EFEKTY WOJNY W IRAKU

Transkrypt

1 070/04 EFEKTY WOJNY W IRAKU Warszawa, wrzesień 2004 roku Sondaż w sprawie udziału Polski w wojnie w Iraku, przeprowadzony przez TNS OBOP w dniach r. wykazał, że: Obecnie 23% badanych uważa, że Polska zrobiła dobrze wysyłając wojsko do Iraku, zaś 71% sądzi, że Polska zrobiła źle; przybywa ocen krytycznych. 60% badanych jest zdania, że polskie wojsko należy wycofać z Iraku natychmiast ( teraz ), zaś 36%, że należy je tam pozostawić do wspólnego zakończenia misji przez wojska Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników. 38% badanych sądzi, że wysyłając wojsko do Iraku Polska poprawiła, zaś 47%, że pogorszyła swą opinię w świecie. 55% badanych uważa, że dla przyszłości Polski lepiej jest brać udział w sprawach światowych, a 36%, że lepiej trzymać się od nich z daleka obserwuje się przyrost zwolenników drugiego z poglądów. Ośrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o.; ul. Wspólna 56; Warszawa; NIP: ; REGON: Bank Przemysłowo Handlowy PBK S.A. XX Oddział w Warszawie; Nr konta: ; Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy XIX Wydział Gospodarczy KRS ; Kapitał Zakładowy: ,00 zł t ; f e office@tns-global.pl;

2 TNS OBOP Efekty wojny w Iraku, sondaż z dn r. Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS OBOP. Wojna w dalekim Iraku angażuje polską opinię publiczną. Powodem jest udział polskiego wojska najpierw w krótkotrwałych regularnych działaniach wojennych, a potem w przedłużających się działaniach stabilizacyjnych czyli w zbrojnym utrzymaniu porządku w Iraku. Opinię publiczną poruszają także komplikacje w międzynarodowej pozycji Polski, związane z bezwarunkowym poparciem udzielonym Stanom Zjednoczonym w kwestii Iraku, w sytuacji, gdy wielkie kraje kontynentalnej Europy odmówiły Ameryce tego poparcia. Stosunek do udziału Polski w wojnie w Iraku TNS OBOP badał na początku kwietnia 2003 r., w dwa tygodnie po wybuchu wojny (20.03) oraz na początku czerwca 2003 r., niedługo po zakończeniu regularnej fazy wojny. Sondaż obecny, przeprowadzony w dniach 2-5 września 2004 r. pokaże stan opinii w półtora roku od wybuchu tej wojny 1. POLSKIE WOJSKO W IRAKU Na regularną wojnę w Iraku Polska wysłała niewielki oddział komandosów i ich dotyczyło pytanie z kwietnia 2003 r.: Czy Polska zrobiła dobrze czy źle, że wysłała na wojnę swoich żołnierzy?. Po upadku reżimu Sadama Husajna Polska otrzymała w Iraku strefę stabilizacyjną (tego dotyczył sondaż z czerwca 2003 r.) i dziś w Iraku stacjonuje, utrzymuje porządek i czasami walczy już trzecia zmiana polskiego kontyngentu stanowiącego część wielonarodowej dywizji, dowodzonej przez polskich generałów. Pytanie dzisiejsze: Czy Polska zrobiła dobrze czy źle, że wysłała swoich żołnierzy do Iraku? w odbiorze badanych dotyczy zapewne całości polskiego zaangażowania wojskowego w Iraku. W tabeli zestawiono odpowiedzi uzyskane w tych trzech sondażach. 1 Sondaż zrealizowano w dniach 2-5 września 2004 r. na ogólnopolskiej, losowej, reprezentatywnej próbie 1004 mieszkańców Polski w wieku 15 i więcej lat. Maksymalny błąd pomiaru dla tej wielkości próby wynosi +/- 3,1%, przy wiarygodności oszacowania równej 95%. 2

