Rok regionów. 200 GWDW Lesne Blotniaczki

Transkrypt

1 Część pierwsza zbieranie informacji Rok regionów 200 GWDW Lesne Blotniaczki W okresie od września 2011 r. do lutego 2012 r. udało nam się wykonać większość zadań które nasza drużyna zaplanowała zrobić w związku z rokiem regionów. Całkowicie został zrealizowany dział Stereotypy. Zebrane zostały informacje do działu Postaci, oraz Miejsca. W tym czasie stworzyliśmy także grę po Warszawie, która jest związana z warszawskimi legendami. P ostaci Do dyskusji na zbiórce postanowiliśmy, że postaci którymi się zajmiemy to Bohaterowie Warszawy. Mieliśmy bardzo duże trudności jakich bohaterów mamy wybrać, ponieważ jest bardzo wiele osób które zasługują na to miano. Wśród osób, które przyczyniły się do wyzwolenia Warszawy, wybraliśmy szóstkę. Oni, tak jak i my, od najmłodszych lat należeli do harcerstwa, rozwijali swoje umiejętności, zainteresowania, zdobywali odznaki i sprawności. Kiedy rozpoczęła się wojna byli mniej więcej w naszym wieku. Zaimponowali nam swoją odwagą, pomysłowością oraz braterstwem. Każdy z nich wielokrotnie narażał swoje życie podczas akcji dywersyjnych i bojowych. Bohaterowie Powstania Warszawskiego Andrzej Romocki "Morro" Był dowódcą Kompanii "Rudy" w Batalionie Szturmowym Szarych Szeregów. Swą działalność konspiracyjną rozpoczął od PET organizacji młodzieży szkolnej "Przyszłość", wywodzącej się z założonego w 1899 roku z inicjatywy Zygmunta Miłkowskiego PET-u. Ukończył tajne kursy w Szkole Podchorążych Piechoty Rezerwy "Agricola". Szkoła podchorążych została założona w październiku 1941 przez Kedyw-Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Początkowo dowodził kolejno drużyną "Sad 400", plutonem "Sad", a następnie 2 Kompanią "Rudy". Zginął od kuli 15 września 1944 w godzinach rannych, w miejscu gdzie obecnie jest przejście dla pieszych na wysokości ulicy Wilanowskiej przy Wisłostradzie. Pochowany na posesji kościoła pod wezwaniem Świętej Trójcy przy Solec 61. Jan Romocki ( ), pseudonim: 'Bonawentura'. Urodził się w dniu 17 kwietnia 1925 roku w Warszawie. Ojciec Janka był wybitną indywidualnością, wywierał niezwykły wpływ na całą rodzinę. Potrafił zaprzyjaźnić się z obydwoma synami (Janek miał o dwa lata starszego brata Andrzeja). Po śmierci ojca obaj synowie stali się jego kontynuatorami, działaczami społecznymi, żołnierzami, jednymi spośród tych młodych ludzi, którzy podczas II Wojny nie wahali się oddać młodego życia za Polskę.Wkrótce po bracie Andrzeju wstępuje do Szarych Szeregów. W 1943 roku kończy bojową Szkołę Podchorążych "Agricola". Już wcześniej objawiający swe uzdolnienia zyskuje miano "poety Agricoli". Ten młody cywil w panterce, jak mawiał o nim brat - mimo iż karny i posłuszny, był jednym z tych, którzy najbardziej odczuwali w głębi duszy okropność wojny, za którym wlekły się udręki i wątpliwości wielu jego rówieśników. Brał udział w akcjach dywersyjnych. Po kolejnej reorganizacji batalionu w czerwcu 1944 roku zostaje dowódcą 1. drużyny w I plutonie "Sad" (dca plut. pchor. 'Jerzyk') 2. kompanii "Rudy" (dca plut. pchor. Andrzej Romocki 'Morro'). W trakcie Powstania Warszawskiego brał udział w walkach na terenie fabryki "Telefunkena", Starówce, a także przy obronie Stawek. W walce zawsze podejmował szybko trafne decyzje. Bez strachu potrafił ryzykować swoje życie. Ranny przy obronie pozycji na Stawkach, trafił do szpitala polowego, który następnie został przeniesiony i po kilku dniach zbombardowany. Pod gruzami ginie dziewiętnastoletni Janek -

