SKĄD MAMY PIENIĄDZE I NA CO JE WYDAJEMY???

Transkrypt

1 SKĄD MAMY PIENIĄDZE I NA CO JE WYDAJEMY??? Działalność Powiatu, w tym oczywiście finanse są jawne. Mówi o tym art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i ustawa o dostępie do informacji publicznej. Każdy ma prawo wiedzieć jak wygląda sytuacja finansowa Powiatu, w której mieszka, ile jest pieniędzy w budżecie i na co są wydawane. 1. Co to jest budżet? Każda rodzina, firma, instytucja i każde państwo ma wydatki i dochody. Zestawienie dochodów i wydatków dotyczących jakiegoś określonego czasu - na przykład miesiąca lub roku nazywamy budżetem. Celem sporządzania budżetu jest rozsądne zarządzanie posiadanymi środkami (pieniędzmi). Budżet stanowi podstawę finansowego planowania przedsięwzięć oraz dostarcza najważniejszych informacji potrzebnych do kontroli prowadzonej działalności. Budżet powiatu jest dokumentem, w którym zapisuje się finansowy i rzeczowy roczny plan działania powiatu- gromadzi po jednej stronie dochody, a po drugiej wydatki związane z dziedzinami podległymi samorządowi. Budżet powiatu jest więc podobny do budżetu rodzinnego, w którym także planuje się uzyskiwanie w ciągu roku określonych dochodów i dostosowanych do nich wydatków. Skąd się biorą pieniądze w budżecie domowym? Na co swoje pieniądze wydaje gospodarstwo domowe: Gospodarstwo domowe wydaje pieniądze zależnie od swoich potrzeb i posiadanych środków.

2 Przykładowe wydatki gospodarstwa domowego obejmują: 1. Zakupy produktów spożywczych 2. Wydatki na dzieci 3. Czynsz, energia elektryczna, gaz, telefon, abonament radiowo-telewizyjny 4. Zakup ubrań i innych 5. Zakup roweru Skąd się biorą pieniądze w budżecie Powiatu 17% - Podatki częściowo zasilające budżet powiatu -od osób fizycznych -od osób prywatnych 5%-Opłaty -Komunikacja -inne 1%-Dochody z majątku gminy -sprzedaż mienia komunalnego -dochody z najmu lokali komunalnych -opłaty z tytułu użytkowania wieczystego 65%- Subwencje ogólna z budżetu państwa 1%-PRZYCHODY: -nadwyżki z lat ubiegłych -kredyty i pożyczki -emisja obligacji 11%-Dotacje celowe

3 kolor czerwony-dochody, na które powiat nie ma wpływu kolor niebieski dochody pośrednio zależne od woli powiatu kolor zielony dochody które zależą wyłącznie od woli powiatu Szczegółowe źródła dochodów powiatu określa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Jeżeli uzyskiwane dochody nie starczają na wydatki lub też Powiat chce zrealizować inwestycje na które nie ma pieniędzy to może zaciągnąć kredyt, pożyczkę lub emitować obligacje komunalne albo też wydać pieniądze zaoszczędzone z lat poprzednich (są to tzw. przychody) Powiat nie może jednak zaciągać kredytów i pożyczek lub emitować obligacji w dowolnej wysokości. Ustawa o finansach publicznych pozwala na zadłużenie się powiatu do wysokości 60% planowanych w danym roku dochodów. Ograniczenia te służą ochronie Powiatu przed bankructwem. Na co Powiat wydaje pieniądze? 49% - Oświata i wychowanie 8% - Pomoc społeczna 18% - Urząd 12% - Drogi powiatowe 1% - Kultura 2% - Sport

