Fachowe (bezcieniowe) fotografowanie biżuterii

Transkrypt

1 Fachowe (bezcieniowe) fotografowanie biżuterii Czy kiedykolwiek zastanawialiście się, czym jest dla Was cień? Wyobraźmy sobie, jak wyglądałby słoneczny dzień pozbawiony cienia. Założyć należy, że byłby to obraz płaski, jednorodny, równo oświetlony i... nieczytelny dla oka. Ludzkie oko przyzwyczajone jest do cienia na co dzień tak bardzo, że z jego istnienia niekiedy nie zdajemy sobie sprawy. A przecież to właśnie cień pozwala nam określać perspektywę, odległości i barwy. Mówimy o nich jasna", ciemniejsza", ciemna" - dlaczego? Techniką światłocienia my, Europejczycy, posługujemy się z dawien dawna dla oddania głębi malowanego lub utrwalanego w inny sposób obrazu. Przypomina się znana anegdota o chińskim kanclerzu cesarskiego dworu, który posłom Ludwika XV wyraził żal z powodu paskudnego liszaja, który nosi Brat Władcy Państwa Środka" na lewej połowie twarzy. Skonsternowani posłowie długo musieli się trudzić, by wytłumaczyć Chińczykom, że to jedynie próba namalowania słonecznego cienia na twarzy portretowanego władcy. Problemy z wszechobecnym cieniem zaczęły się naprawdę z chwilą zbudowania pierwszych aparatów fotograficznych. Bo choć człowiek zbudował je na obraz i podobieństwo" własnego oka, choć w obydwu konstrukcjach występują soczewki, rolę tęczówki pełni przysłona, a siatkówki błona fotograficzna, to podstawowa różnica pomiędzy ludzkim okiem a aparatem polega na tym, że... aparat nie ma intuicji. Obraz widziany gołym okiem jest pomniejszony i odwrócony. Tak widzą małe dzieci. Dopiero mózg uczy je interpretowania światła, cienia i pomaga precyzyjnie wyciągnąć rękę po leżący w ocenionej i podanej nam - właśnie przez mózg - odległości. Intuicyjnie radzimy sobie ze światłem i cieniem, potrafimy je interpretować, wręcz domyślać się, co kryje się za nimi i za ich 1 / 5

2 brakiem. Dlatego zdolni jesteśmy do odbioru rzeczy zamazanych, niewyraźnych i nieostrych. Aparat jest tu bezlitosny. Pracę oka i mózgu musi zastąpić człowiek, a jedynym instrumentem takiej pracy jest światło i cień. Fotografia w namiocie fotograficznym By obraz sfotografowany wyglądał dla naszego oka naturalnie, sama fotografia musi być wykonana tak, by światła i cienie zawarte w obrazie, poddane światłu, w którym fotografię oglądamy, utworzyły w naszym umyśle - po podaniu go tam za pośrednictwem oka i nerwów - obraz, o którym nasza pamięć powie: naturalny". Wniosek jest jeden: fotografia, zwłaszcza artystyczna, to sztuka nienaturalnego utrwalania obrazu w taki sposób, by ludzkie oko i mózg przyjęły go za naturalny. Każdy z nas gościł kiedyś w atelier fotograficznym i najczęściej wychodził z bólem oczu. Bez wątpienia w czasie wykonywania zdjęcia do paszportu nie przebywamy w naturalnym świetle, a jednak jesteśmy na nim najbardziej do siebie podobni. W tym właśnie: w dziesiątkach rodzajów lamp, lamp błyskowych, parasoli zmiękczających światło, filtrów, przysłon, czasów naświetlania, czułości filmów i wielu innych czynników zawiera się sztuka fotografowania. Ukłon w stronę artystów, którzy to ogarniają i tworzą zdjęcia budzące w nas reakcję Jak żywy!". Niewielu to potrafi. Światło i jego drugie ja - cień tworzą obraz. Na nic tło, kontrast, kadrowanie, wyznaczanie mocnych punktów kompozycji, równowaga, nasycenie barwą, dobór płaszczyzny, obramowanie w planie i w tle, filtry itd., itp. Albo się je czuje, albo należy zmienić zawód. Naświetlony film trzeba jeszcze wywołać, zbalansować biel, utrwalić, wykonać odbitki; te zeskanować, obrobić, naświetlić, zmontować i wydrukować. Najlepiej w dobrej drukarni, bo nawet jeśli każdą z tych czynności wykonano lege artis, to ujawniona już w gotowym katalogu zielona dominanta zamieni nam diamenty na szafiry. Na co dzień ten problem dotyka nas - nie fotografów - w postaci rachunków za dobrze 2 / 5

