SYLLABUS DLA STUDENTA PRZEDMIOT ANATOMIA PRAWIDŁOWA CZŁOWIEKA KIERUNEK ELEKTRORADIOLOGIA 2018/2019

Transkrypt

1 SYLLABUS DLA STUDENTA PRZEDMIOT ANATOMIA PRAWIDŁOWA CZŁOWIEKA KIERUNEK ELEKTRORADIOLOGIA 2018/2019

2 REGULAMIN ZAJĘĆ 1. Kurs z anatomii prawidłowej człowieka obejmuje ćwiczenia i wykłady. Ćwiczenia podzielone są na 7 cykli tematycznych nazywanych preparatami: I. Anatomia ogólna. VI. Kończyna górna i dolna. Grzbiet. VII. Centralny układ II. Klatka piersiowa. nerwowy, ośrodki i drogi III. Jama brzuszna. nerwowe, narządy IV. Miednica. zmysłów. V. Głowa i szyja (bez narządów zmysłów). 2. Obecność na wykładach jest obowiązkowa. Obowiązuje znajomość treści wykładów. 3. Obecność na ćwiczenia jest obowiązkowa. Usprawiedliwienie nieobecności możliwe jest na podstawie zwolnienia lekarskiego. Zwolnienie musi być przedstawione prowadzącemu ćwiczenia na pierwszych zajęciach, na których student jest obecny. 4. W przypadku usprawiedliwionej nieobecności student zalicza quiz lub kolokwium na pierwszych zajęciach, na których jest obecny. 5. W przypadku nieobecności nieusprawiedliwionej student nie otrzymuje punktów ze sprawdzianów, które odbyły się podczas jego nieobecności. UWAGA. Zgodnie z Regulaminem Studiów UM w Lublinie dopuszczalna jest tylko jedna nieusprawiedliwiona nieobecność. Większa liczba nieobecności skutkuje niezaliczeniem przedmiotu. 6. W przypadku dłuższej nieobecności popartej zwolnieniem lekarskim zaliczenie zaległości ustala się indywidualnie z prowadzącym zajęcia. 7. Student ma obowiązek opanować materiał teoretyczny przewidziany programem ćwiczeń przed przystąpieniem do nich. Ćwiczenia służą omówieniu i praktycznemu opanowaniu materiału. Student ma obowiązek opanować materiał przedstawiany w ramach ćwiczeń nawet jeśli wykracza on poza ramy podręcznika. 8. W trakcie ćwiczeń obowiązuje strój zgodny z regulaminem Zakładu. Obowiązuje także odpowiednie zachowanie, w szczególności podczas zajęć w prosektorium przy zwłokach. Brak stroju skutkuje niewpuszczeniem na ćwiczenia, a nieodpowiednie

3 zachowanie usunięciem z nich - w obu przypadkach jest to równoznaczne z niezaliczeniem ćwiczenia (nieusprawiedliwioną nieobecnością). O rażąco nieodpowiednim zachowaniu informowany jest także Opiekun Kierunku oraz Kierownik Zakładu. 9. Zaliczenie ćwiczeń opiera się o system punktowy. 10. Na każdych zajęciach student przystępuje do krótkiego sprawdzianu pisemnego sprawdzające wiedzę z bieżącego tematu ("quiz") - jest to sprawdzian zawierający krótkie pytania otwarte typu uzupełnij, wymień, opisz krótko (7 punktów) oraz pytania praktyczne (3 punkty). Łącznie można zdobyć 220 punktów (22 quizy x 10 punktów) 11. Kolokwium jest sprawdzianem pisemnym obejmującym cykl ćwiczeń w skład którego wchodzi test oraz część praktyczna. Test wyboru: 5 wariantów odpowiedzi, tylko jedna odpowiedź poprawna. Liczba pytań dla każdej części materiału wynosi: kolokwium I - 10 pytań teoretycznych, 5 pytań praktycznych. kolokwium II - 15 pytań teoretycznych, 10 pytań praktycznych. kolokwium III - 20 pytań teoretycznych, 10 pytań praktycznych. kolokwium IV - 15 pytań teoretycznych, 5 pytań praktycznych. kolokwium V - 20 pytań teoretycznych, 10 pytań praktycznych. kolokwium VI - 20 pytań teoretycznych, 10 pytań praktycznych. kolokwium VII - 20 pytań teoretycznych, 10 pytań praktycznych. Łącznie punktów. 12. Terminy zaliczeń nie podlegają przesunięciu! Quizy są nieodwołalne! 13. Studenci dopisani do listy w trakcie rekrutacji po rozpoczęciu roku akademickiego po przystąpieniu do zajęć zobowiązani są do zaliczenia bieżącego quizu, natomiast zaległych quizów na drugich ćwiczeniach, na których są obecni. 14. Materiały dydaktyczne dostępne są na stronie oraz na stronie wirtualnego muzeum anatomii człowieka. 15. Do zaliczenia ćwiczeń i wykładów wymagane jest zdobycie co najmniej 50% liczby punktów + 1 punkt tj. 201 punktów.

