Grupy żywieniowe bydła - zróżnicowane potrzeby krów

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Grupy żywieniowe bydła - zróżnicowane potrzeby krów"

Transkrypt

1 Grupy żywieniowe bydła - zróżnicowane potrzeby krów Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 14 sierpnia 2017 W sytuacji, gdy w ramach jednej fermy krowiej mamy różne grupy żywieniowe bydła należy zadbać o dobór odpowiednich składników pokarmowych dla każdej z nich. Jednym z rozwiązań jest wdrożenie systemu TMR. Jednak wcześniej warto przyjrzeć się stadu i dokonać szczegółowego podziału zwierząt. W przypadku stad bydła mlecznego, w których realizowane są 2 kierunki produkcji: hodowlany (uzyskanie wysokowydajnych krów mlecznych nowego pokolenia) i produkcyjny (najlepsze wykorzystanie posiadanego potencjału genetycznego = wysoka produkcja dobrej jakości mleka), rozwiązanie problemu odpowiedniego żywienia, adekwatnego do faktycznych potrzeb zwierząt, nie jest sprawą łatwą. Dlaczego? Bagatelizowanym problemem w produkcji mleka był i niestety nadal często jest odchów jałówek na remont stada. Ponieważ na jednej fermie dysponujemy grupami osobników o bardzo zróżnicowanych wymaganiach: cielętami, jałówkami na remont stada, pierwiastkami, wieloródkami w różnych fazach laktacji i krowami zasuszonymi. Przy odpowiedniej liczebności stada w praktyce jest możliwe podzielenie zwierząt na wszystkie wymienione grupy i żywienie, ich oryginalnymi, dostosowanymi do specyfiki dawkami pokarmowymi. Podział na grupy żywieniowe bydła Bagatelizowanym problemem w produkcji mleka był i niestety nadal często jest odchów jałówek na remont stada. Może być tak, że część urodzonych cieliczek potomstwa po wybranych buhajach zdecydujemy się użytkować jako nowe pokolenie mlecznic. Wtedy musimy wdrożyć nowoczesny system ich przygotowania do tej roli. Już bezpośrednio po urodzeniu cielę musi zostać do niego włączone. Należy je jak najszybciej odseparować od matki. Następnie osuszyć, podać odpowiednią ilość dobrej jakości siary (o wysokiej zawartości przeciwciał, właściwie ukierunkowanych względem obecnych w środowisku patogenów patrz TiM 1(37)/2015). Później trzeba wdrożyć program 1 / 5

2 żywienia przyspieszonego wzrostu. Bazuje on na założeniach tzw. programowania żywieniowego. W szczegółach został omówiony w artykule z numeru TiM 2(44)/2016. Dla krótkiej charakterystyki przypomniano w tym miejscu podstawowe jego zasady tab. 1. O jakich zasadach trzeba pamiętać w żywieniu cieląt preparatami mlekozastępczymi? Krowy pierwiastki 2 / 5

3 Można pokusić się jeszcze o wydzielenie grupy krów pierwiastek. Do tego potrzebna jest wystarczająca powierzchnia obory i liczebność stada. Te krowy wciąż rosną i mają mniejszą masę ciała. Przegrywają konkurencję z wieloródkami przy wspólnym utrzymaniu w grupie. Wykazują także inną specyfikę kształtowania się wielkości pobrania suchej masy i wydajności mleka w czasie przebiegu laktacji. Szczyt osiągany jest u nich później, ale spadek żerności i mleczności jest słabszy. Krowy w tej grupie są utrzymywane osobno do momentu osiągnięcia produkcji i pobrania suchej masy podobnej do krów starszych z III fazy laktacji. W tym momencie można je włączyć do tej grupy wieloródek. Przy chęci bardzo precyzyjnego pokrywania zmiennych potrzeb krów w różnych momentach życia i cyklu produkcyjnego, stado dzielimy aż na 10 grup żywieniowych Jakie mamy grupy żywieniowe bydła? Przy chęci bardzo precyzyjnego pokrywania zmiennych potrzeb krów w różnych momentach życia i cyklu produkcyjnego, stado dzielimy aż na 10 grup żywieniowych. Są to: cielęta, młode jałówki, cielne jałówki, krowy po wycieleniu, krowy w I fazie laktacji, krowy w II fazie laktacji, krowy w III fazie laktacji, pierwiastki, krowy zasuszone w fazie właściwej, krowy zasuszone w fazie przejściowej. W praktyce jest to jednak bardzo trudne i z reguły liczebność ta jest mniejsza. Najprostszym rozwiązaniem jest minimalny podział na 4 stawki: cielęta, jałówki, krowy w laktacji i krowy zasuszone. Każdy z hodowców w zależności od posiadanego stada i warunków jego utrzymania może zdecydować się na któryś z wariantów pomiędzy 4 a 10 grupami. 3 / 5

4 Najważniejsze jest dobre wymieszanie i dobry wóz paszowy. Istnieje także inne rozwiązanie system PMR (ang. partially mixed ration). Polega na podawaniu jednego TMR dla wszystkich krów produkujących mleko i dodatku zbilansowanej mieszanki treściwej produkcyjnej. Odbywa się to w specjalnych stacjach paszowych indywidualnie każdej 4 / 5

5 Powered by TCPDF ( krowie, wykazującej się wyższą produkcyjnością (z reguły na każde +2 kg mleka ponad średnią podawany jest 1 kg paszy). Umożliwia to zaniechanie dzielenia stawki krów produkcyjnych na grupy żywieniowe. Materiał pochodzi z czasopisma Trouw i My 5 / 5

System TMR w żywieniu bydła

System TMR w żywieniu bydła .pl System TMR w żywieniu bydła Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 15 sierpnia 2017 W ramach jednej farmy może istnieć duże zróżnicowanie bydła. To pociąga za sobą skomplikowaną kwestię żywienia.

Bardziej szczegółowo

Co powoduje brak apetytu u krowy mlecznej?

