(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (13) T3 (1) Int. Cl. C21D9/00 C22C38/02 (06.01) (06.01) (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej Europejski Biuletyn Patentowy 07/44 EP B1 (4) Tytuł wynalazku: Zastosowanie stali do wytwarzania łańcuchów, sposób wytwarzania łańcucha i wytworzony tym sposobem łańcuch (30) Pierwszeństwo: CH (43) Zgłoszenie ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 06/23 (4) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 04/08 (73) Uprawniony z patentu: PEWAG AUSTRIA GmbH, Graz, AT Swiss Steel AG, Emmenbrücke, CH (72) Twórca (y) wynalazku: PL/EP T3 HASLER Stephan, Kriens, CH HELDT Jens, Kleindöttingen, CH HUNKELER Roland, Muri bei Bern, CH PETER Heiko, Emmenbrücke, CH UEBEL Andreas, Luzern, CH URLAU Ulrich, Kriens, CH PENGG Agyd, Wartberg, AT (74) Pełnomocnik: Łazewska i Łazewski sp. j. rzecz. pat. Łazewska Sławomira Warszawa skr. poczt. 0 Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 EP B1 Z-489 Zastosowanie stali do wytwarzania łańcuchów, sposób wytwarzania łańcucha i wytworzony tym sposobem łańcuch Opis Dziedzina techniki Przedmiotem niniejszego wynalazku jest zastosowanie stali według zastrzeżenia 1, sposób wytwarzania łańcucha według zastrzeżeń 2 albo 9, oraz łańcuch według zastrzeżenia 14. Stan techniki 1 Do wytwarzania łańcuchów są znane różnego rodzaju stale stopowe i stale szlachetne, które zwłaszcza dla uzyskania wymaganej wytrzymałości w stanie ulepszonym cieplnie zawierają składniki stopowe Mn, Ni, Cr i Cr. Na przykład bardzo często jest stosowana stal o zawartości wagowo 0,% do 0,26% węgla, do 0,2% krzemu, 1,% do 1,40% manganu, do 0,0% fosforu i do 0,0% siarki, przy czym suma zawartości siarki i fosforu może wynosić najwyżej 0,03%, 0% do 0,00% glinu, do 0,012% azotu, 0,40% do 0,60% chromu, do 0,2% miedzi, 0,0% do 0,60% molibdenu, 0,90% do 1,% niklu, oraz zwykłych dodatków do stali, reszta żelazo. Ten materiał jest znany pod oznaczeniem 23 MnNiMoCr 4 i numerem materiału według niemieckiej normy przemysłowej (DIN) W patencie nr DE C1 jest opisany ulepszony cieplnie stop stali szlachetnej do 2 wytwarzania łańcuchów i części łańcuchów, zawierający dodatkowo w stopie wolfram i

3 2 dzięki temu mający w stosunku do wcześniejszych stopów powiększoną wytrzymałość i ciągliwość. Znane ze stanu techniki łańcuchy o minimalnym naprężeniu niszczącym wynoszącym do 800 N/mm 2 są objęte różnymi normami (por. Sinz, R.; Dalferth, H.; Schick, M.: Die Halbzeugkette. Internationale Fachzeitschrift für Förder-, Lager- und Transporttechnik, rocznik 42, zeszyt 6, czerwiec 1996, str.1 16). Istnieje jednakże zapotrzebowanie na łańcuchy o większej wytrzymałości i ciągliwości, oraz równocześnie większej odporności na odpuszczanie. Pożądane są na przykład łańcuchy, które w stanie ulepszonym cieplnie, zwłaszcza przy temperaturze odpuszczania 400 o C mają większą wytrzymałość, na przykład minimalne naprężenie niszczące wynoszące 00 N/mm 2 albo jeszcze więcej. Aczkolwiek tego rodzaju łańcuchy są określone normami i są na przykład zaszeregowane w V albo klasie jakości europejskiej normy EN 818-1, to podczas ich wytwarzania z od dawna znanych stopów stali do wytwarzania łańcuchów pojawiają się znaczne trudności. Powiększenie wytrzymałości przez podwyższenie zawartości węgla albo 1 innych zwykłych dodatków stopowych jest ze względów technologicznych i gospodarczych możliwe w ograniczonym tylko stopniu. Zwłaszcza zawartość tych dodatków stopowych działa niekorzystnie na wytwarzanie i spawanie łańcuchów, powodując ponadto zbyt duże koszty. Przedmiotem patentów nr US 4,222,27 i nr EP A1 jest wytwarzanie drutu walcowanego o dobrej odkształcalności na zimno. W obydwóch patentach znajdują się podstawowe, wymienione kolejno składy stali, które jednakże pokrywają bardzo szerokie zakresy. Zwłaszcza patent nr US 4,222,27 dotyczy stali o zawartości wagowo 0,0% do 0,2% węgla oraz 0,% do 1,% krzemu i 0,8% do 3% manganu. W patencie nr EP A1 te udziały wagowe obejmują tylko zakresy 0,03% do 0,7% węgla oraz 2 0,001% do 2,0% krzemu i 0,1% do 2% manganu. Poza tymi szerokimi zakresami, w 2