4 16. Do zaliczenia ćwiczeń i wykładów student musi także zaliczyć każde kolokwium tzn. uzyskać z każdego kolokwium co najmniej 50% liczby punktów + 1 punkt tzn. kolokwium I - 8 punktów, kolokwium II - 13 punktów, kolokwium III - 16 punktów, kolokwium V - 16 punktów, kolokwium VI - 16 punktów, kolokwium VII - 16 punktów, kolokwium IV - 11 punktów, 17. W przypadku niezaliczenia kolokwium studentowi przysługują dwa terminy poprawkowe odbywające się: 1. tydzień od pierwszego terminu kolokwium oraz 2. pod koniec semestru. Wyjątek stanowi ostatnie kolokwium, którego termin poprawkowy wyznaczony jest w okresie popraw po zakończeniu ćwiczeń. Po zaliczeniu poprawki do łącznej liczby punktów z semestru wpisywana jest liczba punktów określona w punkcie 14 regulaminu. 18. Zaliczenie przedmiotu obejmuje zaliczenie ćwiczeń oraz zdanie testu końcowego, który liczy 75 pytań teoretycznych rozłożonych proporcjonalnie między poszczególne preparaty oraz 25 pytań praktycznych. Aby zdać test student musi zgromadzić co najmniej 60% tej wartości + 1 punkt tj. 61 punktów. Czas na rozwiązanie testu to 90 minut. Ocena wystawiana jest na podstawie poniższej tabeli: % punktów liczba punktów ocena 60% 60 niedostateczny (2) 60-70% dostateczny (3) 71-75% dość dobry (3+) 76-85% dobry (4) 86-90% ponad dobry (4+) % bardzo dobry (5) 19. Student, który zgromadził co najmniej 60% punktów z semestru (240) otrzymuje do punktów z zaliczenia końcowego dodatkowe 3 punkty, odpowiednio 65% (260) - 6 punktów, 70% (280) - 9 punktów, 75% (300) - 12 punktów.

5 20. Student, który zgromadził co najmniej 80% punktów z semestru (320) zwolniony jest z zaliczenia końcowego z oceną dobrą (4). Student, który zgromadził co najmniej 85% punktów z semestru (340) zwolniony jest z zaliczenia końcowego z oceną ponad dobrą (4+). Student, który zgromadził co najmniej 90% punktów z semestru (360) zwolniony jest z zaliczenia końcowego z oceną bardzo dobrą (5). Student może przystąpić do zaliczenia końcowego w celu poprawy wyżej podanej oceny, przy czym w takim przypadku ocena końcowa wystawiana jest na podstawie końcowego testu i może być także niższa. 21. Student może wystąpić także o zaliczenie komisyjne zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami. 22. Każdy test musi być rozwiązany w ściśle określony sposób. W każdym teście znajduje się tabela odpowiedzi. Odpowiadając na pytanie student musi wpisać drukowaną literę (czarnym lub niebieskim długopisem) określającą wybraną odpowiedź w polu z odpowiednim numerem pytania. Poprawki w tabeli odpowiedzi nie są dozwolone. Poprawa odpowiedzi w tabeli skutkuje brakiem przyznania punktów za to pytanie. Rozwiązanie testu w sposób inny niż przedstawiony powyżej nie będzie uwzględniane. 23. Testy otwarte (quizy, część praktyczna) należy wypełniać czytelnie. Podpisując swój test proszę wpisywać DRUKOWANY LITERAMI najpierw nazwisko, potem imię. 24. Zgodnie z aktualnymi wymaganiami student ma obowiązek opanować nomenklaturę anatomiczną w języku polskim, a także podstawowe nazwy (np. narządów i ich dużych części składowych, dużych nerwów i naczyń, kości, stawów itp.) także w języku angielskim. 25. W przypadkach nieobjętych niniejszym regulaminem zastosowanie mają: regulamin Katedry i Zakładu Anatomii Prawidłowej Człowieka, Regulamin Studiów oraz Statut Uczelni. 26. Kwestie sporne rozstrzyga Kierownik Katedry, Jego decyzja ma charakter ostateczny. 27. Każdy ze studentów ma obowiązek zapoznać się z niniejszym regulaminem oraz regulaminem Katedry przed przystąpieniem do ćwiczeń. Zapoznanie się z regulaminami student poświadcza własnoręcznym podpisem jednocześnie zobowiązując się do ich przestrzegania.

6 TEMATY i TERMINY ĆWICZEŃ i WYKŁADÓW Ćwiczenie 1. 3.X.2018 ( ) Wprowadzenie do ćwiczeń z anatomii prawidłowej człowieka. Regulamin i organizacja ćwiczeń. Anatomia ogólna. Ogólna budowa kości i ich połączeń. Mięśnie i ich narządy pomocnicze. Ogólna charakterystyka układu krwionośnego. Wykład 1. 5.X.2018 ( ) Ogólna organizacja układu nerwowego. Budowa ogólna nerwu rdzeniowego. nie obowiązuje. Radiogramy nie obowiązują. Ćwiczenie 2. 5.X.2018 ( ) Grzbiet. Quiz 1 i 2 Ogólna budowa kręgu typowego. Charakterystyka kręgów w poszczególnych odcinkach kręgosłupa. Kręgi atypowe. Połączenia kręgów i kręgosłupa z czaszką. Kręgosłup jako całość. Krzywizny kręgosłupa. Mięśnie i powięzie grzbietu. Tętnice i żyły grzbietu. nie obowiązuje. 10.X.2018 KOLOKWIUM 1 (Ćwiczenia 1 i 2 oraz wykład 1) Ćwiczenie X.2018 Klatka piersiowa. Quiz 3 Ściana klatki piersiowej. Mostek i żebra. Połączenia żeber z kręgosłupem i z mostkiem. Mięśnie i powięzie ściany klatki piersiowej. Przepona. Nerw przeponowy. Naczynia i nerwy międzyżebrowe. Sutek. nie obowiązuje. Ćwiczenie X.2018 Klatka piersiowa. Quiz 4 Tchawica i oskrzela główne. Płuca - budowa zewnętrzna i wewnętrzna. Podział drzewa oskrzelowego i naczyniowego płuc. Krążenie małe. Segmenty płuc. Opłucna. Mechanika oddychania. 1. płuca (widok od przodu) [30], 2. oskrzela, tętnice i żyły płucne [26],