Co powoduje brak apetytu u krowy mlecznej? .pl https://www..pl Co powoduje brak apetytu u krowy mlecznej? Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 10 lutego 2017 Wysoko produkcyjne bydło mleczne potrzebuje pobrania dużej ilości pasz, nie można

Bardziej szczegółowo

Dobrostan krów mlecznych i cieląt

Dobrostan krów mlecznych i cieląt https://www. Dobrostan krów mlecznych i cieląt Autor: dr Izabela Kozłowska Data: 15 września 2015 Dobrostan zwierząt w Unii Europejskiej jest coraz częściej poruszaną kwestią przez Komisję Europejską.

Bardziej szczegółowo

Zwiększenie pobrania paszy to więcej mleka

Zwiększenie pobrania paszy to więcej mleka .pl https://www..pl Zwiększenie pobrania paszy to więcej mleka Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 21 czerwca 2018 Efektem długoletniej pracy hodowlanej są wysokowydajne krowy mleczne, a celem

Bardziej szczegółowo

Definicja TMR. Charakterystyka systemów żywienia bydła

Definicja TMR. Charakterystyka systemów żywienia bydła Jedną z metod uzyskania wysokich wydajności krów jest system żywienia TMR (ang. Total Mixed Ration całkowicie wymieszana dawka). Charakteryzuje się on dokładnym wymieszaniem w wozach paszowych wszystkich

Bardziej szczegółowo

Programowanie żywieniowe dla cieląt

Programowanie żywieniowe dla cieląt .pl https://www..pl Programowanie żywieniowe dla cieląt Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 12 sierpnia 2017 Uzyskane na drodze długoletniej pracy genetycznej udoskonalenie potencjału produkcyjnego

Bardziej szczegółowo

RAPORT ŻYWIENIE KLUCZ DO EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA STADEM PROMOCJA

RAPORT ŻYWIENIE KLUCZ DO EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA STADEM PROMOCJA RAPORT ŻYWIENIE KLUCZ DO EFEKTYWNEGO ZARZĄDZANIA STADEM PROMOCJA OD LISTOPADA 2016 DO STYCZNIA 2017 Raport ŻYWIENIE dla każdego hodowcy w ramach standardowej opłaty za ocenę Polska Federacja Hodowców Bydła

Bardziej szczegółowo

Pojenie cieląt dobrą siarą wpływa na ich zdrowie

Pojenie cieląt dobrą siarą wpływa na ich zdrowie .pl https://www..pl Pojenie cieląt dobrą siarą wpływa na ich zdrowie Autor: dr hab. Robert Kupczyński Data: 23 września 2017 Zdrowie i prawidłowy wzrost cieląt są uwarunkowane szeregiem czynników. Często

Bardziej szczegółowo

Skąd wziąć dużo dobrego mleka?

Skąd wziąć dużo dobrego mleka? https://www. Skąd wziąć dużo dobrego mleka? Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 10 lipca 2018 Produkcja mleka wysokiej jakości, w równych partiach i bez nadmiernej eksploatacji krowy wcale nie

Bardziej szczegółowo

Jak powstaje TMR. Jak uzyskać dobry TMR?

Jak powstaje TMR. Jak uzyskać dobry TMR? Podniesienie wydajności mlecznej krów to podstawowy cel każdego gospodarstwa hodowlanego nastawionego na produkcję mleczną. Cel ten można uzyskać przez wypadkową wielu czynników, ale głównym z nich jest

Bardziej szczegółowo

Stół paszowy: jak powinien być skonstruowany?

Stół paszowy: jak powinien być skonstruowany? .pl https://www..pl Stół paszowy: jak powinien być skonstruowany? Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 25 października 2016 Nowoczesna technologia przygotowywania i zadawania pasz dla bydła wykorzystująca

Bardziej szczegółowo

Jak określić dojrzałość bydła mlecznego?

Jak określić dojrzałość bydła mlecznego? .pl https://www..pl Jak określić dojrzałość bydła mlecznego? Autor: Tomasz Kodłubański Data: 23 maja 2017 Określenie dojrzałości hodowlanej bydła mlecznego jest dosyć skomplikowane. Zważywszy, że pod ocenę

Bardziej szczegółowo

MIESZANKI PASZOWE UZUPEŁNIAJĄCE 2,5% DLA BYDŁA

MIESZANKI PASZOWE UZUPEŁNIAJĄCE 2,5% DLA BYDŁA MIESZANKI PASZOWE UZUPEŁNIAJĄCE 2,5% DLA BYDŁA Przy stosowaniu MPU należy pamiętać, że wyżej wymienione efekty są możliwe tylko przy prawidłowym zbilansowaniu energetyczno-białkowym całej dawki pokarmowej.

Bardziej szczegółowo

System zarządzania stadem AfiFarm: jak wspomoże hodowcę?

System zarządzania stadem AfiFarm: jak wspomoże hodowcę? https://www. System zarządzania stadem AfiFarm: jak wspomoże hodowcę? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 11 stycznia 2017 System zarządzania stadem AfiFarm firmy Afimilk to oprogramowanie dla profesjonalnego

Bardziej szczegółowo

Rumex. Rumex SC Oferta dla wymagających

Rumex. Rumex SC Oferta dla wymagających Rumex Rumex SC Oferta dla wymagających Rumex SC Skład Olejki eteryczne Żywe kultury drożdży (Saccharomyces cerevisiae) Saponiny Rumex SC Olejki eteryczne stymulują sekrecję soków trawiennych i zwiększają

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 218 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej Oznaczenie kwalifikacji: R.16 Numer

Bardziej szczegółowo

Przeżuwacze i zwierzęta monogastryczne w systemie intensywnym

Przeżuwacze i zwierzęta monogastryczne w systemie intensywnym https://www. Przeżuwacze i zwierzęta monogastryczne w systemie intensywnym Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 11 października 2017 Na dobrostan zwierząt gospodarskich znacząco wpływa właściwe żywienie.

