Jak w trakcie roku wybrać dogodną formę opodatkowania

Transkrypt

1 Jak w trakcie roku wybrać dogodną formę opodatkowania Autor: Łukasz Zalewski W pewnych przypadkach może w ciągu roku podatkowego skutecznie zmienić decyzję. Jeśli potem rozszerza działalność, musi uważać, czy np. nie traci prawa do ryczałtu. Podatnicy startujący w trakcie roku z własnym biznesem muszą wybrać sposób opodatkowania przychodów oraz zdecydować, czy chcą od początku rozliczać VAT. Przepisy wymagają od przedsiębiorcy złożenia do naczelnika właściwego urzędu skarbowego oświadczenia o wyborze formy opodatkowania na piśmie nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. W praktyce wystarczy zaznaczyć odpowiednie pola w formularzu CEIDG-1, czyli wniosku służącym do rejestracji działalności gospodarczej osób fizycznych, który składamy przed jej faktycznym rozpoczęciem. Obecnie wniosek ten stanowi jednocześnie zgłoszenie do ZUS, GUS oraz naczelnika urzędu skarbowego i można go złożyć osobiście lub drogą elektroniczną. Ponadto przedsiębiorca musi jeszcze złożyć (w urzędzie skarbowym lub pod pewnymi warunkami razem z wnioskiem CEIDG) zgłoszenie rejestracyjne VAT (formularz VAT-R). Decyzje podatnika O formie opodatkowania trzeba zdecydować, zaznaczając odpowiednie pola od 17 do 20 we wniosku CEIDG-1. Najpierw wskazujemy naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla naszych rozliczeń.

2 Następnie decydujemy, czy opodatkujemy przychody na zasadach ogólnych, podatkiem liniowym, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych czy kartą podatkową oraz czy zaliczki na podatek będziemy wpłacać miesięcznie, kwartalnie czy w formie uproszczonej. Trzeba również wskazać, w jakiej formie będziemy prowadzić dokumentację rachunkową (księgi rachunkowe, podatkowa księga przychodów i rozchodów, inne ewidencje). Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym ogranicza możliwość stosowania karty podatkowej i ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych do określonych rodzajów działalności. W formularzu VAT-R trzeba natomiast zdecydować, czy będziemy korzystać ze zwolnienia z VAT, czy też rozliczać tę daninę od początku działalności. Zwolnienie przysługuje aż do momentu, gdy sprzedaż przedsiębiorcy przekroczy w ciągu danego roku 150 tys. zł. Co istotne, jeśli działalność uruchamiamy w trakcie roku, np. w lipcu, to limit liczymy proporcjonalnie do okresu jej prowadzenia. Należy zastosować wzór: ( zł x liczba dni do końca roku) / 365 dni. Przykładowo więc przedsiębiorca, który wystartował z firmą 1 lipca 2014 r., będzie musiał zacząć rozliczać VAT, gdy sprzedaż przekroczy w tym roku zł. Podobna zasada obowiązuje w przypadku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej. Trzeba ją zainstalować, jeśli zamierzamy sprzedawać towary lub usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (czyli konsumentów). Ale w tym przypadku też nie robimy tego od razu. Obowiązuje limit 20 tys. zł, przy czym dla rozpoczynających działalność w trakcie roku należy go obliczyć w proporcji do okresu wykonywania czynności opodatkowanych. Znów stosujemy więc wzór: ( zł x liczba dni do końca roku) / 365 dni. Jeśli zatem przedsiębiorca wystartował z firmą 1 lipca, to limit dla niego na ten rok wyniesie zł. Warto też wiedzieć, że kasy nie trzeba instalować następnego dnia po przekroczeniu progu, ale po dwóch miesiącach od końca miesiąca, w którym limit został przekroczony. Przedsiębiorca, który przekroczy próg sprzedaży na rzecz konsumentów już w lipcu, będzie musiał zainstalować kasę od 1 października. Zmiana formy Wybór formy opodatkowania na pozór wydaje się łatwym zadaniem. W praktyce jednak biznesmeni mają z tym wiele problemów. Wtedy pomocne mogą się okazać interpretacje indywidualne ministra finansów. Jedna z nich dotyczyła możliwości zmiany formy opodatkowania w trakcie roku podatkowego. Przedsiębiorca złożył 7 lutego 2014 r. w urzędzie gminy wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. We wniosku, w pozycji 18, oświadczył, że podatek dochodowy od osób fizycznych będzie regulował na zasadach ogólnych (skala). 13 marca 2014 r. zwrócił się jednak z pisemną prośbą do naczelnika urzędu skarbowego o zmianę treści tego wniosku w części dotyczącej formy opłacania podatku dochodowego od osób fizycznych z zasad ogólnych na podatek liniowy. Oświadczył też, że pierwszy raz uruchamiał działalność gospodarczą, a od dnia jej założenia nie uzyskał jeszcze żadnych przychodów (brak wpisu do