3 TNS OBOP Efekty wojny w Iraku, sondaż z dn r. Kwiecień 2003: Czy Polska zrobiła dobrze czy źle, że wysłała na wojnę swoich żołnierzy? Czerwiec 2003: Po wojnie w Iraku Polska otrzymała tam strefę, do której wyśle wojsko i będzie nią zarządzać. Czy, zdaniem P., to dobrze czy źle dla Polski? Dane w proc. Wrzesień 2004: Czy Polska zrobiła dobrze czy źle, że wysłała swoich żołnierzy do Iraku Bardzo dobrze Dobrze Źle Bardzo źle Trudno powiedzieć W tabeli tej historia widoczna jest jak na dłoni. W kwietniu 2003 r., tuż po wybuchu wojny wysłanie polskich żołnierzy na wojnę w Iraku akceptowało 25 proc, a nie akceptowało 68 proc. badanych. Po zwycięskiej wojnie, a jak się dziś okazuje, tylko fazie wojny regularnej, aż połowa badanych (51 proc.) uważała, że strefa z polskim wojskiem to rzecz dobra dla Polski, a tylko 30 proc. uważała, że to coś złego. Po trwającym przeszło rok doświadczeniu w stabilizacji Iraku, ocena polskiej obecności wojskowej w Iraku jest jednak prawie dokładnie tak samo negatywna jak na początku wojny! Przyrost aprobaty spowodowany przez szybką i łatwą wojnę, został skasowany przez doświadczenie przedłużającej się i powodującej własne ofiary, stabilizacji Iraku. Pozytywna ocena wysłania polskiego wojska do Iraku częściej niż w pozostałych grupach występuje wśród osób z wykształceniem wyższym (42 proc.), kierowników i specjalistów oraz prywatnych przedsiębiorców (32-33 proc.), a także wśród ludzi w dobrej sytuacji materialnej (38 proc.), krótko w górnych warstwach społecznych. Krytyczna ocena wysłania polskiego wojska na wojnę z Irakiem pociąga za sobą postulat szybkiego wycofania polskich żołnierzy z Iraku. (Akurat w czasie realizacji tego sondażu politycy PSL zaczęli zbierać podpisy pod apelem o natychmiastowe wycofanie się Polski z Iraku). Badanych postawiono wobec wyboru: wycofać polskie wojsko natychmiast ( teraz ) czy pozostawić je do momentu, który określono jako wspólne zakończenie misji przez wojska Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników? Wybór większości jest jasny: wycofać już teraz. Czy Polska powinna teraz wycofać swoje wojsko z Iraku czy też powinna pozostawić je do wspólnego zakończenia misji przez wojska Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników? Wycofać 60% Pozostawić 36% Trudno powiedzieć 4% 3

4 TNS OBOP Efekty wojny w Iraku, sondaż z dn r. Społeczne zróżnicowanie poglądów nie jest tu duże. Tym niemniej warto zauważyć, że zwolennikami pozostawienia polskiego wojska w Iraku nieco częściej są ludzie z wykształceniem wyższym (52 proc.), zamieszkali w wielkich miastach (43 proc.), należący do grupy kierowników i specjalistów (46 proc.), znajdujący się w dobrej pozycji materialnej (57 proc.). Logiczne, że są to te same grupy, w których częściej występują pozytywne oceny wysłania polskiego wojska do Iraku. KONSEKWENCJE WOJNY W dyskusjach wokół polskiego udziału w wojnie w Iraku strony sporu były podzielone w kwestii wpływu tego udziału na opinię i pozycję Polski w świecie. Polska stając po stronie wolności w odległym kraju, ukazuje się światu jako państwo poważne, sojusznik na którego można liczyć, odpowiedzialny partner w stosunkach międzynarodowych mówili zwolennicy polskiego zaangażowania w Iraku. Polska, angażując się w konflikt w odległym rejonie świata i opowiadając się jednoznacznie po stronie Ameryki, a dystansując się od bliskiej jej Europy, ukazuje się światu jako państwo, które nie umie rozpoznać swoich interesów i utrzymać solidarności europejskiej mówili przeciwnicy polskiego zaangażowania. Ten podział istnieje także w masowej opinii publicznej. Opinia ta skłania się ku poglądowi, że Polska wysyłając swych żołnierzy do Iraku pogorszyła (47 proc.), a nie poprawiła (38%) opinię w świecie. Czy Polska wysyłając swych żołnierzy do Iraku poprawiła czy pogorszyła sobie opinię w świecie? Zdecydowanie poprawiła 5% Raczej poprawiła 33% Raczej pogorszyła 38% Zdecydowanie pogorszyła 9% Trudno powiedzieć 15% Nie mamy wcześniejszych danych, które pozwoliłyby zbadać zmianę poglądów. Zmianę tę możemy jednak wykryć w innym przypadku. W czerwcu 2003 r., niedługo po szybkim zwycięskim zakończeniu regularnej wojny w Iraku, prawie dwie trzecie (64 proc.) badanych uważało, że dla przyszłości Polski lepiej brać udział w 4

