Instytut: Nauk o Zdrowiu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gnieźnie

Transkrypt

1 Europejski System Transferu Punktów Karta opisu przedmiotu Nazwa przedmiot: Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne Kierunek: Pielęgniarstwo Specjalność: Wymiar godzin: 410 godzin Wykłady: 25, Ćwiczenia: -, Seminaria: 35, Samokształcenie: 30, zajęcia praktyczne: 160, praktyka zawodowa: 160, Kod Rok / Semestr II / III i IV Rodzaj przedmiotu: Przedmiot kierunkowy Liczba punktów ECTS 3+9 Prowadzący: dr n. med. Małgorzata Karczmarek Kanold dr Anna Basa mgr Katarzyna Plagens Rotman mgr Aneta Zielińska Żybura Instytut: Nauk o Zdrowiu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gnieźnie Miejsce przedmiotu w programie studiów: przedmiot kierunkowy Cele nauczania przedmiotu: W ramach przedmiotu Pediatria student zdobywa wiedzę z podstawowych zagadnień dotyczących chorób wieku dziecięcego. W realizacji przedmiotu wykorzystuje się zdobytą wiedzę z zakresu anatomii i fizjologii człowieka; zgłębiane są odrębności anatomiczne i fizjologiczne wieku rozwojowego. Wiedzę teoretyczną dotyczącą patogenezy i objawów klinicznych omawianych jednostek chorobowych wykorzystuje się podczas zajęć prowadzonych przy łóżku chorego, ze szczególnym naciskiem na umiejętność praktycznego wykorzystania wiedzy teoretycznej w pracy klinicznej z dzieckiem chorym. Student w trakcie zajęć klinicznych zdobywa wiedzę z zakresu diagnostyki laboratoryjnej wykorzystywanej w pediatrii, a także uczy się planować badania diagnostyczne w wybranych jednostkach chorobowych. Student po zakończonym cyklu zajęć posiada także podstawowe informacje dotyczące obowiązujących aktualnie standardów pielęgnacji i leczenia chorób dzieci. Treści kształcenia 1. Cukrzyca typu 1 (insulinozależna) 1.1. Zaburzenia gospodarki węglowodanowej, lipidowej w przebiegu cukrzycy 1.2. Objawy cukrzycy, kryteria rozpoznania 1.3. Zasady leczenia - preparaty insuliny, znaczenie diety i wysiłku fizycznego 1.4. Ostre i przewlekłe powikłania w cukrzycy 2. Elementy endokrynologii 2.1. Objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie wrodzonego przerostu nadnerczy 2.2. Objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie zaburzeń determinacji płci 1

2 2.3. Objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie niedoczynności tarczycy 2.4. Objawy kliniczne, diagnostyka, leczenie nadczynności tarczycy 3. Choroby układu krwiotwórczego 3.1. Niedokrwistości - postacie, objawy, leczenie 3.2. Skazy krwotoczne - patogeneza, leczenie 3.3. Choroby rozrostowe - białaczki, chłoniaki; objawy, diagnostyka, leczenie 4. Ogniska zakażenia w pediatrii 4.1. Pojęcie ognisk zakażenia 4.2. Objawy kliniczne najczęstszych ognisk zakażenia u dzieci 4.3. Diagnostyka i leczenie ognisk zakażenia 5. Układ krążenia 5.1. Fizjologia układu krążenia i zmiany zachodzące w krążeniu noworodka po urodzeniu 5.2. Wrodzone wady serca - objawy, diagnostyka, leczenie 5.3. Najczęstsze nabyte wady serca - objawy, diagnostyka, leczenie 6. Żywienie dzieci 6.1. Zasady i zalety karmienia piersią 6.2. Różnice między mlekiem kobiecym i mlekiem krowim 6.3. Przeciwwskazania do karmienia piersią 6.4. Preparaty mieszanek początkowych, następnych oraz mlekozastępczych 6.5. Sytuacje kliniczne wymagające wprowadzenia karmienia sztucznego 6.6. Wskazania do stosowania preparatów mlekozastępczych 6.7. Planowanie i zasady stosowania diety eliminacyjnej 6.8. Alergia na białko mleka krowiego 7. Gospodarka wapniowo-fosforanowa. Krzywica Mechanizmy regulujące gospodarką wapniowo-fosforanową 7.2. Krzywica - postacie, objawy kliniczne 7.3. Preparaty witaminy D Profilaktyka i leczenie krzywicy 7.5. Opis metabolizmu witaminy D Kolejność pojawiania się objawów krzywicy 7.7. Objawy krzywicy w chorobach nerek, przewodu pokarmowego 7.8. Praktyczne postępowanie w profilaktyce i leczeniu krzywicy u dzieci 8. Najczęstsze choroby przewodu pokarmowego 8.1. Fizjologia przewodu pokarmowego i odrębności u dzieci 8.2. Biegunki ostre - definicja, przyczyny, leczenie 8.3. Biegunki przewlekające się - definicja, przyczyny, leczenie 2