4 7% - Bezpieczeństwo 1% - Ochrona zdrowia publiczne I na wiele innych zadań, które drobiazgowo wymienia ustawa o samorządzie powiatowym. Szczegółowe przepisy określają, które zadania własne powiatu mają charakter obowiązkowy. Pieniądze na wykonywanie tych zadań muszą zawsze być zaplanowane w budżecie powiatu w wystarczającej wysokości. Ponadto inne ustawy mogą nałożyć na powiat obowiązek wykonywania dodatkowych zadań np zwiększając zakres zadań własnych obowiązkowych lub przekazując do realizacji tzw. zadania zlecone z zakresu administracji rządowej. Może to jednak nastąpić tylko pod warunkiem zapewnienia powiatowi odpowiednich wpływów (dotacje celowe, subwencje, zwiększenie dochodów własnych) Budżet Powiatu Grodziskiego na rok 2005 Budżet Powiatu Grodziskiego uchwala Rada Powiatu, czyli obecnie 17 radnych, którzy zostali wybrani w wyborach samorządowych jesienią 2002 roku. Budżet dla danego roku powinien być uchwalony zgodnie z przepisami do końca marca. Budżet Powiatu Grodziskiego na 2005 rok został przyjęty Uchwałą Powiatu Grodziskiego Nr XX/132/2004 w dniu 28 grudnia 2004r W budżecie Powiatu na rok 2005 ustalono następujące wielkości: dochody: zł wydatki: zł deficyt: zł Dochody Wydatki Deficyt Deficyt to różnica pomiędzy wydatkami i dochodami - powstaje wtedy, gdy wydatki budżetu są większe niż jego dochody. Deficyt w budżecie Powiatu bierze się stąd, iż zaspokojenie potrzeb w różnych dziedzinach, którymi opiekuje się samorząd, wymaga wydania więcej pieniędzy, niż powiat jest w stanie zgromadzić po stronie dochodów. Ponieważ w ostatecznym rozliczeniu kwoty po stronie wydatków i dochodów muszą się równoważyć, trzeba znaleźć źródło pokrycia dla deficytu. W budżecie na rok 2005 Powiat zaciągnie kredyt.

5 Skąd Powiat będzie mieć pieniądze w roku 2005 Dotacje celowe zł 11% Dochody z mienia zł 1% Udziały w podatkach państwowych zł 17% Opłaty zł 5% Subwencje zł 65% Pozostałe dochody zł 1% Subwencje W roku 2005 podobnie jak w latach poprzednich największe dochody pochodzić będą z subwencji (65% wszystkich dochodów) Subwencje stanowią bezzwrotną formę zasilania finansowego z budżetu państwa jednostek samorządu terytorialnego i są formą wyrównania niewystarczających dochodów własnych powiatu. Otrzymane z budżetu państwa subwencje ogólne mogą być swobodnie wykorzystane. Udziały w podatkach państwowych Każdy mieszkaniec Powiatu co roku płaci podatek dochodowy od osób fizycznych zależnie od osiąganych dochodów. Do budżetu Powiatu za pośrednictwem Ministerstwa Finansów wpłyną w roku 2005 dochody w wysokości 10,25% zapłaconego przez wszystkich mieszkańców Powiatu podatku dochodowego od osób fizycznych. Jest to tzw. udzia³ w podatku dochodowym od osób fizycznych. Im więcej pieniędzy mają mieszkańcy Powiatu tym więcej pieniędzy ma powiat w swoim budżecie. W roku 2005 będzie to kwota zł. Poza mieszkańcami podatek dochodowy płacą też firmy mające siedzibę na terenie powiatu. Udział Powiatu w tzw. podatku dochodowym od osób prawnych wynosi 1,4% i w roku 2005 Powiat powinien otrzymać za pośrednictwem Urzędów Skarbowych kwotę zł. Tutaj tak samo jak się to ma z mieszkańcami płacącymi podatki im więcej firm ma siedzibę na terenie powiatu i im wyższe te firmy mają zyski tym więcej pieniędzy wpływa do budżetu Powiatu. Czyli razem dzięki mieszkańcom i firmom płacącym podatki Powiat otrzyma w roku zł i będzie to 22% wszystkich dochodów. Dotacje celowe Dochody pochodzące z dotacji celowych muszą zostać wydatkowane na ściśle określony cel. Powiat nie może swobodnie decydować na co wydać te pieniądze. Nie wydatkowane na wskazany cel pieniądze trzeba zwrócić. W roku 2005 Powiat otrzyma dotacje w wysokości zł (11% wszystkich dochodów) i będą to w większości dotacje na zadania powiatu dotyczące bezpieczeństwa publicznego, gospodarowania mieniem Skarbu Państwa, opłacenia składek na ubezpieczenie zdrowotne dla osób nie objętych obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego.