7 Wykład X.2018 Serce. Krążenie duże i małe. Krążenie płodowe. 1. Naczynia serca (powierzchnia mostkowożebrowa) [2], 2. Serce - komora lewa z ujściem aorty [4], 3. Serce - przekrój skośny przez komory [5], 4. Serce - komora prawa otwarta [10], 5. Serce w nasierdziu (widok od strony tylnej) [7]. 6. Serce - przekrój czołowy (widok od przodu) [15]. 17.X.2018 KOLOKWIUM 1 POPRAWA I Ćwiczenie X.2018 Klatka piersiowa. Quiz 5 Śródpiersie - ograniczenia, podział, zawartość. Tętnice i żyły krążenia wielkiego oraz układ chłonny klatki piersiowej. Przełyk. Grasica. Nerwy i układ autonomiczny klatki piersiowej. 1. śródpiersie - widok od przodu [8], 2. śródpiersie - widok od tyłu [13], 24.X.2018 KOLOKWIUM 2 (Ćwiczenia 3, 4, 5 oraz wykład 2) Wykład X.2018 Otrzewna i jej rozwój. nie obowiązuje. Ćwiczenie X.2018 Jama brzuszna. Quiz 6 Okolice brzucha. Mięśnie i powięzie ściany brzucha. Wewnętrzna powierzchnia przedniej ściany brzucha. Kanał pachwinowy. Naczynia i nerwy ściany brzucha. 1. powierzchnia wewnętrzna przedniej ściany brzucha z pęcherzem moczowym [80]. 31.X.2018 KOLOKWIUM 2 POPRAWA I Ćwiczenie 7. 6.XI.2018 Jama brzuszna. Quiz 7 Żołądek. Jelito cienkie: dwunastnica, jelito czcze i kręte. Jelito grube: kątnica, wstępnica, poprzecznica, zstępnica i esica. Wyrostek robaczkowy. 1. żołądek i dwunastnica [88] 2. jelito cienkie [7]. 3. jelito grube [8]. 4. zastawka krętniczo-kątnicza [87].

8 Ćwiczenie 8. 7.XI.2018 Jama brzuszna. Quiz 8 Nerka. Kielichy i miedniczka nerkowa. Moczowód. Nadnercza. Tętnice i żyły jamy brzusznej. Układ chłonny jamy brzusznej. Układ nerwowy autonomiczny jamy brzusznej. Splot lędźwiowy. 1. nerki (widok od tyłu) [25], 2. naczynia nerek (widok od przodu) [21], 3. przekroje czołowe nerki lewej [68]. 4. nerka prawa - wypreparowana miedniczka [71]. Wykład 4. 7.XI.2018 Wątroba, trzustka, śledziona. 1. wątroba - widok od dołu i tyłu [52], 2. więzadła wątroby noworodka [55], 3. stosunki topograficzne trzustki [42], 4. trzewia jamy brzusznej (widok od tyłu)[45], 5. śledziona [41], 9.XI.2018 KOLOKWIUM 3 (Ćwiczenia 6, 7, 8 oraz wykłady 3 i 4) Ćwiczenie XI.2018 Miednica. Quiz 9 Budowa miednicy kostnej. Mięśnie i powięzie dna miednicy. nie obowiązuje Wykład XI.2018 Drogi odprowadzające mocz. Pęcherz moczowy. Cewka moczowa męska i żeńska. Odbytnica i odbyt. Naczynia i nerwy miednicy. Układ chłonny miednicy. 1. pęcherz moczowy [78], 2. odbytnica - widok od przodu [77], 3. naczynia i nerwy miednicy żeńskiej Ćwiczenie XI.2018 Miednica. Quiz 10 Narządy płciowe męskie wewnętrzne i zewnętrzne. 1. narząd moczowo-płciowy męski (widok od przodu) [79], 2. osłonki jądra [30], 3. macica, jajniki, jajowody [13]. 16.XI.2018 KOLOKWIUM 3 POPRAWA I