3 wykonane zdjęcie techniczne, katalogowe, reklamowe. Wykonane przez człowieka zawiera w sobie tyle jego intuicji, wiedzy i pracy, że po prostu nie może kosztować mniej! Fotografię z punktu widzenia nas, jubilerów? - poza oczywiście zdjęciami z wakacji - podzielić można na katalogową (dokładne odwzorowania wyrobu na naturalnym tle) i reklamową (atrakcyjne otoczenie, dobrane oświetlenie plamy światła, półcienie, głębia, ostrość i pomysł - z reguły najbardziej kosztowny element). Nie zawsze jednak do codziennej pracy potrzebne jest nam zdjęcie wykonane takim wysiłkiem i takim kosztem. Ośmiu na dziesięciu jubilerów pytanych o materiały fotograficzne z własnej produkcji odpowiada: Właśnie przygotowujemy katalog" lub Tu jest katalog, ale tego już nie robimy, a w ogóle mamy nowe rzeczy". Prawda zaś jest taka, że wykonanie lub aktualizacja katalogu to zgromadzenie dziesiątków trudnych, najeżonych" refleksami zdjęć małych, błyszczących przedmiotów. I choć nie muszą być one sporządzane z taką starannością, jak np. reklamowe, to koszt ich wykonania najlepiej policzyć na kalkulatorze trzymanym w kieszeni (po co łapać się za nią dwa razy). Na pytanie: Dlaczego aż tyle za takie proste zdjęcia? Sam bym to zrobił" odpowiem pytaniem: Czy to, że w pierścieniu na fotografii widać wszystkie szczegóły, że nie jest on zniekształcony, przebarwiony, zacieniony, jest utrzymany na pierwszym planie, ostry i wyraźny, kosztuje fotografa szanującego swój zawód mniej pracy? Na pewno nie. Czy może zatem kosztować mniej? Fotograf odpowie: Nie powinno. Ale zleceniodawca odpowie: Musi", bo zdjęcie jest proste i tylko do katalogu". Kosztuje nas mniej od reklamowego, ale jeśli mam ich zrobić sto... Efekt jest taki, że nikt nie jest zadowolony. I fotograf, który się napracował i zarobił mniej, i klient, który za niemałe pieniądze otrzymał materiał gorszy, bo mistrz aparatu się spieszył i nie poświęcił prostym obrazkom" wystarczająco dużo uwagi. Fotografia bezcieniowa Polega na wykonywaniu zdjęcia przedmiotu otoczonego światłem. Bardzo miękkim, o regulowanej temperaturze barwowej (± 5400 K), redukującym kontrasty i cienie. Jak wynika z opisu, fotografia bezcieniowa jest raczej fotografią o cieniach zredukowanych do niezbędnego minimum. Zdjęcie wykonane tą techniką bardzo wyraźnie ujawnia wszystkie szczegóły, daje dużą głębię ostrości, redukuje refleksy i nie uwiecznia odbicia obiektywu w wypolerowanych płaszczyznach biżuterii. Fotografowany przedmiot umieszczamy po prostu we wnętrzu specjalnego namiotu - pudełka o przejrzystych ścianach, za którymi równomiernie rozmieszczone są świetlówki o dobranej do naszego aparatu barwie, zaś samo zdjęcie wykonujemy aparatem cyfrowym włączając dwa przyciski: jeden w Sunboxie, jeden w aparacie. Nie ma znaczenia, czy jest to Sony Mavica, Nikon, Casio, Toshiba. Musi mieć po prostu godną rozdzielczość i dobre oprogramowanie umożliwiające szybkie i bezproblemowe przerzucanie materiału do komputera. Używany przez nas Sunbox ma temperaturę barwową utrzymaną na poziomie 5800 K i powierzchnię roboczą 25 x 20 cm, co pozwala wykonać zdjęcie praktycznie każdego elementu biżuterii. 3 / 5

4 Zalety takiego modus operandi są następujące: wszystkie zdjęcia wykonujemy sami w tylu ujęciach, ilu potrzebujemy, zaś nazywając rzecz najprościej: namiot tzw. "sunbox" to małe atelier zapewniające prawidłowe oświetlenie każdego elementu biżuterii i wykonanie w pełni profesjonalnego zdjęcia katalogowego lub reklamowego, przeznaczone do współpracy ze wszystkimi aparatami cyfrowymi posiadającymi funkcję makro, jak również do fotografii tradycyjnej na materiałach odwracalnych lub negatywowych. Żeby prawidłowo oświetlić i sfotografować np. pierścionek należy: - włożyć go do urządzenia, - włączyć zasilanie (jeden przycisk), - ustawić ostrość: mały, średni, duży format (aparat analogowy), - zmierzyć światło, ustawić maksymalną przysłonę (aparat analogowy), - włączyć funkcję makro (dowolny aparat cyfrowy), - wykonać zdjęcie. 4 / 5

5 Nic nie kosztują nas materiały światłoczułe, obróbka chemiczna i skanowanie - pliki graficzne tworzymy w dowolnym formacie (tiff, jpg, bmp), mamy gotowy, uporządkowany w katalogach materiał do druku, prezentacji w internecie lub do zrzucenia na CD-rom. Obróbki materiału (ostrość, filtry, kompozycje, napisy) dokonujemy w programie graficznym Corel. Dzięki temu samodzielne wykonanie katalogu wyrobów, wydrukowanie go na swojej drukarce, przygotowanie do konwencjonalnego druku, zamieszczenie w internecie lub na CD-romie nie stanowi żadnego kłopotu. I to bez koniecznej znajomości zasad fotografii technicznej. W "sunboxie" można również wykonać zdjęcie zwykłym aparatem. Tyle, że rezygnujemy ze studia, lamp, specjalistycznego oświetlenia, a każdą fotografię wykonujemy sami. Parametry ekspozycji dla stosowanego przez nas urządzenia to: przesłona 22, czas 1/8-1/15 s dla filmu 100 ASA. Możliwości porządkowania plików w komputerze są praktycznie nieograniczone. Można je nazwać, opisać, opatrzyć datą, powiązać z bazą danych, dodać ceny, koszty produkcji etc. Korzyści wynikające z tak zorganizowanej pracy to przede wszystkim oszczędność pieniędzy i czasu. 5 / 5