Kolejni bohaterowie odzyskali tożsamość. Relacja w IPN.tv

Transkrypt

1 Pamięć.pl - portal edukacyjny IPN Źródło: Wygenerowano: Czwartek, 2 lutego 2017, 01:01 Kolejni bohaterowie odzyskali tożsamość. Relacja w IPN.tv Tadeusz Pelak, Bolesław Budelewski, Stanisław Abramowski i Stanisław Kasznica to kolejne nazwiska ofiar komunistycznego terroru zidentyfikowane w wyniku prac ekshumacyjnych prowadzonych od lata 2012 roku na kwaterze Ł Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie. Wyniki ekshumacji ogłosił w środę 20 lutego prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Łukasz Kamiński. Relacja IPN.tv Projekt naukowo-badawczy Poszukiwania nieznanych miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego z lat " realizowany jest przez Instytut Pamięci Narodowej, Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz Ministerstwo Sprawiedliwości przy współpracy z Miastem Stołecznym Warszawa. Tadeusz Pelak ( ), ps. Junak, porucznik Armii Krajowej / Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. W konspiracji ZWZ/AK od 1941 r. W okresie okupacji niemieckiej służył w oddziale dyspozycyjnym Kedywu pod dowództwem: cichociemnych ppor. Jana Poznańskiego Ewy, ppor. Stanisława Jagielskiego Sipaka, ppor. Czesława Piaseckiego Agawy i mjr Hieronima Dekutowskiego Zapory. W lipcu 1944 r., zgodnie z rozkazem mjr Zapory zaniechał konspiracyjnej działalności po wkroczeniu wojsk sowieckich na teren Lubelszczyzny. Prowadził restaurację w Halinówce, w której znajdował się punkt kontaktowy wszystkich pododdziałów zgrupowania. Niespełna rok później w maju 1945 r. wraz z grupą Tadeusza Orłowskiego Szatana wziął udział w akcji na posterunek MO w Nałęczowie. Wkrótce dołączył do odtworzonego zgrupowania mjr Dekutowskiego. Jesienią 1945 r. i w lutym 1947 r. skorzystał z amnestii ogłoszonych przez komunistyczną władzę. Latem 1947 r. mjr Zapora kwaterował w domu jego rodziców. W tym czasie został wyznaczony do pierwszej grupy, która miała opuścić Polskę, wraz z mjr. Zaporą, kpt. Stanisławem Łukasikiem Rysiem, por. Romanem Grońskim Żbikiem, por. Arkadiuszem Wasilewskim Białym, ppor. Edmundem Tudrujem Mundkiem i ppor. Jerzym Miatkowskim Zawadą. Wszyscy zostali zatrzymani 16 września 1947 r. przez funkcjonariuszy UB w Nysie. Przez ponad rok przechodził brutalne śledztwo połączone z torturami. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie z 15 listopada 1948 r. skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 7 marca 1949 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie razem z mjr. H. Dekutowskim Zaporą, kpt. S. Łukasikiem Rysiem, por. R. Grońskim Żbikiem, por. A. Wasilewskim Białym, ppor. E. Tudrujem Mundkiem i ppor. J. Miatkowskim Zawadą.

2 Bolesław Budelewski ( ), pseudonim Pług, żołnierz Armii Krajowej i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. W okresie okupacji niemieckiej żołnierz Obwodu AK Ostrołęka. Od stycznia 1946 r. w Narodowym Zjednoczeniu Wojskowym, dowódca kompanii terenowej NZW w gminie Troszyn, podlegającej Komendzie Powiatu Orawa (Ostrołęka). 24 lipca 1947 r. ujęty przez funkcjonariuszy UB pod zarzutem działalności w strukturach NZW. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie z 5 maja 1948 r. skazany na karę śmierci. Zamordowany 15 lipca 1948 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Stanisław Abramowski ( ), pseudonimy Bury i Partyzancik, żołnierz Armii Krajowej, Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość oraz Narodowych Sił Zbrojnych (Narodowego Zjednoczenia Wojskowego), żołnierz oddziałów partyzanckich Mściciela (WiN) oraz Orła (NSZ-NZW). W okresie okupacji niemieckiej był żołnierzem Obwodu AK Mińsk Mazowiecki. Po zakończeniu II wojny światowej został wcielony do 15 p.p. ludowego Wojska Polskiego, skąd zdezerterował w 1945 r. W połowie 1946 r. wstąpił do Zrzeszenia WiN. Walczył w oddziale Janusza Kotowskiego Mściciela (OP Pogoń ), działającym w powiatach Siedlce, Węgrów i Mińsk Mazowiecki. Uczestniczył w wielu akcjach bojowych z zakresu samoobrony przed komunistycznym aparatem represji. 31 marca 1947 r. ujawnił się przed komisją amnestyjną. Od czerwca 1947 r. wznowił działalność konspiracyjną. 26 kwietnia 1948 r. został ujęty przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie orzekającego na sesji wyjazdowej w Kałuszynie 21 lipca 1948 r. skazany na karę śmierci. Zamordowany 30 lipca 1948 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Stanisław Kasznica ( ), pseudonimy Maszkowski, Przepona, Wąsal, Wąsowski, Stanisław, Stanisław Piotrowski, porucznik Wojska Polskiego, podpułkownik i komendant Narodowych Sił Zbrojnych, kawaler orderu Virtuti Militari V klasy i Krzyża Walecznych (dwukrotnie). Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Poznańskim. Działacz Bratniej Pomocy. Od 1934 r. działacz Obozu Narodowo-Radykalnego, członek Organizacji Polskiej tajnej struktury kierowniczej ONR. Uczestniczył w wojnie obronnej 1939 roku. Konspiracyjną działalność niepodległościową rozpoczął w szeregach Grupy Szańca wywodzącej się z przedwojennego ONR - ABC. Członek powołanego na przełomie roku Komisariatu Cywilnego, kadrowej organizacji obozu narodowego, której celem było przygotowanie administracji na wyzwolonych spod okupacji terenach Polski. Po utworzeniu NSZ pełnił funkcję szefa Administracji Ogólnej w strukturach Służby Cywilnej Narodu. Od jesieni 1943 r. członek Tymczasowej Narodowej Rady Politycznej. Uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. Od września 1944 r. do stycznia 1945 r. komendant Okręgu NSZ Częstochowa, następnie od stycznia do sierpnia 1945 r., komendant Inspektoratu Zachód NSZ-OP. Od czerwca 1945 r. szef wywiadu OP, a od sierpnia 1945 r. p.o. komendanta głównego NSZ-OP. Na przełomie 1945 i 1946 r. wraz z grupą kadry NSZ-OP wszedł do NZW. 15 lutego 1947 r. aresztowany w Zakopanem przez funkcjonariuszy Departamentu III MBP. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie z 2 marca 1948 r. skazany na karę śmierci. Zamordowany 12 maja 1948 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Dokumenty z archiwum IPN dotyczące Stanisława Kasznicy zamieszczamy do pobrania na dole strony.

