywane podczas powtórzenia wiadomości z działu Krążenie i odporność, a w dziale Genetyka rozwiązywaliśmy krzyżówki genetyczne dot. dziedziczenia grup krwi więc myślę, że zadanie nie było trudne dla kursantów. Na ostatniej maturze próbnej również pojawiło się zadanie, w którym należało skonstruować krzyżówkę dot. dziedziczenia grup krwi łącznie z antygenem Rh.

15 Przykładowe zadania z kursu: Zad. 13 w dziale Regulacja nerwowo-hormonalna analizowaliśmy bardzo dużo zadań dot. sprzężenia zwrotnego w wydzielaniu hormonów. W związku z czym, uważam, że wszystkim udało się zaznaczyć poprawne zakończenie zdania na podstawie analizy schematu obrazującego sprzężenie zwrotne pomiędzy przysadką a korą nadnerczy.

16

17 Przykładowe zadanie z kursu: Zad. 14 bardzo łatwe; na zajęciach rozwiązywaliśmy zadania o treści prawie identycznej, jak w zadaniu 14.1 i 14.2.

18 Zad Zadanie z działu botanika; należało zaklasyfikować batata do roślin dwuliściennych i podać dwie cechy, które umożliwiły tę klasyfikację oraz wymienić dodatkowe funkcje korzenia tej rośliny. Bardzo podobne zadania rozwiązywaliśmy na zajęciach. Przykładowe zadanie z kursu: Zad. 16 zadanie z fizjologii roślin doświadczenie badające intensywność zachodzenia pewnego procesu w liściu wybranej rośliny. Należało rozpoznać, że ten proces to transpiracja, wykazać się

19 wiedzą na temat grupy kontrolnej oraz rozmieszczenia aparatów szparkowych w związku ze środowiskami życia roślin. Myślę, że po przeanalizowaniu dużej liczby zadań dot. doświadczeń na roślinach moi kursanci nie mieli najmniejszego problemu z udzieleniem prawidłowych odpowiedzi.

20 Przykładowe zadanie z kursu: Zad. 17 to także zadanie z fizjologii roślin dot. doświadczenia polegającego na zaszczepieniu rośliny dnia krótkiego rośliną dnia długiego. Zadania dot. RDD i RDK rozwiązywaliśmy, powtarzając wiadomości z działu Fizjologia roślin. Zad. 18 Mam nadzieję, że po rozwiązaniu dużej ilości zadań dot. krzyżówek genetycznych kursanci nie mieli problemu ze skonstruowanie krzyżówki dot. dziedziczenia barwy u groszku pachnącego oraz analizy tej krzyżówki.

21

22 Przykładowe zadanie z kursu: Zad. 19 zadanie z genetyki molekularnej (przyczyny i skutki mutacji) i składu chemicznego organizmów wiedzy dot. budowy białek. Omawiając budowę białek na zajęciach, zwracaliśmy uwagę na rozpoznawanie struktur pierwszo-, drugo-, trzecio- i czwartorzędowych (zad. 19.1). Zadania 19.2 i 19.3 to zadania dot. skutków mutacji na podstawie analizy tekstu. Zadanie o ile kursanci pamiętają jak działa kolchicyna na dzielące się komórki nie powinna stanowić problemu.

23 Przykładowe zadanie z kursu: Zad. 20 na zajęciach z działu Ekologia analizowaliśmy dużo zadań dot. wpływu konkurencji międzygatunkowej na zawężanie nisz ekologicznych w związku z tym, zadanie 20 dla kursantów powinno być proste.

24 Przykładowe zadania z kursu: Zad. 21 również z działu Ekologia dot. rozpoznania zależności międzygatunkowych na podstawie opisu. Na zagadnienia te poświęciliśmy sporo czasu, więc powinny okazać się bardzo proste. W zadaniu 21.2 zjawiska konwergencji i dywergencji zostały omówione w dziale Ewolucjonizm.

25 Przykładowe zadania z kursu: Zad. 22 na zajęciach, na których powtarzaliśmy wiadomości z działu Ochrona środowiska, wyjaśnialiśmy dlaczego istnienie populacji o małych liczebnościach jest dla nich zagrożeniem. Uwzględnialiśmy również podłoże genetyczne tego zjawiska i podawaliśmy przykładu działań, które można podjąć w celu zwiększenia różnorodności genetycznej takich populacji, a o to pytają w zadaniu maturalnym.

26 Moim zdaniem w tegorocznym arkuszu maturalnym w nowej formule nie pojawiło się ani jedno zadanie, które byłoby zaskoczeniem dla uczestników kursu biologii EDUKARIS. Wszystkie zagadnienia, które pojawiły się w pytaniach zostały omówione na zajęciach. Sporo z tych zadań w postaci nieznacznie różniącej się od tych w arkuszu było rozwiązywane na zajęciach. Wierzę, że czas poświęcony na rozwiązywanie i analizę dużej ilości zadań na zajęciach i w domu opłacił się. Mam nadzieję, że moi kursanci uzyskają satysfakcjonujące ich wyniki, które pozwolą dostać się im na wymarzone kierunki studiów. Dziękuję wszystkim serdecznie za zaangażowanie na zajęciach i trzymam kciuki! Małgorzata Antonowicz PS. Mówiłam, że właściwa matura będzie łatwiejsza od naszej ostatniej próbnej