Prawo cywilne wybrane zagadnienia części ogólnej. Wydział Prawa i Administracji Katedra Prawa Cywilnego Dr Piotr Kostański

Transkrypt

1

2 Prawo cywilne wybrane zagadnienia części ogólnej Wydział Prawa i Administracji Katedra Prawa Cywilnego Dr Piotr Kostański

3 r (90 ) i (90 ) 1. Pojęcie prawa cywilnego 2. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych 3. Czynność prawna, oświadczenie woli 4. Zawarcie umowy 5. Forma czynności prawnej 6. Wady oświadczeń woli r (90 ) i (90 ) i (75 ) 1. Terminy, przedawnienie, prekluzja 2. Pełnomocnictwo i prokura 3. Zasada swobody umów 4. Solidarność 5. Nienależyte wykonanie umowy 6. Umowa sprzedaży 7. Umowa o dzieło, umowa zlecenia, umowa o świadczenie usług

4 Wyróżnienie prawa cywilnego jako dziedziny prawa Przedmiot regulacji Metoda regulacji

5 Zasady prawa cywilnego Zasada równości podmiotów Zasada autonomii woli stron Zasada swobody umów Zasada jednakowej ochrony prawnej Zasada odpowiedzialności za szkodę Zasada jedności prawa cywilnego Zasada ochrony sądowej praw cywilnych

6 Zasada rozkładu ciężaru dowodu Domniemania prawne Wzruszalne i niewzruszalne Domniemania faktyczne Art. 6 k.c., art. 234 k.p.c.

7 Ochrona dobrej wiary w prawie cywilnym - Tylko w przypadkach przewidzianych ustawowo, - Domniemuje się dobrą wiarę

8 Pojęcie stosunku prawnego Zdarzenie cywilnoprawne - czynności prawne - akty administracyjne - orzeczenia sądowe - zdarzenia faktyczne sensu stricto

9 Prawo podmiotowe Prawa względne i bezwzględne Prawa bezpośrednie i roszczenia Prawa kształtujące i zarzuty Prawa majątkowe i niemajątkowe Prawa zbywalne i niezbywalne Prawa związane i wolne Prawa samoistne i niesamoistne

10 Zakaz nadużywania praw podmiotowych klauzula generalna art. 5 k.c. i ograniczenia jej stosowania. Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony

11 Podmioty stosunków cywilnoprawnych: 1. Osoby fizyczne 2. Osoby prawne 3. Jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym przepisy przyznają zdolność prawną ułomne osoby prawne

12 Zdolność prawna Zdolność do czynności prawnych Pełna Ograniczona Brak

13 Każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. Przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletność. Nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa.

14 Ubezwłasnowolnienie Rodzaje Przesłanki Tryb Skutki

15 Osoby prawne: Osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną: Stowarzyszenia rejestrowe Fundacje Jednostki samorządu terytorialnego Uczelnie wyższe NBP Sp. z o.o., S.A. ( )

16 Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.

17 Osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie. Określenie organu np. zarząd Określenie sposobu reprezentacji np. jednoosobowo Wskazanie osób wchodzących w skład organu

18 Kto jako organ osoby prawnej zawarł umowę w jej imieniu nie będąc jej organem albo przekraczając zakres umocowania takiego organu, obowiązany jest do zwrotu tego, co otrzymał od drugiej strony w wykonaniu umowy, oraz do naprawienia szkody, którą druga strona poniosła przez to, że zawarła. Problematyczna możliwość potwierdzenia.

19 Szczególne podmioty stosunków cywilnoprawnych: Konsument Przedsiębiorca

20 Dobra osobiste Prawo firmowe

21 Przedmioty stosunków cywilnoprawnych: Prawa Rzeczy Ruchome Zrównane z rzeczami ruchomymi: energia, zwierzęta Nieruchome Nieruchomości gruntowe» Nieruchomości rolne Nieruchomości budynkowe Nieruchomości lokalowe

22 Przedsiębiorstwo Gospodarstwo rolne

23 Art Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności: 1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa); 2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości; 3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych; 4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne; 5) koncesje, licencje i zezwolenia; 6) patenty i inne prawa własności przemysłowej; 7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne; 8) tajemnice przedsiębiorstwa; 9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

24 Art Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

25 Art Za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.

26 Art Nabywca przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego jest odpowiedzialny solidarnie ze zbywcą za jego zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa lub gospodarstwa, chyba że w chwili nabycia nie wiedział o tych zobowiązaniach, mimo zachowania należytej staranności. Odpowiedzialność nabywcy ogranicza się do wartości nabytego przedsiębiorstwa lub gospodarstwa według stanu w chwili nabycia, a według cen w chwili zaspokojenia wierzyciela. Odpowiedzialności tej nie można bez zgody wierzyciela wyłączyć ani ograniczyć.