5 TNS OBOP Efekty wojny w Iraku, sondaż z dn r. sprawach światowych, a tylko 22 proc., że lepiej trzymać się od nich z daleka. Dziś, gdy końca wojny nie widać, zwolennicy udziału Polski w sprawach światowych nadal stanowią większość bezwzględną (55 proc.), ale tych co sądzą, że od takich spraw trzymać się trzeba z daleka jest już o dwie trzecie więcej niż rok przedtem, bo 36 proc. Do tej grupy przepłynęli zarówno zwolennicy udziału Polski w polityce światowej, jak i ci, którzy nie mieli w sprawie własnego zdania. Dane w proc. Co jest lepsze dla przyszłości Polski brać udział w sprawach światowych, czy też trzymać się od nich z daleka? Czerwiec 2003 Wrzesień 2004 Brać udział w sprawach światowych Trzymać się od nich z daleka Trudno powiedzieć 14 9 Zaobserwowany spadek poparcia dla udziału Polski w polityce globalnej jest ważną konsekwencja polskiego zaangażowania w Iraku i bez wątpienia najważniejszym wynikiem tego badania. 5

6 Polscy żołnierze biorą udział w misji stabilizacyjnej w Iraku. Czy pan(i) zdaniem, Polska zrobiła dobrze, czy źle, że wysłała swoich żołnierzy do Iraku? DANE W PROC. LICZBA OSÓB bardzo dobrze dobrze źle bardzo źle trudno powiedzieć OGÓŁEM PŁEĆ mężczyźni kobiety lat lat WIEK lat lat lat lat lub więcej podstawowe, gimnazjalne WYKSZTAŁCENIE zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe wieś miasto do 20 tys MIEJSCE ZAMIESZKANIA miasto tys miasto tys miasto pow. 500 tys małopolski wschodni katowicki REGION dolnośląski wielkopolski pomorski centralny AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA pracuje zawodowo

7 GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ STOSUNEK DO WIARY POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ nie pracuje zawodowo kierownicy i specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług robotnicy rolnicy gospodynie domowe emeryci i renciści uczniowie i studenci bezrobotni dobra średnia zła wierzący i regularnie praktykujący wierzący i niereg. praktykujący wierzący lecz niepraktykujący niewierzący lewicowe centrolewicowe centroprawicowe prawicowe trudno powiedzieć w ogóle się nie interesuje raczej się nie interesuje raczej się interesuje bardzo się interesuje LPR PO PSL PiS

8 AKTUALNE PREFERENCJE WYBORCZE Samoobrona RP Socjaldemokracja Polska SLD UP UW żadna inne nie głosujący, niezdecydowani Czy Pana(i) zdaniem Polska powinna teraz wycofać swoje wojsko z Iraku czy też powinna pozostawić je do wspólnego zakończenia misji przez wojska Stanów Zjednoczonych i ich sojuszników? powinna wycofać wojsko z Iraku DANE W PROC. powinna pozostawić wojsko w Iraku trudno powiedzie OGÓŁEM PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA mężczyźni kobiety lat lat lat lat lat lat lub więcej podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe wieś miasto do 20 tys miasto tys LICZBA OSÓB