Bardziej szczegółowo

KOSZTY PRODUKCJI PFHBIPM

KOSZTY PRODUKCJI PFHBIPM KOSZTY PRODUKCJI PFHBIPM 12.10.2016 O zysku z produkcji mleka decydują nie tylko ceny skupu mleka, ale także koszty. Zysk to różnica pomiędzy ceną skupu, a kosztami produkcji. Zysk= - ( + ) Niekorzystne

Bardziej szczegółowo

Poznaj ofertę De Heus dla bydła! Produkty dla cieląt, jałówek, krów mlecznych i bydła opasowego

Poznaj ofertę De Heus dla bydła! Produkty dla cieląt, jałówek, krów mlecznych i bydła opasowego Poznaj ofertę De Heus dla bydła! Produkty dla cieląt, jałówek, krów mlecznych i bydła opasowego PREPARATY MLEKOZASTĘPCZE Nazwa produktu ogólne (%) Tłuszcz surowy (%) Zastosowanie 1992 Kaliber Gold 25,6

Bardziej szczegółowo

Dojenie krów: AfiMilk, AfiLab i wyspecjalizowany monitoring

Dojenie krów: AfiMilk, AfiLab i wyspecjalizowany monitoring https://www. Dojenie krów: AfiMilk, AfiLab i wyspecjalizowany monitoring Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 4 stycznia 2017 AfiMilk i AfiLab to urządzenia najnowszej generacji, dzięki którym możliwa

Bardziej szczegółowo

Odchów cieląt: rasy mleczne i mięsne

Odchów cieląt: rasy mleczne i mięsne .pl https://www..pl Odchów cieląt: rasy mleczne i mięsne Autor: Szymon Adamek Data: 29 lutego 2016 Odchów cieląt oraz okres wycieleń bardzo często błędnie uważany jest przez hodowców za okres łatwy lub

Bardziej szczegółowo

Kiszonka z sorga, czyli jaka pasza?

Kiszonka z sorga, czyli jaka pasza? https://www. Kiszonka z sorga, czyli jaka pasza? Autor: dr inż. Barbara Król Data: 14 czerwca 2016 Kiszonka z sorga charakteryzuje się wyższą zawartością białka surowego, włókna surowego, ligniny i związków

Bardziej szczegółowo

Nazwa kwalifikacji: Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej Oznaczenie kwalifikacji: R.16 Numer zadania: 01

Nazwa kwalifikacji: Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej Oznaczenie kwalifikacji: R.16 Numer zadania: 01 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2017 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej Oznaczenie kwalifikacji: R.16 Numer

Bardziej szczegółowo

Zasady żywienia jałówek hodowlanych

Zasady żywienia jałówek hodowlanych .pl Zasady żywienia jałówek hodowlanych Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 1 marca 2016 1 / 5 .pl Odchów jałówek hodowlanych ma bezpośredni i niedoceniany wpływ na późniejsze efekty produkcyjne krów

Bardziej szczegółowo

Konstrukcja silosu kiszonkarskiego: jak to zrobić?

Konstrukcja silosu kiszonkarskiego: jak to zrobić? .pl https://www..pl Konstrukcja silosu kiszonkarskiego: jak to zrobić? Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 20 lutego 2016 Konserwacja pasz na drodze kiszenia ma wielowiekową tradycję w strefie klimatycznej

Bardziej szczegółowo

Hodowcy bydła w Karczowie

Hodowcy bydła w Karczowie https://www. Hodowcy bydła w Karczowie Autor: Mariusz Drożdż Data: 21 stycznia 2019 Czym jest embriotransfer? O czym należy pamiętać by hodowla bydła przynosiła duże ilości mleka? Odpowiedzi na te pytania

Bardziej szczegółowo

Konferencje Blattin dla producentów bydła dobiegły końca

Konferencje Blattin dla producentów bydła dobiegły końca https://www. Konferencje Blattin dla producentów bydła dobiegły końca Autor: Renata Struzik Data: 7 marca 2018 Konferencje Blattin dla producentów bydła mlecznego dobiegły końca. Tematem przewodnim była

Bardziej szczegółowo

Czy pozostawiać cielę z krową?

Czy pozostawiać cielę z krową? https://www. Czy pozostawiać cielę z krową? Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 3 lipca 2018 W dobie egzekwowania praw zwierząt słyszy się głosy krytyki odnośnie wczesnego odsadzania cieląt

Bardziej szczegółowo

Praca hodowlana. Wartość użytkowa, wartość hodowlana i selekcja bydła

Praca hodowlana. Wartość użytkowa, wartość hodowlana i selekcja bydła Praca hodowlana Wartość użytkowa, wartość hodowlana i selekcja bydła Duże zróżnicowanie, obserwowane w zakresie wydajności poszczególnych krów w obrębie rasy, zależy od wielu czynników genetycznych i środowiskowych.

Bardziej szczegółowo

Jakość mleka - jak ją poprawić i zwiększyć wydajność krów?

Jakość mleka - jak ją poprawić i zwiększyć wydajność krów? https://www. Jakość mleka - jak ją poprawić i zwiększyć wydajność krów? Autor: Renata Struzik Data: 4 lutego 2018 Prawidłowe żywienie krów to jeden z głównych czynników wpływających na ich wydajność oraz

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie rozrodem w stadzie bydła mlecznego Wpływ rozrodu na efektywność produkcji mleka Marcin Gołębiewski

Zarządzanie rozrodem w stadzie bydła mlecznego Wpływ rozrodu na efektywność produkcji mleka Marcin Gołębiewski Zarządzanie rozrodem w stadzie bydła mlecznego Wpływ rozrodu na efektywność produkcji mleka Marcin Gołębiewski SGGW w Warszawie, Wydział Nauk o Zwierzętach, Zakład Hodowli Bydła Właściwe zarządzanie rozrodem

Bardziej szczegółowo

Konferencje Blattin tuż-tuż

Konferencje Blattin tuż-tuż https://www. Konferencje Blattin tuż-tuż Autor: agrofakt.pl Data: 22 lutego 2019 Wielkimi krokami zbliża się kolejny cykl konferencji dedykowanych dla hodowców bydła i producentów mleka, których organizatorem