9 Ćwiczenie XI.2018 Miednica. Quiz 11 Narządy płciowe żeńskie wewnętrzne i zewnętrzne. 1. macica, jajniki, jajowody [13]. 23.XI.2018 KOLOKWIUM 4 (Ćwiczenia 9, 10 i 11 oraz wykład 5) Ćwiczenie XI.2018 Głowa i szyja. Quiz 12 Czaszka. Mózgoczaszka i trzewioczaszka. Jamy i doły czaszki. Główne otwory i kanały czaszki. Staw skroniowożuchwowy. Mięśnie wyrazowe. Mięśnie żucia. Mięśnie szyi. Powięzie i przestrzenie międzypowięziowe szyi. 1. czaszka - widok od przodu [13] 2. czaszka - widok od boku [12] Wykład XI.2018 Nerwy czaszkowe. Splot szyjny, układ nerwowy autonomiczny głowy i szyi. 1. czaszka - doły czaszki [14] 2. naczynia i nerwy głowy [30] Radiogramy zgodnie z otrzymanymi materiałami Ćwiczenie XI.2018 Głowa i szyja. Quiz 12 Tętnica szyjna wspólna, zewnętrzna i wewnętrzna i ich główne gałęzie. Tętnica podobojczykowa i jej główne gałęzie. Koło tętnicze mózgu. Żyły głowy i szyi. Układ chłonny głowy i szyi. 1. tętnice i nerwy głowy [20] 2. naczynia i nerwy głowy [19]. 30.XI.2018 KOLOKWIUM 4 POPRAWA I Ćwiczenie XII.2018 Głowa i szyja. Quiz 13 Jama ustna. Zęby. Język. Podniebienie. Cieśń gardzieli. Jama nosowa. Zatoki oboczne nosa. 1. ściana boczna jamy nosowej, część nosowa gardła [21] Wykład 7. 5.XII.2018 Gardło. Krtań. Tarczyca. Przytarczyce. 1. jama ustna, gardło, krtań [23], 2. wnętrze krtani [7].

10 7.XII.2018 KOLOKWIUM 5 (Ćwiczenia 12, 13, 14 oraz wykład 6 i 7) Ćwiczenie XII.2018 Kończyna górna. Quiz 15 Kości, stawy i mięśnie kończyny górnej. Jama pachowa i dół pachowy. Dół łokciowy. Kanał nadgarstka. 1. staw łokciowy prawy (widok od tyłu) [9], 2. staw łokciowy prawy (widok od przodu) [15], 3. staw ramienny (widok od strony bocznej) [10], 1. staw kolanowy lewy [4], 2. staw kolanowy [19]. Ćwiczenie XII.2018 Kończyna dolna. Quiz 18 Splot lędźwiowo-krzyżowy i jego gałęzie. Tętnice i żyły kończyny dolnej. 1. bliższa część uda i męskie narządy płciowe zewnętrzne [12], 2. mięśnie, naczynia i nerwy okolicy pośladkowej i uda [1]. Ćwiczenie XII.2018 Kończyna górna. Quiz 16 Splot ramienny i jego gałęzie. Tętnice i żyły kończyny górnej. 1. naczynia i nerwy kończyny górnej [18]. 2. naczynia, nerwy i mięśnie kończyny górnej [6]. 14.XII.2018 KOLOKWIUM 5 POPRAWA I 9.I.2019 KOLOKWIUM 6 (Ćwiczenia 15, 16, 17 i 18) Wykład 8. CUN, narządy zmysłów. 9.I.2019 Rozwój i podział centralnego układu nerwowego. Rdzeń kręgowy. 1. rdzeń kręgowy i ogon koński w kanale kręgowym [41]. Ćwiczenie XII.2018 Kończyna dolna. Quiz 17 Kości, stawy i mięśnie kończyny dolnej. Trójkąt udowy. Kanał przywodzicieli. Dół podkolanowy.

11 Ćwiczenie 19. CUN, narządy zmysłów. 11.I.2019 Quiz 19. Budowa pnia mózgu. 1. pień mózgu [31], 2. śródmózgowie, most i rdzeń przedłużony [43]. Ćwiczenie 20. CUN, narządy zmysłów. 16.I.2019 Quiz 20 Móżdżek, komora IV. Międzymózgowie, komora III. 1. płaciki i szczeliny móżdżku [7], 2. mózgowie i pień mózgu - komory [17]. 16.I.2019 KOLOKWIUM 6 POPRAWA I Ćwiczenie 21. CUN, narządy zmysłów. 18.I.2019 Quiz 21 Kresomózgowie. Komora boczna. 1. powierzchnia górno-boczna półkuli mózgu, pień mózgu i móżdżek [33], 2. lewa półkula mózgu - powierzchnia przyśrodkowa [34], 3. przekrój mózgowia oraz strop komory czwartej [36], 4. komory boczne i komora trzecia - widok z góry [6] Ćwiczenie 22. CUN, narządy zmysłów. 23.I.2019 Quiz 22 Ośrodki i drogi nerwowe 1. podstawa mózgowia [19] Radiogramy nie obowiązują. Wykład 9. CUN, narządy zmysłów. 18.I.2019 Opony centralnego układu nerwowego. Przestrzenie międzyoponowe. Płyn mózgowo-rdzeniowy i jego krążenie. Naczynia centralnego układu nerwowego. 1. tętnice mózgowia [20], 2. opona twarda i okolica wcięcia namiotu [42]. Wykład 10. CUN, narządy zmysłów. 23.I.2019 Budowa narządu wzroku. Budowa narządu równowagi. Muzeum nie obowiązuje. 25.I.2019 KOLOKWIUM 7 (Ćwiczenia 19, 20, 21, 22 oraz wykłady 8, 9, 10)

