UCHWAŁA NR XXX/304/08 RADY GMINY W OZORKOWIE z dnia 30 grudnia 2008 r.

Transkrypt

1 UCHWAŁA NR XXX/304/08 RADY GMINY W OZORKOWIE z dnia 30 grudnia 2008 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Systemu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na rok 2009 Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ( tekst jednolity Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz.1591, z 2002 Nr 23 poz.220, Nr 62 poz. 558, Nr 113 poz. 984,Nr 153 poz. 1271, Nr 214 poz. 1806, z 2003 r. Nr 80 poz. 717, Nr162 poz. 1568, z 2004 r. Nr102 poz. 1055, Nr 116 poz. 1203, Nr 214 poz.1806,, z 2005 r. Nr 172 poz.1441, Nr 175 poz.1457, z 2006 r. Nr 17 poz. 127, Nr 181 poz. 1337, z 2007 r. Nr 48 poz.327, Nr 138 poz. 974, Nr173 poz.1218, z 2008 r. Nr 180 poz. 1111) w związku z art. 6 ust.2 pkt.1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( Dz. U. Nr 180 poz. 1493), Rada Gminy w Ozorkowie uchwala, co następuje: 1. Przyjmuje się Gminny System Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na rok 2009, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy w Ozorkowie. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2009 r. Przewodniczący Rady Gminy (-) Andrzej Rogala 1

2 Załącznik do Uchwały Nr XXX/304/08 Rady Gminy w Ozorkowie z dnia 30 grudnia 2008 r. GMINNY SYSTEM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE GMINA OZORKÓW Ozorków 2009 r. 2

3 I. WPROWADZENIE I DIAGNOZA PROBLEMU 1. Wprowadzenie Na idealny obraz życia w rodzinie składa się ciepło, serdeczność i wzajemny szacunek. Jednak w rzeczywistości w środowisku rodzinnym występują niekiedy poważne formy przemocy. Rodzina jest najważniejszym środowiskiem w życiu człowieka, kształtującym osobowość, system wartości, poglądy, styl życia, od której jakości zależy wartość społeczeństwa i jednocześnie los jednostki. Rodzice, czy opiekunowie są wzorem dla dzieci. Ważną rolę w prawidłowo funkcjonującej rodzinie odgrywają wzajemne relacje pomiędzy rodzicami oparte na miłości i zrozumieniu. W przypadku dezorganizacji rodzina nie jest w stanie zrealizować podstawowych zadań, role wewnątrzrodzinne ulęgają zaburzeniu, łamane są reguły, a zachowania poszczególnych członków rodziny stają się coraz bardziej niezgodne z normami prawnymi i moralnymi orz oczekiwaniami społecznymi. Dom rodzinny powinien być spostrzegany jako środowisko miłości i opieki, bezpieczne i ciepłe miejsce domowego ogniska. Jednak dla wielu ludzi jest on miejscem cierpienia. Ofiary przemocy domowej doświadczają lęku, bezsilności, przygnębienia i rozpaczy. Doznają urazów i podlegają długotrwałemu procesowi niszczącego stresu i zagrożenia. Przemoc we współczesnym świecie jest zjawiskiem coraz bardziej widocznym i niepokojąco narastającym. Oznacza jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste (osób najbliższych lub innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących) w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, powodując szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. Typy przemocy z jakimi spotykamy się w środowisku domowym obejmują: zaniedbywanie i przemoc wobec osób w podeszłym wieku, przemoc wobec rodziców, przemoc wobec małżonka, przemoc wobec dziecka i zaniedbywanie, przemoc wobec rodzeństwa. Wśród form przemocy wyróżniamy: - przemoc fizyczna - przemoc psychiczna - przemoc seksualna - przemoc ekonomiczna Przemoc w rodzinie odnosi się do tych form zachowania, które wykonuje się z intencją zadania bólu lub obrażeń członkowi rodziny. Ich cechą charakterystyczną jest to, że rzadko stanowią one pojedyncze zdarzenia, lecz zwykle powtarzają się regularnie, czasem przez bardzo długie okresy. Przeciwdziałanie tej przemocy uwzględnia następujące elementy: diagnozę zjawiska, szczególnie diagnozowanie przemocy w jej wczesnej postaci w miejscu zamieszkania sprawcy i ofiary, przerywanie przemocy gorącej i chłodnej, 3