3 8.4. Zasady prowadzenia leczenia dietetycznego w biegunkach 8.5. Tło infekcyjne biegunek 8.6. Leczenie doustne i dożylne u dziecka z biegunką 9. Zakażenia układu moczowego 9.1. Badania diagnostyczne w chorobach układu moczowego 9.2. Patogeneza zakażeń układu moczowego 9.3. Objawy zakażenia układu moczowego, ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek 9.4. Zasady leczenia zakażeń układu moczowego u dzieci 9.5. Interpretacja wyników badań diagnostycznych 9.6. Ocena objawów klinicznych w zakażeniu układu moczowego 9.7. Planowanie leczenia w zakażeniu układu moczowego 9.8. Planowanie badań u dziecka z przewlekłym zakażeniem ukł. moczowego 10. Choroby zakaźne wieku dziecięcego 10.1.Choroby wirusowe wieku dziecięcego - objawy, postępowanie 10.2.Choroby bakteryjne wieku dziecięcego - objawy, postępowanie 10.3.Zasady epidemiologii w chorobach zakaźnych wieku dziecięcego 10.4.Umiejętność rozpoznawania objawów klinicznych w chorobach zakaźnych wieku dziecięcego Ocena zmian skórnych w chorobach zakaźnych wieku dziecięcego Postępowanie objawowe i sanitarno-epidemiologiczne 11. Szczepienia ochronne Podstawowe pojęcia dotyczące szczepień Przeciwwskazania do szczepień Niepożądane odczyny poszczepienne Kalendarz szczepień ochronnych Kwalifikacja dziecka do szczepień Ocena niepożądanych odczynów poszczepiennych Omawianie preparatów szczepionek 12. Rozwój dziecka w pierwszym roku życia Ocena stanu noworodka - skala Apgar Ocena rozwoju psychomotorycznego Znajomość etapów w rozwoju ruchowym i psychicznym u dziecka Ocena tempa ząbkowania 3

4 Zajęcia praktyczne: 1. Reakcje dziecka na fakt hospitalizacji w zależności od wieku. 2. Metody oceny rozwoju fizycznego dzieci i młodzieży. 3. Pomiary antropometryczne - przyrządy pomiarowe, technika i warunki pomiarów. 4. Pielęgnacja niemowlęcia (wyprysk łojotokowy, ciemieniucha, potówki, pleśniawki, odparzenia, kontaktowe zapalenie skóry). 5. Proces pielęgnacji i edukacja w zakażeniach układu moczowego u dzieci. Badania diagnostyczne w chorobach układu moczowego. Rodzaje objawów z uwzględnieniem wieku dziecka Działania pielęgnacyjno-profilaktyczne w zakażeniu układu moczowego z uwzględnieniem płci dziecka, 6. Pielęgnacja dziecka z nerczycą sposoby monitorowania obrzęków, elementy ścisłej obserwacji, Zasady postępowania dietetycznego w zależności od rozpoznania i podjętego leczenia (sterydoterapia), Działania edukacyjne dzieci i rodziców. 7. Wirusowe choroby zakaźne wieku dziecięcego aspekty pielęgniarskie i edukacyjne Odra okres zakaźności, objawy, różnicowanie wysypki, postępowanie pielęgniarskie, powikłania, profilaktyka, Ospa wietrzna objawy, różnicowanie wysypki, okres zakaźności, polimorfizm zmian skórnych, proces pielęgnowania - obowiązujące zasady (kąpiel czy toaleta ciała?), powikłania, Różyczka objawy, różnicowanie i czas trwania wysypki, powikłania, działania teratogenne wirusa, profilaktyka. 8. Bakteryjne choroby zakaźne wieku dziecięcego diagnoza pielęgniarska, postępowanie pielęgnacyjne, edukacyjne Płonica etiologia, objawy, pielęgnacja, profilaktyka powikłań, Błonica etiologia, postaci, objawy, postępowanie pielęgnacyjnoterapeutyczne, profilaktyka powikłań 9. Problemy pielęgnacyjne w chorobach układu krążenia. Badania diagnostyczne w chorobach układu krążenia. Wady serca etiologia, objawy wskazujące na choroby układu krążenia, Napad anoksemiczny postępowanie, Specyfika pielęgnacji z uwzględnieniem fazy postępowania terapeutycznego (przygotowanie do zabiegu, przygotowanie do samoopieki), sposób karmienia, pozycja, kinezyterapia, dieta, Edukacja rodziców i opiekunów, wsparcie psychiczne dla rodziców i dziecka. 10. Choroba nowotworowa w pediatrii - problem moralny, pielęgnacyjny, psychologiczny, etyczny, edukacyjny. Rodzaje nowotworów u dzieci, typy białaczek, możliwości terapii. Specyfika działań pielęgnacyjnych - problemy wynikające z toczącego się procesu nowotworowego oraz rodzaju leczenia. Badania diagnostyczne. 11. Proces pielęgnacji dzieci w niedokrwistości z niedoboru Fe i kwasu foliowego. Dziecko z hemofilią. 12. Pielęgnowanie dziecka z biegunką. 4