3 podatkowej księgi przychodów i rozchodów). Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 18 czerwca 2014 r. (nr IBPBI/1/ /14/WRz) uznał, że biznesmen w opisanej sytuacji mógł zmienić formę opodatkowania. Wyjaśnił też, że podstawowe rozwiązanie przyjęte przez ustawodawcę to opodatkowanie według skali podatkowej (zasady ogólne, stawki 18 i 32 proc.). Obowiązuje ono z mocy ustawy i podatnik nie musi składać oświadczenia o jego wyborze. Jest ono jednak konieczne przy wyborze podatku liniowego (stawka 19 proc.). Wyboru formy opodatkowania dokonuje się do 20 stycznia roku podatkowego, a w przypadku podatników rozpoczynających pozarolniczą działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego (tj. po 20 stycznia) nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Do tej chwili możliwa jest zmiana wcześniej wybranej formy opodatkowania. Późniejsza zmiana (po dniu uzyskania pierwszego przychodu) nie wywołuje skutków prawnych. Błąd we wniosku W kolejnej interpretacji (z 5 czerwca 2014 r., nr ITPB1/ /14/MW) dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy rozstrzygnął, czy można poprawić błąd dotyczący wyboru formy opodatkowania. Podatniczka założyła firmę 18 stycznia 2013 r. We wpisie do ewidencji określiła swoją działalność jako sprzedaż hurtową według kodów PKD (Polska Klasyfikacja Działalności). Oświadczyła, że będzie się rozliczać za pomocą książki przychodów i rozchodów, według skali podatkowej. Przed uzyskaniem pierwszego przychodu zmieniła jednak formę opodatkowania na podatek zryczałtowany. W praktyce bowiem nie zajmowała się w ogóle sprzedażą hurtową, w przypadku której ryczałt nie ma zastosowania (zgodnie z art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym oraz załącznikiem nr 2 do niej). Prowadziła wyłącznie sprzedaż detaliczną. Jednocześnie jednak od 1 czerwca 2013 r. świadczyła też usługi pośrednictwa finansowego (sekcja K PKWiU), które są wyłączone z opodatkowania w formie ryczałtu. Interesowało ją, czy błąd, czyli wskazanie we wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej nieprawidłowych kodów PKD, sprawił, że nie miała prawa rozliczać się ryczałtem. Dyrektor izby skarbowej wyjaśnił w interpretacji, że zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 3 lit. e ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym opodatkowania w tej formie nie stosuje się do podatników osiągających w całości lub części przychody z tytułu świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2. Stanowi on wykaz usług, oznaczonych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, w odniesieniu do których ryczałt nie może być wykorzystywany. Z kolei jak wynika z art. 8 ust. 3, przeszkodą do opodatkowania przychodów ryczałtem nie może być samo zadeklarowanie prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wskazanym w załączniku nr 2. Innymi słowy, przedsiębiorca traci prawo do tej formy opodatkowania dopiero, gdy osiągnie przychód z działalności, do której nie może być ona stosowana. Pośrednictwo w sprzedaży hurtowej oraz pośrednictwo finansowe zostały wymienione w wykazie usług, których świadczenie nie pozwala na korzystanie z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Ale dopiero w momencie uzyskania przychodów z tego tytułu traci się prawo do stosowania tej formy opodatkowania. W rezultacie fiskus ocenił, że podatniczka utraci je z chwilą uzyskania przychodu ze świadczenia usług pośrednictwa finansowego