2 żołnierz, poeta, wzór dla nas wszystkich. Janek 'Bonawentura' zginął później w szpitalu na ulicy Miodowa 23 róg ul. Długiej 21 podczas nalotu. Było to dnia 18 sierpnia 1944 roku. Stanisław Leopold ps. "Rafał", "Leon" (ur. 9 stycznia 1918 w Dziektarzewie, zm. 25 sierpnia w Warszawie) harcmistrz, pośmiertnie mianowany podporucznikiem, w powstaniu warszawskim dowódca 1. kompanii w batalionie "Parasol", jeden z instruktorów harcerskich w Szarych Szeregach członek Rady Programowej Szarych Szeregów. Stanisław Leopold poległ 25 dnia powstania warszawskiego w obronie Starego Miasta (rejon Reduty Banku Polskiego ul. Bielańska 12). 21 sierpnia odznaczony Krzyżem Walecznych i pośmiertnie, 31 sierpnia Orderem Virtuti Militari. Pochowany na Wojskowych Powązkach. Aleksander Maciej Dawidowski "Alek" członek Szarych Szeregów. Alek, był członkiem 23 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej WDH "Pomarańczarnia" imienia Bolesława Chrobrego Po uzyskaniu matury, zdał na stopień młodzieżowy "harcerza orlego" Do tej samej warszawskiej Drużyny Harcerskiej "Pomarańczarnia", należeli "Zośka" Tadeusz Zawadzki i "Rudy" Janek Bytnar. W okresie październik grudzień 1939 był członkiem tajnej organizacji PLAN i uczestnikiem jej akcji małosabotażowych, a po wycofaniu się z PLAN-u wraz z kolegami z 23 WDH, od początków 1940 do czerwca tego roku był łącznikiem w komórce więziennej ZWZ, utrzymującej łączność między konspiracją wojskową a więzieniami warszawskimi: Pawiak i Daniłowiczowska. Tadeusz Zawadzki, Zośka (ur. 24 stycznia 1921, zm. 20 sierpnia 1943) - instruktor harcerski, harcmistrz, podporucznik AK, komendant GS na terenie Warszawy. W harcerstwie od jesieni 1933 w 23 Warszawskiej Drużynie Harcerzy im. Bolesława Chrobrego (tzw. "Pomarańczarnia"). Maturę zdał pod koniec maja 1939, a po wybuchu wojny wyruszył z Warszawy na wschód 6 września w składzie harcerskiego batalionu marszowego Chorągwi Warszawskiej. W konspiracji czynny już od października 1939, a kiedy skupieni wokół niego harcerze z 23 WDH utworzyli w 1941 roku tzw. "Wojenną Pomarańczarnię" stanął na jej czele pod pseudonimem "Lech Pomarańczowy". Jednocześnie w grudniu 1939 i w styczniu 1940 uczestniczył w akcjach małego sabotażu organizacji PLAN-u. Od stycznia do lipca 1940 łącznik w komórce więziennej ZWZ (zorganizowanej przez kpt. Zygmunta Hempla i Halinę Starczewską-Chorążynę, a kierowanej później przez Kazimierza Gorzkowskiego). W marcu 1941 wszedł wraz z kierowaną przez siebie drużyną do "Szarych Szeregów" i objął tu komendę nad Hufcem "Mokotów Górny" w Okręgu Południe Chorągwi. Udział w akcjach dywersyjnych. Uczestnik akcji "Wieniec II" w nocy z 31 grudnia 1942 na 1 stycznia dowodził patrolem, który wysadził w powietrze przepust kolejowy pod Kraśnikiem. 16 stycznia 1943 dowodził wykonaniem wyroku śmierci przy ul. Walecznych 26 na Ludwiku Herbercie (winnym wydania w ręce Gestapo i śmierci Andrzeja Honowskiego, prowadzącego przy ul. Asfaltowej 12 konspiracyjną wytwórnię materiałów wybuchowych dla Kedywu KG AK). 2 lutego 1943 uczestniczył w akcji ewakuacyjnej materiałów konspiracyjnych z mieszkania Jana Błońskiego przy ul. Brackiej 23. Od tego miesiąca, kiedy "Jerzy" zagrożony aresztowaniem na kilka miesięcy wyjechał z Warszawy, "Zośka" obok pełnienia funkcji dowódcy warszawskich GS był także p.o. dowódcy OS "Jerzy", 26 marca 1943 dowodził grupą "Atak" w głośnej Akcji pod Arsenałem ("Meksyk II"), podczas której odbito z rąk Gestapo 25 więźniów, między innymi jego przyjaciela, Jana Bytnara "Rudego". 6 maja 1943 uczestniczył (jako obserwator) w próbie porwania SS- Oberscharführera Herberta Schultza (prowadzącego w Gestapo śledztwo w sprawie Grup Szturmowych) zakończonej jego likwidacją. w tym samym czasie uczestniczył również w przygotowaniach do odbicia z rąk niemieckich Naczelnika "Szarych Szeregów", Floriana Marciniaka "Meksyk IV", "Chicago" i "Biała Róża").