9 REGION AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ STOSUNEK DO WIARY miasto tys miasto pow. 500 tys małopolski wschodni katowicki dolnośląski wielkopolski pomorski centralny pracuje zawodowo nie pracuje zawodowo kierownicy i specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług robotnicy rolnicy gospodynie domowe emeryci i renciści uczniowie i studenci bezrobotni dobra średnia zła wierzący i regularnie praktykujący wierzący i niereg. praktykujący wierzący lecz niepraktykujący niewierzący lewicowe centrolewicowe

10 POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ AKTUALNE PREFERENCJE WYBORCZE centroprawicowe prawicowe trudno powiedzieć w ogóle się nie interesuje raczej się nie interesuje raczej się interesuje bardzo się interesuje LPR PO PSL PiS Samoobrona RP Socjaldemokracja Polska SLD UP UW żadna inne nie głosujący, niezdecydowani Czy w Pana(i)odczuciu, Polska wysyłając swych żołnierzy do Iraku, ogólnie biorąc, poprawiła czy pogorszyła sobie opinię i pozycję w świecie? zdecydowanie poprawiła raczej poprawiła DANE W PROC. raczej pogorszyła zdecydowanie pogorszyła trudno powiedzieć OGÓŁEM PŁEĆ mężczyźni kobiety lat lat lat LICZBA OSÓB

11 WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA REGION AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA lat lat lat lub więcej podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe wieś miasto do 20 tys miasto tys miasto tys miasto pow. 500 tys małopolski wschodni katowicki dolnośląski wielkopolski pomorski centralny pracuje zawodowo nie pracuje zawodowo kierownicy i specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług robotnicy rolnicy gospodynie domowe emeryci i renciści uczniowie i studenci

12 SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ STOSUNEK DO WIARY POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ AKTUALNE PREFERENCJE WYBORCZE bezrobotni dobra średnia zła wierzący i regularnie praktykujący wierzący i niereg. praktykujący wierzący lecz niepraktykujący niewierzący lewicowe centrolewicowe centroprawicowe prawicowe trudno powiedzieć w ogóle się nie interesuje raczej się nie interesuje raczej się interesuje bardzo się interesuje LPR PO PSL PiS Samoobrona RP Socjaldemokracja Polska SLD UP UW żadna inne

13 nie głosujący, niezdecydowani Co, Pana(i) zdaniem, jest lepsze dla przyszłości Polski - brać udział w sprawach światowych, czy też trzymać się od nich z daleka? brać udział w sprawach światowych DANE W PROC. trzymać się od nich z daleka trudno powiedzieć OGÓŁEM PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA REGION mężczyźni kobiety lat lat lat lat lat lat lub więcej podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe wieś miasto do 20 tys miasto tys miasto tys miasto pow. 500 tys małopolski wschodni katowicki dolnośląski wielkopolski LICZBA OSÓB

14 AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ STOSUNEK DO WIARY POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ pomorski centralny pracuje zawodowo nie pracuje zawodowo kierownicy i specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług robotnicy rolnicy gospodynie domowe emeryci i renciści uczniowie i studenci bezrobotni dobra średnia zła wierzący i regularnie praktykujący wierzący i niereg. praktykujący wierzący lecz niepraktykujący niewierzący lewicowe centrolewicowe centroprawicowe prawicowe trudno powiedzieć w ogóle się nie interesuje raczej się nie interesuje raczej się interesuje bardzo się interesuje

15 AKTUALNE PREFERENCJE WYBORCZE LPR PO PSL PiS Samoobrona RP Socjaldemokracja Polska SLD UP UW żadna inne nie głosujący, niezdecydowani