Bardziej szczegółowo

Celem fermy mlecznej nie jest produkcja mleka ale zysk

Celem fermy mlecznej nie jest produkcja mleka ale zysk Różne aspekty odchowu cieląt i jałówek remontowych Celem fermy mlecznej nie jest produkcja mleka ale zysk? Zbigniew Lach Ośrodek Hodowli Zarodowej Osięciny Sp. z o.o. ZYSK PRZYCHÓD - KOSZT ŹRÓDŁA PRZYCHODÓW

Bardziej szczegółowo

Żywienie bydła mlecznego

Żywienie bydła mlecznego Żywienie bydła mlecznego Najważniejszym czynnikiem wpływającym na jakość i ilość jest żywienie. Prawidłowe żywienie polega na zastosowaniu takich pasz, które pozwolą na pełne wykorzystanie potencjału genetycznego

Bardziej szczegółowo

Zasady żywienia krów mlecznych

Zasady żywienia krów mlecznych Zasady żywienia krów mlecznych Żywienie jest najważniejszym czynnikiem środowiskowym wpływającym na ilość i jakość mleka. Prawidłowe żywienie polega na zastosowaniu takich pasz (pod względem ilości i jakości),

Bardziej szczegółowo

TMR: Zwierzęta zyskały komfort, ja niższe koszty produkcji

TMR: Zwierzęta zyskały komfort, ja niższe koszty produkcji .pl TMR: Zwierzęta zyskały komfort, ja niższe koszty produkcji Autor: Anna Klimecka Data: 28 stycznia 2016 Czy warto mieć w gospodarstwie wóz paszowy i co można zyskać, stosując mieszaninę TMR? O hodowli

Bardziej szczegółowo

Przeziębienie u cieląt zwalczaj mądrze!

Przeziębienie u cieląt zwalczaj mądrze! .pl https://www..pl Przeziębienie u cieląt zwalczaj mądrze! Autor: Renata Struzik Data: 27 lutego 2018 Hodowcy bydła w okresie jesienno-zimowym niejednokrotnie mają problem z zapobieganiem, czy leczeniem

Bardziej szczegółowo

Hodowla opasu szansą dla mniejszych gospodarstw

Hodowla opasu szansą dla mniejszych gospodarstw .pl https://www..pl Hodowla opasu szansą dla mniejszych gospodarstw Autor: dr hab. inż. Rafał Bodarski Data: 19 listopada 2015 Produkcja wołowiny w Polsce według licznych opinii specjalistów kształtuje

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADOWE DAWKI POKARMOWE

PRZYKŁADOWE DAWKI POKARMOWE PRZYKŁADOWE DAWKI POKARMOWE Kraków 2005 Wszelkie prawa zastrzeżone Kopiowanie materiałów w całości lub części za zgodą DJ Group lub Educagri Editions www.djgroup.com.pl Układanie DAWEK w programie INRAtion-PrevAlim

Bardziej szczegółowo

Rozród bydła mięsnego: jaki system jest najlepszy?

Rozród bydła mięsnego: jaki system jest najlepszy? https://www. Rozród bydła mięsnego: jaki system jest najlepszy? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 15 kwietnia 2017 W Polsce produkcja żywca wołowego prężnie się rozwija. Ceny utrzymują się na podobnym

Bardziej szczegółowo

Ocena przydatności żyta hybrydowego w żywieniu krów mlecznych

Ocena przydatności żyta hybrydowego w żywieniu krów mlecznych Międzynarodowy Kongres Projektu RYE BELT Żyto z perspektywy roku 2012 Poznań 23-24.05.2012 Ocena przydatności żyta hybrydowego w żywieniu krów mlecznych Marian Kamyczek 1, Magdalena Łopuszańska-Rusek 2,

Bardziej szczegółowo

Wóz paszowy poziomy w zagłębiu mleczarstwa

Wóz paszowy poziomy w zagłębiu mleczarstwa https://www. Wóz paszowy poziomy w zagłębiu mleczarstwa Autor: Anna Klimecka Data: 19 listopada 2017 Wóz paszowy poziomy to nieodzowne i zarazem najważniejsze urządzenie usprawniające pracę hodowców w

Bardziej szczegółowo

AgroYeast PLC i AgroYeast PLC II w żywieniu krów o poziomie wydajności 9000 i więcej kg mleka

AgroYeast PLC i AgroYeast PLC II w żywieniu krów o poziomie wydajności 9000 i więcej kg mleka prezentacje Zastosowanie preparatów drożdżowych AgroYeast PLC i AgroYeast PLC II w żywieniu krów o poziomie wydajności 9000 i więcej kg mleka Witold Podkówka Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy

Bardziej szczegółowo

Bydło opasowe na medal! [wideo]

Bydło opasowe na medal! [wideo] https://www. Bydło opasowe na medal! [wideo] Autor: Anna Klimecka Data: 20 października 2018 Hodowcy dysponują obecnie bogatą wiedzą na temat dobrego zbilansowania dawek pokarmowych dla każdej z grup żywieniowych,

Bardziej szczegółowo

Doskonałe źródło energii dla krów wysokomlecznych

Doskonałe źródło energii dla krów wysokomlecznych https://www. Doskonałe źródło energii dla krów wysokomlecznych Autor: Anna Klimecka Data: 22 października 2018 Produkty Crystalyx to wysoko energetyczne mieszanki uzupełniające. Te lizawki dla bydła stanowią

Bardziej szczegółowo

Synchronizacja rui: co możemy dzięki niej osiągnąć?