6 Dochody z mienia: Powiat ma też swoje mienie (mieszkania, budynki np. szkoły, grunty) i może uzyskiwać dochody z wynajmowania mieszkań, najmu i dzierżawy budynków lub ich części (np. sal gimnastycznych) W roku 2005 Powiat Grodziski gospodarując posiadanym mieniem uzyska pieniądze w kwocie zł (1% wszystkich dochodów). Pozostałe dochody: Inne dochody - bank płaci powiatowi odsetki od lokat pieniężnych na kocie bankowym, to wszystko składa się na pozostałe dochody Powiat, które w roku 2005 wyniosą zł (1% wszystkich dochodów) Na co Powiat wydaje pieniądze w roku 2005? Oświata i wychowanie Administracja publiczna Transport i łączność Gospodarka komunalna i ochrona środowiska Pomoc społeczna Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej Edukacyjna opieka wychowawcza Kultura fizyczna i sport Ochrona zdrowia Działalność usługowa Różne rozliczenia Obsługa długu publicznego Gospodarka mieszkaniowa Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego Leśnictwo Turystyka Oświata i wychowanie czyli m. in wydatki na utrzymanie 3 szkół ponadgimnazjalnych, Pomoc społeczna czyli placówek opiekuńczo- wychowawcze, centrum pomocy rodzinie Transport i łączność czyli m. in utrzymanie dróg, budowa chodników, budowa dróg Administracja publiczna czyli m.in. na wydatki na utrzymanie Urzędu i wydatki radnych powiatu oraz wydatki na promocję powiatu

7 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego czyli m.in. wydatki na dofinansowanie imprez kulturalnych oraz pokrycie kosztów działalności Biblioteki Powiatowej Różne rozliczenia czyli rezerwy na wydatki nieprzewidziane i rezerwy celowe Bezpieczeństwo publiczne czyli m. in wydatki na pokrycie kosztów działalności Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej Edukacyjna opieka wychowawcza czyli m. in utrzymanie internatu przy Zespole Szkół w Kotowie oraz Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Kultura fizyczna i sport czyli m. in. nagrody w dziedzinie sportu, organizacja imprez sportowych, koszty działalności Grodziskiej hali Sportowej Obsługa długu publicznego czyli pieniądze na zapłatę odsetek od zaciągniętych kiedyś kredytów Ochrona zdrowia czyli m. in. składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób bezrobotnych, promocji zdrowia Pozostałe zadania z zakresu polityki społecznej czyli m. in. pieniądze na pokrycie kosztów działalności Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności oraz Powiatowego Urzędu Pracy. Działalność usługowa czyli m. in. utrzymanie Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej oraz koszty działalności Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego Turystyka czyli m. in. pieniądze na dofinansowania turystyki i wypoczynku młodzieży Rolnictwo i łowiectwo czyli pieniądze na prace geodezyjno urządzeniowe na potrzeby rolnictwa Leśnictwo czyli m. in. pieniądze na wypłaty ekwiwalentów za wyłączenie gruntów z produkcji rolnej i prowadzenie upraw leśnych oraz na nadzór nad lasami prywatnymi. Gospodarka nieruchomościami czyli pieniądze przeznaczone na gospodarowanie nieruchomościami Skarbu Państwa RAZEM:

8 Najwięcej pieniędzy Powiat przeznaczy na utrzymanie szkół, placówek oświatowych. Razem będzie to zł czyli ok. połowa wszystkich wydatków. Na pomoc społeczną Gmina przeznaczy 8%, na administrację publiczną 18% oraz na utrzymanie dróg i poprawę komunikacji 12%. Na 1 mieszkańca przypadnie 393,83zł. A w podziale na najważniejsze rodzaje wydatków w przeliczeniu na 1 mieszkańca wygląda to tak: Podsumowując radni w imieniu każdego mieszkańca Powiatu Grodziskiego zbiorą pieniądze, a następnie podzielą je w roku 2005 tak: Przygotowała: Ewa Smoczyńska Skarbnik Powiatu