4 3 obydwóch patentach, w ramach przykładów realizacji, wymienionych jest tylko pięć poniższych składów stali: - w jedynym przykładzie realizacji w patencie nr US 4,222,27 (patrz tam szpalta 4, wiersze do 9) jest wymieniona stal o zawartości 0,08% węgla, 0,9% krzemu i 1,% manganu (wraz z dalszymi składnikami); - w przykładzie1 według patentu nr EP A1 (patrz tam strona, wiersze 17 i 18 oraz wiersz 32) są wymienione stale o zawartości 0,02% węgla, 0,003% krzemu i 0,2% albo 0,3% manganu (wraz z dalszymi składnikami); - w przykładzie 2 według patentu nr EP A1 (patrz tam strona 7, wiersze 13 do 1) jest wymieniona stal o zawartości 0,3% węgla, 0,2% krzemu i 0,70% manganu (wraz z dalszymi składnikami); - w przykładzie 3 według patentu nr EP A1 (patrz tam strona7, wiersze 29 i 30) jest wymieniona stal o zawartości 0,06% węgla, 0,9% krzemu i 1,% manganu (wraz z dalszymi składnikami). 1 Zastosowanie tych stali jako półwyrobów ze stali do wytwarzania łańcuchów ani w patencie nr US 4,222,27, ani w patencie nr EP A1 nie jest zastrzeżone. Znany sposób wytwarzania łańcucha z walcowanego na gorąco drutu obejmuje następujące operacje: a) wyżarzanie drutu walcowanego, b) ciągnienie drutu walcowanego aż do uzyskania przewidzianego wymiaru zewnętrznego, c) wyżarzanie wyciągniętej stali, d) dzielenie wyciągniętej stali na odcinki o wybranej wstępnie długości, e) zginanie i spawanie odcinków dla utworzenia łańcucha, oraz f) ulepszanie cieplne łańcucha, 2 przy czym kolejność operacji c) i d) może być również zamieniona. 3

5 4 Obydwie operacje wyżarzania a) i c) są w ramach znanego procesu dlatego konieczne, gdyż zbyt duża wytrzymałość drutu walcowanego dla operacji ciągnienia b) albo dla dalszej przeróbki łańcuchów d) i e) nie są korzystne tak dla materiału jak też i dla stosowanych narzędzi i maszyn. Znany również sposób wytwarzania łańcucha z walcowanej na gorąco stali prętowej obejmuje następujące operacje: a) dzielenie stali prętowej na odcinki o wybranej wstępnie długości, b) zginanie na gorąco i spawanie odcinków dla utworzenia łańcucha, oraz c) ulepszanie cieplne łańcucha. Ulepszanie cieplne wytworzonych łańcuchów obejmuje hartowanie z następnym odpuszczaniem. Hartowania dokonuje się zwykle przez ogrzewanie do temperatury wynoszącej na przykład 880 o C, utrzymywanie w tej temperaturze na przykład w czasie 30 minut a następnie szybkie oziębianie, zwłaszcza w wodzie, dzięki czemu tworzy się twarda ale krucha struktura. Dzięki następnemu odpuszczaniu w temperaturze wynoszącej na 1 przykład o C do 0 o C, albo jeszcze wyższej, dokonuje się odprężenia struktury, dzięki czemu powstaje dobra kombinacja wytrzymałości i ciągliwości. Opis wynalazku Celem wynalazku jest wskazanie zastosowania ulepszonej cieplnie stali do wytwarzania łańcuchów albo części łańcuchów, która jest pozbawiona zwłaszcza wymienionych powyżej wad. Dalsze cele wynalazku polegają na tym, by wskazać ulepszony sposób wytwarzania łańcucha. Jeszcze dalszym celem wynalazku jest realizacja łańcucha o powiększonej wytrzymałości i lepszej odporności na odpuszczanie. Zadania te zrealizowano przez zastosowanie zdefiniowane w zastrzeżeniu 1, sposób zdefiniowany w zastrzeżeniach 2 i 9, oraz łańcuch zdefiniowany w zastrzeżeniu Stal drutowa albo stal prętowa do wytwarzania łańcuchów ma zawartość wagowo 0,17% do 0,26% węgla, 0,9% do 1,% manganu, do 0,02% fosforu, do 0,02% siarki, 0,9% do 1,% 4