4 doradztwo, w tym uświadomienie ofiarom ich praw i możliwości uzyskania pomocy, tworzenie i realizowanie programów profilaktycznych na poziomie pierwszo drugo i trzeciorzędowej system zapobiegania przemocy w rodzinie. W celu efektywnego przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz zmniejszenia jej negatywnych następstw w życiu społecznym i rodzinnym tworzy się Gminny System Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, zwany dalej Systemem. 2. Podstawa prawna Systemu Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493). 3. Diagnoza problemu W rozumieniu ustawy przemocą w rodzinie jest jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny. Osoby doświadczające przemocy narażone są na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszana jest ich godność, nietykalność cielesna, wolność w tym seksualna. Powoduje to szkody związane ze zdrowiem fizycznym lub psychicznym, wywołuje cierpienie i krzywdy moralne. W przemocy domowej najbardziej istotna jest demonstracja i wykorzystanie siły lub władzy w sposób, który jest krzywdzący dla innych członków rodziny. Na przemoc w rodzinie można spojrzeć z perspektywy prawnej, moralnej i społecznej. Z obserwacji wynika, że wśród wielu ofiar tylko niewielka grupa decyduje na złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa w rodzinie. Pozostałe osoby bądź nie wiedzą gdzie można uzyskać fachowa pomoc, bądź objawiają się konsekwencji ze strony sprawcy przemocy. Na terenie Gminy Ozorków przemoc w rodzinie najczęściej występuje w rodzinach z niskimi dochodami finansowymi i gdzie występuje problem alkoholowy, bezrobocie oraz niska świadomość społeczna. Jak wynika z informacji uzyskanych z Komisariatu Policji w Ozorkowie oraz Ośrodka Pomocy Społecznej w roku 2008 na terenie Gminy Ozorków dane liczbowe przedstawiają się następująco: Przemoc domowa i inne zaburzenia życia rodzinnego na terenie Gminy Ozorków: 1. Liczba interwencji domowych Liczba interwencji domowych w związku z alkoholem Podejrzani w sprawach znęcania się nad rodziną 2 osoby 4. Podejrzani w sprawach znęcania się nad rodziną w związku z alkoholem 2 osoby 5. Liczba wniosków o pozbawienie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej 5 6. Liczba rodzin objętych pomocą doraźną 19 /12/ 7. Liczba rodzin objętych pomocą w związku z alkoholem

5 Zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej art.107 ust.2 w przypadku stwierdzenia przemocy w rodzinie, pracownik socjalny wypełnia formularz Przemoc Społeczna- Niebieska Karta. Zgodnie z danymi z Ośrodka Pomocy Społecznej w Ozorkowie - w roku 2005 wydano 19 Niebieskich kart pomocy społecznej, - w roku 2006 wydano ich 28, - w roku 2007 zostało wydanych 26 Niebieskich Kart. - w roku 2008 wydano 5 tych kart. Jak wynika z doświadczenia osób zajmujących się przemocą w rodzinie na terenie Gminy Ozorków jest to problem trudny do badania. Agresja osób ze strony najbliższych jest wstydliwie ukrywaną tajemnicą. W próbach oszacowania skali przemocy zachowana została bardzo duża ostrożność. Ofiary przemocy nie zawsze chcą mówić o sprawach, które uważają za wstydliwe. 4. Zadania gminy - tworzenie gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, - prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, - opracowywanie i realizacja programów ochrony ofiar przemocy w rodzinie, - prowadzenie gminnych ośrodków wsparcia. 5. Przepisy karne dotyczące przemocy Prawo ścigania sprawców przestępstw przeciwko osobom bliskim wynika z : - art kk. Kto stosuje przemoc wobec osoby lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia podlega karze wolności do lat 3 ( ścigane z urzędu), - art kk. Kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę do obcowania płciowego, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do lat 12 ( ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego), - art kk. Kto znęca się psychicznie lub fizycznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osoba nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 ( ścigane z urzędu), - art kk. Kto uporczywie uchyla się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sadowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ja na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności 5

6 albo pozbawienia wolności do lat 2 ( ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego). II. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1. Koordynator Systemu - Pani Grażyna Radwańska 2.. Odbiorcy Systemu: rodziny doznające przemocy, ofiary i sprawcy przemocy, przedstawiciele instytucji pracujący z ofiarami przemocy (pracownicy socjalni Ośrodka Pomocy Społecznej, pedagodzy szkolni, psycholog, pracownicy służby zdrowia, Policja), przedstawiciele władz lokalnych i społeczeństwo Gminy Ozorków. 3. Cele Systemu - Zapobieganie i zmniejszanie rozmiarów zjawiska przemocy w rodzinie ze szczególnym uwzględnieniem przemocy wobec dzieci poprzez podnoszenie świadomości społecznej oraz ograniczanie zaburzeń życia społecznego związanych z występowaniem przemocy Adresaci celu: dzieci, młodzież szkolna, społeczność lokalna Realizatorzy celu: pedagodzy szkolni, wychowawcy klas, pracownicy socjalni Ośrodka Pomocy Społecznej, media lokalne. - Zwiększenie dostępności oraz dostarczanie wiedzy społeczeństwu o zjawisku przemocy i sposobach zmniejszania negatywnych następstw oraz radzenia sobie z tym problemem Adresaci celu: osoby dotknięte przemocą, ofiary przemocy, świadkowie przemocy Realizatorzy celu: koordynator Systemu, Policja, pracownicy socjalni OPS - Motywowanie społeczności lokalnych i poprawa skuteczności działań organizacji i instytucji do podejmowania skutecznych rozwiązań na rzecz ofiar przemocy Adresaci celu: instytucje, organizacje i służby włączone do Systemu Realizatorzy celu: Ośrodek Pomocy Społecznej, koordynator Systemu, - Zmiana postaw społecznych wobec zjawiska przemocy w rodzinie Adresaci celu: osoby dotknięte przemocą, ofiary przemocy, świadkowie przemocy Realizatorzy celu: pedagodzy szkolni, wychowawcy klas, pracownicy socjalni Ośrodka Pomocy Społecznej, media lokalne. 6