Synchronizacja rui: co możemy dzięki niej osiągnąć? .pl https://www..pl Synchronizacja rui: co możemy dzięki niej osiągnąć? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 20 lutego 2017 Zwiększenie efektywności rozrodu i poprawa wskaźników pozwoli zmniejszyć koszty

Bardziej szczegółowo

Zakres i metodyka prowadzenia oceny wartości użytkowej bydła typu użytkowego mlecznego i mięsno-mlecznego

Zakres i metodyka prowadzenia oceny wartości użytkowej bydła typu użytkowego mlecznego i mięsno-mlecznego Zakres i metodyka prowadzenia oceny wartości użytkowej bydła typu użytkowego mlecznego i mięsno-mlecznego w zakresie cech produkcji mleka przez Polską Federację Hodowców Bydła i Producentów Mleka w Warszawie

Bardziej szczegółowo

Dlaczego Melasa Drink Tofi zwiększa wydajność mleczną krów

Dlaczego Melasa Drink Tofi zwiększa wydajność mleczną krów Dlaczego Melasa Drink Tofi zwiększa wydajność mleczną krów Zbigniew Lach Dzień Pola, Nowe Piegłowo 30.05.2019 DO 2050 ROKU BĘDZIE NAS 9 MLD A ZAPOTRZEBOWANIE NA ŻYWNOŚĆ WZROŚNIE O 30% WZROST KONSUMPCJI

Bardziej szczegółowo

Ocena zagrożenia subkliniczną ketozą nowa usługa w stadach objętych kontrolą użytkowości

Ocena zagrożenia subkliniczną ketozą nowa usługa w stadach objętych kontrolą użytkowości Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka www.pfhb.pl Ocena zagrożenia subkliniczną ketozą nowa usługa w stadach objętych kontrolą użytkowości Krzysztof Słoniewski KETOZA Ketoza wiadomości ogólne

Bardziej szczegółowo

Szczęśliwe krowy herbu Juchowo [wideo]

Szczęśliwe krowy herbu Juchowo [wideo] https://www. Szczęśliwe krowy herbu Juchowo [wideo] Autor: Anna Klimecka Data: 27 grudnia 2018 Trzeba wieków pełnych miłości, abyśmy mogli odwdzięczyć się zwierzętom za ich przysługi i zasługi dla ludzkości.

Bardziej szczegółowo

Szkoleń nigdy za wiele

Szkoleń nigdy za wiele Czy nauka może iść w parze z praktyką? Czy ciągłe szukanie nowych rozwiązań w żywieniu zwierząt ma sens? Szkolenie dla producentów bydła mlecznego pt.: Zdrowa młodzież przyszłością stada nowoczesny model

Bardziej szczegółowo

Ocena użytkowości mlecznej

Ocena użytkowości mlecznej Ocena użytkowości mlecznej System identyfikacji i rejestracji zwierząt Podstawą prowadzenia oceny użytkowości mlecznej jest oznakowanie każdej krowy. Do roku 2001 oznakowane były tylko krowy objęte oceną,

Bardziej szczegółowo

Chów bydła - arena dobrych idei

Chów bydła - arena dobrych idei .pl https://www..pl Chów bydła - arena dobrych idei Autor: Anna Klimecka Data: 1 lipca 2017 Gospodarstwo rodziny Strumiłowskich swój początek datuje na rok 2000. Wtedy Wojciech Strumiłowski miał do dyspozycji

Bardziej szczegółowo

Suszona siara dla cieląt: dobry czy zły pomysł?

Suszona siara dla cieląt: dobry czy zły pomysł? https://www. Suszona siara dla cieląt: dobry czy zły pomysł? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 10 stycznia 2017 Siara dla cielęcia jest według niektórych eliksirem życia. Podana na czas w odpowiedniej

Bardziej szczegółowo

Lista oceniająca wpływ środowiska krowy na zdrowie wymienia

Lista oceniająca wpływ środowiska krowy na zdrowie wymienia Lista oceniająca wpływ środowiska krowy na zdrowie wymienia 1. Dane gospodarstwa: imię i nazwisko adres telefon email 2. Lekarz weterynarii 3. Ilość sztuk bydła 4. Liczba sztuk krów dojnych 5. Liczba pierwiastek

Bardziej szczegółowo

i preferencje hodowców bydła

i preferencje hodowców bydła Znaczenie ekonomiczne cech i preferencje hodowców bydła rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej Katarzyna Stachowicz I Forum Genetyczne, 1/10/2018, Poznań Plan prezentacji AbacusBio kim jesteśmy i co robimy

Bardziej szczegółowo

Interpretacja wybranych informacji dostarczanych obligatoryjnie hodowcom w raportach wynikowych RW-1 i RW-2

Interpretacja wybranych informacji dostarczanych obligatoryjnie hodowcom w raportach wynikowych RW-1 i RW-2 Prowadzona przez Polską Federację Hodowców Bydła i Producentów Mleka ocena wartości użytkowej bydła mlecznego daje hodowcom możliwość uzyskania wielu aktualnych informacji charakteryzujących stado. Ich

Bardziej szczegółowo

Jakie jest zapotrzebowanie zwierząt na wodę?

Jakie jest zapotrzebowanie zwierząt na wodę? .pl https://www..pl Jakie jest zapotrzebowanie zwierząt na wodę? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 27 lipca 2017 Woda pełni szereg ważnych funkcji w organizmie. Odpowiada za wysoką produkcję i zdrowie

Bardziej szczegółowo

Rozwój oceny wartości hodowlanej w Polsce w świetle oczekiwań hodowców dr Katarzyna Rzewuska CGen PFHBiPM

Rozwój oceny wartości hodowlanej w Polsce w świetle oczekiwań hodowców dr Katarzyna Rzewuska CGen PFHBiPM Rozwój oceny wartości hodowlanej w Polsce w świetle oczekiwań hodowców dr Katarzyna Rzewuska CGen PFHBiPM k.rzewuska@cgen.pl 1 października 2018 Czym jest indeks ekonomiczny? WH =? Indeks ekonomiczny to

Bardziej szczegółowo

"Krowa racicami się doi"! Schorzenia kończyn u bydła

Krowa racicami się doi! Schorzenia kończyn u bydła https://www. "Krowa racicami się doi"! Schorzenia kończyn u bydła Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 31 lipca 2018 Aby krowy były zdrowe, dawały mleko w zakładanej ilości i o optymalnej jakości,

Bardziej szczegółowo

Żywienie krów mlecznych w zasuszeniu: o czym musimy pamiętać?