6 niklu, 0,3% do 1,0% chromu, do 0,2% miedzi, 0,4% do 1,0% molibdenu, 0,02% do 0,0% glinu, 0,02% do 0,06% tytanu i do 0,012% azotu, ma ponadto zawartość krzemu 1,0% do 1,6% wagowych i zawiera na koniec dalsze zwykłe dla stali domieszki i resztę żelazo. Biorąc pod uwagę stal o składzie jak dla wymienionego powyżej materiału 23 MnNiMoCr 4, o numerze materiałowym według DIN 17 11, okazało się niespodziewanie, że dzięki podwyższeniu zawartości krzemu daleko ponad granicę według normy, wynoszącą maksimum 0,2%, został uzyskany znacznie poprawiony materiał do wytwarzania łańcuchów, który między innymi odznacza się następującymi korzystnymi własnościami: - duża wytrzymałość w stanie ulepszonym cieplnie, - duża odporność na odpuszczanie, - dobra ciągliwość w stanie ulepszonym cieplnie ze względu na wyraźne przesunięcie kruchości odpuszczania do wyższej temperatury odpuszczania, - dobre parametry odkształcania (wydłużenie przy zerwaniu, przewężenie przy zerwaniu) i 1 dzięki temu ulepszona cieplnie odkształcalność w stanie walcowanym, - kowalność i dobre własności dla obróbki cieplnej, - nie naruszona spawalność, - nie zmniejszona przydatność dla cynkowania ogniowego, - korzystna kosztowo produkcja ze względu na w porównaniu z innymi składnikami stopowymi niższą cenę krzemu. Sposób według wynalazku wytwarzania łańcucha z półfabrykatu ze stali do wytwarzania łańcuchów według wynalazku, mającego postać drutu walcowanego na gorąco, obejmuje następujące operacje: a) ciągnienie drutu walcowanego aż do uzyskania przewidzianego wymiaru zewnętrznego, 2 b) dzielenie wyciągniętej stali na odcinki o wybranej wstępnie długości, c) zaginanie i spawanie odcinków dla utworzenia łańcucha, oraz

7 d) końcową obróbkę łańcucha. 6 Sposób według wynalazku wytwarzania łańcucha z półfabrykatu według wynalazku, mającego postać stali prętowej, obejmuje następujące operacje: a) dzielenie stali prętowej na odcinki o wybranej wstępnie długości, b) zaginanie i spawanie odcinków dla utworzenia łańcucha, oraz c) końcową obróbkę łańcucha. Przy zastosowaniu sposobu według wynalazku możliwe jest wytwarzanie wysokowytrzymałych łańcuchów, które wyróżniają się dużą wytrzymałością i odpornością na odpuszczanie, a przede wszystkim mogą być zastosowane jako zawiesia łańcuchowe i łańcuchy okrętowe, oraz jako łańcuchy górnicze. Korzystne realizacje wynalazku są zdefiniowane w zastrzeżeniach zależnych. Stalowy półwyrób do wytwarzania łańcucha ma korzystnie skład według zastrzeżenia 3 albo. Zasadniczo przy zastosowaniu sposobu według wynalazku drut walcowany w stanie po 1 walcowaniu może być znanym sposobem wyżarzany przed i/lub po ciągnieniu. Jednakże w ramach korzystnej realizacji według zastrzeżenia 4 ciągnienie jest dokonywane dla nie wyżarzonego drutu walcowanego, a w korzystnej realizacji według zastrzeżenia zaginanie jest dokonywane dla nie wyżarzonego drutu walcowanego. Obydwie wymienione realizacje są umożliwione dzięki korzystnym własnościom zastosowanego materiału, umożliwiając najbardziej pożądane zaoszczędzenie operacji wytwórczych. To z kolei umożliwia między innymi uzyskanie znacznych oszczędności podczas wytwarzania łańcuchów. W ramach realizacji zdefiniowanej w zastrzeżeniu 6 albo 11 końcowa obróbka łańcucha obejmuje ulepszanie, zawierające hartowanie z następnym odpuszczaniem. Zwłaszcza według zastrzeżenia 7 albo 12 odpuszczanie wykonuje się w temperaturze odpuszczania 390 o C 2 do 4 o C, zwłaszcza 39 o C do 40 o C. Alternatywnie, zgodnie z zastrzeżeniem 8 albo 13, końcowa obróbka łańcucha obejmuje ogrzewanie z następnym kontrolowanym chłodzeniem. 6