3 Jan Bytnar (ps. Rudy harcmistrz, podporucznik AK bojownik Szarych Szeregów, Od początku II wojny światowej aktywnie uczestniczył w konspiracyjnych działaniach Szarych Szeregów. Członkowie 23 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Bolesława Chrobrego (tzw. Pomarańczarni), w której wówczas znajdował się także Bytnar, na jesieni 1939 wstąpili do organizacji PLAN. W konspiracji najpierw zajmował się małym sabotażem, a później dywersją i akcjami zbrojnymi. Od połowy 1940 działał jako łącznik PLAN-u z osadzonymi w niemieckich więzieniach śledczych w Alei Jana Christiana Szucha oraz przy ul. Daniłowiczowskiej w Warszawie. Od wiosny 1941 Bytnar dowodził hufcem harcerskim "Ochota" w Chorągwi Warszawskiej Szarych Szeregów, który działał w Organizacji Małego Sabotażu "Wawer". Dokonał wówczas kilku akcji sabotażowych, w prasie konspiracyjnej określanych jako brawurowe, m.in.: zerwał wielką hitlerowską flagę z gmachu warszawskiej Zachęty (przemianowanej przez Niemców na Dom Niemieckiej Kultury) oraz namalował Symbol Polski Walczącej (tzw. kotwicę ) za te czyny groziła wówczas kara śmierci. Został ponownie aresztowany razem z ojcem 23 marca 1943 przez Gestapo w ich mieszkaniu przy al. Niepodległości w piwnicy budynku Niemcy znaleźli wiele obciążających go materiałów polskiego podziemia, wbrew zasadom konspiracji nie zniszczonych bądź usuniętych na czas (co powinno nastąpić po aresztowaniu kilka dni wcześniej w dzielnicy Praga, równorzędnego Bytnarowi dowódcy Grup Szturmowych). Został odbity przez Grupy Szturmowe trzy dni później, 26 marca 1943, podczas akcji pod Arsenałem. Zmarł 30 marca w wyniku obrażeń odniesionych na przesłuchaniach prowadzonych przez Gestapo. Mimo brutalnych tortur, w śledztwie nie wydał nikogo. Pośmiertnie mianowany harcmistrzem, a następnie podporucznikiem, odznaczony Krzyżem Walecznych. S tereotypy W naszym regionie istnieje wiele stereotypów które funkcjonują i często wypaczają prawdziwe oblicze ludności zamieszkującej nasz region. Skąd się biorą stereotypy? Ludzie posługują się stereotypami dla łatwiejszej (płytszej) kategoryzacji innych. Udało nam się odnaleźć 2 grupy stereotypów dotyczących Warszawy. Pierwsza z nich znalazła swoje uzasadnienie historycznie i nadal obowiązuje jako stereotyp, choć coraz częściej nie ma odbicia w rzeczywistości. Druga grupa są to stereotypy powstające na przestrzeni ostatnich lat i często opiera się na niezrozumieniu grup pochodzących z różnych regionów Polski, a obecnie napływających do Warszawy i ludności mieszkającej tu dłużej. Taki stereotyp wypracowany jest na podstawie dość krótkiej obserwacji pewnej wąskiej grupy ludzi z danego regionu, grupy kulturowej czy etnicznej i ma na celu skrytykowanie zachowań, które nie odpowiadają innej. Następnie taki świeży stereotyp zaczyna żyć własnym życiem, aż w końcu osiąga pełnoletniość i zostaje przypięty ogółowi. Choć tak dość świeżej sprawie, można jeszcze przytrzeć nosa. Stereotypy historyczne: - Praski cwaniak (jeszcze przedwojenny) Stereotyp dotyczący ubioru, zachowania, sposobu bycia. Praski cwaniak to osoba zamieszkująca warszawską dzielnicę Pragę, nie stroni od bójek, trunków i drobnych kradzieży dla zaspokojenia chwilowych potrzeb. W latach powojennych najczęściej materiałowe spodnie, marynarka, beret, papieros. Obecnie zastąpiony przez strój sportowy. Osoba silnie identyfikująca się z grupą w jakiej najczęściej przebywa, nie donosi i sam załatwia swoje sprawy - Warszawski taksówkarz (lata ) Stereotyp ten wykształcił się jeszcze wczasach poprzedniego ustroju politycznego, a został wzmocniony w latach 90. Często dociera on do nas za pomocą filmów i seriali z tamtych lat. Obecnie tylko niektórzy taksówkarze wpisują się w ten stereotyp, ale to daje mu siłę przetrwania. Warszawski taksówkarz czasem pełni rolę przewodnika po okolicy. Niestety wiąże się to z dość okrężną drogą do obranego celu podróży. Jest specjalistą od wszystkiego i chętnie służy radą, nie rzadko wie

4 wszystko najlepiej. Co do stylu jazdy to nie każdy musi wiedzieć gdzie on jedzie (nie używa kierunkowskazów) gdyż mogło by to doprowadzić do nie wpuszczenia go w tworzące się miejsce w korku. Bez skrępowania łamie większość przepisów związanych z pierwszeństwem przejazdu i nie tylko. Z reguły nie ma z czego wydać. Stereotypy ostatnich lat: - Agresywny warszawski kierowca W warszawie żyje się szybko, a co za tym idzie każdy się wszędzie śpieszy. To bezpośrednio przekłada się na ruch miejski i styl jazdy. O ile w Warszawie i okolicach jest to powszechnie akceptowalne, to taki kierowca jadąc np. na wakacje przenosi ten styl na ulice poza granicami Warszawy. Jeżeli w ogóle przestawi się na panujący tam styl jazdy, to trwa to długi czas. Wyprzedzenie choć jednego samochodu przed skrzyżowaniem, aby szybciej dojechać do celu to norma, a przekroczenie prędkości o km/h też nie dziwi. Wedle jego przekonania każdy jeździ gorzej i przeszkadza mu na jezdni. - Warszawka Ten stereotyp ma dwie odmiany. Pierwszą jest stereotyp chama, który liczy się tylko z sobą samym, w sklepie w komunikacji miejskiej, na ulicy. Jest lepszy od innych, bo jest ze stolicy. Nie interesuje go, co się dzieje dookoła niego, nie dba o swoje otoczenie, śmieci. Drugą jest usilne podawanie się za rodowitych warszawiaków ludności napływowej i zamieszkującej okolice stolicy, w celu zaimponowania innym. Ich próby zachowywania się jak prawdziwi warszawiacy bazują na pierwszym stereotypie (patrz: jestem lepszy, bo jestem ze stolicy). W efekcie w całej Polsce opinie o Warszawie stają się coraz niższe, podczas gdy prawdziwe oblicze warszawiaków nie jest aż tak złe, zaś miasto jak każde inne ma swoje lepsze i gorsze strony. - Słoiki Stereotyp powstały w odpowiedzi na stereotyp Warszawki. Opisuje z reguły osoby przyjeżdżające tylko w celu zarobienia pieniędzy, zaś wydawania ich w swoim mieście rodzinnym. Często głośno krytykują warunki panujące w danym mieście, narzekają na brud, jakość powietrza, korki i inne, zaś ponieważ nie wiążą swojej przyszłości z tym miastem, nie dbają o swojej otoczenie, opłacają podatki u siebie. Nazwa pochodzi od gotowego jedzenia, które przywożą z domu na cały tydzień w słoikach. Zbiórkę przeprowadziliśmy w formie dyskusji. Elementem wprowadzającym było obejrzenie filmu Projekt Warszawiak. Wybraliśmy tą pozycję, ponieważ w ciekawy sposób obrazuje warszawskie stereotypy. Dyskusja wykazała, iż wszyscy uczestnicy rozumieją jak krzywdzące potrafią być stereotypy. Każdy z nas spotkał się zarówno z ich potwierdzeniem jak i zaprzeczeniem. Czasem nawet byliśmy wobec nich osądzani. Najważniejszym wnioskiem przeprowadzonej dyskusji jest to, że jeśli jesteśmy świadomi pochodzenia stereotypu, to jesteśmy w stanie przeciwdziałać zachowaniom, które go tworzą. Miejsca Wszyscy członkowie naszej drużyny mieszkają w Warszawie od urodzenia i jesteśmy dobrze zapoznani z jej historią. Nie tylko wielokrotnie spacerowaliśmy po Starówce, również wiele z gier miejskich odbywało się na jej terenie. Zaś legendy warszawskie przekazywane były nam już od kołyski: o Warszawskiej Syrence, o Warsie i Sawie, o Złotej Kaczce i o Bazyliszku. To wszystko spowodowało, że byliśmy bardzo zdziwieni, gdy jedna z naszych wędrowniczek niechcący natrafiła na zbiór pozostałych legend, o których nigdy nie słyszeliśmy.

