Podstawy ekonomii Bogusław Czarny

Transkrypt

1 Podstawy ekonomii Bogusław Czarny Podręcznik składa się z trzech części: Wprowadzenia do ekonomii, Mikroekonomii i Makroekonomii. Bogusław Czarny w Podstawach ekonomii w prosty i zwięzły sposób podkreślił praktyczne zastosowania ekonomii, do minimum ograniczając stosowanie matematyki. Polskie nazwy uzupełnił odpowiednikami angielskimi, ułatwiając w ten sposób studentom pracę z zachodnimi podręcznikami. Podręcznik uzupełnia serwis edukacyjny Zawiera on m.in. wiele dodatkowych studiów przypadków; ich lektura i dyskusja odbywają się bezpośrednio na zajęciach. Głównym zadaniem tych prac jest osadzenie wykładanej teorii w realiach prawdziwej gospodarki (oczywiście, najczęściej chodzi o gospodarkę polską). To właśnie dzięki wykorzystaniu studiów przypadków i wielu zadań spotkanie ze studentami nie musi przybierać formy pasywnego wykładu, lecz może polegać wyłącznie na analizie starannie wybranych problemów, do rozwiązania których słuchacze przygotowali się wcześniej. Na ekonomicznych studiach dziennych Podstawy ekonomii mogą zastąpić książki przetłumaczone z języków obcych. Poza wykładem zasad ekonomii dostarczą Czytelnikowi informacji o polskiej gospodarce i ramach instytucjonalnych, w których odbywa się gospodarowanie w naszym kraju. Podręcznik może być również używany na studiach zaocznych. Podstawy ekonomii są również pomocą na różnych studiach uzupełniających i specjalnych. Książka ułatwia samokształcenie osobom nieodbywającym formalnych studiów, które mogą przeprowadzać analizy zestawu oryginalnych kolokwiów i egzaminów z podstaw ekonomii w warszawskiej Szkole Głównej Handlowej. SPIS TREŚCI Wstęp WPROWADZENIE DO EKONOMII ROZDZIAŁ 1. Co to jest ekonomia? 1.1. Co to znaczy ekonomia? 1.2. Statystyczny charakter praw ekonomicznych 1.3. Język teorii ekonomicznej

2 1.4. Mikroekonomia i makroekonomia 1.5. Ekonomia pozytywna a ekonomia normatywna 1.6. Osobliwości ekonomii STUDIUM PRZYPADKU: Co to jest ekonomia? ROZDZIAŁ 2. Narzędzia ekonomisty 2.1. Zestawy danych ekonomicznych 2.2. Wartość a czas 2.3. Modelowanie związków zmiennych ekonomicznych MIKROEKONOMIA ROZDZIAŁ 3. Rynek 3.1. Co to jest rynek? 3.2. Efektywność rynku 3.3. Rynki wolne, rynki regulowane 3.4. Elastyczności STUDIUM PRZYPADKU: Od planu do rynku, czyli plan Balcerowicza i jego skutki ROZDZIAŁ 4. Konsument 4.1. Możliwości konsumenta 4.2. Gusty konsumenta 4.3. Decyzje konsumenta 4.4. Zastosowania teorii podejmowania decyzji konsumenta ROZDZIAŁ 5. Producent 5.1. Formy przedsiębiorstw 5.2. Cele działalności przedsiębiorstwa 5.3. Utargi

3 5.4. Koszty 5.5. Przykład 5.6. Decyzje przedsiębiorstwa o podaży 5.7. Koszty przeciętne w krótkim i w długim okresie ROZDZIAŁ 6. Formy rynku 6.1. Dlaczego rynki różnią się od siebie? 6.2. Konkurencja doskonała 6.3. Monopol 6.4. Konkurencja monopolistyczna 6.5. Oligopol 6.6. Rola wejść i wyjść ROZDZIAŁ 7. Praca, kapitał, ziemia Popyt na zasoby Rynek pracy 7.3. Rynek kapitału 7.4. Rynek ziemi 7.5. Dochody właścicieli zasobów ROZDZIAŁ 8. Ryzyko 8.1. Stosunek ludzi do ryzyka 8.2. Łączenie ryzyka 8.3. Rynek kapitałowy 8.4. Rynek ubezpieczeń 8.5. Rynek transakcji terminowych ROZDZIAŁ 9. Państwo 9.1. Efektywność a sprawiedliwość 9.2. Państwo dba o efektywność 9.3. Państwo dba o sprawiedliwość 9.4. Zawodność państwa

4 Kolokwia z podstaw mikroekonomii Kolokwium z podstaw mikroekonomii (1) Kolokwium z podstaw mikroekonomii (2) Egzaminy z podstaw mikroekonomii Egzamin z podstaw mikroekonomii (1) Egzamin z podstaw mikroekonomii (2) MAKROEKONOMIA ROZDZIAŁ 10. Mierzymy dochód narodowy Produkt krajowy brutto w gospodarce zamkniętej Otwieramy gospodarkę Produkt krajowy brutto, produkt narodowy brutto i mierniki pochodne a poziom życia STUDIUM PRZYPADKU: No przecież każdy chciałby być zdrowy, mądry i bogaty! ROZDZIAŁ 11. Wydatki a wielkość produkcji w gospodarce Równowaga w zamkniętej gospodarce bez państwa Państwo Handel zagraniczny Luki: PKB, deflacyjna i inflacyjna ROZDZIAŁ 12. Rynek pieniądza Co to jest pieniądz? Korzyści z istnienia pieniądza Banki Ile pieniądza jest w gospodarce? Kreacja pieniądza przez banki komercyjne Kontrola podaży pieniądza przez bank centralny Popyt na pieniądz Równowaga na rynku pieniądza ROZDZIAŁ 13. Rynek pracy Aktywność zawodowa i bezrobocie