8 7 Łańcuch zdefiniowany w zastrzeżeniu 1 odznacza się następującymi własnościami: po obróbce cieplnej trwającej przynajmniej 1 godzinę w temperaturze 400 o C łańcuch, poddany próbie w temperaturze pokojowej, wykazuje naprężenie niszczące wynoszące przynajmniej 00 N/mm 2 i pracę łamania próbki Av (ISO-V) wynoszącą przynajmniej 42 J. Zatem łańcuch spełnia kryteria próby, aby mógł być zaliczony na przykład do klasy jakości V albo zgodnie z europejską normą EN albo jako Grade 0. Sposoby realizacji wynalazku Poniższe przykłady realizacji nie mają być rozumiane jako ograniczenia przedmiotu wynalazku. Fachowiec, zależnie od potrzeby, może dokonać odmian realizacji, które są oparte na tych samych zasadach. Przykład 1: Wytwarzanie segregowanego półfabrykatu stali do wytwarzania łańcuchów Wytop stali o składzie według tabeli 1 był walcowany na gorąco do postaci drutu walcowanego o średnicy 16 mm. Tabela 1: Skład wytopu stali (dane w procentach wagowych, reszta żelazo i zwykłe dla 1 stali domieszki): C Si Mn P S Ni Cr Mo Cu Ti Al. N 0,22 1,3 1,30 0,01 0,006 1,03 0,3 0,3 0,1 0,03 0,029 0,01 Dla wyznaczenia mechanicznych własności drutu walcowanego, w stanie po walcowaniu, zostały przeprowadzone próby na rozerwanie według DIN EN oraz próby na udarność według ISO-V, DIN EN 004 T.1 z próbką o szerokości mm, których wyniki (przedstawione jako reprezentatywne zakresy wartości) są podane w tabeli 2. Tabela 2: Mechaniczne własności drutu walcowanego w stanie po walcowaniu Granica plastyczności Rp 0,2 [N/mm 2 ] Wytrzymałość na rozciąganie Rm [N/mm 2 ] Wydłużenie przy zerwaniu A [%] Przewężenie po zerwaniu Z [%] 40 do do do do 60 7

9 8 Następnie próbki drutu walcowanego zostały poddane ulepszaniu, które obejmowało obróbkę cieplną w czasie 30 minut przy 880 o C, szybkie oziębianie w wodzie oraz odpuszczanie w czasie 60 minut w określonej temperaturze odpuszczania w zakresie 0 o C do 0 o C. Mechaniczne własności drutu walcowanego w stanie ulepszonym cieplnie są przedstawione w tabeli 3, przy czym Av oznacza pracę łamania próbki w temperaturze otoczenia albo w temperaturze - o C. Ze względu na zastosowanie dla łańcuchów okrętowych drut walcowany został poddany jeszcze następującej obróbce cieplnej: gorąca kąpiel wyżarzająca (kąpiel solna) przy 9 o C, utrzymywanie a następnie szybkie oziębianie do 180 o C z następnym chłodzeniem powietrznym i następnym odpuszczaniem przy 400 o C. Następnie w temperaturze próby wynoszącej - o C została określona praca łamania próbki wynosząca Av = 42 J. Tabela 3: Mechaniczne własności drutu walcowanego w stanie ulepszonym cieplnie Temperatura odpuszczania [ o C] Rm [N/mm 2 ] A [%] Z [%] Av (ISO-V) (RT) [J] Av (ISO-V) (- o C) [J] Przykład 2: Wytwarzanie łańcucha 1 Półfabrykaty stali do wytwarzania łańcuchów w postaci drutu walcowanego według przykładu 1 zostały najpierw wytrawione, a następnie poddane następującemu procesowi wyżarzania: ogrzewanie do 690 o C, wytrzymywanie w czasie 13 godzin, chłodzenie od 690 o C do 600 o C w czasie 7 godzin, chłodzenie pod kołpakiem chłodzącym do 70 o C. Po tym procesie 8

