KONKURS OPIEKI FARMACEUTYCZNEJ R. LUBLIN ANTYBIOTYKOTERAPIA

Transkrypt

1 KONKURS OPIEKI FARMACEUTYCZNEJ R. LUBLIN ANTYBIOTYKOTERAPIA Część pisemna Opis przypadku: Kobieta rok urodzenia 1943 Czas pobytu w szpitalu Rozpoznanie wstępne Rozpoznanie kliniczne W opisie wstępnym 12 dni Niewydolność serca, POChP, Niewydolność Odechowa Zapalenie płuc. Przewlekła niewydolność serca, POChP. Na oddział pacjentka przyjęta w stanie dość ciężkim, widoczna duszność spoczynkowa. Od wielu lat leczona na POChP i niewydolność serca. Badanie RR: 160/90 tętno 90/min Wypis Pacjentka wypisana w stanie dobrym Leczenie w szpitalu: Lek dzień ,9% NaCl 500ml + Hydrocortison 200 mg 2x wlew Clexane 40mg 3 x + // 5% Glukoza 500 ml 1 x // // Clexane 40 mg 1 x // Augmentin 1,2 g 3 x i.v. + + // HES 500ml + + // Ventolin aerozol 2X 2 wziewy + // Atrovent 20 kropli + 0,9% NaCL nebulizacja 2X // Dexaven 8 mg 2 x // Ceftriaxon 1,0 2x i.m // Lakcid 2 amp // Loperamid 4x // Metoclopramid 1 amp. w 0,9% NaCl 100ml 1x i.v // Cyprofloxacin tabl. 400mg 2x dobę // Zadania: 1. Znajdź problemy lekowe i je sklasyfikuj wg PCNE (V6.2) 2. Zaproponuj ich rozwiązanie. 3. Których błędów można było uniknąć, gdyby w zespole terapeutycznym był farmaceuta?

2 Omówienie problemów lekowych: Pacjentka w wieku 72 lat, która trafiła na oddział szpitalny z zapaleniem płuc, zaostrzeniem duszności ze względu na chorobę przewlekłą POChP. Chora jest również na niewydolność serca. Pacjentka od pierwszego dnia otrzymała amoksycylinę z kwasem klawulanowych 1,2 g 3 x dziennie w iniekcji dożylnej. Lek ten otrzymywała tylko 2 dni, następnie zmieniono na Ceftriakson 1,0 2 x dziennie domięśniowo. Antybiotyk ten otrzymywała przez 5 dni. Następnie 7 dnia pobytu w szpitalu zlecono jej kolejny antybiotyk cyprofloksacynę. Tego dnia otrzymała 2 antybiotyki jednocześnie. Problemy lekowe: 1. Odstawienie Augmentinu P 2.2. działanie niepożądane leków, reakcja alergiczna mogło być powodem wystąpienia alergii na amoksycylinę; 2. Odstawienie Augmentinu wykonanie antybiogramu, w którym brak wrażliwości na ten antybiotyk; 3. Stosowanie ceftriaksonu cefalosporyna III generacji C 1.1. wybór leku, lek niewłaściwy w przypadku terapii empirycznej, najpierw powinna być podana cefalosporyna II generacji; 4. Stosowanie ceftriaksonu C 1.1. wybór leku, lek niewłaściwy jeżeli u pacjenta wystąpiły objawy alergii na penicyliny, tu jest możliwość wystąpienia reakcji krzyżowej; 5. Stosowanie ceftriaksonu jeżeli wykonany był antybiogram, jest to terapia celowana, 6. Stosowanie ceftriaksonu C 3.4. wybór dawki, zbyt duża częstotliwość podawania leku lek stosuje się 1 x na dobę; 7. Stosowanie ceftriaksonu C 6.2. błąd w zleceniu jest to postać leku do stosowania dożylnego, a nie domięśniowo; 8. Stosowanie ceftriaksonu i cyprofloksacyny jednocześnie C 1.3. wybór leku, niewłaściwe połączenie leków brak uzasadnienia takiego zlecenia; 9. Stosowanie cyprofloksacyny C 4.1. długość (czas trwania) terapii zbyt krótki czas trwania leczenia stosowana tylko 4 dni, w ChPL 7-14 dni; 10. Stosowanie probiotyku P 1.4. efektywność farmakoterapii, brak terapii mimo wskazań zbyt późno zastosowano Lakcid; 11. Stosowanie antybiotyków bez osłony probiotyku działanie niepożądane, reakcja niezwiązana z alergią biegunka poantybiotykowa w pacjentki. Pozostałych problemów lekowych nie omawiamy, gdyż temat konkursu obejmował jedynie antybiotykoterapię.