5 A jest w czym wybierać: 1. Przedziwna opowieść o Warsie i Sawie (inna wersja legendy niż zwykle słyszeliśmy) 2. Jak nadwiślański lis gościł w mazowieckim zamku 3. Kiedy jeden włos może zmienić serce złodzieja 4. Komu chleb spleśniały stanie za specjały 5. mistrzu Twardowskim, mniszchowych braciach i wielce urodziwym duchu 6. nadwiślańskiej Biedzie i gnacie wołowym 7. Jak Maćko Kwasiżur diabła Chmielorza ośmieszył 8. Pustelnia trzech krzyży 9. Kamiennym Niedźwiedziu 10. O jelonku ze złotymi rogami Abyśmy wszyscy zapoznali się tymi legendami i miejscami, których dotyczą wybraliśmy się późną jesienią na wyprawę po Starym Mieście i okolicach. Pogłaskaliśmy Kamiennego Niedźwiedzia po pysku, lecz niestety żadnej z wędrowniczek nie udało się go odczarować. Powyższe zadanie pokazało nam, że nie wiemy jeszcze wszystkiego o naszym miejscu zamieszkania. Postanowiliśmy porównać naszą wiedzę z członami naszych rodzin i znajomymi. Okazało się, że im te historie również były obce. Wydaje nam się, iż wiedza historyczna jest nadal przekazywana młodszym pokoleniom. Jednak w erze nauki i nowoczesnych technologii zatracane zostały ludowe podania i legendy. To właśnie tą wiedzą chcielibyśmy się podzielić podczas Roku Regionów. W drugim kroku planujemy zorganizować grę dla wędrowników i harcerzy starszych naszego hufca po Starym Mieście. Odwiedzimy też na zbiórce gromadę z naszego środowiska, która bierze udział w Roku Regionów.

6 SPACER SZLAKIEM BOHATERÓW WARSZAWY 200 GWDW "Leśne Błotniaczki"

7 Tadeusz Zawadzki "Zośka" - (ur. 24 stycznia 1921, zm. 20 sierpnia 1943) Instruktor harcerski, harcmistrz, podporucznik AK, komendant GS na terenie Warszawy, uczestnik oraz dowódca akcji dywersyjnych. Aresztowany przypadkowo w końcu czerwca lub na początku lipca 1943, przez tydzień lub dwa więziony był w poprawczym obozie pracy przy ul. Gęsiej (KL Warschau - "Gęsiówka"). Po ukończeniu pierwszego wojennego kursu harcmistrzowskiego (maj-czerwiec) 15 sierpnia 1943 otrzymał stopień harcmistrza. W tym czasie mianowany podporucznikiem rezerwy piechoty. Poległ w ataku na strażnicę Grenzschutzpolizei w Sieczychach koło Wyszkowa w nocy z 20 na 21 sierpnia 1943 uczestnicząc w akcji "Taśma" jako obserwator. 30 marca 1943) Maciej Aleksy Dawidowski "Alek" - (ur. 3 listopada 1920, zm. Był członkiem 23 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej WDH "Pomarańczarnia" imienia Bolesława Chrobrego. Po uzyskaniu matury, zdał na stopień młodzieżowy "harcerza orlego". Do tej samej warszawskiej Drużyny Harcerskiej "Pomarańczarnia", należeli "Zośka" Tadeusz Zawadzki i "Rudy" Janek Bytnar. W okresie październik grudzień 1939 był członkiem tajnej organizacji PLAN i uczestnikiem jej akcji małego sabotażu, a po wycofaniu się z PLAN-u wraz z kolegami z 23 WDH, od początków 1940 do czerwca tego roku był łącznikiem w komórce więziennej ZWZ, utrzymującej łączność między konspiracją wojskową a więzieniami warszawskimi: Pawiak i Daniłowiczowska (Areszt Centralny). Zmarł od ran odniesionych w trakcie akcji odbicia "Rudego" pod Warszawskim Arsenałem.

