- 1 - Wystąpienie pokontrolne

Transkrypt

1 - 1 - P/07/076 Wrocław, dnia 14 maja 2007 r. LWR /2007 Pan prof. dr hab. Józef Sznajd Dyrektor Instytutu Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN im. Włodzimierza Trzebiatowskiego we Wrocławiu Wystąpienie pokontrolne Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (Dz. U z 2001 r. Nr 85, poz. 937 ze zm.), zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu skontrolowała Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN im. Włodzimierza Trzebiatowskiego we Wrocławiu, zwany dalej Instytutem, w przedmiocie działalności placówek naukowych Polskiej Akademii Nauk w latach W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 6 kwietnia 2007 r. i omówione na naradzie pokontrolnej w dniu 25 kwietnia 2007 r., NajwyŜsza Izba Kontroli stosownie do art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Dyrektorowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie oceniła realizację przez Instytut zadań, dla których został utworzony, tj. prowadzenie i rozliczanie własnych badań naukowych, kształcenie na róŝnych poziomach nauczania oraz współdziałanie ze szkołami wyŝszymi i innymi instytucjami naukowymi. Natomiast negatywnie naleŝy ocenić stwierdzone nieprawidłowości w zakresie finansowania przedsięwzięć pozastatutowych ze środków przeznaczonych na działalność statutową oraz gospodarowania majątkiem. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia działalność naukową Instytutu. Rada Naukowa Instytutu realizowała zadania przewidziane zarówno w ustawie z dnia 25 kwietnia 1997 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz.U. nr 75, poz. 469, ze zm.), zwanej dalej ustawą o PAN, jak i w Statucie Instytutu. W Instytucie prowadzano średnio kaŝdego roku 67 projek-

2 - 2 - tów badawczych, w tym średnio 33 projekty były realizowane w ramach działalności statutowej jednostki. W latach Instytut zrealizował 2 projekty zamawiane przez inne instytucje, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz.U z 2004 r. Nr 238. poz. 2390). We wszystkich zamawianych projektach zakładane wyniki i efekty badań zostały osiągnięte. Ponadto w okresie tym Instytut prowadził badania w ramach działalności statutowej, realizował 26 grantów własnych, 10 grantów zagranicznych oraz 8 grantów promotorskich. Rozliczenia finansowe tych projektów były sporządzane prawidłowo i zgodnie z wymogami ustalonymi przez ministerstwo odpowiedzialne za naukę. Instytut nie realizował natomiast Ŝadnych projektów celowych, o których mowa w art. 11 ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki. W celu realizacji zadań Instytut zatrudniał średniorocznie 164 pracowników, w tym 62 pracowników naukowych. Nadmienić w tym miejscu naleŝy, Ŝe w Instytucie nie został opracowany regulamin trybu i częstotliwości ocen okresowych pracowników, o którym mowa w art. 76 ustawy o PAN. Pracownicy Instytutu opublikowali tekstów naukowych w wydawnictwach krajowych i zagranicznych, w tym 928 w recenzowanych wydawnictwach z listy filadelfijskiego Instytutu Informacji Naukowej. JednakŜe kontrola ustaliła, Ŝe Instytut nie prowadził w badanym okresie działalności wydawniczej do czego był zobligowany przez 5 pkt. g) statutu jednostki, wydając sporadycznie jedynie druki okolicznościowe (jubileuszowe) oraz bibliografie. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia takŝe kształcenie na róŝnych poziomach nauczania oraz współdziałanie ze szkołami wyŝszymi i innymi instytucjami naukowymi i towarzystwami naukowymi. UmoŜliwiano studentom uczelni wyŝszych realizowanie prac dyplomowych na terenie Instytutu (w 43 przypadkach pracownicy Instytutu byli promotorami tych prac), organizowano praktyki i staŝe dla studentów uczelni wyŝszych, organizowano coroczne letnie Warsztaty Fizyko-Chemii Ciała Stałego (tygodniowe warsztaty organizowane w Instytucie dla studentów polskich uczelni wyŝszych). Prowadzono takŝe studia doktoranckie na kierunkach fizyka oraz chemia. W latach nadano 11 stopni naukowych doktora habilitowanego oraz 16 stopni naukowych doktora. Ponadto zorganizowano 24 konferencje naukowe, w których uczestniczyło osób, w tym gości zagranicznych oraz gości krajowych.