4 Samozatrudnienie Opodatkowanie w formie ryczałtu mogą wybrać po spełnieniu ustawowych warunków również osoby zmieniające pracę na etacie na własną działalność. Interpretację na ten temat wydał dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (z 7 maja 2014 r., nr ITPB1/ /14/MP). Wnioskodawca wskazał, że 1 lutego 2012 r. uruchomił własny biznes. Do 31 stycznia 2012 r. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w spółce. Jako biznesmen w 2012 i 2013 r. opodatkowywał swoje dochody ryczałtem ewidencjonowanym. W 2014 r. chciał kontynuować rozliczenia w taki sposób, ale zamierzał wykonywać usługi dla byłego pracodawcy, a zakres prac miał być taki sam jak zadania wykonywane w ramach umowy o pracę w 2012 r. Nie był więc pewien, czy mógł nadal z ryczałtu korzystać. Dyrektor izby skarbowej wyjaśnił, że przysługuje mu takie prawo. Uzasadnił, że w opisanym przypadku nie będzie miało zastosowania wyłączenie z art. 8 ust. 1 pkt 6 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Przepis ten dotyczy bowiem podatników rozpoczynających działalność (samodzielnie lub w formie spółki) i sytuacji, gdy przedsiębiorca (jeden ze wspólników) w roku rozpoczęcia lub w roku poprzedzającym rozpoczęcie własnego biznesu wykonywał w ramach umowy o pracę czynności wchodzące w zakres podjętej działalności gospodarczej. W omawianej sprawie chodzi o inną sytuację. Podatnik w 2014 r. nie jest już podmiotem rozpoczynającym działalność gospodarczą. W roku, w którym startował z firmą, nie świadczył usług dla spółki, w której był wcześ- niej zatrudniony. Oznacza to, że w 2014 r. może uzyskiwany przychód nadal opodatkować w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, o ile nie wystąpią pozostałe negatywne przesłanki określone w art. 8 ustawy. PRZYKŁADY 1 Jakie dane podać na fakturze Zgodnie z wpisem do CEIDG osoba fizyczna prowadzi działalność na terenie innej gminy niż ta, w której ma miejsce zamieszkania. Zgłoszenie rejestracyjne VAT-R złożyła więc w urzędzie skarbowym właściwym dla adresu, pod którym prowadzi biznes. Czy mimo to na fakturze powinna wpisywać adres zamieszkania? Nie. Co do zasady na fakturze należy podawać adres siedziby. W przypadku osób fizycznych jest to adres zamieszkania. Jeśli jednak podatnik prowadzi biznes w innym miejscu, to na fakturach należy podać adres Egłównego miejsca prowadzenia działalności, uwzględniony we wpisie do CEIDG. Potwierdził to w interpretacji indywidualnej dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi (z 5 czerwca 2014 r., nr PT8/033/36/274/WCH/14/RD52006). 2 Czy nowa firma może rozliczać się ryczałtem Podatnik zlikwidował jedną firmę, a zamierza uruchomić drugą. Pierwsza była opodatkowana ryczałtem. Czy nową też może opodatkować w ten sposób? Tak. Podatnik może w kolejnej firmie stosować ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, ale pod warunkiem że złoży oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania przed

5 uzyskaniem pierwszego przychodu. Może to oczywiście zrobić wcześniej we wniosku CEIDG-1 składanym w związku z uruchomieniem nowego biznesu. Jeśli oświadczenia nie złoży na czas i osiągnie pierwsze przychody, to w tym samym momencie traci możliwość korzystania z ryczałtu w danym roku podatkowym. W takim przypadku dochody z działalności musi opodatkować na zasadach ogólnych, czyli według skali. Ryczałt jako formę opodatkowania będzie mógł wybrać dopiero w kolejnym roku (do 20 stycznia), o ile spełnione zostaną inne warunki wskazane w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Stanowisko takie potwierdził również dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (z 25 czerwca 2013 r., nr IBPBI/1/ /13/WRz) Henkel Polska sp. z o.o.