10 9 wyżarzania wyżarzony drut walcowany miał wytrzymałość na rozciąganie Rm = 71 N/mm 2 i przewężenie po zerwaniu Z = 61%. Wyżarzony drut walcowany był następnie ciągniony do uzyskania wymiaru końcowego 13,7 mm stanowiącego średnicę zewnętrzną. Wyciągnięty drut walcowany został następnie poddany jeszcze raz opisanemu powyżej wyżarzaniu. Po tym drugim wyżarzaniu wyciągnięty drut walcowany został podzielony na odcinki o wybranej wstępnie długości, a następnie te odcinki były zginane i spawane dla utworzenia łańcucha. W końcu łańcuch został ulepszony cieplnie przez ogrzewanie do 880 o C, szybkie oziębianie w wodzie i 60-cio minutowe odpuszczanie przy 400 o C. Własności gotowego łańcucha o zmierzonej średnicy ogniw łańcucha wynoszącej 13,7 mm dały w wyniku trzech prób wartości podane w tabeli 4: Tabela 4: Mechaniczne własności gotowego łańcucha Obciążenie próbne [kn] 170,6 171,1 168,7 Siła rozrywająca [kn] 270,0 267,3 269,1 Wydłużenie przy zerwaniu [%] 32,7 33,8 34,6 1 Powyższe wartości przekraczają wyraźnie wartości żądane, wynoszące 166 kn dla obciążenia próbnego, 266 kn dla siły rozrywającej i % dla wydłużenia przy zerwaniu, które to żądane wartości odpowiadają naprężeniu rozrywającemu 00 N/mm 2 i zatem mogą być spełnione dla łańcucha klasy jakości V albo według europejskiej normy EN PEWAG AUSTRIA GmbH; Austria Swiss Steel AG; Szwajcaria Pełnomocnik: 9

11 EP B1 Z-489 Zastrzeżenia patentowe 1. Zastosowanie stali o zawartości wagowej od 0,17% do 0,26% węgla, od 0,9% do 1,% manganu, do 0,02% fosforu, do 0,02% siarki, od 0,9% do 1,% niklu, od 0,3% do 1,0% chromu, do 0,2% miedzi, od 0,4% do 1,0% molibdenu, od 0,02% do 0,0% glinu, od 0,02% do 0,06% tytanu, do 0,012% azotu, oraz od 1,0% do 1,6% krzemu, jak również zawierającej dalsze domieszki zwykle zawarte w stali oraz żelazo jako pozostałą część, do wytwarzania łańcuchów albo części składowych łańcuchów. 2. Sposób wytwarzania łańcucha ze stalowego półfabrykatu do wytwarzania łańcuchów mającego postać drutu walcowanego, o zawartości wagowej od 0,17% do 0,26% węgla, od 0,9% do 1,% manganu, do 0,02% fosforu, do 0,02% siarki, od 0,9% do 1,% niklu, od 0,3% do 1,0% chromu, do 0,2% miedzi, od 0,4% do 1,0% molibdenu, od 0,02% do 0,0% glinu, od 0,02% do 0,06% tytanu, do 0,012% azotu, oraz od 1,0% do 1,6% krzemu, jak również zawierającej dalsze domieszki zwykle zawarte w stali oraz żelazo jako pozostałą część, obejmujący następujące etapy: a) ciągnięcie drutu walcowanego aż do uzyskania przewidzianego wymiaru zewnętrznego, b) dzielenie wyciągniętej stali na odcinki o wybranej wstępnie długości, c) zginanie i spawanie odcinków dla utworzenia łańcucha, oraz d) końcową obróbkę łańcucha.