3 - 3 - Negatywnie natomiast naleŝy ocenić fakt, iŝ Instytut wydatkował w latach niezgodnie z przeznaczeniem kwotę nie mniejszą niŝ ,59 zł stanowiącą część dotacji przyznawanej corocznie przez ministerstwo odpowiedzialne za naukę na działalność statutową. Nieprawidłowość ta polegała na finansowaniu przedsięwzięć pozastatutowych, które zgodnie z dyspozycją art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz.U. z 2004 r. nr 238, poz ze zm.) nie mogły być z tych źródeł finansowane, tj. zakładowej przychodni lekarskiej, mieszkania wynajmowanego od Gminy Wrocław oraz hotelu (pokoi gościnnych) zlokalizowanego w Instytucie. Ustalono, Ŝe w latach Instytut ze środków statutowych pokrył koszty funkcjonowania lekarskiej przychodni zakładowej w wysokości nie mniej niŝ ,54 zł. Kwota ta nie stanowiła pełnego kosztu funkcjonowania przychodni, gdyŝ nie uwzględniała kosztów energii elektrycznej i wody z uwagi na fakt, Ŝe koszty te nie były wyodrębniane przez Instytut. Instytut pokrywał takŝe koszty utrzymania mieszkania zlokalizowanego przy ul. Kołłątaja 11/12/13 we Wrocławiu, w którym Instytut prowadził działalność gospodarczą polegającą na podnajmie pokoi gościnnych doktorantom oraz gościom Instytutu. Koszty utrzymania tego lokalu (czynsz oraz media) w latach wyniosły ,05 zł. NaleŜy w tym miejscu zaznaczyć, Ŝe Instytut nie posiadał zgody właściciela mieszkania, tj. Gminy Wrocław, na prowadzenie w tym mieszkaniu działalności gospodarczej. Z tytułu wynajmu pokoi gościnnych w mieszkaniu w badanym okresie Instytut osiągnął przychód w wysokości ,53 zł. Natomiast w odniesieniu do hotelu (pokoi gościnnych) zlokalizowanego w budynku Instytutu, w którym prowadzono działalność gospodarczą polegającą na wynajmie pokoi gościom Instytutu, z uwagi na fakt, Ŝe w latach nie wyodrębniano kosztów funkcjonowania hotelu nie ustalono kwoty wydatkowanej przez Instytut na ten cel. Hotel (pokoje gościnne) nie został umieszczony w strukturze organizacyjnej Instytutu, a takŝe nie posiadał regulaminu, ani osoby odpowiedzialnej za jego funkcjonowanie. Opłaty za nocleg w pokojach gościnnych były naliczane w sposób uznaniowy przez dyrektora Instytutu. W hotelu (pokojach gościnnych) nie był realizowany wobec obywateli polskich obowiązek meldunkowy wynikający z art. 10 ust 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (j. t. Dz. U. z 2006 r. nr 139, poz. 993 ze zm.).

4 - 4 - Ponadto bez tytułu prawnego do zajmowanych pomieszczeń (Instytut nie podpisał z Polską Akademią Nauk umów o korzystanie z majątku), Instytut wynajmował innym podmiotom gospodarczym część powierzchni budynków (naleŝących formalnie do Polskiej Akademii Nauk), a takŝe wydzierŝawił fragment posiadanej działki (będącej własnością Skarbu Państwa, znajdującej się w uŝytkowaniu wieczystym Polskiej Akademii Nauk). W okresie od 1 stycznia 2000 r. do 31 grudnia 2006 r. całkowity przychód osiągnięty przez Instytut z tytułu najmu pomieszczeń i dzierŝawy ziemi wyniósł ,53 zł, zaś dochód osiągnięty z tego tytułu w analogicznym okresie wyniósł ,00 zł. Stwierdzono takŝe, iŝ plany finansowe sporządzane w Instytucie zakładały nierealistyczne wpływy pochodzące z dotacji podmiotowej (statutowej) pomimo tego, Ŝe w momencie ich tworzenia znana juŝ była wysokość przyznanej dotacji (w 2003 r. oraz w 2006 r., zaplanowane wpływy przekraczały rzeczywistą wartość przyznanej dotacji odpowiednio o 20,67% oraz 30,64%), natomiast w przypadku zmiany wysokości kwoty przyznanej dotacji statutowej w trakcie roku budŝetowego plany finansowe Instytutu nie były korygowane. Przedstawiając Panu Dyrektorowi powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli, wnosi o: 1. Wypełnienie dyspozycji art. 76 ustawy o ustawy z dnia 25 kwietnia 1997 roku o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 1997 r. nr 75, poz. 469 ze zm.) poprzez uchwalenie regulaminu okresowej oceny pracowników naukowych. 2. RozwaŜenie moŝliwości podjęcia przez Instytut działalności wydawniczej. 3. Urealnienie planów finansowych tworzonych w Instytucie oraz korygowanie planów finansowych w przypadku zmiany wysokości kwoty przyznanej dotacji statutowej w trakcie roku budŝetowego. 4. Zaniechanie finansowania kosztów przedsięwzięć pozastatutowych, tj. przychodni, hotelu, mieszkania ze środków statutowych Instytutu. 5. Bezzwłoczne uregulowanie stanu prawnego w zakresie form korzystania z nieruchomości będących własnością Polskiej Akademii Nauk, zajmowanych obecnie przez Instytut.

5 Uregulowanie w porozumieniu z Polską Akademią Nauk sprawy dotyczącej kwoty ,00 zł uzyskanej tytułem nieuprawnionego wynajmu w latach innym podmiotom gospodarczym nieruchomości naleŝących lub znajdujących się w uŝytkowaniu wieczystym Polskiej Akademii Nauk. 7. Zaprzestanie podnajmu pokoi gościnnych w wynajmowanym od Gminy Wrocław mieszkaniu zlokalizowanym przy ul. Kołłątaja 11/12/13 do momentu uzyskania na taką działalność pisemnej zgody właściciela lokalu. 8. Wyodrębnienie kosztów prowadzonej przez Instytut działalności gospodarczej polegającej na wynajmie pokoi gościnnych w mieszkaniu zlokalizowanym przy ul. Kołłątaja 11/12/13 oraz w hotelu zlokalizowanym w budynku nr 1 przy ul. Okólnej Umieszczenie hotelu (pokoi gościnnych) w strukturze organizacyjnej Instytutu, opracowanie regulaminu hotelu oraz wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za jego funkcjonowanie, a takŝe opracowanie zasad naliczania opłat za nocleg w pokojach gościnnych w postaci jednolitego powszechnie znanego cennika opłat. 10. Realizowanie wobec wszystkich gości hotelu obowiązku meldunkowego wynikającego z art. 10 ust 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (j. t. Dz. U. z 2006 r. nr 139, poz. 993 ze zm.). NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Dyrektora w terminie miesięcznym od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków, bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego przysługuje Panu prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NajwyŜszej Izby Kontroli we Wrocławiu umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o której wyŝej mowa, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.