Żywienie krów mlecznych w zasuszeniu: o czym musimy pamiętać? Żywienie krów mlecznych w zasuszeniu: o czym musimy pamiętać? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 16 grudnia 2016 Chcemy, aby nasze krowy były użytkowane jak najdłużej, produkowały dobrej jakości mleko

Bardziej szczegółowo

Reviva. Pomarańczowe pójło energetyzujące dla szybkiego przywrócenia aktywności po ocieleniu

Reviva. Pomarańczowe pójło energetyzujące dla szybkiego przywrócenia aktywności po ocieleniu Reviva. Pomarańczowe pójło energetyzujące dla szybkiego przywrócenia aktywności po ocieleniu Zdrowe krowy po ocieleniu Wszystkie zmiany metaboliczne zachodzące w okresie okołowycieleniowym mogą prowadzić

Bardziej szczegółowo

Poziome wozy paszowe - czy można na nich zaoszczędzić?

Poziome wozy paszowe - czy można na nich zaoszczędzić? .pl https://www..pl Poziome wozy paszowe - czy można na nich zaoszczędzić? Autor: Anna Klimecka Data: 9 marca 2018 W dniach 6 i 7 marca 2018 roku na Podlasiu odbywała się XIX konferencja Hodowców Bydła

Bardziej szczegółowo

Bolusy dla bydła; zastosowanie, uwalnianie i rodzaje. Sprawdź!

Bolusy dla bydła; zastosowanie, uwalnianie i rodzaje. Sprawdź! .pl https://www..pl Bolusy dla bydła; zastosowanie, uwalnianie i rodzaje. Sprawdź! Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 29 sierpnia 2017 Bolusy dla bydła są powszechną metodą walki z niedoborami mineralnowitaminowymi.

Bardziej szczegółowo

Life Start ekonomiczne podejście do produkcji trzody chlewnej

Life Start ekonomiczne podejście do produkcji trzody chlewnej Life Start ekonomiczne podejście do produkcji trzody chlewnej Life Start pierwsze sześć tygodni życia prosiąt decyduje o opłacalności produkcji. ZALEŻNOŚĆ POMIĘDZY PRODUKCJĄ MLEKA I WIELKOŚCIĄ MIOTU Najważniejsze

Bardziej szczegółowo

Po co obserwować krowy?

Po co obserwować krowy? https://www. Po co obserwować krowy? Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 24 czerwca 2018 Człowiek udomowił bydło tysiące lat temu, a w procesie domestykacji doszło do złagodzenia niektórych

Bardziej szczegółowo

Organizacja bazy paszowej dla bydła mlecznego

Organizacja bazy paszowej dla bydła mlecznego Pagina: Ferma Podpagina: Żywienie bydła Organizacja bazy paszowej dla bydła mlecznego Niezależnie od kierunku produkcji, każde gospodarstwo, aby prawidłowo funkcjonować na rynku, musi być właściwie zorganizowane

Bardziej szczegółowo

BYDŁO DBAMY O JAKOŚĆ. cielęta krowy opasy. mieszanki pełnoporcjowe koncentraty mieszanki uzupełniające mineralno-witaminowe. jakość.

BYDŁO DBAMY O JAKOŚĆ. cielęta krowy opasy. mieszanki pełnoporcjowe koncentraty mieszanki uzupełniające mineralno-witaminowe. jakość. BYDŁO cielęta krowy opasy mieszanki pełnoporcjowe koncentraty mieszanki uzupełniające mineralnowitaminowe jakość COMPAGRA efekt WWW.COMPAGRA.PL TAB. 1 MIESZANKI TREŚCIWE DLA BYDŁA ZAWARTOŚĆ PODSTAWOWYCH

Bardziej szczegółowo

MIESZANKI UZUPEŁNIAJĄCE DLA BYDŁA MLECZNEGO

MIESZANKI UZUPEŁNIAJĄCE DLA BYDŁA MLECZNEGO MIESZANKI UZUPEŁNIAJĄCE DLA BYDŁA MLECZNEGO MLEKOMA WYBÓR ŚWIADOMYCH HODOWCÓW WIĘCEJ MLEKA! WIĘCEJ BIAŁKA! WIĘKSZE KORZYŚCI! Grupa produktów MLEKOMA to nowoczesne mieszanki uzupełniające dla bydła mlecznego.

Bardziej szczegółowo

W RAMACH PRZEDMIOTU I OCENY MLEKA

W RAMACH PRZEDMIOTU I OCENY MLEKA ZAJĘCIA TERENOWE ZREALIZOWANE W RAMACH PRZEDMIOTU PODSTAWY PRODUKCJI I OCENY MLEKA ROK III Dnia 13 października 2015 roku studenci trzeciego roku kierunku Technologia Żywności i Żywienie Człowieka o specjalności

Bardziej szczegółowo

Mleko od szczęśliwej krowy! Jak zadbać o dobrostan zwierząt?

Mleko od szczęśliwej krowy! Jak zadbać o dobrostan zwierząt? https://www. Mleko od szczęśliwej krowy! Jak zadbać o dobrostan zwierząt? Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 13 sierpnia 2018 Warunki, w jakich hodowane są zwierzęta, coraz częściej brane są

Bardziej szczegółowo

O DDGS słów kilka. Naturalna utylizacja

O DDGS słów kilka. Naturalna utylizacja https://www. O DDGS słów kilka Autor: Joanna Soraja Tumanowicz Data: 17 czerwca 2019 Wizja kurczenia się zasobów surowców kopalnianych zrodziła potrzebę poszukiwania alternatyw, które nie obciążają w znacznym

Bardziej szczegółowo

DairyFeed C. System optymalnego żywienia paszami treściwymi. GEA Farm Technologies zawsze właściwy wybór. GEA Dój & Schładzanie WestfaliaSurge

DairyFeed C. System optymalnego żywienia paszami treściwymi. GEA Farm Technologies zawsze właściwy wybór. GEA Dój & Schładzanie WestfaliaSurge DairyFeed C System optymalnego żywienia paszami treściwymi GEA Dój & Schładzanie WestfaliaSurge GEA Farm Technologies zawsze właściwy wybór Żywienie zgodne z wydajnością Optymalne żywienie, to żywienie

Bardziej szczegółowo

Spadek apetytu u krów latem? 10 wskazówek jak temu zaradzić!