12 TERMINY POPRAWKOWE 28.I.2019 termin poprawkowy I 30.I.2019 termin poprawkowy II

13 SZCZEGÓŁOWY ZAKRES WYMAGAŃ ANATOMIA OGÓLNA Ogólna budowa i podział kości - charakterystyka, przykłady. Czynność kości. Okostna i ochrzęstna. Szpik kostny - rodzaje, lokalizacja, czynność. Rozwój kości - podstawowe informacje. Połączenia ścisłe kości - charakterystyka, podział, przykłady. Połączenia wolne kości: stawy - podział, mechanika (osie, ruchy) i przykłady. Stawy jedno-, dwu- i wieloosiowe. Stałe i niestałe składniki stawów - charakterystyka, funkcja i przykłady. Ogólna budowa mięśni, sarkomer - budowa. Mięśnie prążkowane, gładkie i mięsień sercowy - charakterystyka. Narządy pomocnicze mięśni - charakterystyka, przykłady. Podział mięśni na grupy czynnościowotopograficzne - informacje ogólne. Definicja: antagonizm, synergizm - przykłady. Podział obwodowego układu nerwowego - charakterystyka i zadania poszczególnych części. Organizacja ogólna somatycznego układu nerwowego. Organizacja autonomicznego układu nerwowego. Ogólna budowa nerwu rdzeniowego. Podział naczyń krwionośnych. Typy tętnic i żył. Czynniki warunkujące przepływ krwi. Różnice między krążeniem dużym i małym. Różnice między układem żylnym powierzchownym i głębokim. Naczynia i węzły chłonne, czynniki warunkujące przepływ chłonki. Znaczenie układu chłonnego. GRZBIET Ogólna budowa kręgu typowego. Cechy charakterystyczne kręgów szyjnych, piersiowych i lędźwiowych. Kręgi szczytowy, obrotowy i wystający - charakterystyka. Kość krzyżowa i guziczna - charakterystyka. Krążek międzykręgowy - budowa i znaczenie. Stawy międzykręgowe powierzchnie stawowe i ich orientacja, typ. Ruchy kręgosłupa*. Więzadła kręgosłupa - podział i wymienić, określić położenie. Staw szczytowo-obrotowy i szczytowo-potyliczny - podział, powierzchnie stawowe, mechanika (typ i ruchy*). Krzywizny kręgosłupa. Mięśnie powierzchowne i właściwe grzbietu - przedstawiciele, podział, wymienić. Powięzie grzbietu - wymienić. Tętnice i żyły kręgosłupa i grzbietu. KLATKA PIERSIOWA Ogólna budowa żebra, typy żeber. Połączenia żeber z kręgosłupem. Mostek, połączenia żeber z mostkiem. Mięśnie klatki piersiowej - podział i wymienić. Powięzie klatki piersiowej - wymienić. Przepona - budowa, miejsca przyczepu, znaczenie, unerwienie i unaczynienie. Otwory przepony - położenie, relacja do kręgosłupa, zawartość, znaczenie. Powrózek naczyniowo-nerwowy międzyżebrza. Budowa sutka. Ogólne informacje na temat odpływu chłonki z sutka. Serce - budowa ogólna. Serce - topografia i umocowanie.

14 Budowa ogólna ściany serca. Jamy serca. Budowa mięśniówki przedsionków i komór serca. Szkielet serca - części składowe, znaczenie. Układ bodźcotwórczo-przewodzący serca - elementy składowe i ich znaczenie. Budowa i mechanika zastawek przedsionkowokomorowych. Budowa i mechanika zastawek pnia płucnego i aorty. Miejsca osłuchiwania zastawek serca. Tętnice wieńcowe. Żyły serca. Osierdzie - budowa i znaczenie. Zatoki osierdzia. Krążenie płodowe. Pozostałości krążenia płodowego u osoby dorosłej. Tchawica - położenie i budowa. Oskrzela główne - położenie i budowa, różnice między oskrzelem głównym prawym i lewym. Budowa zewnętrzna płuca. Korzeń płuca. Krążenie czynnościowe i odżywcze płuca. Pęcherzyk płucny, zrazik, gronko - definicje. Segmenty płuc. Oskrzela płatowe i segmentowe. Mechanika oddychania. Mięśnie oddechowe. Opłucna ścienna. Zachyłki opłucnej i ich znaczenie. Opłucna płucna. Znaczenie opłucnej. Śródpiersie - definicja i podział. Zawartość i topografia śródpiersia górnego. Zawartość śródpiersia przedniego. Zawartość śródpiersia środkowego. Zawartość śródpiersia tylnego. Aorta piersiowa - podział, położenie i gałęzie. Naczynia i węzły chłonne klatki piersiowej. Przewód piersiowy - początek, położenie i ujście, znaczenie. Kąt żylny, żyły ramienno-głowowe, żyła główna górna - położenie. Układ żył nieparzystych. Przełyk - budowa, położenie, zwężenia fizjologiczne, naczynia i nerwy. Grasica - położenie, budowa i znaczenie. Pień współczulny w odcinku piersiowym. Nerwy trzewne. Nerw przeponowy - miejsce odejścia, położenie, zakres unerwienia. JAMA BRZUSZNA Mięśnie brzucha - podział i wymienić. Pochewka mięśnia prostego brzucha - budowa. Kanał pachwinowy - ograniczenia i zawartość. Powierzchnia wewnętrzna przedniej ściany brzucha. Naczynia i nerwy ściany brzucha. Otrzewna - definicja, znaczenie. Sieć większa i mniejsza. Torba sieciowa. Stosunek narządów jamy brzusznej do otrzewnej. Definicja położenia wewnątrzotrzewnowego oraz pierwotnie i wtórnie zewnątrzotrzewnowego. Żołądek - położenie, budowa ogólna, budowa ściany (w tym rzeźba błony śluzowej), naczynia i nerwy. Dwunastnica - położenie, budowa ściany, cechy charakterystyczne błony śluzowej, naczynia i nerwy. Brodawki dwunastnicze. Jelito czcze i kręte - położenie, budowa ściany, różnice między jelitem czczym a krętym. Zastawka krętniczo-kątnicza. Naczynia i nerwy jelita cienkiego. Jelito grube - części składowe, cechy charakterystyczne, budowa ściany. Wyrostek robaczkowy. Naczynia i nerwy jelita grubego. Wątroba - budowa ogólna i położenie. Płaty i segmenty wątroby. Powierzchnia trzewna wątroby - pola przylegania, bruzdy, wnęka wątroby.