8 Jan Bytnar "Rudy" - (ur. 6 maja 1921, zm. 30 marca 1943) Harcmistrz, podporucznik AK bojownik Szarych Szeregów.Od początku II wojny światowej aktywnie uczestniczył w konspiracyjnych działaniach Szarych Szeregów. Członkowie 23 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Bolesława Chrobrego (tzw. Pomarańczarni), w której wówczas znajdował się także Bytnar, na jesieni 1939 wstąpili do organizacji PLAN. W konspiracji najpierw zajmował się małym sabotażem, a później dywersją i akcjami zbrojnymi. Od połowy 1940 działał jako łącznik PLAN-u z osadzonymi w niemieckich więzieniach śledczych w Alei Jana Christiana Szucha oraz przy ul. Daniłowiczowskiej w Warszawie. Od wiosny 1941 Bytnar dowodził hufcem harcerskim "Ochota" w Chorągwi Warszawskiej Szarych Szeregów, który działał w Organizacji Małego Sabotażu "Wawer". Dokonał wówczas kilku akcji sabotażowych, w prasie konspiracyjnej określanych jako brawurowe, m.in.: zerwał wielką hitlerowską flagę z gmachu warszawskiej Zachęty (przemianowanej przez Niemców na Dom Niemieckiej Kultury) oraz namalował Symbol Polski Walczącej (tzw. kotwicę) na Pomniku Lotnika w Warszawie - za czyny te groziła wówczas kara śmierci. Został ponownie aresztowany razem z ojcem 23 marca 1943 przez Gestapo w ich mieszkaniu przy al. Niepodległości w piwnicy budynku Niemcy znaleźli wiele obciążających go materiałów polskiego podziemia, wbrew zasadom konspiracji nie zniszczonych bądź usuniętych na czas (co powinno nastąpić po aresztowaniu kilka dni wcześniej w dzielnicy Praga, równorzędnego Bytnarowi dowódcy Grup Szturmowych). Został odbity przez Grupy Szturmowe trzy dni później, 26 marca 1943, podczas akcji pod Arsenałem. Zmarł 30 marca w wyniku obrażeń odniesionych na przesłuchaniach prowadzonych przez Gestapo. Mimo brutalnych tortur, w śledztwie nie wydał nikogo. Pośmiertnie mianowany harcmistrzem, a następnie podporucznikiem, odznaczony Krzyżem Walecznych.

9 Stanisław Leopold "Rafał" - (ur. 9 stycznia 1918, zm. 25 sierpnia 1944 w) Harcmistrz, pośmiertnie mianowany podporucznikiem, w powstaniu warszawskim dowódca 1. kompanii w baonie "Parasol", jeden z instruktorów harcerskich w Szarych Szeregach członek Rady Programowej Szarych Szeregów. W 1935 zdał maturę. Studiował w warszawskiej Szkole Głównej Handlowej. Działał w Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej. W konspiracji od początku Założyciel "Petu", redaktor czasopisma "Przyszłość". Działał w "Pasiece". Absolwent Szkoły Podchorążych Piechoty Rezerwy "Agricola". Stanisław Leopold poległ 25 dnia powstania warszawskiego w obronie Starego Miasta (rejon Reduty Banku Polskiego ul. Bielańska 12). 21 sierpnia odznaczony Krzyżem Walecznych i pośmiertnie, 31 sierpnia Orderem Virtuti Militari. Pochowany na Wojskowych Powązkach. Był bratem ciotecznym Andrzeja Romockiego ps. "Morro". Łączniczką "Rafała" była Krystyna Wańkowicz, córka pisarza Melchiora Wańkowicza. Józef Szczepański ps. "Ziutek" zadedykował Leopoldowi wiersz "Do Rafała". Andrzej Romocki "Morro"- (ur. 16 kwietnia 1923, zm. 15 września 1944) Działalność konspiracyjną Andrzej Romocki rozpoczął w 1940 roku. Za sprawą kuzyna Stanisława Leopolda znalazł się w PETcie, gdzie kierował grupą mokotowską. W 1941 r. wraz z organizacją przeszedł do kierowanego przez Aleksandra Kamińskiego Małego Sabotażu "Wawer". Rok później, wraz z wejściem Wawra do Szarych Szeregów, znalazł się w 4. drużynie Sad 400, której przewodził, w hufcu Południe - dowodzonym przez Jana Bytnara. Po utworzeniu batalionu Zośka był dowódcą II plutonu 2. kompanii Rudy, a następnie mianowany na dowódcę 2. kompanii. Ukończył kurs podharcmistrzowski, tzw. "Szkoła za lasem" i przybrał pseudonim instruktorski Kuguar Filozof. Ukończył również Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty Agricola z trzecią lokatą. W maju 1944 roku wziął udział w kursie harcmistrzowskim. Przed wybuchem powstania warszawskiego między nim, a jego podwładnymi dochodziło do nieporozumień na tle karności, jego podejścia do szturmowców. Zarzucano mu zbytnią rygorystyczność, biurokrację, złe traktowanie harcerzy. Jako dowódca 2. kompanii i zastępca dowódcy batalionu - Ryszarda Białousa, 1 sierpnia 1944 r. stawił się na miejscu koncentracji Brody 53, w fabryce "Telefunken" na rogu Mireckiego i Karolkowej na Woli. Drugiego dnia powstania plutony pod jego dowództwem zdobyły dwa czołgi typu Pantera. Brał udział w zdobyciu Szpitala św. Zofii oraz Gęsiówki. Walczył o utrzymanie powstańczych stanowisk na