Spadek apetytu u krów latem? 10 wskazówek jak temu zaradzić! https://www. Spadek apetytu u krów latem? 10 wskazówek jak temu zaradzić! Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 27 sierpnia 2017 Latem, kiedy temperatura przekracza 27 C nawet my nie mamy ochoty na jedzenie.

Bardziej szczegółowo

Nutribiotyczne mieszanki mineralne. w żywieniu krów mlecznych

Nutribiotyczne mieszanki mineralne. w żywieniu krów mlecznych Nutribiotyczne mieszanki mineralne w żywieniu krów mlecznych Mieszanki nutribiotyczne nowa generacja mieszanek mineralnych Josera Nowa generacja mieszanek mineralnych Josera to produkty, w których zastosowano

Bardziej szczegółowo

FORMULARZ OFERTOWY na "Dostawy pasz i dodatków paszowych dla bydła w roku 2014" Nazwa... Siedziba... Nr NIP... Nr REGON... Nr tel./fax...

FORMULARZ OFERTOWY na Dostawy pasz i dodatków paszowych dla bydła w roku 2014 Nazwa... Siedziba... Nr NIP... Nr REGON... Nr tel./fax... Załącznik, nr 2 str. 1 Nr. spr. ZSRC / 270 /3 / 2014 FORMULARZ OFERTOWY na "Dostawy pasz i dodatków paszowych dla bydła w roku 2014" I. Dane dotyczące wykonawcy: Nazwa... Siedziba... Nr NIP... Nr REGON...

Bardziej szczegółowo

Wykres 1. Zamiany w produkcji mleka, kondycji, pobraniu dawki pokarmowej w trakcie cyklu produkcyjnego.

Wykres 1. Zamiany w produkcji mleka, kondycji, pobraniu dawki pokarmowej w trakcie cyklu produkcyjnego. Żywienie krów mlecznych w laktacji Tekst: dr Marcin Gołębiewski, SGGW w Warszawie Potrzeby pokarmowe krów mlecznych zależą w dużej mierze od stadium laktacji oraz zaawansowania ciąży. Poniżej zamieszczony

Bardziej szczegółowo

R E G U L A M I N wpisu do ksiąg bydła hodowlanego rasy polskiej czerwonej obowiązujący od 1 stycznia 2017 r.

R E G U L A M I N wpisu do ksiąg bydła hodowlanego rasy polskiej czerwonej obowiązujący od 1 stycznia 2017 r. R E G U L A M I N wpisu do ksiąg bydła hodowlanego rasy polskiej czerwonej obowiązujący od 1 stycznia 2017 r. Regulamin został opracowany na podstawie Ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o organizacji hodowli

Bardziej szczegółowo

Wymagania pokarmowe krów mięsnych w poszczególnych fazach cyklu produkcyjnego

Wymagania pokarmowe krów mięsnych w poszczególnych fazach cyklu produkcyjnego Wymagania pokarmowe krów mięsnych w poszczególnych fazach cyklu produkcyjnego dr Marcin Gołębiewski SGGW w Warszawie, Wydział Nauk o Zwierzętach, Zakład Hodowli Bydła Głównym celem utrzymania stada krów

Bardziej szczegółowo

Krzyżówki Simentala z rasami mięsnymi: dobry czy zły pomysł?

Krzyżówki Simentala z rasami mięsnymi: dobry czy zły pomysł? .pl https://www..pl Krzyżówki Simentala z rasami mięsnymi: dobry czy zły pomysł? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 9 grudnia 2016 Powszechnie wiadomo, że Simental jest rasą użytkowaną dwukierunkowo.

Bardziej szczegółowo

Ketoza u bydła. Ketoza fizjologia, etiologia i diagnostyka choroby. Część I

Ketoza u bydła. Ketoza fizjologia, etiologia i diagnostyka choroby. Część I Naturalną fizjologiczną przypadłością krów jest ograniczenie pobrania paszy w okresie przed wycieleniem. Taki stan obniżonego apetytu utrzymuje się przez pierwsze dni laktacji. W tym samym czasie, w związku

Bardziej szczegółowo

Start laktacji bez ketozy

Start laktacji bez ketozy https://www. Start laktacji bez ketozy Autor: Joanna Soraja Tumanowicz Data: 21 czerwca 2018 Okres okołoporodowy, czyli trzy ostatnie tygodnie zasuszenia i trzy pierwsze tygodnie po porodzie, to odcinek

Bardziej szczegółowo

sposób na poprawę rentowności

sposób na poprawę rentowności Cielęta sposób na poprawę rentowności Andrzej Mirek Zbigniew Pustuła Blattin Polska sp. z o.o. Dlaczego powinniśmy w ten sposób podchodzić do tego zagadnienia? Choćby dlatego, że mleczarnie obecnie kiepsko

Bardziej szczegółowo

Jaka rasa bydła mięsnego jest najlepsza? Sprawdź, które warto hodować!

Jaka rasa bydła mięsnego jest najlepsza? Sprawdź, które warto hodować! .pl https://www..pl Jaka rasa bydła mięsnego jest najlepsza? Sprawdź, które warto hodować! Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 4 lipca 2017 W Polsce użytkowanych jest 15 ras bydła mięsnego. Co roku

Bardziej szczegółowo

Krowa na dobrej trawie

Krowa na dobrej trawie https://www. Krowa na dobrej trawie Autor: mgr inż. Joanna Soraja Tumanowicz Data: 25 kwietnia 2018 Odpowiednie wykorzystanie potencjału użytków zielonych poprzez przeprowadzenie ich renowacji, pozwoli

Bardziej szczegółowo

Recepta na sukces. Zalety hodowli krów rasy Montbeliarde [VIDEO]

Recepta na sukces. Zalety hodowli krów rasy Montbeliarde [VIDEO] Opłacalność produkcji to dziś podstawowy czynnik warunkujący utrzymanie stada. Idealna sytuacja występuje wówczas gdy jednostkowy koszt produkcji jest niższy niż jednostkowa cena w skupie wszak tylko tak

Bardziej szczegółowo

Najwyższa jakość za rozsądną cenę!