5 Pielęgniarska ocena stopnia odwodnienia, Proces pielęgnowania, realizacja działań, Karta ścisłej obserwacji charakter stolców (kryteria oceny), bilans płynów, pomiary parametrów, Umieszczenie dziecka w oddziale profilaktyka zakażeń wewnątrzszpitalnych, reżim sanitarny. Samokształcenie: 1. Ćwiczenia z metod oceny rozwoju fizycznego dziecka: - posługiwanie się tabelami norm, wskaźnikami proporcji, siatkami centylowymi i morfogramami. - ocena wieku biologicznego pacjenta - wiek morfologiczny, kostny, zębowy, cech płciowych. 2. Analiza opisu przypadku - proces pielęgnowania dziecka w wybranej chorobie przewlekłej. 3. Przygotowanie i omówienie zagadnień z profilaktyki chorób alergicznych. 4. Przygotowanie i omówienie zagadnień z okresów rozwoju ontogenetycznego. 5. Kąpiel, przewijanie, rozbieranie i ubieranie niemowlęcia przypomnienie. 6. Dziecko w szpitalu - przygotowanie prezentacji (regulacje prawne, prawa matki, Europejska Karta Praw Dziecka w Szpitalu). 7. Funkcja edukacyjna pielęgniarki wobec rodziców dziecka z otyłością - przygotowanie prezentacji. 8. Prezentacja ustna dowolnie wybranej tematyki zgodnej z zainteresowaniem studenta, dotyczącej działań pielęgnacyjnych podejmowanych wobec chorego dziecka. Wymagane wiadomości: Wymagania wstępne dla studentów kierunku Pielęgniarstwo to: 1. Umiejętność formułowania diagnozy pielęgniarskiej. Podanie definicji, cech, etapu procesu pielęgnowania. 2. Znajomość podstawowych pojęć z zakresu pielęgniarstwa pediatrycznego. 3. Realizacja zdobytej na zajęciach klinicznych z przedmiotu Pediatria wiedzy z zakresu etiologii, patogenezy i obrazu klinicznego chorób wieku rozwojowego. Forma prowadzonych zajęć: Planowane metody nauczania: - Oparte na słowie - wykład, pogadanka, dyskusja. - Oparte na obserwacji i pomiarze - pokaz, pomiar rzeczy. - Oparte na działalności praktycznej - metoda ćwiczeń praktycznych. - Audiowizualne-prezentacja multimedialna. Planowane środki dydaktyczne: - Środki stanowiące wyposażenie studenta, - Środki stanowiące wyposażenie prowadzącego zajęcia - słowne lub pisane (np.: broszury, ulotki, plakaty, komputer, laptop, przyrządy pomiarowe, siatki centylowe, dokumentacja procesu pielęgnowania, płyta multimedialna), - Środki stanowiące wyposażenie środowiska dydaktycznego (oddziału szpitalnego, sali edukacyjnej np.: peny, inhalatory ciśnieniowe i suchego proszku, spejser, flutter itd.) 5

6 Metody oceny: - aktywność w trakcie zajęć praktycznych i wykładów, - 100% obecność na zajęciach praktycznych - egzamin w formie testu jednokrotnego wyboru, Bibliografia: 1. Pawlaczyk B. (red.) Pielęgniarstwo pediatryczne. Podręcznik dla studentów medycznych. PZWL, Warszawa Dróżdż-Gessner Z. Zarys pielęgniarstwa pediatrycznego. WN Akademii Medycznej w Poznaniu, Poznań Muscari M. E. (red.), Bernat K. (red. naukowa wydania polskiego). Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne. Czelej, Lublin Luxner K. L., Dróżdż Z. (red. wydania polskiego). Pielęgniarstwo pediatryczne. WM Urban&Partner, Wrocław Rakowska-Różewicz D. (red.): Wybrane standardy i procedury w pielęgniarstwie pediatrycznym. Czelej, Lublin Pawlaczyk B. Zarys pediatrii. Podręcznik dla studiów medycznych. PZWL, Warszawa