15 Naczynia i nerwy wątroby. Krążenie czynnościowe i odżywcze wątroby. Triada wątrobowa. Pęcherzy żółciowy - budowa, naczynia i nerwy. Drogi żółciowe wewnątrz- i zewnątrzwątrobowe. Trzustka - budowa ogólna i położenie. Naczynia i nerwy. Czynność zewnątrz- i wewnątrzwydzielnicza trzustki. Przewody trzustkowe i ich ujścia. Śledziona - położenie, budowa, naczynia. Znaczenie śledziony. Nerka - budowa ogólna i położenie. Osłonki nerki. Korzeń nerki i jego topografia. Krzyż tętniczy i żylny. Nerka - budowa wewnętrzna. Nefron. Kielichy i miedniczka nerkowa. Moczowód - części, położenie, budowa ściany, fizjologiczne zwężenia. Nadnercza - położenie, budowa, naczynia i nerwy. Znaczenie nadnerczy. Aorta brzuszna. Gałęzie aorty brzusznej i ich zakres zaopatrzenia. Żyła główna dolna i jej dopływy. Zespolenia z żyłą główną górną - wymienić - ich znaczenie. Układ wrotny wątroby. Zespolenia z układem żył głównych - wymienić - ich znaczenie. Główne grupy węzłów i pnie chłonne jamy brzusznej. Układ nerwowy autonomiczny jamy brzusznej. Pień współczulny w odcinku brzusznym. Sploty autonomiczne - wymienić. Splot trzewny. Splot lędźwiowy - budowa i jego gałęzie zaopatrujące jamę brzuszną. MIEDNICA Kości tworzące miednicę i ich główne części składowe. Połączenia kości miednicy. Otwór kulszowy większy i mniejszy. Płaszczyzny miednicy. Wymiary zewnętrzne miednicy i ich znaczenie. Mięśnie dna miednicy - podział i wymienić. Pęcherz moczowy - położenie, stosunek do otrzewnej, budowa ściany, rzeźba błony śluzowej. Cewka moczowa męska - części składowe, położenie, ujścia, miejsce ujścia dróg wyprowadzających nasienie i gruczołów płciowych męskich. Cewka moczowa żeńska - części składowe, położenie, ujścia. Odbytnica - położenie, stosunek do otrzewnej, budowa ściany. Odbyt. Tętnice biodrowe wspólna, wewnętrzna i zewnętrzna - początek i koniec, główne gałęzie. Żyły biodrowe. Naczynia i węzły chłonne miednicy. Splot krzyżowy - budowa i jego gałęzie zaopatrujące miednicę. Nerw sromowy. Układ autonomiczny miednicy. Końcowy odcinek pnia współczulnego i nerwy trzewne miedniczne - zakres zaopatrzenia. Sploty autonomiczne - wymienić. Jądro i najądrze - budowa zewnętrzna i wewnętrzna. Moszna, osłonki jądra. Nasieniowód - części, położenie, budowa ściany i ujście. Gruczoł krokowy, pęcherzyki nasienne, gruczoły opuszkowo-cewkowe - położenie, budowa, znaczenie. Prącie - budowa zewnętrzna i wewnętrzna. Jajnik - budowa zewnętrzna i wewnętrzna. Jajowód - części, położenie, budowa ściany i ujście. Macica - budowa ogólna, budowa ściany, statyka macicy. Naczynia i nerwy. Przymacicze - definicja, ograniczenia, zawartość. Pochwa - położenie, budowa ogólna, budowa ściany, unerwienie. Narządy płciowe żeńskie zewnętrzne. Krocze - definicja. Krocze u mężczyzny i kobiety.