3 Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie od lipca zeszłego roku prowadzone są ekshumacje ofiar terroru komunistycznego. Podczas prac wykopaliskowych wydobyto łącznie szczątki 117 osób. Na terenie kwatery na tzw. Łączce w latach pochowano kilkaset osób zamordowanych przez UB. Wśród poszukiwanych są bohaterowie Polskiego Państwa Podziemnego, powstańcy warszawscy i żołnierze powojennego podziemia niepodległościowego. Kolejny etap ekshumacji na Powązkach rozpocznie się w kwietniu 2013 r. Na wrzesień planowane są też prace ekshumacyjne na warszawskim Służewie. Identyfikacja ofiar terroru komunistycznego jest możliwa dzięki badaniom DNA. Prace te prowadzone są w ramach Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów, powstałej w efekcie umowy między IPN, a Pomorskim Uniwersytetem Medycznym, zawartej we wrześniu 2012 roku. Edmund Bukowski, Stanisław Łukasik i Eugeniusz Smoliński to trzy zidentyfikowane wcześniej w ten sposób ofiary terroru komunistycznego. Ich nazwiska ogłosił prezes Instytutu Pamięci Narodowej Łukasz Kamiński w grudniu ubiegłego roku. Porucznik Armii Krajowej okręgu wileńskiego Edmund Bukowski był oficerem łączności straconym 13 kwietnia 1950 r. w więzieniu mokotowskim. Kapitan Stanisław Łukasik, żołnierz AK oraz Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, był jednym z grupy zamordowanych 7 marca 1949 r. Chemik, specjalista od materiałów wybuchowych Eugeniusz Smoliński służył w referacie materiałów wybuchowych w Komendzie Głównej AK. Jego egzekucję przeprowadzono podczas sfingowanego pokazowego procesu 9 kwietnia 1949 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. DOKUMENTY Z ARCHIWUM IPN DOTYCZĄCE STANISŁAWA KASZNICY: Stanisław Kasznica Stanisław Kasznica

4 Stanisław Kasznica - kenkarta Rozkaz zatrzymania Stanisława Kasznicy Stanisław Kasznica Stanisław Kasznica - kwestionariusz osobowy SCHEMAT ORGANIZACYJNY OP - GRUPY POZNAŃSKIEJ

5 Stanisław Kasznica - protokół wykonania wyroku śmierci Notatka urzędowa Stanisław Kasznica - tablica na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (fot. P. Życieński) ZDJĘCIA Z KONFERENCJI: Życieński) dr hab. Andrzej Krzysztof Kunert, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (fot. P. Na zdjęciu: Prezes IPN dr Łukasz Kamiński, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa dr hab. Andrzej Kunert, Tomasz Kupiec z Instytutu Ekspertyz Sądowych w Krakowie (fot. P. Życieński) dr Krzysztof Szwagrzyk prezentuje przebieg prac ekshumacyjnych na warszawskich Powązkach (fot. P. Życieński)

6 dr Krzysztof Szwagrzyk prezentuje przebieg prac ekshumacyjnych na warszawskich Powązkach (fot. P. Życieński) Prezes IPN i rektor Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego wręczają bliskim dokument potwierdzający identyfikację ofiary systemu komunistycznego (fot. P. Życieński) Rektor Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego wręcza Pani Helenie Żabie dokument potwierdzający identyfikację jej brata, Tadeusza Pelaka (fot. P. Życieński) Prezes IPN i rektor Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego wręczają bliskim dokument potwierdzający identyfikację ofiary systemu komunistycznego (fot. P. Życieński) Władysław Abramowski, brat Stanisława Abramowskiego (fot. P. Życieński) Syn Bolesława Budelewskiego (fot. P. Życieński) Pani Helena Żaba udziela wywiadu (fot. P. Życieński) Bliscy zidentyfikowanych ofiar systemu komunistycznego (fot. P. Życieński)

7 P. Życieński) prof. dr hab. n. med. Andrzej Ciechanowicz, rektor Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego (fot. Drukuj Generuj PDF Powiadom znajomego Wstecz Liczba wejść: , od