10 Woli, w rejonie cmentarzy. Ciężko ranny w twarz pod koniec sierpnia, podjął udaną próbę przedostania się kompanii Rudy i plutonu Kedywu Kolegium A ze Starówki do Śródmieścia przez zajęty przez Niemców Ogród Saski. Na początku września wraz z batalionem przeszedł na Czerniaków. Przewodził w walkach na ulicach Książęcej oraz Rozbrat. Dowodził walką o utrzymanie przyczółka czerniakowskiego dla przybywającej z pomocą 1. Armii Wojska Polskiego gen. Berlinga. Zginął trafiony w serce 15 września 1944 rano, podczas lądowania pierwszego zwiadu berlingowców na Górnym Czerniakowie. Jan Romocki "Bonawentura" - (ur.17 kwietnia 1925, zm. 18 sierpnia 1944) Pracę konspiracyjną rozpoczął w 1941 w organizacji młodzieżowowychowawczej "Przyszłość" ("Pet"), w grupie mokotowskiej. Od jesieni 1941, gdy "Pet" włączył się w prace organizacji "Wawer", Romocki brał udział w akcjach małego sabotażu. Pod koniec 1942 r. Po włączeniu "Pet"-u do Szarych Szeregów, został członkiem drużyny "Sad 400" hufca Południe warszawskich Grup Szturmowych, Podporządkowanych Kierownictwu Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej i przeszedł szkolenie dywersyjne i wojskowe. W sierpniu 1943 uczestniczył w wystawieniu do akcji odbicia więźniów pod Jaktorowem. W lecie 1943 przeszedł do drużyny "Sad 300", a po utworzeniu 1 IX 1943 batalionu "Zośka" został mianowany dowódcą 4 drużyny w plutonie "Alek" kompanii "Rudy". Na początku 1944 przeszedł do plutonu "Sad" tejże kompanii, mianowany dowódcą 1 drużyny. W kwietniu 1944 uczestniczył w trzydniowych ćwiczeniach w terenie, które odbyły się na zakończenie kursu Szkoły Podchorążych "Agrykola", której Romocki był elewem od września Z lat pochodzi twórczość poetycka Bonawentury. Z kilkunastu zachowanych wierszy najbardziej znane są: zwracająca uwagę głęboko przeżywaną problematyką chrześcijańską Modlitwa (zwana też Modlitwą Bonawentury) z czerwca 1942, Groźba ze stycznia 1943, Gdy zabraknie łez. Ogłosił je Aleksander Kamiński w książce "Zośka i Parasol". W Dniach 4/5 IV 1944 Bonawentura uczestniczył w akcji wysadzenia mostu kolejowego na rzece Wisłok koło wsi Tryńcza. Szkołę Podchorążych Rezerwy ukończył w maju 1944 z 17 lokatą i rozkazem z 25 V 1944 otrzymał stopień plutonowego podchorążego. Dnia 1 sierpnia 1944 został mianowany podharcmistrzem i uczestniczył w powstaniu warszawskim; odznaczył się w walkach na Woli. Za poprowadzenie do natarcia w dniu 4 sierpnia 1944 odznaczony Krzyżem Walecznych. W natarciu tym był ranny. Rozkazem Dowódcy AK z 21 sierpnia 1944 został Bonawenturze nadany Order Virtuti Militari V kl. "za wyjątkową odwagę osobistą wykazaną w walkach i za bohaterskie, pełne poświęcenia prowadzenie natarcia na nieprzyjaciela w rejonie Powązek". W natarciu na Stawki w dniu 12 sierpnia został powtórnie ranny, tym razem bardzo ciężko. Na wniosek Jana Mazurkiewicza (dowódcy zgrupowania "Radosław") z dnia 14 sierpnia 1944 został mu nadany w sierpniu 1944 stopień podporucznika. Zginął 18 sierpnia 1944 od bomby lotniczej, w szpitalu na ul. Miodowej 23. Pochowano go na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie w kwaterze batalionu "Zośka".

11 Trasa spaceru w całej okazałości.

12 W powiększeniu - fragment pierwszy.

13 W powiększeniu - fragment drugi.

14 W powiększeniu - fragment trzeci.

15 1. Budynek Arsenału Gmach wzniesiono w latach z rozkazu króla Władysława IV. W jego bezpośrednim sąsiedztwie dnia 26 marca 1943 Grupy Szturmowe Szarych Szeregów przeprowadziy akcję uwolnienia z konwou przeworzaczego pomniedzy siedzibą gestapo w Alei Szucha a Pawiakiem Jana Bytnawra "Rudego". Akcja została skrupulatnie zaplanowana i wykonana przy minimalnych stratach: 2 rannych(niestety śmiertelnie) oraz 1 schwytany (później rozstrzelany). Łącznie z konwoju uwolniono 25 osób. Akcją dowodził Stanisław Broniewski "Orsza". Dowódcą grupy "Atak" był Tadeusz Zawadzki "Zośka". Ranni w akcji: Aleksy Dawidowski "Alek" oraz Tadeusz Krzyżewski "Buzdygan" Jan Bytnar zmarł kilka dni później w wyniku obrażeń otrzymanych w trakcie tortur na przesłuchaniach.