16 Jama nosowa - podział, małżowiny i przewody nosowe. Naczynia i nerwy. GŁOWA I SZYJA: Czaszka - podział i kości tworzące. Oczodół - budowa ogólna, kości ograniczające, najważniejsze połączenia. Jama nosowa kostna - budowa ogólna, kości ograniczające, najważniejsze połączenia. Dół przedni czaszki - kości tworzące, zawartość. Dół środkowy czaszki - kości tworzące, zawartość. Dół tylny czaszki - kości tworzące, zawartość. Doły skroniowy i podskroniowy - położenie, najważniejsza zawartość. Dół skrzydłowo-podniebienny - położenie, najważniejsza zawartość. Miejsca wyjścia nerwów czaszkowych z jamy czaszki. Zawartość otworu wielkiego. Staw skroniowo-żuchwowy - powierzchnie stawowe, typ i mechanika (ruchy*). Mięśnie mimiczne twarzy - podział na grupy i przedstawiciele. Unerwienie. Mięśnie żucia. Unerwienie. Mięśnie szyi - podział na grupy i wymienić. Powięzie szyi - wymienić. Mięśnie podpotyliczne. Trójkąty szyi i trójkąt podpotylicznyograniczenia i najważniejsza zawartość. Budowa ogólna jamy ustnej, ograniczenia (w tym ograniczenia kostne). Budowa ogólna i unerwienie języka. Podniebienie twarde. Podniebienie miękkie i jego mięśnie (wymienić). Cieśń gardzieli - ograniczenia. Ślinianki - położenie, miejsca ujścia przewodów do jamy ustnej. Unerwienie. Zatoki oboczne nosa i miejsca ich ujścia. Gardło - części składowe i budowa ściany. Naczynia i nerwy. Chrząstki krtani - podział i cechy charakterystyczne. Połączenia chrząstek krtani. Błona włóknisto-sprężysta krtani. Jama krtani - podział i ograniczenia. Mięśnie krtani - ogólne dane i unerwienie. Tarczyca - położenie, budowa ogólna, unaczynienie i znaczenie. Przytarczyce - położenie, znaczenie. Tętnica szyjna wspólna - początek i koniec, położenie, zakres unaczynienia. Różnice między tętnicą szyjną wspólną prawą i lewą. Zatoka tętnicy szyjnej oraz kłębek szyjny unerwienie i znaczenie. Tętnica szyjna zewnętrzna - początek i koniec, położenie, zakres unaczynienia. Gałęzie - pogrupować i wymienić. Tętnica szyjna wewnętrzna - początek i koniec, położenie, zakres unaczynienia. Miejsce przejścia do jamy czaszki i położenie w jamie czaszki. Główne gałęzie. Koło tętnicze mózgu - budowa i znaczenie. Tętnica podobojczykowa - początek i koniec, położenie. Główne gałęzie - pogrupować i wymienić. Tętnica kręgowa i podstawna - początek i koniec, położenie, zakres unaczynienia. Żyły szyjna wewnętrzna, zewnętrzna i przednia - początek i koniec. Główny obszar drenażu. Zatoki opony twardej - ogólna charakterystyka, podział na grupy i wymienić. Grupy węzłów chłonnych głowy i szyi. Nerwy węchowe (I) - charakterystyka, miejsce wyjścia z czaszki. Nerwy wzrokowe (II) - charakterystyka, miejsce wyjścia z czaszki. Nerwy gałkoruchowe (III, IV, VI) - charakterystyka, miejsce wyjścia z czaszki.

17 Pień nerwu trójdzielnego (V) - charakterystyka. Nerw oczny (V1) - charakterystyka, miejsce wyjścia z czaszki, główne gałęzie, obszar unerwienia. Nerw szczękowy (V2) - charakterystyka, miejsce wyjścia z czaszki, główne gałęzie, obszar unerwienia. Nerw żuchwowy (V3) - charakterystyka, miejsce wyjścia z czaszki, główne gałęzie, obszar unerwienia. Nerw twarzowy (VII) - charakterystyka, miejsce wyjścia z czaszki, obszar unerwienia. Nerw przedsionkowo-ślimakowy (VIII) - charakterystyka, miejsce wyjścia z czaszki. Nerw językowo-gardłowy (IX) - charakterystyka, miejsce wyjścia z czaszki, obszar unerwienia. Nerw błędny (X) - charakterystyka, miejsce wyjścia z czaszki, obszar unerwienia. Nerw dodatkowy (XI) - charakterystyka, miejsce wyjścia z czaszki, obszar unerwienia. Nerw podjęzykowy (XII) - charakterystyka, miejsce wyjścia z czaszki, obszar unerwienia. Budowa ogólna splotu szyjnego. Gałęzie skórne splotu szyjnego - wymienić, zbiorczo obszar unerwienia. Gałęzie mięśniowe splotu szyjnego - wymienić, zbiorczo obszar unerwienia. Układ autonomiczny głowy i szyi. Pień współczulny w odcinku szyjnym. Nerwy czaszkowe wiodące włókna przywspółczulne. KOŃCZYNA GÓRNA Kości kończyny górnej. Charakterystyka kości długich kończyny górnej. Staw mostkowo-obojczykowy i obojczykowobarkowy - powierzchnie stawowe, typ i mechanika (ruchy). Więzozrosty łopatki. Staw ramienny - powierzchnie stawowe, typ i mechanika (ruchy*). Staw łokciowy - stawy składowe, powierzchnie stawowe, typ i mechanika (ruchy*). Staw promieniowo-nadgarstkowy - powierzchnie stawowe, typ i mechanika (ruchy*). Stawy ręki - nazwa i typ. Mięśnie obręczy kończyny górnej - podział i wymienić. Mięśnie ramienia - podział i wymienić. Unerwienie. Mięśnie przedramienia - podział i wymienić. Unerwienie. Mięśnie ręki - podział i wymienić. Jama pachowa - ograniczenia, zawartość. Dół pachowy. Dół łokciowy - ograniczenia, zawartość. Kanał nadgarstka - ograniczenia, zawartość. Tętnice kończyny górnej - granice pomiędzy nimi, główne gałęzie. Łuki dłoniowe powierzchowny i głęboki. Miejsca wyczuwania tętna na kończynie górnej. Żyły kończyny górnej. Budowa ogólna splotu ramiennego. Zbiorczy zakres unerwienia splotu. Nerw pachowy - miejsce odejścia, zakres unerwienia. Nerw mięśniowo-skórny - miejsce odejścia, zakres unerwienia. Nerw pośrodkowy - miejsce odejścia, zakres unerwienia. Objawy porażenia. Nerw łokciowy - miejsce odejścia, zakres unerwienia. Objawy porażenia. Nerw promieniowy - miejsce odejścia, zakres unerwienia. Objawy porażenia. Unerwienie skóry ramienia, przedramienia i ręki. KOŃCZYNA DOLNA Kości kończyny dolnej. Charakterystyka kości długich kończyny dolnej. Staw biodrowy - powierzchnie stawowe, typ i mechanika (ruchy*).