5 13.2. Rodzaje bezrobocia Co może zrobić państwo? ROZDZIAŁ 14. Wahania wielkości produkcji w gospodarce zamkniętej Poziom cen a wydatki w gospodarce Poziom cen a podaż w gospodarce Równowaga makroekonomiczna i jej zakłócenia ROZDZIAŁ 15. Inflacja Co to znaczy inflacja? Przyczyny inflacji Inflacja a wielkość produkcji i bezrobocia Szkody powodowane przez inflację Jak sobie poradzić z inflacją? Inflacja w Polsce w drugiej połowie XX w. ROZDZIAŁ 16. Gospodarka otwarta Międzynarodowa współpraca gospodarcza Korzyści z handlu zagranicznego Polityka handlowa a wolny handel Kurs walutowy Bilans płatniczy Polityka ekonomiczna w gospodarce otwartej ROZDZIAŁ 17. Wzrost gospodarczy Zjawisko wzrostu gospodarczego Granice wzrostu gospodarczego Przyczyny wzrostu Wahania tempa wzrostu Państwo a wzrost Kolokwia z podstaw makroekonomii

6 Kolokwium z podstaw makroekonomii (1) Kolokwium z podstaw makroekonomii (2) Egzaminy z podstaw makroekonomii Egzamin z podstaw makroekonomii (1) Egzamin z podstaw makroekonomii (2) Odpowiedzi do wybranych zadań Aneks Indeks Spis ramek Ramka 1.1. Krzywa możliwości produkcyjnych (KMP) Ramka 2.1. Główny Urząd Statystyczny i wskaźniki cen Ramka 2.2. Zależność liniowa Ramka 3.1. Nietypowe zachowania nabywców i sprzedawców Ramka 3.2. Jak ustalić przebieg linii popytu? Ramka 3.3. Adam Smith Ramka 3.4. Metoda punktu środkowego Ramka 3.5. Cena a wielkość utargu Ramka 4.1. Linia ograniczenia budżetowego inny punkt widzenia Ramka 4.2. Malejąca użyteczność krańcowa Ramka 5.1. Prywatyzacja w Polsce po 1990 r. Ramka 5.2. Zakładamy przedsiębiorstwo! Ramka 5.3. Problem pana i sługi Ramka 5.4. Czy producenci rzeczywiście wybierają najtańsze metody produkcji, czyli nieefektywność X Ramka 5.5. Wielkość przeciętna a wielkość krańcowa Ramka 6.1. Marka zobowiązuje! Ramka 6.2. Matriksowy turniej Ramka 6.3. Nie zabijaj, nie kradnij, nie oszukuj, czyli dlaczego opłaca się być altruistą Ramka 7.1. Popyt na zasoby, które są trwałe Ramka 7.2. Jak powstaje kapitał ludzki? Ramka 7.3. Instytucje rynku pracy Ramka 7.4. Dlaczego Tomasz Adamek zarabia aż tyle? Ramka 7.5. Dyskryminacja Ramka 8.1. Współczynnik beta (β) Ramka 8.2. Rynek ubezpieczeń w Polsce Ramka 8.3. Jak dzielić ryzyko? Ramka 8.4. Asekuracja na rynku transakcji terminowych Ramka 9.1. Co to znaczy państwo? Ramka 9.2. Ochrona konkurencji w Polsce Ramka 9.3. Analiza kosztów i korzyści Ramka 9.4. Ochrona konsumenta w Polsce Ramka 9.5. PIT, CIT, VAT i akcyza Ramka 9.6. Reforma systemu ubezpieczeń emerytalnych w Polsce

7 Ramka 9.7. Paradoks głosowania: to coś więcej niż łamigłówka! Ramka Inwestycje a wielkość narodowej fabryki Ramka Szara strefa Ramka Keynes i Kalecki Ramka Teoria przewidującego konsumenta Ramka Mnożnik zrównoważonego budżetu Ramka KSK, KSK', KSK'' jak się w tym wszystkim połapać? Ramka Cud przemiany S w I! Ramka Jeśli w kraju krążą dwa rodzaje pieniądza, to nazywa się to systemem waluty równoległej Ramka Plastikowy pieniądz Citibanku Ramka Polityka pieniężna Narodowego Banku Polskiego (NBP) Ramka Lepkie płace! Ramka Histereza, czyli efekt zapadki Ramka Model IS LM i zarządzanie popytem Ramka Poziom cen a popyt na pieniądz i podaż pieniądza Ramka Giętkie ceny, prawo Saya, klasyczny podział i neutralność pieniądza Ramka Model popytowy a model klasyczny Ramka Monetaryzm Ramka Krzywa Phillipsa a oczekiwania inflacyjne Ramka Rodzaje inflacji Ramka Hiperinflacja Ramka Integracja gospodarcza Ramka Globalizacja Ramka Krótka historia ceł Ramka Ewolucja kursu złotego po 1989 r Ramka Ucieczka kapitału Ramka Czy można wierzyć danym o tempie wzrostu w krajach realnego socjalizmu? Ramka Czy wzrost jest rzeczywiście potrzebny? Ramka Hipoteza konwergencji i efekt doganiania Ramka Model mnożnika-akceleratora Ramka Wahania wzrostu gospodarczego w Polsce po II wojnie światowej Ramka Ekonomia podażowa