12 2 3. Sposób według zastrz. 2, znamienny tym, że stalowy półfabrykat do wytwarzania łańcucha zawiera wagowo od 0,% do 0,23% węgla, od 1,2% do 1,4% manganu, do 0,01% fosforu, od 0,00% do 0,01% siarki, od 1,0% do 1,1% niklu, od 0,% do 0,6% chromu, do 0,2% miedzi, od 0,% do 0,6% molibdenu, od 0,02% do 0,04% glinu, od 0,02% do 0,06% tytanu, do 0,012% azotu, jak również od 1,3% do 1,4% krzemu. 4. Sposób według zastrz. 2 albo 3, znamienny tym, że ciągnieniu poddaje się niewyżarzony drut walcowany.. Sposób według jednego z zastrz. od 2 do 4, znamienny tym, że zginaniu poddaje się niewyżarzoną wyciągniętą stal. 6. Sposób według jednego z zastrz. od 2 do, znamienny tym, że końcowa obróbka łańcucha obejmuje ulepszanie cieplne, obejmujące hartowanie z następującym po nim odpuszczaniem. 7. Sposób według zastrz. 6, znamienny tym, że odpuszczanie wykonuje się w temperaturze odpuszczania od 390 o C do 4 o C, korzystnie od 39 o C do 40 o C. 8. Sposób według jednego z zastrz. od 2 do, znamienny tym, że końcowa obróbka łańcucha obejmuje ogrzewanie z następującym po nim kontrolowanym chłodzeniem. 9. Sposób wytwarzania łańcucha ze stalowego półfabrykatu do wytwarzania łańcuchów, mającego postać stali prętowej, o zawartości wagowej od 0,17% do 0,26% węgla, od 0,9% do 1,% manganu, do 0,02% fosforu, do 0,02% siarki, od 0,9% do 1,% niklu, od 0,3% do 1,0% chromu, do 0,2% miedzi, od 0,4% do 1,0% molibdenu, od 0,02% do 0,0% glinu, od 0,02% do 0,06% tytanu, do 0,012% azotu, oraz od 1,0% do 1,6% krzemu, jak również zawierającej dalsze domieszki zwykle zawarte w stali oraz żelazo jako pozostałą część, obejmujący następujące etapy: a) dzielenie stali prętowej na odcinki o przewidzianej długości, b) zginanie na gorąco i spawanie odcinków do utworzenia łańcucha, oraz c) końcową obróbkę łańcucha. 2

13 3. Sposób według zastrz. 9, znamienny tym, że stalowy półwyrób do wytwarzania łańcuchów ma zawartość wagową od 0,% do 0,23% węgla, od 1,2% do 1,4% manganu, do 0,01% fosforu, od 0,00% do 0,01% siarki, od 1,0% do 1,1% niklu, od 0,% do 0,6% chromu, do 0,2% miedzi, od 0,% do 0,6% molibdenu, od 0,02% do 0,04% glinu, od 0,02% do 0,06% tytanu, do 0,012% azotu, jak również od 1,3% do 1,4% krzemu. 11. Sposób według zastrz. 9 albo, znamienny tym, że końcowa obróbka łańcucha obejmuje ulepszanie cieplne, obejmujące hartowanie z następującym po nim odpuszczaniem. 12. Sposób według zastrz. 11, znamienny tym, że odpuszczanie wykonuje się w temperaturze odpuszczania od 390 o C do 4 o C, korzystnie od 39 o C do 40 o C. 13. Sposób według zastrz. 9 albo, znamienny tym, że końcowa obróbka łańcucha obejmuje ogrzewanie z następującym po nim kontrolowanym chłodzeniem. 14. Łańcuch utworzony z zespawanych odcinków, przy czym odcinki są wykonane ze stali o zawartości wagowej od 0,17% do 0,26% węgla, od 0,9% do 1,% manganu, do 0,02% fosforu, do 0,02% siarki, od 0,9% do 1,% niklu, od 0,3% do 1,0% chromu, do 0,2% miedzi, od 0,4% do 1,0% molibdenu, od 0,02% do 0,0% glinu, od 0,02% do 0,06% tytanu, do 0,012% azotu, oraz od 1,0% do 1,6% krzemu, jak również zawierającej dalsze domieszki zwykle zawarte w stali oraz żelazo jako pozostałą część. 1. Łańcuch według zastrz. 14, znamienny tym, że posiada następujące własności: po obróbce cieplnej trwającej przynajmniej 1 godzinę w temperaturze 400 o C łańcuch poddany próbie w temperaturze pokojowej wykazuje naprężenie niszczące wynoszące przynajmniej 00 N/mm 2 i pracę łamania próbki Av (ISO-V) wynoszącą przynajmniej 42 J. PEWAG AUSTRIA GmbH; Austria Swiss Steel AG; Szwajcaria Pełnomocnik: 3