3 Część praktyczna: KONKURS OPIEKI FARMACEUTYCZNEJ R. LUBLIN 1. Pacjent informacja o leku podczas realizacji recepty Do apteki zgłasza się mężczyzna w wieku ok. 40 lat. Pacjent prowadzi zdrowy tryb życia. Stan ogólny swojego zdrowia ocenia jako dobry, nie zdiagnozowano u niego chorób przewlekłych, kilka lat temu przeszedł laparoskopowe usunięcie pęcherzyka żółciowego z powodu kamicy. Mężczyzna nie przyjmuje żadnych leków. Od roku mężczyzna odczuwa ból o piekącym charakterze i dyskomfort w nadbrzuszu, nasilający się po posiłku. Wzmożenie objawów następuje również po spożyciu alkoholu, mocno doprawionych i pikantnych potraw oraz kawy. Mężczyzna zgłosił się do lekarza rodzinnego, który rozpoznał zapalenie błony śluzowej żołądka, zakażenie Helicobacter pylori i zalecił 7-dniową terapię eradykacyjną: Klacid (klarytromycyna 0,5 2 x dz. ), Metronidazol (0,5 2x dz.) oraz Panprazox (generyczny pantoprazol 20mg 2 x dz.). Po zakończonej terapii objawy nie ustąpiły. Po upływie ok., 1,5 miesiąca od zakończenia leczenia, lekarz rodzinny zalecił wykonanie testu laboratoryjnego na obecność antygenów bakterii w stolcu. Test dał wynik pozytywny. Lekarz rodzinny skierował mężczyznę do gastroenterologa. Gastroenterolog po badaniu przedmiotowym i podmiotowym wykonał gastroskopię z testem na obecność H. pylori. Test dał wynik dodatni. Gastroenterolog postawił rozpoznanie choroba wrzodowa żołądka, zakażenie Helicobacter pylori. Gastroenterolog wypisał pacjentowi następującą receptę: Rp. Duomox 1000mg 2 op. a 16 d.s. 2x1 R Metronidazolum 250mg 3 op. a 20 d.s. 2x2 100% Controloc 40 mg 1 op. a 28 d.s. 2x1 50% Pacjent realizując receptę zwraca się do farmaceuty z pytaniem: Jak powinien przyjmować przepisane leki? Czy dawka leku Controloc ma znaczenie w terapii? Dlaczego poprzednia kuracja okazała się nieskuteczna? Mężczyznę interesuje również konieczność zastosowania probiotyku i jego wpływ na powodzenie terapii. Omówienie: Wymieniony przypadek pacjenta stanowi wskazania do leczenia przeciwbakteryjnego skierowanego przeciwko H. pylori, zwanego eradykacją. Polega ono na stosowaniu leku hamującego wydzielanie kwasu solnego w żołądku (stosuje się leki z grupy inhibitorów pompy protonowej) oraz dwóch antybiotyków: amoksycyliny i metronidazolu. Leki te przyjmuje się 2 razy dziennie przez dni (należało omówić zasady dawkowania). Jeśli taka kuracja jest nieskuteczna, tj. po zakończeniu

4 leczenia nadal wykrywa się bakterie, obowiązuje leczenie innym zestawem antybiotyków. Do najczęściej używanych zestawów należą tetracyklina i metronidazol oraz amoksycylina i lewofloksacyna. U wymienionego pacjenta z wywiadu można było się dowiedzieć, iż wcześniej przebył on leczenie eradykacyjne metronidazolem, klarytromycyną i inhibitorem pompy protonowej (IPP). Skuteczność leczenia eradykacyjnego H. pylori zależy od właściwego doboru antybiotyków i ich dawkowania. Do niedawna w leczeniu I rzutu (u chorych dotąd nieleczonych eradykacyjnie) zalecano klarytromycynę, amoksycylinę oraz IPP stosowane przez 7 dni. Schemat ten ma jednak bardzo małą skuteczność w przypadku oporności H. pylori na klarytromycynę i nie powinien być stosowany w krajach takich jak Polska, w których odsetek szczepów opornych przekracza 15 20%. Zamiast niego lekarz zastosował obecny zestaw. Farmaceuta powinien również poinformować o zakazie spożywania alkoholu w trakcie terapii i innych zaleceniach dot. diety. 2. Pacjent poradnictwo w samoleczeniu Do apteki zgłasza się kobieta w wieku ok. 40 lat. Kaszląca, sprawiająca wrażenie chorej. Chce coś na gardło, np. Doxycyklinę. Zawsze kupowała i zawsze dobrze działał ten lek w takich przypadkach. Kilka razy do roku boli ją gardło. Od 3 dni bardzo boli gardło, nie zaglądała, nie wie jak wygląda. Ma trudnościami w przełykaniu. Przyjmowała Apap na ból głowy, i Sebidin do ssania. Podaje typowe objawy anginy: - ogólne osłabienie -ból głowy - wysoka gorączka 38,5 po tabl. Apapu Omówienie: W wywiadzie z pacjentem należało zapytać o: objawy, czas ich wystąpienia, choroby towarzyszące, przyjmowane leki na tę dolegliwości, przyjmowane leki na stałe.

5 KONKURS OPIEKI FARMACEUTYCZNEJ R. LUBLIN Kryteria oceny część pisemnej polegały na ocenie udzielonych odpowiedzi na każde zadanie. Oceniano je pod względem merytorycznym. Kryteria oceny część praktycznej: 1. Merytoryczne odpowiedzi na pytania pacjentów. 2. Trafność i kolejność zadawanych pytań. 3. Opanowanie i asertywność podczas obsługi. 4. Umiejętność nawiązania kontaktu z każdego rodzaju pacjentem. 5. Umiejętność samodzielnego radzenia sobie w danym przypadku. 6. Znajomość grup leków oraz zasad ich stosowania. 7. Znajomość postępowania w wybranych chorobach.