16

17

18 Gmach Simonsa - widok od ul. Przejazd Gmach Simonsa - widok od ul. Bielańskiej

19 Gmach Simonsa - widok od ul. Bielańskiej Budynek Arsenału - widok w stronę ul. Nalewki 2. ul. Miodowa 23 W tym budynku podczas Powstania Warszawskiego mieścił się szpital polowy. Tutaj podczas bombardowania od wybuchu bomby zginał ranny kilka dni wcześniej Jan Romocki "Bonawentura"

20 (PS: oficjalnie stwierdzam że ten budynek nie istnieje w internecie po za tym, ze był/jest i że był tam szpital polowy podczas powstania, i ze teraz jest telepizza nic nie ma...)

21 3. Ponnik Powstania Warszawskiego Pomnik odsłonieto 1-szego sierpnia 1989 w 45-tą rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Jego budowę poprzedziła publiczna zbiórka pieniedzy oraz materiałów. Pomnik wdłóg projektu prof. Wincentego Kućmy oraz inż Jacka Budynia. Składa się on z dwóch elementów: Powstańców wybiegających spaod manumentalnego pylonu (tak zwany "zryw") oraz postaci schodzących do kanałów ("epilog") symbolizujących koniec powstania i ewakuację starówki.(opodal na skrzyżowaniu ulicy Długiej i Miodowej widać właz którego używali postańcy) Pomnik Powstania Warszawskiego (w tle gmach sądu zbudowany później)

22 4. Pomnik Jana Kilińskiego Jan Kiliński do Warszawy przybył w roku 1780, w 1788 roku uzyskał tytuł mistrza szewskiego. Był członkiem Związku Rewolucyjnego. W dniach 17 (Wielki Czwartek) i 18 kwietnia 1794, w czasie insurekcji warszawskiej stanął na czele ludu. Po dwóch dniach walk z silnym garnizonem rosyjskim, dowodzonym przez Osipa Igelströma, oswobodzono stolicę. 19 kwietnia insurekcja przyłączyła się do powstania kościuszkowskiego i uznała Kościuszkę za Najwyższego Naczelnika Siły Zbrojnej Narodowej. Władzę przejęła Rada Zastępcza Tymczasowa, w skład której wszedł także Kiliński. 28 czerwca 1794 roku Kiliński wysłał oddziały z Warszawy na front. 2 lipca 1794 został mianowany przez Kościuszkę pułkownikiem. Pomnik został pierwotnie umiejscowiony na pl. Krasińskich. Jego uroczyste odsłonięcie odbyło się r. w 30. rocznicę powołania do życia Warszawskiej Izby Rzemieślniczej. Autorem pomnika jest znany polski rzeźbiarz Stanisław Jackowski, a jej odlew wykonała warszawska firma Bracia Łopieńscy. W czasie II wojny światowej 4- metrowa rzeźba Jana Kilińskiego została zdjęta przez Niemców z 3-metrowego granitowego cokołu w odwecie za przeprowadzenie głośnej akcji sabotażowej, polegającej na zdjęciu niemieckich tablic z pomnika Mikołaja Kopernika. Figurę przewieziono następnie na teren Muzeum Narodowego. Szybko jednak zostało odkryte miejsce aresztowania pomnika i na murach gmachu Muzeum Narodowego pojawił się następujący napis: Ludu Warszawy, jam tu! Kiliński Jan. Po zakończeniu II wojny światowej, nie zniszczony, a jedynie pozbawiony szabli, jako jeden z pierwszych warszawskich pomników stanął w al. 3 Maja naprzeciwko Gmachu Muzeum Narodowego r. został przeniesiony z powrotem na pl. Krasińskich, gdzie stał 12 lat r. pomnik po raz kolejny zmienił miejsce swojej prezentacji i tym razem już na stałe został przeniesiony na wybrane wcześniej miejsce przy ul. Podwale, u wylotu ul. Kapitulnej. Pomik jana Kilińskiego - Pocztówka przedwojenna (widok od ul. Długiej)

23 Plac Krasińskich - Po kapitulacji warszawy w 1939 (w tle: Pomnik Kilińskiego - widok od ul. Świętojerskiej) Pomnik Jana Kilińskiego ponownie na Pl. Krasińskich (zdjęcie prawdopodobnie z 1946)