Najwyższa jakość za rozsądną cenę! Najwyższa jakość za rozsądną cenę! PLATINUM Mieszanka paszowa pełnoporcjowa w postaci sypkiej, przeznaczona jest dla najmłodszej grupy prosiąt. Stosowana już w pierwszym tygodniu życia zwierząt, pomaga

Bardziej szczegółowo

Rynek mleka czy to się opłaca?

Rynek mleka czy to się opłaca? https://www. Rynek mleka czy to się opłaca? Autor: Mariusz Drożdż Data: 13 marca 2019 Po likwidacji kwot mlecznych mleka zaczęło przybywać. Zaczął się też dwuletni kryzys. Przez to wielu hodowców pozbyło

Bardziej szczegółowo

Przeprowadzka z miasta na wieś - to się udaje

Przeprowadzka z miasta na wieś - to się udaje https://www. Przeprowadzka z miasta na wieś - to się udaje Autor: Tomasz Kodłubański Data: 26 listopada 2017 Przeprowadzka z miasta na wieś oraz rozpoczęcie hodowli zwierząt i uprawy roślin to czasami

Bardziej szczegółowo

Niezawodny sposób na zdrowy żwacz

Niezawodny sposób na zdrowy żwacz https://www. Niezawodny sposób na zdrowy żwacz Autor: Joanna Soraja Tumanowicz Data: 20 listopada 2018 Stosowanie w żywieniu zwierząt produktów ubocznych pochodzących z przemysłu rolno-spożywczego jest

Bardziej szczegółowo

Blattin Polska na otwarciu nowoczesnej obory

Blattin Polska na otwarciu nowoczesnej obory https://www. Blattin Polska na otwarciu nowoczesnej obory Autor: Anna Klimecka Data: 4 maja 2016 Uroczyste otwarcie nowej obory państwa Nowaków odbyło się 16 kwietnia br. przy współudziale firm: Blattin

Bardziej szczegółowo

Witamina D w żywieniu krów mlecznych

Witamina D w żywieniu krów mlecznych .pl https://www..pl Witamina D w żywieniu krów mlecznych Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 31 marca 2016 O witaminie D należy przede wszystkim wiedzieć, że należy do grupy kalcyferoli i występuje

Bardziej szczegółowo

Poekstrakcyjna śruta rzepakowa - wciąż niedoceniane źródło białka dla bydła mlecznego. Czy tak musi być? Zbigniew Lach

Poekstrakcyjna śruta rzepakowa - wciąż niedoceniane źródło białka dla bydła mlecznego. Czy tak musi być? Zbigniew Lach Poekstrakcyjna śruta rzepakowa - wciąż niedoceniane źródło białka dla bydła mlecznego. Czy tak musi być? Zbigniew Lach Ośrodek Hodowli Zarodowej Osięciny Sp. z o.o. Genotyp i środowisko, a produkcja mleka

Bardziej szczegółowo

Poekstrakcyjna śruta rzepakowa - wciąż niedoceniane źródło białka dla bydła mlecznego. Czy tak musi być? Zbigniew Lach

Poekstrakcyjna śruta rzepakowa - wciąż niedoceniane źródło białka dla bydła mlecznego. Czy tak musi być? Zbigniew Lach Poekstrakcyjna śruta rzepakowa - wciąż niedoceniane źródło białka dla bydła mlecznego. Czy tak musi być? Zbigniew Lach Ośrodek Hodowli Zarodowej Osięciny Sp. z o.o. Genotyp i środowisko, a produkcja mleka

Bardziej szczegółowo

Żywienie loch prośnych na podstawie znajomości stanów fizjologicznych

Żywienie loch prośnych na podstawie znajomości stanów fizjologicznych .pl https://www..pl Żywienie loch prośnych na podstawie znajomości stanów fizjologicznych Autor: prof. dr hab. Bogdan Szostak Data: 25 sierpnia 2017 Zajmując się chowem świń, powinno się znać budowę zwierzęcia

Bardziej szczegółowo

Czy można zaoszczędzić na żywieniu krów mlecznych?

Czy można zaoszczędzić na żywieniu krów mlecznych? .pl https://www..pl Czy można zaoszczędzić na żywieniu krów mlecznych? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 7 kwietnia 2016 Żywienie pochłania ponad 70% kosztów utrzymania krów mlecznych. Dobrze zbilansowana

Bardziej szczegółowo

Ekstensywny chów bydła: czy to się opłaca?

Ekstensywny chów bydła: czy to się opłaca? .pl https://www..pl Ekstensywny chów bydła: czy to się opłaca? Autor: dr hab. inż. Maciej Adamski Data: 29 sierpnia 2016 Hodowla bydła w warunkach naturalnych oddziałuje korzystnie m.in. na kształt krajobrazu,

Bardziej szczegółowo

Gotowa Na Czas. Program żywienia cieląt i jałówek. Odchów z myślą o przyszłości. Wiek pierwszego wycielenia ma ścisły związek z produkcją mleka.

Gotowa Na Czas. Program żywienia cieląt i jałówek. Odchów z myślą o przyszłości. Wiek pierwszego wycielenia ma ścisły związek z produkcją mleka. Gotowa Na Czas Odchów z myślą o przyszłości Program żywienia cieląt i jałówek Wiek pierwszego wycielenia ma ścisły związek z produkcją mleka. Gotowa Na Czas to dokładne wytyczne dotyczące żywienia cieląt

Bardziej szczegółowo

Synchronizacja rui: jakie są dostępne metody?

Synchronizacja rui: jakie są dostępne metody? .pl https://www..pl Synchronizacja rui: jakie są dostępne metody? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 24 lutego 2017 Synchronizacja rui jest bardzo pomocnym narzędziem służącym poprawie wskaźników

Bardziej szczegółowo