7 4. Instytucje wspomagające ofiary przemocy na terenie Gminy Ozorków: - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Zgierzu - Ośrodek Pomocy Społecznej w Ozorkowie - Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Gminie Ozorków - Komisariat Policji w Ozorkowie - Sąd Rejonowy w Zgierzu - Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Ozorkowie - Gminny Zespół Ekonomiczno - Administracyjny Szkół i Przedszkola w Ozorkowie, - Gminny Zespół Ośrodków Zdrowia Gminy Ozorków - Dziecięcy Telefon Zaufania konflikty w rodzinie, przemoc szkolna, rozmowy z psychologiem - Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie NIEBIESKA LINIA tel. ( połączenie płatne telefon czynny: pn-pt: 9:00-14:00 poradnia@niebieskalinia.org, - Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie pogotowie@niebieskalinia.pl Tel. PŁATNY (022) pn-pt w godz..: 10:00-18:00. PŁATNY PIERWSZY IMPULS: pn-sob: 10:00-22:00, nd i św 10:00-16:00 Punkt Konsultacyjny Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Pomoc społeczna Telefon interwencyjn y OFIARA PRZEMOCY W RODZINIE Sąd i Prokuratura Policja Placówki odwykowe Służba zdrowia Szkoły i przedszkole Świetlice środowiskowe 7

8 III. ZADANIA W ZAKRESIE DIAGNOSTYCZNYM, PROFILAKTYCZNYM I EDUKACYJNYM DOTYCZĄCE PRZEMOCY W RODZINIE 1. Organizowanie i prowadzenie profesjonalnej pomocy doradczej, informacyjnej i socjalnej dla ofiar przemocy Szkoły, Policja, Służba Zdrowia, GKRPA, Punkt Konsultacyjny, Ośrodek Pomocy Społecznej 2. Podejmowanie bezpośrednich interwencji i prowadzenie działań interwencyjno mediacyjnych Szkoły, Policja, Służba Zdrowia, GKRPA, Punkt Konsultacyjny, Kuratorzy Społeczni, Ośrodek Pomocy Społecznej 3. Prowadzenie edukacji publicznej na temat zjawiska przemocy w rodzinie z młodzieżą w szkołach, organizowanie i prowadzenie szkoleń dla instytucji i osób pracujących z dziećmi Szkoły, Ośrodek Pomocy Społecznej, GKRPA, Punkt Konsultacyjny, świetlice środowiskowe, świetlice szkolne 4. Dostarczanie wiedzy społeczeństwu o instytucjach i organizacjach wspierających ofiary przemocy przez wydawanie ulotek i broszur informacyjnych Policja, Służba Zdrowia, Ośrodek Pomocy Społecznej 5. Kontynuowanie procesu podnoszenia kompetencji osób pracujących w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie - pedagodzy, nauczyciele, Policja, Służba Zdrowia, GKRPA, Punkt Konsultacyjny, Ośrodek Pomocy Społecznej 6. Wspieranie procedury interwencji służb w ramach przemocy domowej Niebieskie Karty (Policja, Pomoc Społeczna, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, lecznictwo odwykowe) 8. Profilaktyka przemocy realizacja programów np. warsztatów dla dzieci i młodzieży szkolnej oraz konkursów. IV. POSTANOWIENIA KOŃCOWE 1. Spodziewane efekty realizacji Systemu - zwiększenie skuteczności i dostępności pomocy dla ofiar przemocy - zwiększenie społecznej lokalnej wrażliwości i zaangażowania w sprawy przeciwdziałania przemocy w rodzinie - pogłębienie wiedzy lokalnego społeczeństwa o zjawisku przemocy domowej i sposobach radzenia sobie z tym problemem - przerwanie kręgu milczenia związanego z przemocą w rodzinie - usprawnienie współdziałania różnych służb i instytucji zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie. 8

9 6. Źródła finansowania Gminnego Systemu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie Źródłem finansowania zadań Gminnego Systemu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie są środki finansowe pochodzące z budżetu Gminy Ozorków. 7. Sposób kontroli realizacji Systemu Osoba odpowiedzialna za koordynowanie Systemu składa roczne sprawozdanie z wykonania zadań Gminnego Systemu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie dla Wójta Gminy w Ozorkowie. 8. Monitorowanie realizacji Systemu Wójt Gminy w Ozorkowie sprawuje na bieżąco nadzór nad realizacją Systemu i podejmuje niezbędne działania zmierzające do osiągnięcia celów wyznaczonych w Systemie. Przewodniczący Rady Gminy (-) Andrzej Rogala 9