24 Niemcy demontujący pomnik Jana Kilińskiego na Pl. Krasińskich 1942r 5. Grób K.K. Baczyńskiego Krzysztof Kamil Baczyński musiał zrezygnować z podjęcia studiów w Akademii Sztuk Pięknych z powodu wybuchu wojny. Po utworzeniu w 1940 r. getta w Warszawie, pozostał z matką po aryjskiej stronie ryzykując, w razie wykrycia żydowskiego pochodzenia, rozstrzelanie na miejscu. Od jesieni 1942 do lata 1943 studiował polonistykę na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Zajmował się pracą dorywczą: szklił okna, malował szyldy, pracował u węglarza na Czerniakowie, przyjmował telefonicznie zlecenia w Zakładach Sanitarnych. Uczył się także w Szkole Sztuk Zdobniczych i Malarstwa. Od lipca 1943 sekcyjny w II plutonie Alek 2. kompanii Rudy batalionu Zośka AK w stopniu starszego strzelca pod ps. Krzysztof, Zieliński. Porzucił studia polonistyczne, aby poświęcić się konspiracji i poezji. Twierdził, że jeśli będzie mu to dane, to do nauki powróci. W mieszkaniu miał skrytkę na broń, w której trzymał Thompsona, dwa Steny, MP 40, granaty, materiały minerskie, a także podręczniki, mapy i prasę konspiracyjną. Uczestniczył w akcji wykolejenia pociągu niemieckiego (jadącego z frontu wschodniego do Berlina) na odcinku Tłuszcz-Urle (kryptonim TU") 27 kwietnia Akcja ta spowodowała 26- godzinną przerwę w ruchu. Po ukończeniu turnusu Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty Agricola" rozkazem jej komendanta, por. Gustawa" z 25 maja 1944, otrzymał stopień starszego strzelca podchorążego rezerwy piechoty[5]. Jednocześnie był kierownikiem działu poezji miesięcznika społeczno-literackiego Droga", wydawanego od grudnia 1943 do kwietnia Rozkazem dowódcy 2. kompanii batalionu Zośka" pchor. Andrzeja Romockiego Morro", z 1 lipca 1944 zwolniony z funkcji z powodu małej przydatności w warunkach polowych z jednoczesną prośbą o objęcie nieoficjalnego stanowiska szefa prasowego kompanii. Kilka dni później przeszedł do harcerskiego batalionu "Parasol" na stanowisko zastępcy dowódcy III plutonu 3. kompanii. W "Parasolu" przyjął pseudonim Krzyś". Wybuch powstania warszawskiego zaskoczył go w rejonie pl. Teatralnego został tam wysłany po odbiór butów dla oddziału. Nie mogąc przedostać się na miejsce koncentracji macierzystej jednostki (Wola Dom Starców przy Karolkowej) przyłączył się do oddziału

25 złożonego z ochotników, którymi dowodził ppor. "Leszek" (Lesław Kossowski, dowódca reduty "Ratusz-Pałac Blanka" na odcinku kpt. "Gozdawy"). Krzysztof Kamil Baczyński poległ na posterunku w Pałacu Blanka 4 sierpnia 1944 w godzinach popołudniowych (ok. 16), śmiertelnie raniony przez strzelca wyborowego ulokowanego prawdopodobnie w gmachu Teatru Wielkiego. W powstaniu warszawskim, 1 września 1944 zginęła także żona Baczyńskiego Barbara Stanisława Drapczyńska, urodzona 13 listopada 1922 w Warszawie, studentka polonistyki tajnego UW. Odznaczony pośmiertnie Medalem za Warszawę (1947) i Krzyżem Armii Krajowej. Pochowany pierwotnie na tyłach Pałacu Blanka. Po wojnie ciało przeniesiono na Cmentarz Wojskowy na Powązkach.

26 6. Reduta Banku Polskiego Budynek powstał wedłóg projektu Leontija Benois. Od roku 1918 znajdowała sięw nim siedziba Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej, a od roku 1926 Bank Polski. W czasie okupacji mieścił się w nim Bank Emisyjny. Wybużony po wojnie, pozostawiono jedynie zachodnie sprzydło. Początkowo w odbudowanym gmachu miało się mieścić Muzeum Powstania warszawskiego, jednak ostatecznie zrezygnowano z tej lokalizacji a budynek sprzedano w 1993(obecnie chyba znajduję się tam jakiś tam klub, a na pozostałej części trwa budowa budynku biurowego). Powstańcy Warszawcy z oddziałów XII zgrupowania zajmują budynek dnia 4-tego sierpnia po ewakuowaniu się niemców, i dzięki niemu, oraz zaimprowizowanym wokół niego barykadom są w stanie odpierać niemców. 18-tego sierpnia budynek zostaje zbombardowany, a 20-tego niemcom udaje sięwtargnąć do środka i zająć jego część w zaiętej walce. Nastepnego dnia plscy saperzy wysadzająfragment konstrukji grzebi ąc niemców pod gruzami i odzyskując kontrolę nad budynkiem. Powstańcy w obawie przed okrążeniem wycofują się z gmachu 1-go września.

27 7. Pomnik Mikołaja Kopernika Ufundowany przez księdza Stanisława Staszica, odsłonięty został 11 maja 1830 przez Juliana Ursyna Niemcewicza. Stanął przed Pałacem Staszica w Warszawie, ówczesną siedzibą Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W czasie II wojny światowej Niemcy zasłonili tę tablicę, inskrypcją w języku niemieckim. 12 lutego 1942 Maciej Aleksy Dawidowski "Alek" z Organizacji Małego Sabotażu "Wawer" oderwał płytę niemiecką. W 1944 przeznaczony na złom i wywieziony do wsi Hajduki Nyskie. Ocalał przed przetopieniem. Wierne kopie tego pomnika znajdują się w Montrealu i Chicago. Pomnik Mikołaja Kopernika - Warszawa 1939

28 8. Muzeum Narodowe Gmach w stylu Modernistycznym wzniesiono w latach według projektu Tadeusza Tołwińskiego. W trakcie okupacji przemianowane na Museum der Stadt Warschau(muzeum w Warszawie). na skutek niemieckiej grabieży polskich dóbr kultury w czasie II wojny światowej Muzeum Narodowe w Warszawie utraciło ogromną część zbiorów, m.in. 99% numizmatów, 100% zegarów, 80% wyrobów złotniczych i jubilerskich, 63% tkanin, 60% mebli, 70% opraw, ksiąg i superekslibrisów królewskich. Gmach Muzeum Narodowoego zaraz po otwarciu w 1939r

29 Jan Kiliński przed muzeum narodowym po demontażu z placu Krasińskich 1942 Napis na murze muzeum narodowego zrobiony przez "Alka"