18 Staw kolanowy - powierzchnie stawowe, typ i mechanika (ruchy*). Najważniejsze więzadła. Staw skokowy górny powierzchnie stawowe, typ i mechanika (ruchy*). Stawy stopy - nazwa i typ. Mięśnie obręczy kończyny dolnej - podział i wymienić. Mięśnie uda - podział i wymienić. Unerwienie. Mięśnie łydki - podział i wymienić. Unerwienie. Mięśnie stopy - podział i wymienić. Trójkąt udowy, kanał przywodzicieli, dół podkolanowy - ograniczenia i zawartość. Tętnice kończyny dolnej - granice między nimi i główne gałęzie. Miejsca wyczuwania tętna na kończynie dolnej. Żyły kończyny dolnej. Splot lędźwiowy i krzyżowy. Zbiorczy zakres unerwienia. Nerw udowy - miejsce odejścia, miejsce przejścia na kończynę dolną, zakres unerwienia. Objawy porażenia. Nerw zasłonowy - miejsce odejścia, miejsce przejścia na kończynę dolną, zakres unerwienia. Nerw kulszowy - miejsce odejścia, miejsce przejścia na kończynę dolną, zakres unerwienia. Objawy porażenia. Unerwienie skóry uda, łydki i stopy. * - student powinien podać po dwa przykłady mięśni wywołujących dany ruch w stawie oznaczonym gwiazdką. CENTRALNY UKŁAD NERWOWY i NARZĄDY ZMYSŁÓW Podział ontogenetyczny centralnego układu nerwowego. Budowa zewnętrzna półkuli mózgu, płaty i ich granice. Bruzdy i zakręty I-, II- i III-rzędowe. Budowa wewnętrzna półkuli mózgu. Środek półowalny, torebki. Jądra podkorowe. Róg przedni komory bocznej - położenie i ograniczenia. Część środkowa komory bocznej - położenie i ograniczenia. Róg tylny komory bocznej - położenie i ograniczenia. Róg dolny komory bocznej - położenie i ograniczenia. Hipokamp - znaczenie. Układ limbiczny i węchomózgowie. Międzymózgowie. Wzgórze. Niskowzgórze. Podwzgórze - położenie, elementy składowe, znaczenie. Przysadka mózgowa. Komora trzecia - położenie i ograniczenia. Powierzchnia grzbietowa śródmózgowia. Powierzchnia brzuszna śródmózgowia. Budowa wewnętrzna śródmózgowia. Wodociąg mózgu. Budowa zewnętrzna mostu. Budowa wewnętrzna mostu. Budowa zewnętrzna rdzenia przedłużonego. Budowa wewnętrzna rdzenia przedłużonego. Dół równoległoboczny. Budowa ogólna móżdżku. Jądra móżdżku. Strop komory czwartej. Budowa zewnętrzna rdzenia kręgowego. Budowa wewnętrzna rdzenia kręgowego. Lokalizacja jąder nerwów czaszkowych. Miejsca wyjścia nerwów czaszkowych z mózgowia. Opony centralnego układu nerwowego. Różnice między oponami rdzenia kręgowego a oponami mózgowia. Przestrzenie międzyoponowe. Zbiorniki podpajęczynówkowe. Produkcja, krążenie i znaczenie płynu mózgowordzeniowego. Droga wzrokowa - ogólne dane.

19 Droga słuchowa - ogólne dane. Droga korowo-rdzeniowa i korowo-jądrowa - lokalizacja, skrzyżowanie. Drogi czucia - lokalizacja, skrzyżowania. Podział kory mózgu wg Brodmanna. Lokalizacja czynności w korze mózgu. Tętnice i żyły mózgu. Ucho zewnętrzne. Małżowina uszna, przewód słuchowy zewnętrzny. Błona bębenkowa - budowa. Ściany jamy bębenkowej - cechy charakterystyczne. Kosteczki słuchowe, mięśnie ucha środkowego i ich znaczenie. Trąbka słuchowa - położenie, ujścia, znaczenie. Błędnik kostny - budowa. Błędnik błoniasty - budowa. Budowa ogólna gałki ocznej. Błona zewnętrzna ściany gałki ocznej - części składowe i ich budowa. Błona środkowa ściany gałki ocznej - części składowe i ich budowa. Błona wewnętrzna ściany gałki ocznej - części składowe i ich budowa. Komora przednia i tylna oka - ograniczenia. Ciecz wodnista. Kąt przesączania. Ciało szkliste i soczewka. Mięśnie zewnętrzne gałki ocznej i ich unerwienie. Zawartość oczodołu. Powieki, spojówka. Narząd łzowy, droga łzy.